หลี่ จื้อเฉิง (จีน: 李自成; พินอิน: Lĭ Zìchéng) เป็นสมาชิกกบฏเมืองแมนแดนสันติ ในปลายยุคราชวงศ์หมิงต่อกับช่วงต้นราชวงศ์ชิง เป็นผู้เอาชนะใจราษฎรได้ส่วนใหญ่ จนได้รับฉายาว่า "กษัตริย์ผู้กล้า" ทั้ง ๆ ที่ไม่ใช่เป็นกษัตริย์ ทุกวันนี้ มีอนุสาวรีย์ขนาดใหญ่ของหลี่ จื้อเฉิง อยู่ที่บริเวณทางเข้าสุสานจักรพรรดิราชวงศ์หมิงและชิง กรุงปักกิ่ง
หลี่ จื้อเฉิง | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
อนุสาวรีย์ของ หลี่ จื้อเฉิง | |||||||||
จักรพรรดิแห่งราชวงศ์ชุน | |||||||||
ครองราชย์ | ค.ศ.1644–1645 | ||||||||
ประสูติ | 22 กันยายน ค.ศ.1606 หมู่บ้าน Li Jiqian, อำเภอ , ทางตะวันออกเฉียงเหนือของมณฑลส่านซี, ราชวงศ์หมิง | ||||||||
สวรรคต | 1645 (อายุ 38–39) ชายแดนมณฑลหูเป่ย์, มณฑลหูหนาน และมณฑลเจียงซี, ราชวงศ์ชิง | ||||||||
คู่อภิเษก | |||||||||
| |||||||||
ราชวงศ์ | ราชวงศ์ชุน |
หลี่ จื้อเฉิง | |||||||||
ภาษาจีน | 李自成 | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
หลี่ หงจี | |||||||||
อักษรจีนตัวเต็ม | 李鴻基 | ||||||||
อักษรจีนตัวย่อ | 李鸿基 | ||||||||
| |||||||||
"กษัตริย์ผู้กล้า" | |||||||||
อักษรจีนตัวเต็ม | 闖王 | ||||||||
อักษรจีนตัวย่อ | 闯王 | ||||||||
|
ประวัติ
หลี่ จื้อเฉิง เกิดเมื่อวันที่ 22 กันยายน ค.ศ. 1606 โดยมีชื่อเดิมว่า หลี่ หงจี (Lĭ Hóngjī, 鴻基) ที่มณฑลส่านซี ด้วยการเป็นคนเลี้ยงแกะ จึงได้ชำนาญการและยิงธนู ด้วยอายุเพียง 20 ปี
กบฏชาวนา
ต่อมาเกิดทั่วไปในมณฑลส่านซี แต่ทางการก็ยังเก็บรีดไถภาษีกับราษฎร จึงเกิดกบฏชาวนาขึ้นมา 2 กลุ่มใหญ่ ๆ โดย หลี่ จื้อเฉิง และ จางเซี่ยนจง (张献忠)โดยในระหว่างทำศึกจางเซี่ยนจงได้เคยเพลี่ยงพล้ำพ่ายแพ้ให้กับทางการ ส่วนหลี่ จื้อเฉิงในขณะทำศึก มักจะนำเอาอาหารที่ยึดได้มาแจกจ่ายให้กับผู้อดอยาก ทั้งยังประกาศให้ใช้ที่ดินทำกินได้โดยไม่เสียภาษี ทำให้มีผู้คนแห่แหนมาเข้าร่วมด้วยจนมีกองกำลังหลายหมื่นคน
ในปี ค.ศ. 1643 หลี่ จื้อเฉิงได้เข้ายึดเมืองเซียงหยาง และตั้งตนขึ้นเป็น ซินซุ่นหวัง (新順王) และเมื่อบุกยึดฉ่านซีได้ทั้งมณฑลก็ตั้งตัวเองขึ้นเป็นฮ่องเต้ โดยเรียกชื่ออาณาจักรของตนว่า ต้าซุ่น จากนั้นได้ทำตามแผนการของที่ปรึกษานาม กู้จวินเอิน ให้ใช้ฉ่านซีเป็นฐานที่มั่น บุกเข้าสู่ซีอาน จากนั้นค่อยบุกต่อไปยังปักกิ่งซึ่งถือเป็นหัวใจสำคัญของราชวงศ์หมิง
หลี่ จื้อเฉิงนำทัพบุกข้ามแม่น้ำฮวงโหบุกยึดไท่หยวน เข้าสู่ด่านยงกวนด้วยชัยชนะมาตลอดทาง กระทั่งเดือน 3 ของปี ค.ศ. 1644 ได้นำทัพเข้าปิดล้อมปักกิ่ง จนฮ่องเต้หมิงซือจงเห็นว่าจบสิ้นแล้ว จึงได้ปลงพระชนม์ตนเองด้วยการผูกคอตายที่ภูเขาเหมยซัน ชานกรุงปักกิ่ง ฮ่องเต้หมิงซือ จึงได้ว่าเป็นฮ่องเต้องค์สุดท้ายแห่งราชวงศ์หมิง
แม้หลี่ จื้อเฉิงจะสามารถยึดครองปักกิ่งไว้ได้ ทว่าแรงกดดันจากกองทัพอื่น ๆ ก็ยังไม่จบสิ้น ยังมีกำลังทหารแตกทัพของราชวงศ์หมิง กองกำลังของอู๋ซานกุ้ย (吴三桂) ที่ด่านซันไห่กวน (山海关) และกองทัพจากแมนจูจากทางตะวันออกเฉียงเหนือคอยคุกคามอยู่
