องอาจ สาตรพันธุ์

องอาจ สาตรพันธุ์ (เกิด 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2487) เป็นสถาปนิกชาวไทย และศิลปินแห่งชาติ ประจำปี 2552 สาขาทัศนศิลป์ ด้านสถาปัตยกรรมร่วมสมัย เป็นสถาปนิกที่ถือได้ว่าเป็นต้นแบบของสถาปัตยกรรมแบบร่วมสมัยในประเทศไทย ที่มีความสามารถในการสืบทอดและประยุกต์ใช้ศิลปะแบบดั้งเดิมผสมผสานกับศิลปะสมัยใหม่ได้อย่างกลมกลืน และแสดงให้เห็นถึงรากเหง้าของวัฒนธรรมได้เป็นอย่างดี เขาได้รับรางวัลมากมายจากหลาย ๆ สถาบันทางด้านสถาปัตยกรรมร่วมสมัย

องอาจ สาตรพันธุ์ จ.ภ.
เกิด	8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2487 (80 ปี)  ไทย
สัญชาติ	ไทย
ศิษย์เก่า	มหาวิทยาลัยเยล มหาวิทยาลัยคอร์เนล โรงเรียนปานะพันธุ์วิทยา
รางวัล	“The York Price” จากมหาวิทยาลัยคอร์เนล “สถาปนิกดีเด่น” จากสมาคมสถาปนิกสยาม ศิลปินแห่งชาติ ปี 2552 สาขาทัศนศิลป์ ด้านสถาปัตยกรรมร่วมสมัย
ผลงานสำคัญ	ตึกช้าง อาคารเรียนฟิสิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โรงแรมแทมมารินด์วิลเลจ โรงแรมราชมรรคา อาคารโรงเรียนปานะพันธุ์วิทยา (ปัจจุบันรื้อทิ้งไปแล้ว) ไอคอนคอนโดมิเนียม II และ III

งานออกแบบขององอาจในช่วงแรก มักจะเป็นงานสถาปัตยกรรมที่เน้นใช้วัสดุจำพวก คอนกรีต มีรูปแบบโมเดิร์นเต็มตัว ซึ่งล้วนได้รับอิทธิพลมาจากเลอกอร์บูซีเย เช่น อาคาร ที่มีการนำแนวคิดหลักลักษณะสถาปัตยกรรม 5 ประการของเลอกอร์บูซีเยมาใช้อย่างชัดเจน ปัจจุบันอาคารแห่งนี้ได้ถูกทุบทิ้งไปแล้ว เขายังออกแบบงานในรูปแบบ สถาปัตยกรรมคอนกรีตเปลือย หรือที่เรียกว่า Brutalism เช่น อาคารเรียนฟิสิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ด้านงานอออกแบบอาคารสูง เขาเป็นผู้ออกแบบ ตึกช้าง ซึ่งเคยได้รับการจัดอันดับให้เป็นหนึ่งในตึกระฟ้าที่มีเอกลักษณ์ที่สุดในโลก 20 อันดับ

งานในช่วงหลัง องอาจได้เปลี่ยนแนวทางการออกแบบไปสู่งานสถาปัตยกรรมที่เน้นกลิ่นอายของความเป็นท้องถิ่นไทย ไม่ว่าจะเป็น โรงแรมราชมรรคา โรงแรมแทมมารินวิลเลจ จังหวัดเชียงใหม่ ที่นำรูปแบบล้านนามาใช้ในงานออกแบบอย่างเต็มตัว เขายังเป็นกรรมการตัดสินผลงานดีเด่นทางสถาปัตยกรรมของสมาคมสถาปนิกสยาม อีกด้วย

ประวัติ

องอาจ สาตรพันธุ์ เกิดเมื่อวันที่ 8 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2487 ที่กรุงเทพมหานคร เป็นบุตรคนสุดท้อง ในจำนวนพี่น้อง 4 คน บิดาชื่อนายอัญ สาตรพันธุ์ มารดาชื่อนางลำเจียก สาตรพันธุ์ สมรสกับนางรุจิรัตน์ วิจิตรานนท์ จบการศึกษาระดับมัธยมศึกษาจากโรงเรียนปานะพันธุ์วิทยา จากนั้นจึงได้ไปศึกษาด้านสถาปัตยกรรม ในระดับปริญญาตรี ณ มหาวิทยาลัยคอร์เนล และระดับปริญญาโท จากมหาวิทยาลัยเยล ภายหลังจบการศึกษาองอาจได้ทำงานกับบริษัท Glen Paulsen & Associates Architects, Bloomfield Hills, รัฐมิชิแกน สหรัฐอเมริกา จนต่อมาในปี พ.ศ. 2512 ได้ก่อตั้งสำนักงาน ”องอาจสถาปนิก” ขึ้นที่ถนนศรีอยุธยา กรุงเทพมหานคร

