หลวงเชวงศักดิ์สงคราม

พันเอกช่วง เชวงศักดิ์สงคราม หรือ หลวงเชวงศักดิ์สงคราม (10 มีนาคม พ.ศ. 2443 - 9 มีนาคม พ.ศ. 2505) นามเดิม ช่วง ขวัญเชิด อดีตรองนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตราธิการ

พันเอก ช่วง เชวงศักดิ์สงคราม ป.ช., ป.ม.
รองนายกรัฐมนตรี
ดำรงตำแหน่ง 14 กันยายน พ.ศ. 2486 – 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2487
นายกรัฐมนตรี	จอมพล ป. พิบูลสงคราม
ก่อนหน้า	สถาปนาตำแหน่ง
ถัดไป	พลตำรวจเอก อดุล อดุลเดชจรัส
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย
ดำรงตำแหน่ง 22 สิงหาคม พ.ศ. 2484 – 7 มีนาคม พ.ศ. 2485
นายกรัฐมนตรี	จอมพล ป. พิบูลสงคราม
ก่อนหน้า	จอมพล ป. พิบูลสงคราม
ถัดไป	พลเอก มังกร พรหมโยธี
ดำรงตำแหน่ง 24 มีนาคม พ.ศ. 2489 – 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2490
นายกรัฐมนตรี	ปรีดี พนมยงค์ พลเรือตรี ถวัลย์ ธำรงนาวาสวัสดิ์
ก่อนหน้า	พระยาศรีเสนา (ศรีเสนา สมบัติศิริ)
ถัดไป	พระยาสุนทรพิพิธ (เชย สุนทรพิพิธ)
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข
ดำรงตำแหน่ง 7 มีนาคม พ.ศ. 2485 – 1 สิงหาคม พ.ศ. 2487
นายกรัฐมนตรี	จอมพล ป. พิบูลสงคราม
ก่อนหน้า	สถาปนาตำแหน่ง
ถัดไป	เจ้าพระยาศรีธรรมาธิเบศ (จิตร ณ สงขลา)
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตราธิการ
ดำรงตำแหน่ง 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2490 – 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2490
นายกรัฐมนตรี	พลเรือตรี ถวัลย์ ธำรงนาวาสวัสดิ์
ก่อนหน้า	จรูญ สืบแสง
ถัดไป	ควง อภัยวงศ์
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	10 มีนาคม พ.ศ. 2443 เมืองนครนายก ประเทศสยาม
เสียชีวิต	9 มีนาคม พ.ศ. 2505 (61 ปี) จังหวัดพระนคร ประเทศไทย
คู่สมรส	มาลัย เชวงศักดิ์สงคราม ประหยัด เชวงศักดิ์สงคราม

ประวัติ

พันเอก ช่วง เชวงศักดิ์สงคราม เกิดเมื่อวันเสาร์ที่ 10 มีนาคม พ.ศ. 2443 (นับแบบใหม่) เป็นบุตรของบุญรอด เชวงศักดิ์สงคราม กับ ทับทิม เชวงศักดิ์สงคราม

การศึกษา

เมื่อโตได้เข้าเรียนที่โรงเรียนนครพิทยาคม ย้ายที่อยู่และเรียนที่จังหวัดชลบุรี เข้าเรียนชั้นประถม 2 ที่โรงเรียนวัดต้นสน แล้วย้ายไปโรงเรียนอุดมพิทยากร (วัดกำแพง) ที่จังหวัดฉะเชิงเทรา เรียนชั้นประถม 3 ที่โรงเรียนวัดเมือง ขณะนั้นรัฐบาลได้ตั้งโรงเรียนสามัญประจำมณฑลขึ้นและจัดให้มีการปรับเทียบความรู้นักเรียนประถมเป็นมัธยมทั้งหมด เมื่อเรียนจบชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ช่วงจึงได้รับการปรับวุฒิเข้าศึกษาต่อชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ในโรงเรียนเบญจมราชูทิศ ซึ่งเป็นโรงเรียนชายประจำจังหวัดฉะเชิงเทราต่อในทันที ต่อมาได้เข้าศึกษาต่อชั้นมัธยมปีที่ 6 ที่โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย และเลือกที่จะเป็นทหาร จึงสอบแข่งขันเข้าศึกษาในโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า