หลี่ จื้อเฉิงได้ส่งหนังสือให้อู๋ซานกุ้ยยอมสวามิภักดิ์ จากนั้นก็ได้ให้อู๋เซียง บิดาของอู๋ซานกุ้ยที่อยู่ในเมืองหลวงเขียนจดหมายไปกล่อมอีกทาง อีกทั้งได้ส่งคณะทูตนำเงินทองมากมาย พร้อมหนังสือแต่งตั้งให้อู๋ซานกุ้ยขึ้นมีตำแหน่งบรรดาศักดิ์ แต่ในขณะที่อู๋ซานกุ้ยกำลังเดินทางมาเมื่อสวามิภักดิ์ต่อหลี่ จื้อเฉิง กลับได้พบกับคนรับใช้ที่หนีออกมาจากเมืองหลวงที่มาส่งข่าวว่าบัดนี้อู๋เซียงถูกจับเป็นตัวประกันและถูกริบทรัพย์สมบัติ นอกจากนั้นเฉินหยวนหยวน (陈圆圆 )อนุภรรยาของอู๋ซานกุ้ยยังถูกแม่ทัพหลิวจงหมิ่นชิงตัวไป
เหตุนี้ทำให้อู๋ซานกุ้ยตัดสินใจที่จะหันกลับไปจับมือกับตัวเอ่อกุ่น (多爾衮) แม่ทัพของแมนจู จากนั้นส่งคนให้แสร้งไปส่งข่าวยอมสวามิภักดิ์ต่อหลี่ จื้อเฉิงเพื่อถ่วงเวลาเอาไว้ก่อน ทว่าในภายหลังเมื่อหลี่ จื้อเฉิงได้ทราบข่าวว่าอู๋ซานกุ้ยสวามิภักดิ์ต่อแมนจูแล้ว จึงได้นำทัพราว 6 หมื่นเพื่อลงมาปราบปราม แต่ในยามนั้นอู๋ซานกุ้ยได้ลอบเปิดด่านให้กองทัพแมนจูยกเข้ามาอ้อมตีกองทัพของหลี่ จื้อเฉิง จนหลี่ จื้อเฉิงต้องถอยทัพกลับปักกิ่งโดยมีทัพของอู๋ซานกุ้ยไล่ตามมา หลี่ จื้อเฉิงแก้แค้นด้วยการตัดศีรษะบิดาของอู๋ซานกุ้ยเสียบประจานที่กำแพงเมืองปักกิ่ง จนทหารชิงได้เข้ายึดปักกิ่งได้สำเร็จ กองทัพหลี่ จื้อเฉิงที่พ่ายแพ้ถอยร่นไปก็ถูกโจมตีและสังหารไปในที่สุดในปี ค.ศ. 1645 เป็นอันอวสานราชวงศ์จีนที่ปกครองโดยชาวฮั่น
เรื่องราววีรกรรมของหลี่ จื้อเฉิงได้ถูกเล่าขานกันต่อมามากมาย มีเรื่องเล่ากันว่า ตอนที่เขาก่อกบฏนั้น ยกทัพเข้าเมืองไคเฟิง ซึ่งขณะนั้นเขากำลังจะบุกเข้าตีเมือง ได้มีผู้ปล่อยข่าวว่า เขาเป็นบุคคลที่น่ากลัว เดินทางไปทางไหนจะมีแต่ความตาย หลี่ จื้อเฉิงได้ปลอมตัวเป็นพ่อค้าข้าวเข้ามาดูลาดเลาในเมือง หลี่ จื้อเฉิงจึงกล่าวกับชาวบ้านว่า ที่แท้หลี่ จื้อเฉิงไม่ใช่บุคคลที่น่ากลัว ซ้ำยังมีเมตตากรุณาต่อชาวบ้านอีก อย่าได้เชื่อคำเล่าลือ ผู้คนจึงเปลี่ยนใจและออกอุบายว่า ให้ทุกคนแขวนโคมแดงไว้หน้าบ้าน เมื่อหลี่ จื้อเฉิงบุกเข้ามาได้จะไว้ชีวิตและให้ความช่วยเหลือบ้านนั้น
เมื่อหลี่ จื้อเฉิงบุกเข้าไป พวกขุนนางในเมืองใช้วิธีการปล่อยน้ำให้ท่วมเมือง แต่หลี่ จื้อเฉิงได้เตรียมเรือแพไว้แล้ว และนัดแนะกับชาวบ้านเรื่องโคมแดงไว้แล้ว ซึ่งพวกบรรดาขุนนางที่ฉ้อราษฎร์บังหลวงต่างไม่มีใครรู้เรื่องนี้ หลี่ จื้อเฉิงจึงไม่ช่วยเหลือ แต่จะช่วยเฉพาะบ้านที่แขวนโคมแดงไว้หน้าบ้านเท่านั้น จนกลายมาเป็นประเพณีการแขวนโคมแดงไว้หน้าบ้านทุกวันเทศกาลสำคัญ ๆ ของจีนในปัจจุบัน เช่น ตรุษจีน เป็นต้น
อ้างอิง
- หน้า 34-41. หนังสือ สนุกกับเทศกาลเฉลิมฉลอง แปลและเรียบเรียงโดย แสงจินดา กันยาทิพย์, (พ.ศ. 2541) สำนักพิมพ์ดอกหญ้า
- ราชวงศ์หมิง (1368-1644) - ตอนจบ[]
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