ผลงาน

• อาคารโรงเรียนปานะพันธ์วิทยา
• ตึกช้าง
• โรงแรมแทมมารินวิลเลจ
• อาคารเรียนฟิสิกส์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
• โรงแรมราชมรรคา

• Panabhandhu School
• Sammakorn sales office
• Elephant Building
• Toshiba Headquater
• Icon III Condiminium
• Ong-ard Architects Atelier
• Tamarind Village
• Rachamankha Hotel
• Private Residence Bangkok
• Maerim Residence Chiang Mai
• Private Residence Chiang Mai
• Physics Building, Kasetsart University

ด้านสังคม

• กรรมการตัดสินผลงานดีเด่นทางสถาปัตยกรรม ของ สมาคมสถาปนิกสยาม

รางวัลและเกียรติคุณที่ได้รับ

• รางวัล The Baird Prize จากมหาวิทยาลัยคอร์แนล
• รางวัลสถาปนิกดีเด่น จากสมาคมสถาปนิสยาม และรางวัลส่งเสริมเชียงใหม่งามจากสถาปนิกล้านนา 52
• พ.ศ. 2503 ได้รับรางวัล “The York Price” จากมหาวิทยาลัยคอร์แนล
• พ.ศ. 2505 ได้รับรางวัล “The Baird Prize” จากมหาวิทยาลัยคอร์แนล
• พ.ศ. 2525 ได้รับรางวัลผลงาน “สถาปัตยกรรมดีเด่น” จาก Henkel Thai Factory
• ได้รับรางวัลผลงาน “สถาปัตยกรรมดีเด่น” โดยการออกแบบบ้าน ดร.กร - ท่านผู้หญิงนิรมล สุริยสัตย์ จากสมาคมสถาปนิกสยาม
• พ.ศ. 2537 ได้รับรางวัล “สถาปนิกดีเด่น” ในวาระครบรอบ 60 ปี จากสมาคมสถาปนิกสยาม
• พ.ศ. 2545 ได้รับรางวัล “ส่งเสริมเชียงใหม่งาม” โดยการออกแบบโรงแรมแทมมารินวิลเลจ จากสถาปนิกล้านนา 45
• พ.ศ. 2552 ศิลปินแห่งชาติ สาขาทัศนศิลป์ ด้านสถาปัตยกรรมร่วมสมัย

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2553 - เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้น จตุตถดิเรกคุณาภรณ์

อ้างอิง

1. ศิลปินแห่งชาติ 2552^[], กรมส่งเสริมวัฒนธรรม .สืบค้นเมื่อ 12/07/2559
2. pareparaepare, pareparaepare-pareparaepare.blogspot.com .วันที่ 14 ก.ย. 2553
3. นายองอาจ สาตรพันธุ์^[], culture.go.th .สืบค้นเมื่อ 12/07/2559
4. ตึกช้างเจ๋ง! ซิวที่ 4 ใน 20 สิ่งก่อสร้างที่มีเอกลักษณ์ของโลก 2012-04-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน M Thai
5. ณ เวลานี้ในอดีต: บ้านกับลานภายใน, TCDC .สืบค้นเมื่อ 12/07/2559
6. ราชกิจจานุเบกษา,ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ประจำปี ๒๕๕๓เล่ม ๑๒๘ ตอนที่ ๓ ข ๑๖ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๔ หน้า ๑๔๕

แหล่งข้อมูลอื่น

• Ong-ard Architects
• Rachamankha
• The struggle to save classic Thai architecture, The New York Times
• Farewell to PB, Art4D^[]
• House 2000- Silence of the Past, Art4D 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• The Presence of the Past: Open Courtyard Houses, Thailand Creative & Design Center 2016-06-24 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Differences, Originality and Assimilation: Building Nine at Panabhandhu School-Harvard University ,Non Arkaraprasertkul& Reilly Paul Pabitaille
• A Tradition of Serenity: The Tropical Houses of Ong-ard Satrabhandhu^[]

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ องอาจ สาตรพันธุ์