การทำงาน

พันเอกช่วง เชวงศักดิ์สงครามสำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า และได้รับพระราชทานยศร้อยตรีเมื่อวันที่ 27 ธันวาคม พ.ศ. 2464แล้วเริ่มปฏิบัติราชการในกองทัพบกจนได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นหลวงเชวงศักดิ์สงคราม ถือศักดินา ๘๐๐ เมื่อวันที่ 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2475และได้รับตำแหน่งที่สำคัญเรื่อยมา เช่น

• 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2479 อธิบดีกรมราชทัณฑ์
• 1 เมษายน พ.ศ. 2482 ปลัดกระทรวงมหาดไทย
• รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย (พ.ศ. 2485 และ พ.ศ. 2488)
• รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขคนแรก (พ.ศ. 2486 - 2487)

นอกจากนี้ระหว่างที่ดำรงตำแหน่ง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตราธิการ พันเอกช่วง เชวงศักดิ์สงคราม ยังดำรงตำแหน่งนายกสภามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ (31 พฤษภาคม 2490 ถึง 8 พฤศจิกายน 2490) ด้วย

นอกเหนือจากงานราชการแล้ว พันเอกช่วง เชวงศักดิ์สงคราม ยังเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ 2 ในปี พ.ศ. 2494 เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดนครปฐม และสมาชิกวุฒิสภา

สมรส

พันเอกช่วง เชวงศักดิ์สงคราม สมรสกับ นางมาลัย เชวงศักดิ์สงคราม และ นางประหยัด เชวงศักดิ์สงคราม มีบุตร-ธิดา รวม 10 คน

ถึงแก่อนิจกรรม

พันเอกช่วง เชวงศักดิ์สงคราม ถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ 9 มีนาคม 2505 อายุได้ 61 ปี ด้วยอาการหัวใจวายเฉียบพลัน พระราชทานเพลิงศพ ณ เมรุหน้าพลับพลาอิสริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส 18 มิถุนายน พ.ศ. 2505

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2486 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)
• พ.ศ. 2484 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.)
• พ.ศ. 2486 – เหรียญชัยสมรภูมิ สงครามมหาเอเชียบูรพา (ช.ส.)
• พ.ศ. 2477 – เหรียญพิทักษ์รัฐธรรมนูญ (พ.ร.ธ.)
• พ.ศ. 2484 – เหรียญช่วยราชการเขตภายใน การรบสงครามอินโดจีน (ช.ร.)
• พ.ศ. 2487 – เหรียญช่วยราชการเขตภายใน การรบสงครามมหาเอเชียบูรพา (ช.ร.)
• พ.ศ. 2486 – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)

อ้างอิง

1. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหาร
2. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-08-06. สืบค้นเมื่อ 2015-04-19.
3. พระราชทานยศ (หน้า ๒๘๙๘)
4. พระราชทานบรรดาศักดิ์ ทหารบก (หน้า ๖๒๒)
5. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ตั้งอธิบดีกรมราชทัณฑ์
6. ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ตั้งปลัดกระทรวงมหาดไทย และอธิบดีกรมสาธารณสุข
7. ผู้บริหารกระทรวงมหาดไทย -- Administrator of Ministry of Interior^[]
8. คณะรัฐมนตรี คณะที่ 10 2007-11-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน The Secretariat of the Cabinet, THAILAND
9. พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งและแต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๑๖ ราย)
10. ประกาศ แต่งตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรประเภทที่ ๒
11. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๖๐ ตอนที่ ๔๙ ง หน้า ๒๙๒๐, ๑๘ กันยายน ๒๔๘๖
12. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๕๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๐๙๖, ๑ กรกฎาคม ๒๔๘๔
13. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญชัยสมรภูมิ, เล่ม ๖๑ ตอนที่ ๔ ง หน้า ๘๔, ๑๑ มกราคม ๒๔๘๗
14. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความ พระราชทานเหรียญพิทักษ์รัฐธรรมนูญ, เล่ม ๕๑ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๐๘๐, ๓๐ กันยายน ๒๔๗๗
15. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญช่วยราชการเขตภายใน, เล่ม ๕๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๙๔๘, ๒๓ มิถุนายน ๒๔๘๔
16. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเหรียญช่วยราชการเขตภายใน, เล่ม ๖๑ ตอนที่ ๓๓ ง หน้า ๙๓๘, ๓๐ พฤษภาคม ๒๔๘๗
17. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๖๐ ตอนที่ ๔๙ ง หน้า ๓๐๒๔, ๑๘ กันยายน ๒๔๘๖