hli cuxeching cin 李自成 phinxin Lĭ Zicheng epnsmachikkbtemuxngaemnaednsnti inplayyukhrachwngshmingtxkbchwngtnrachwngsching epnphuexachnaicrasdridswnihy cnidrbchayawa kstriyphukla thng thiimichepnkstriy thukwnni mixnusawriykhnadihykhxnghli cuxeching xyuthibriewnthangekhasusanckrphrrdirachwngshmingaelaching krungpkkinghli cuxechingxnusawriykhxng hli cuxechingckrphrrdiaehngrachwngschunkhrxngrachykh s 1644 1645prasuti22 knyayn kh s 1606 hmuban Li Jiqian xaephx thangtawnxxkechiyngehnuxkhxngmnthlsansi rachwngshmingswrrkht1645 xayu 38 39 chayaednmnthlhuepy mnthlhuhnan aelamnthleciyngsi rachwngschingkhuxphieskphranametmhli cuxeching cin 李自成 phinxin Lǐ Zicheng chuxtxnekid hli hngci cin 李鴻基 phinxin Lǐ Hongji rchskYongchang 永昌 kh s 1644 1645rachwngsrachwngschun hli cuxechingphasacin李自成karthxdesiyngphasacinklangmatrthanhny hwiphinxinLǐ Zichengewd iclsLi Tzu ch enghli hngcixksrcintwetm李鴻基xksrcintwyx李鸿基karthxdesiyngphasacinklangmatrthanhny hwiphinxinLǐ Hongjiewd iclsLi Hung chi kstriyphukla xksrcintwetm闖王xksrcintwyx闯王karthxdesiyngphasacinklangmatrthanhny hwiphinxinChuǎng Wangewd iclsCh uang Wangprawtihli cuxeching ekidemuxwnthi 22 knyayn kh s 1606 odymichuxedimwa hli hngci Lĭ Hongji 鴻基 thimnthlsansi dwykarepnkhneliyngaeka cungidchanaykaraelayingthnu dwyxayuephiyng 20 pikbtchawnatxmaekidthwipinmnthlsansi aetthangkarkyngekbridithphasikbrasdr cungekidkbtchawnakhunma 2 klumihy ody hli cuxeching aela cangesiyncng 张献忠 odyinrahwangthasukcangesiyncngidekhyephliyngphlaphayaephihkbthangkar swnhli cuxechinginkhnathasuk mkcanaexaxaharthiyudidmaaeckcayihkbphuxdxyak thngyngprakasihichthidinthakinidodyimesiyphasi thaihmiphukhnaehaehnmaekharwmdwycnmikxngkalnghlayhmunkhn inpi kh s 1643 hli cuxechingidekhayudemuxngesiynghyang aelatngtnkhunepn sinsunhwng 新順王 aelaemuxbukyudchansiidthngmnthlktngtwexngkhunepnhxnget odyeriykchuxxanackrkhxngtnwa tasun caknnidthatamaephnkarkhxngthipruksanam kucwinexin ihichchansiepnthanthimn bukekhasusixan caknnkhxybuktxipyngpkkingsungthuxepnhwicsakhykhxngrachwngshming hli cuxechingnathphbukkhamaemnahwngohbukyudithhywn ekhasudanyngkwndwychychnamatlxdthang krathngeduxn 3 khxngpi kh s 1644 idnathphekhapidlxmpkking cnhxngethmingsuxcngehnwacbsinaelw cungidplngphrachnmtnexngdwykarphukkhxtaythiphuekhaehmysn chankrungpkking hxngethmingsux cungidwaepnhxngetxngkhsudthayaehngrachwngshming aemhli cuxechingcasamarthyudkhrxngpkkingiwid thwaaerngkddncakkxngthphxun kyngimcbsin