ลิงก์ข้ามภาษาในบทความนี้ มีไว้ให้ผู้อ่านและผู้ร่วมแก้ไขบทความศึกษาเพิ่มเติมโดยสะดวก เนื่องจากวิกิพีเดียภาษาไทยยังไม่มีบทความดังกล่าว กระนั้น ควรรีบสร้างเป็นบทความโดยเร็วที่สุด |
ฌูล อ็องรี ปวงกาเร (ฝรั่งเศส: Jules Henri Poincaré; ฟัง 2006-02-18 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน) เกิด 29 เมษายน ค.ศ. 1854 เสียชีวิต 17 กรกฎาคม ค.ศ. 1912 เป็นหนึ่งในนักคณิตศาสตร์ นักฟิสิกส์ และที่ดีสุดของฝรั่งเศส ในหนังสือประวัตินักคณิตศาสตร์ที่โด่งดังของอิริค เทมเพิล เบลล์ได้ให้เกียรติปวงกาเรว่าเป็น นักคณิตศาสตร์คนสุดท้ายผู้ล่วงรู้ครอบจักรวาล (universalist) เนื่องจากปวงกาเรเดินตามรอยของนักคณิตศาสตร์ผู้ยิ่งใหญ่ในอดีต เช่น เกาส์, ออยเลอร์ หรือนิวตัน ที่มีผลงานและรอบรู้ในแทบทุกสาขาของคณิตศาสตร์ (หลังจากยุคปวงกาเรก็ไม่ปรากฏนักคณิตศาสตร์คนได้รอบรู้ในแง่ลึกของทุกสาขาอีก ทั้งนี้เนื่องจากสาขาของคณิตศาสตร์นั้นเพิ่มขึ้นมากมายมหาศาลในปัจจุบัน โดยตัวปวงกาเรเองก็เป็นผู้ที่ก่อตั้งสาขาย่อยของคณิตศาสตร์ใหม่อีกหลายสาขา)
สาขาวิชาการที่ปวงกาเรได้อุทิศผลงานและมีผลกระทบสำคัญต่อวงการมากที่สุดได้แก่ คณิตศาสตร์ ฟิสิกส์เชิงคณิตศาสตร์ และ กลศาสตร์ท้องฟ้า โดยผลงานที่โด่งดังของปวงกาเรมีมากมายเช่น
- ปวงกาเรเป็นผู้ตั้งปัญหาข้อความคาดการณ์ของปวงกาเร (Poincaré conjecture) หนึ่งในปัญหาที่มีชื่อเสียงที่สุดของคณิตศาสตร์
- เมื่อครั้งที่เขาทำวิจัยอย่างจริงจังในปัญหาสามวัตถุ (three-body problem) เขาเป็นคนแรกที่ได้คนพบปรากฏการณ์เคออส และตัวเขาเองเป็นผู้ก่อตั้งและวางรากฐานทฤษฎีเคออสสมัยใหม่
- ผลงานทางฟิสิกส์ของปวงกาเรเป็นหนึ่งในแรงบันดาลใจและแนวคิดตั้งต้นในทฤษฎีสัมพัทธภาพพิเศษของไอน์สไตน์ โดยไอน์สไตน์ได้เล่าในหนังสือชีวประวัติของเขาด้วยว่า หนังสือของปวงกาเรที่ชื่อ science and hypothesis มีอิทธิพลต่อแนวคิดเขามากควบคู่ไปกับงานของนักวิทยาศาสตร์ท่านอื่น เช่น แฮ็นดริก โลเรินตส์ (Hendrik Lorentz) และ (Ernst Mach)
- (Poincaré group) ในถูกตั้งชื่อขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่ปวงกาเร
ชีวิตของปวงกาเร
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
บุคลิกของปวงกาเร
ส่วนนี้รอเพิ่มเติมข้อมูล คุณสามารถช่วยเพิ่มข้อมูลส่วนนี้ได้ |
งานและปัญหาที่มีชื่อเสียง
งานชิ้นสำคัญที่ปวงกาเรได้อุทิศให้วงการคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์มีดังต่อไปนี้:
- (algebraic topology)
- (the theory of analytic functions of several complex variables)
- (the theory of abelian functions)
- เรขาคณิตเชิงพีชคณิต (algebraic geometry)
- ทฤษฎีจำนวน (number theory)
- ปัญหาสามวัตถุ (the three-body problem)
- (the theory of diophantine equations)
- ทฤษฎีแม่เหล็กไฟฟ้า (the theory of electromagnetism)
- ทฤษฎีสัมพัทธภาพพิเศษ (the special theory of relativity)
นอกจากนี้ปวงกาเรยังเป็นคนที่มีพรสวรรค์ในการเขียนและเล่าหลักการยาก ๆ ทางคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ให้เข้าใจได้ง่าย เขาได้เขียนหนังสือคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ในรูปแบบที่คนธรรมดาทั่วไปสามารถทำความเข้าใจได้ง่ายหลายเล่ม (ดูผลงานทางวิชาการ)
ผลงานทางวิชาการ
ปวงกาเรตีพิมพ์สองผลงานสำคัญที่ส่งผลให้กลศาสตร์ท้องฟ้ามีรากฐานอยู่บนระบบคณิตศาสตร์ที่สมบูรณ์มั่นคง (mathematical rigour)
- New Methods of Celestial Mechanics (3 vols., 1892-99; Eng. trans., 1967)
- Lessons of Celestial Mechanics. (1905-10).
ปวงกาเรได้ตีพิมพ์ชุดหนังสือปรัชญาวิทยาศาสตร์ที่โด่งดังที่อธิบายและวิเคราะห์เนื้อแท้ของวิทยาศาสตร์ ดังนี้
- Science and Hypothesis, . (ไอน์สไตน์เองได้รับแรงบันดาลใจบางส่วนจากเล่มนี้)
- The Value of Science, .
- Science and Method, .
- Dernières pensées (eng, "Last Thoughts"); Edition Ernest Flammarion, Paris, .
อ้างอิง
- (1986). Men of Mathematics (reissue edition). Touchstone Books. .
- (1995). Newton's Clock: Chaos in the Solar System (reissue edition). W H Freeman & Co. .
- (2003). Einstein's Clocks, Poincaré's Maps: Empires of Time. Hodder & Stoughton. .
- E. Toulouse, Henri Poincaré, Paris (1910) - (Source biography in French)
ดูเพิ่ม
แหล่งข้อมูลอื่น
- Wikiquote - Quotes by Henri Poincaré
- A review of Poincaré's mathematical achievements 2004-02-02 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- A timeline of Poincaré's life 2004-06-03 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (in French)
- Poincaré's 1897 article "The Relativity of Space", English translation
- Henri Poincaré, His Conjecture, Copacabana and Higher Dimensions
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
lingkkhamphasa inbthkhwamni miiwihphuxanaelaphurwmaekikhbthkhwamsuksaephimetimodysadwk enuxngcakwikiphiediyphasaithyyngimmibthkhwamdngklaw krann khwrribsrangepnbthkhwamodyerwthisud chul xxngri pwngkaer frngess Jules Henri Poincare fng 2006 02 18 thi ewyaebkaemchchin ekid 29 emsayn kh s 1854 esiychiwit 17 krkdakhm kh s 1912 epnhnunginnkkhnitsastr nkfisiks aelathidisudkhxngfrngess inhnngsuxprawtinkkhnitsastrthiodngdngkhxngxirikh ethmephil ebllidihekiyrtipwngkaerwaepn nkkhnitsastrkhnsudthayphulwngrukhrxbckrwal universalist enuxngcakpwngkaeredintamrxykhxngnkkhnitsastrphuyingihyinxdit echn ekas xxyelxr hruxniwtn thimiphlnganaelarxbruinaethbthuksakhakhxngkhnitsastr hlngcakyukhpwngkaerkimpraktnkkhnitsastrkhnidrxbruinaenglukkhxngthuksakhaxik thngnienuxngcaksakhakhxngkhnitsastrnnephimkhunmakmaymhasalinpccubn odytwpwngkaerexngkepnphuthikxtngsakhayxykhxngkhnitsastrihmxikhlaysakha xxngri pwngkaer sakhawichakarthipwngkaeridxuthisphlnganaelamiphlkrathbsakhytxwngkarmakthisudidaek khnitsastr fisiksechingkhnitsastr aela klsastrthxngfa odyphlnganthiodngdngkhxngpwngkaermimakmayechn pwngkaerepnphutngpyhakhxkhwamkhadkarnkhxngpwngkaer Poincare conjecture hnunginpyhathimichuxesiyngthisudkhxngkhnitsastr emuxkhrngthiekhathawicyxyangcringcnginpyhasamwtthu three