yngmikalngthharaetkthphkhxngrachwngshming kxngkalngkhxngxusankuy 吴三桂 thidansnihkwn 山海关 aelakxngthphcakaemncucakthangtawnxxkechiyngehnuxkhxykhukkhamxyu hli cuxechingidsnghnngsuxihxusankuyyxmswamiphkdi caknnkidihxuesiyng bidakhxngxusankuythixyuinemuxnghlwngekhiyncdhmayipklxmxikthang xikthngidsngkhnathutnaenginthxngmakmay phrxmhnngsuxaetngtngihxusankuykhunmitaaehnngbrrdaskdi aetinkhnathixusankuykalngedinthangmaemuxswamiphkditxhli cuxeching klbidphbkbkhnrbichthihnixxkmacakemuxnghlwngthimasngkhawwabdnixuesiyngthukcbepntwpraknaelathukribthrphysmbti nxkcaknnechinhywnhywn 陈圆圆 xnuphrryakhxngxusankuyyngthukaemthphhliwcnghminchingtwip ehtunithaihxusankuytdsinicthicahnklbipcbmuxkbtwexxkun 多爾衮 aemthphkhxngaemncu caknnsngkhnihaesrngipsngkhawyxmswamiphkditxhli cuxechingephuxthwngewlaexaiwkxn thwainphayhlngemuxhli cuxechingidthrabkhawwaxusankuyswamiphkditxaemncuaelw cungidnathphraw 6 hmunephuxlngmaprabpram aetinyamnnxusankuyidlxbepiddanihkxngthphaemncuykekhamaxxmtikxngthphkhxnghli cuxeching cnhli cuxechingtxngthxythphklbpkkingodymithphkhxngxusankuyiltamma hli cuxechingaekaekhndwykartdsirsabidakhxngxusankuyesiybpracanthikaaephngemuxngpkking cnthharchingidekhayudpkkingidsaerc kxngthphhli cuxechingthiphayaephthxyrnipkthukocmtiaelasngharipinthisudinpi kh s 1645 epnxnxwsanrachwngscinthipkkhrxngodychawhn eruxngrawwirkrrmkhxnghli cuxechingidthukelakhankntxmamakmay mieruxngelaknwa txnthiekhakxkbtnn ykthphekhaemuxngikhefing sungkhnannekhakalngcabukekhatiemuxng idmiphuplxykhawwa ekhaepnbukhkhlthinaklw edinthangipthangihncamiaetkhwamtay hli cuxechingidplxmtwepnphxkhakhawekhamaduladelainemuxng hli cuxechingcungklawkbchawbanwa thiaethhli cuxechingimichbukhkhlthinaklw sayngmiemttakrunatxchawbanxik xyaidechuxkhaelalux phukhncungepliynicaelaxxkxubaywa ihthukkhnaekhwnokhmaedngiwhnaban emuxhli cuxechingbukekhamaidcaiwchiwitaelaihkhwamchwyehluxbannn emuxhli cuxechingbukekhaip phwkkhunnanginemuxngichwithikarplxynaihthwmemuxng aethli cuxechingidetriymeruxaephiwaelw aelandaenakbchawbaneruxngokhmaedngiwaelw sungphwkbrrdakhunnangthichxrasdrbnghlwngtangimmiikhrrueruxngni hli cuxechingcungimchwyehlux aetcachwyechphaabanthiaekhwnokhmaedngiwhnabanethann cnklaymaepnpraephnikaraekhwnokhmaedngiwhnabanthukwnethskalsakhy khxngcininpccubn echn truscin epntnxangxinghna 34 41 hnngsux snukkbethskalechlimchlxng aeplaelaeriyberiyngody aesngcinda knyathiphy ph s 2541 sankphimphdxkhya ISBN 974 604 217 3 rachwngshming 1368 1644 txncb lingkesiy