body problem ekhaepnkhnaerkthiidkhnphbpraktkarnekhxxs aelatwekhaexngepnphukxtngaelawangrakthanthvsdiekhxxssmyihm phlnganthangfisikskhxngpwngkaerepnhnunginaerngbndalicaelaaenwkhidtngtninthvsdismphththphaphphiesskhxngixnsitn odyixnsitnidelainhnngsuxchiwprawtikhxngekhadwywa hnngsuxkhxngpwngkaerthichux science and hypothesis mixiththiphltxaenwkhidekhamakkhwbkhuipkbngankhxngnkwithyasastrthanxun echn aehndrik olerints Hendrik Lorentz aela Ernst Mach Poincare group inthuktngchuxkhunephuxepnekiyrtiaekpwngkaerchiwitkhxngpwngkaerswnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidbukhlikkhxngpwngkaerswnnirxephimetimkhxmul khunsamarthchwyephimkhxmulswnniidnganaelapyhathimichuxesiyngnganchinsakhythipwngkaeridxuthisihwngkarkhnitsastraelawithyasastrmidngtxipni algebraic topology the theory of analytic functions of several complex variables the theory of abelian functions erkhakhnitechingphichkhnit algebraic geometry thvsdicanwn number theory pyhasamwtthu the three body problem the theory of diophantine equations thvsdiaemehlkiffa the theory of electromagnetism thvsdismphththphaphphiess the special theory of relativity nxkcaknipwngkaeryngepnkhnthimiphrswrrkhinkarekhiynaelaelahlkkaryak thangkhnitsastraelawithyasastrihekhaicidngay ekhaidekhiynhnngsuxkhnitsastraelawithyasastrinrupaebbthikhnthrrmdathwipsamarththakhwamekhaicidngayhlayelm duphlnganthangwichakar phlnganthangwichakarpwngkaertiphimphsxngphlngansakhythisngphlihklsastrthxngfamirakthanxyubnrabbkhnitsastrthismburnmnkhng mathematical rigour New Methods of Celestial Mechanics ISBN 1 56396 117 2 3 vols 1892 99 Eng trans 1967 Lessons of Celestial Mechanics 1905 10 pwngkaeridtiphimphchudhnngsuxprchyawithyasastrthiodngdngthixthibayaelawiekhraahenuxaethkhxngwithyasastr dngni Science and Hypothesis ixnsitnexngidrbaerngbndalicbangswncakelmni The Value of Science Science and Method Dernieres pensees eng Last Thoughts Edition Ernest Flammarion Paris xangxing 1986 Men of Mathematics reissue edition Touchstone Books ISBN 0 671 62818 6 1995 Newton s Clock Chaos in the Solar System reissue edition W H Freeman amp Co ISBN 0 7167 2724 2 2003 Einstein s Clocks Poincare s Maps Empires of Time Hodder amp Stoughton ISBN 0 340 79447 X E Toulouse Henri Poincare Paris 1910 Source biography in French duephimfisiks khnitsastraehlngkhxmulxunWikiquote Quotes by Henri Poincare A review of Poincare s mathematical achievements 2004 02 02 thi ewyaebkaemchchin A timeline of Poincare s life 2004 06 03 thi ewyaebkaemchchin in French Poincare s 1897 article The Relativity of Space English translation Henri Poincare His Conjecture Copacabana and Higher Dimensionsbthkhwamchiwprawtiniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk