Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
สุลต่านอับดุล ฮามิด ฮาลิม ชะฮ์ (มลายู: Abdul Hamid Halim Shah; 4 มิถุนายน ค.ศ. 1864 – 13 พฤษภาคม ค.ศ. 1943) หรือบรรดาศักดิ์ไทยว่า เจ้าพระยาฤทธิสงครามรามภักดีศรีสุลต่าน (ฮามิด) เป็นสุลต่านแห่งรัฐเกอดะฮ์ องค์ที่ 25 นับเป็นเจ้าเมืองไทรบุรีองค์สุดท้ายภายใต้การปกครองของสยาม
| อับดุล ฮามิด ฮาลิม ชะฮ์ (อับดุลฮามิด) | |
|---|---|
| เจ้าพระยาไทรบุรี | |
 | |
| สุลต่านแห่งรัฐเกอดะฮ์ | |
| ครองราชย์ | 22 กันยายน ค.ศ. 1881 – 13 พฤษภาคม ค.ศ. 1943 |
| ก่อนหน้า | สุลต่านไซนัล ราชิด มูอัซซัม ชะฮ์ที่ 2 |
| ถัดไป | สุลต่านบัดลีชะฮ์ |
| ประสูติ | 4 มิถุนายน ค.ศ. 1864 อาโลร์เซอตาร์ มณฑลไทรบุรี ราชอาณาจักรสยาม |
| สิ้นพระชนม์ | 13 พฤษภาคม ค.ศ. 1943 (78 พรรษา) อาโลร์เซอตาร์ รัฐเกอดะฮ์ นิคมช่องแคบ |
| คู่อภิเษก | เจปวน สปาเจนดรา เจลาราเซะฮ์ บินตี เลอไบ อิซฮัก ชารีฟะฮ์มาเรียม บินตี ไซยิด โมฮามัด อัลอิดรุซ ชารีฟะฮ์เซฮา บินตี ไซยิดฮุซเซน ตนกูไน โซเฟียะฮ์ อัลมาร์ฮุม ตุนกูไน ฮาจี ฮัซซัน เจเมินจาราลา ชารีฟะฮ์ฟาตีมะฮ์ บินตี ไซยิดอิดรุซ |
| ราชวงศ์ | มหาวงศ์ |
| พระราชบิดา | สุลต่านอะฮ์มัด ตาจุดดิน มูการ์รัม ชะฮ์ |
| พระราชมารดา | วันฮาจาร์ บินตี วันอิสมาอิล |
| ศาสนา | ศาสนาอิสลามนิกายซุนนี |
สุลต่านอับดุล ฮามิด ฮาลิม ชะฮ์ มีพระนามเต็มว่า "สุลต่านอับดุล ฮามิด ฮาลิม ชะฮ์ ที่ 2 อิบนี อะฮ์มัด ตัชอุดดิน อัลมุการ์รัม ชะฮ์" (Sultan Sir Abdu'l Hamid Halim Shah II ibni Ahmad Taj ud-din al-Mukarram Shah) มีบรรดาศักดิ์ทางฝ่ายสยามเป็นที่ "เจ้าพระยาฤทธิสงครามรามภักดีศรีสุลต่าน มหมัดรัตนราชมุนินทร สุรินทรวิวงษ์ผดุง ทนุบำรุงเกดะนคร อมรรัตนาณาเขตร ประเทศราชราไชสวริยาธิบดี วิกรมสีหะ เจ้าพระยาไทรบุรี" ตำแหน่งเจ้าประเทศราชไทรบุรี เอกสารฝ่ายไทยมักเรียกอย่างย่อว่าเจ้าพระยาไทรบุรี (อับดุลฮามิด)
ประวัติ
สุลต่านอับดุล ฮามิด ประสูติเมื่อวันที่ 4 มิถุนายน ค.ศ. 1864 (พ.ศ. 2407) เป็นพระราชโอรสของสุลต่านอะฮ์มัด ตาจุดดิน มูการ์รัม ชะฮ์ (เอกสารไทยเรียก เจ้าพระยาไทรอะหมัด) กับวันฮาจาร์ บินตี วันอิสมาอิล (เอกสารไทยเรียก หวันเต๊ะ) เป็นภรรยาเอก ในเอกสารไทยออกพระนามของพระองค์ว่า ตนกูอับดุลฮามิด พระองค์สามารถตรัสเป็นภาษาไทยได้ และเมื่อคราวพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินเยือนรัฐไทรบุรี เมื่อ พ.ศ. 2467 พบว่าสุลต่านอับดุล ฮามิด ทรงพระประชวรและเลือนพระสัญญาเกี่ยวกับภาษาไทยไปบ้าง ความว่า "...สังเกตดูออกจะลืม ๆ ภาษาไทยไปเสียมาก แต่ว่ากันว่าหากพูดด้วยซ้ำ ๆ นัยว่ายังพอเข้าใจได้ดี..."
ในปี ค.ศ. 1876 (พ.ศ. 2419) ตนกูฮามิดได้ร่วมกองทัพเมืองไทรบุรี (เกอดะฮ์) และกองทัพหัวเมืองต่างๆ ในความปกครองของสยามขึ้นไปช่วยปราบปรามจีนอั้งยี่ที่เมืองภูเก็ต ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์มงกุฎสยามชั้นที่ 5 วิจิตราภรณ์ เป้นบำเหน็จความชอบในครั้งนั้น
ในปี ค.ศ. 1879 (พ.ศ. 2422) พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้ตนกูฮามิดเป็นที่พระเสนีณรงค์ฤทธิ ตำแหน่งรายามุดา ต่อมาเมื่อสุลต่านไซนัล ราซิด มุดซัม ชาห์ที่ 2 หรือพระยาไทรบุรี (ตนกูไซนาระชิด) ผู้เป็นพระเชษฐาสิ้นพระชนม์ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานสัญญาบัตรตั้งพระเสนีณรงค์ฤทธิรายามุดา เป็นพระยาฤทธิสงครามรามภักดีศรีสุลต่าน มหะมัดรัตนราชมุนินทร์ สุรินทรวิวังษา พระยาไทรบุรี เมื่อวันพฤหัสบดี ขึ้น 13 ค่ำ เดือน 4 ปีมะเส็ง ตรีศก จุลศักราช 1243 ตรงกับวันที่ 12 มีนาคม ค.ศ. 1881 (พ.ศ. 2424)
ภายหลังทรงมีพระราชดำริว่าพระยาไทรบุรีได้บังคับบัญชาราชการบ้านเมืองต่างพระเนตรพระกรรณมาช้านาน มีความชอบความดีมาก ในวันที่ 29 สิงหาคม ค.ศ. 1895 (พ.ศ. 2438) พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนยศพระยาฤทธิสงครามเป็น เจ้าพระยาฤทธิสงครามรามภักดีศรีสุลต่าน ตำแหน่งเจ้าประเทศราชเมืองไทรบุรี พร้อมทั้งพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ปฐมจุลจอมเกล้า และเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกชั้นที่ 1 มหาวราภรณ์ เป็นเกียรติยศ ต่อมาในปี ค.ศ. 1897 (พ.ศ. 2440) จึงได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้แต่งตั้งเจ้าพระยาฤทธิสงครามรามภักดีศรีสุลต่านเป็นข้าหลวงเทศาภิบาลสำเร็จราชการเมืองปะลิส เมืองสตูล และเมืองไทรบุรี รวม 3 เมือง นอกจากนี้พระองค์ยังทรงส่งพระโอรส 2 องค์ของสุลต่านอับดุลฮามิดไปศึกษาที่ทวีปยุโรป ได้แก่ ซึ่งต่อมาได้กลับมารับราชการตำรวจที่ประเทศสยาม และตนกู บาดิร ชาห์ (สุลต่านบาดิร ชาฮ์) ซึ่งสำเร็จการศึกษาในสาขาวิชาเศรษฐศาสตร์จากมหาวิทยาลัยออกซฟอร์ดและได้กลับมาพำนักอยู่ที่ประเทศสยามในระยะเวลาสั้นๆ
พระองค์มีชายาหลายองค์ ได้แก่
- เจ๊ะเมนเญราลา (Cik Menjelara) มีชื่อไทยว่า คุณหญิงเนื่อง นนทนาคร
- เจ๊ะโซฟิอะห์ (Che Sofiah) หรือ ตุนกู ไน โซฟียะฮ์ บินตี อัลมัรฮูม ตุนกู ไน ฮาจี ฮัสซัน (Tunku Nai Sofiah binti Almarhum Tunku Nai Haji Hassan)
- ชะรีฟะห์ บินติ ไซเอ็ด อิดรุส (Sharifah Fatimah Binti Syed Idrus)
- ชะรีฟะห์ เซหะ บินติ ไซเอ็ด ฮุซเซน (Sharifah Seha Binti Syed Hussein)
- เจ๊ะปวน สปาเชนดรา (Che Puan Spachendra)
- ชะรีฟะห์ มาเรียม (Sharifah Mariam)
- เจ๊ะลาราเซห์ (Che Laraseh)
ท่านม๊โอรสและธิดาจากชายาและหม่อมต่างๆ รวมทั้งสิ้น 43 องค์ โอรสองค์ที่สำคัญได้แก่ตนกู อับดุล ระห์มัน นายกรัฐมนตรีคนแรกของประเทศมาเลเซีย (ประสูติแต่คุณหญิงเนื่อง นนทนาคร) และสุลต่านบาดิร ชาฮ์ (ประสูติแต่เจ๊ะโซฟิอะห์)
สุลต่านอับดุล ฮามิดได้สร้างพระที่นั่งใหม่โดยจากคอนกรีดและโลหะในปี ค.ศ. 1906 นอกจากนี้ พระองค์ยังเป็นผู้นำในการสวดมนต์วันศุกร์
สุลต่าน อับดุล ฮามิด ฮาลิม ชาห์ สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 13 พฤษภาคม ค.ศ. 1943 รวมพระชนม์ได้ 78 พรรษา อยู่ในราชสมบัติ 62 ปี
บรรดาศักดิ์
- ค.ศ. 1879 (พ.ศ. 2422) - พระเสนีณรงคฤทธิ์ รายามุดาเมืองไทรบุรี
- ค.ศ. 1882 (พ.ศ. 2425) - พระยาฤทธิสงครามรามภักดี ศรีสุลต่าน มหะมัดรัตนราชมุนินทร์ สุรินทรวิวังษา พระยาไทรบุรี
- ค.ศ. 1895 (พ.ศ. 2438) - เจ้าพระยาฤทธิสงครามรามภักดีศรีสุลต่าน มหมัดรัตนราชมุนินทร สุรินทรวิวงษ์ผดุง ทนุบำรุงเกดะนคร อมรรัตนาณาเขตร ประเทศราชราไชสวริยาธิบดี วิกรมสีหะ เจ้าพระยาไทรบุรี
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
- พ.ศ. 2451 –
![image]()
เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้าวิเศษ (ป.จ.ว.) - พ.ศ. 2438 –
![image]()
เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) (ฝ่ายหน้า) - พ.ศ. 2438 –
![image]()
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.) - พ.ศ. 2433 –
![image]()
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์มงกุฎไทย (ป.ม.) - พ.ศ. 2419 –
![image]()
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 5 เบญจมาภรณ์มงกุฎไทย (บ.ม.) - พ.ศ. 2436 –
![image]()
เหรียญดุษฎีมาลา เข็มราชการแผ่นดิน (ร.ด.ม.(ผ))
เครื่องราชอิสริยาภรณ์ต่างประเทศ
![image]()
บริเตนใหญ่ - พ.ศ. 2454 -
![image]()
Knight Commander of the Order of St Michael and St George - พ.ศ. 2454 -
![image]()
King George V Coronation Medal - พ.ศ. 2478 -
![image]()
King George V Silver Jubilee Medal - พ.ศ. 2480 -
![image]()
King George VI Coronation Medal
- พ.ศ. 2454 -
อ้างอิง
- ณัฐวุฒิ สุทธิสงคราม. ชีวิตและงานกงสุลไทยของพระยาอนุกูลสยามกิจ อุปนิกษิตสยามรัฐ (ตันกิมเจ๋ง) กงสุลเยเนอราลไทยคนแรก ณ เมืองสิงคโปร์. กรุงเทพฯ : ศูนย์หนังสือกรุงเทพ. 2525, หน้า 129
- จดหมายเหตุพระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินประพาสสหรัฐมะลายู พ.ศ. 2467. พระนคร : พระจันทร์, 2480, หน้า 13
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศในการเลื่อนยศพระยาไทรบุรีเปนเจ้าพระยาไทรบุรี 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 12, 1 กันยายน 2438, หน้า 190-191
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงมหาดไทย ลงวันที่ 7 เมษายน รัตนโกสินทรศก 116, เล่ม 14, ตอน 6, 9 พฤษภาคม 2440, หน้า 73-75
- พระราชทานสัญญาบัตรในปีเถาะเอกศก (หน้า ๖๙)
- ตั้งตำแหน่ง
- ราชกิจจานุเบกษา, การเลื่อนยศพระยาไทรบุรีเปนเจ้าพระยาไทรบุรีแลพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้าฝ่ายหน้า 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม 12, 1 กันยายน 2438, หน้า 189-190
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๗, ตอน ๑๑, ๑๕ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๓๓, หน้า ๑๐๑
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญดุษฎีมาลา 2018-02-10 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, เล่ม ๑๐, ตอน ๙, ๒๘ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๓๖, หน้า ๑๑๕
แหล่งข้อมูลอื่น
- Genealogy Data( 2009-10-26 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน 2009-10-24)
- List of Kedah Sultans 2006-05-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- The Saintly King( 2009-10-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน 2009-10-24)
- List of Sultans of Kedah 2016-10-11 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
| ก่อนหน้า | สุลต่านอับดุล ฮามิด ฮาลิม ชะฮ์ | ถัดไป | ||
|---|---|---|---|---|
| สุลต่านไซนัล ราชิด มูอัซซัม ชะฮ์ที่ 2 |  | สุลต่านแห่งรัฐเกอดะฮ์ (ค.ศ. 1881–1943) |  | สุลต่านบัดลีชะฮ์ |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
sultanxbdul hamid halim chah mlayu Abdul Hamid Halim Shah 4 mithunayn kh s 1864 13 phvsphakhm kh s 1943 hruxbrrdaskdiithywa ecaphrayavththisngkhramramphkdisrisultan hamid epnsultanaehngrthekxdah xngkhthi 25 nbepnecaemuxngithrburixngkhsudthayphayitkarpkkhrxngkhxngsyamxbdul hamid halim chah xbdulhamid ecaphrayaithrburisultanaehngrthekxdahkhrxngrachy22 knyayn kh s 1881 13 phvsphakhm kh s 1943kxnhnasultanisnl rachid muxssm chahthi 2thdipsultanbdlichahprasuti4 mithunayn kh s 1864 xaolresxtar mnthlithrburi rachxanackrsyamsinphrachnm13 phvsphakhm kh s 1943 78 phrrsa xaolresxtar rthekxdah nikhmchxngaekhbkhuxphieskecpwn spaecndra eclaraesah binti elxib xishk charifahmaeriym binti isyid omhamd xlxidrus charifahesha binti isyidhusesn tnkuin osefiyah xlmarhum tunkuin haci hssn ecemincarala charifahfatimah binti isyidxidrusrachwngsmhawngsphrarachbidasultanxahmd tacuddin mukarrm chahphrarachmardawnhacar binti wnxismaxilsasnasasnaxislamnikaysunni sultanxbdul hamid halim chah miphranametmwa sultanxbdul hamid halim chah thi 2 xibni xahmd tchxuddin xlmukarrm chah Sultan Sir Abdu l Hamid Halim Shah II ibni Ahmad Taj ud din al Mukarram Shah mibrrdaskdithangfaysyamepnthi ecaphrayavththisngkhramramphkdisrisultan mhmdrtnrachmuninthr surinthrwiwngsphdung thnubarungekdankhr xmrrtnanaekhtr praethsrachraichswriyathibdi wikrmsiha ecaphrayaithrburi taaehnngecapraethsrachithrburi exksarfayithymkeriykxyangyxwaecaphrayaithrburi xbdulhamid prawtisultanxbdul hamid prasutiemuxwnthi 4 mithunayn kh s 1864 ph s 2407 epnphrarachoxrskhxngsultanxahmd tacuddin mukarrm chah exksarithyeriyk ecaphrayaithrxahmd kbwnhacar binti wnxismaxil exksarithyeriyk hwneta epnphrryaexk inexksarithyxxkphranamkhxngphraxngkhwa tnkuxbdulhamid phraxngkhsamarthtrsepnphasaithyid aelaemuxkhrawphrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhw esdcphrarachdaenineyuxnrthithrburi emux ph s 2467 phbwasultanxbdul hamid thrngphraprachwraelaeluxnphrasyyaekiywkbphasaithyipbang khwamwa sngektduxxkcalum phasaithyipesiymak aetwaknwahakphuddwysa nywayngphxekhaiciddi inpi kh s 1876 ph s 2419 tnkuhamididrwmkxngthphemuxngithrburi ekxdah aelakxngthphhwemuxngtang inkhwampkkhrxngkhxngsyamkhunipchwyprabpramcinxngyithiemuxngphuekt idrbphrarachthanekhruxngrachxisriyaphrnmngkudsyamchnthi 5 wicitraphrn epnbaehnckhwamchxbinkhrngnn inpi kh s 1879 ph s 2422 phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwoprdekla aetngtngihtnkuhamidepnthiphraesninrngkhvththi taaehnngrayamuda txmaemuxsultanisnl rasid mudsm chahthi 2 hruxphrayaithrburi tnkuisnarachid phuepnphraechsthasinphrachnm cungthrngphrakrunaoprdekla phrarachthansyyabtrtngphraesninrngkhvththirayamuda epnphrayavththisngkhramramphkdisrisultan mhamdrtnrachmuninthr surinthrwiwngsa phrayaithrburi emuxwnphvhsbdi khun 13 kha eduxn 4 pimaesng trisk culskrach 1243 trngkbwnthi 12 minakhm kh s 1881 ph s 2424 phayhlngthrngmiphrarachdariwaphrayaithrburiidbngkhbbycharachkarbanemuxngtangphraentrphrakrrnmachanan mikhwamchxbkhwamdimak inwnthi 29 singhakhm kh s 1895 ph s 2438 phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwcungthrngphrakrunaoprdekla iheluxnysphrayavththisngkhramepn ecaphrayavththisngkhramramphkdisrisultan taaehnngecapraethsrachemuxngithrburi phrxmthngphrarachthanekhruxngrachxisriyaphrnpthmculcxmekla aelaekhruxngrachxisriyaphrnxnepnthiechidchuyingchangephuxkchnthi 1 mhawraphrn epnekiyrtiys txmainpi kh s 1897 ph s 2440 cungidthrngphrakrunaoprdekla ihaetngtngecaphrayavththisngkhramramphkdisrisultanepnkhahlwngethsaphibalsaercrachkaremuxngpalis emuxngstul aelaemuxngithrburi rwm 3 emuxng nxkcakniphraxngkhyngthrngsngphraoxrs 2 xngkhkhxngsultanxbdulhamidipsuksathithwipyuorp idaek sungtxmaidklbmarbrachkartarwcthipraethssyam aelatnku badir chah sultanbadir chah sungsaerckarsuksainsakhawichaesrsthsastrcakmhawithyalyxxksfxrdaelaidklbmaphankxyuthipraethssyaminrayaewlasn phraxngkhmichayahlayxngkh idaek ecaemneyrala Cik Menjelara michuxithywa khunhyingenuxng nnthnakhr ecaosfixah Che Sofiah hrux tunku in osfiyah binti xlmrhum tunku in haci hssn Tunku Nai Sofiah binti Almarhum Tunku Nai Haji Hassan charifah binti isexd xidrus Sharifah Fatimah Binti Syed Idrus charifah esha binti isexd husesn Sharifah Seha Binti Syed Hussein ecapwn spaechndra Che Puan Spachendra charifah maeriym Sharifah Mariam ecalaraesh Che Laraseh thanmoxrsaelathidacakchayaaelahmxmtang rwmthngsin 43 xngkh oxrsxngkhthisakhyidaektnku xbdul rahmn naykrthmntrikhnaerkkhxngpraethsmaelesiy prasutiaetkhunhyingenuxng nnthnakhr aelasultanbadir chah prasutiaetecaosfixah sultanxbdul hamididsrangphrathinngihmodycakkhxnkridaelaolhainpi kh s 1906 nxkcakni phraxngkhyngepnphunainkarswdmntwnsukr sultan xbdul hamid halim chah sinphrachnmemuxwnthi 13 phvsphakhm kh s 1943 rwmphrachnmid 78 phrrsa xyuinrachsmbti 62 pibrrdaskdikh s 1879 ph s 2422 phraesninrngkhvththi rayamudaemuxngithrburi kh s 1882 ph s 2425 phrayavththisngkhramramphkdi srisultan mhamdrtnrachmuninthr surinthrwiwngsa phrayaithrburi kh s 1895 ph s 2438 ecaphrayavththisngkhramramphkdisrisultan mhmdrtnrachmuninthr surinthrwiwngsphdung thnubarungekdankhr xmrrtnanaekhtr praethsrachraichswriyathibdi wikrmsiha ecaphrayaithrburiekhruxngrachxisriyaphrnph s 2451 ekhruxngrachxisriyaphrnculcxmekla chnthi 1 pthmculcxmeklawiess p c w ph s 2438 ekhruxngrachxisriyaphrnculcxmekla chnthi 1 pthmculcxmekla p c fayhna ph s 2438 ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnthiechidchuyingchangephuxk chnthi 1 prathmaphrnchangephuxk p ch ph s 2433 ekhruxngrachxisriyaphrnxnmiekiyrtiysyingmngkudithy chnthi 1 prathmaphrnmngkudithy p m ph s 2419 ekhruxngrachxisriyaphrnxnmiekiyrtiysyingmngkudithy chnthi 5 ebycmaphrnmngkudithy b m ph s 2436 ehriyydusdimala ekhmrachkaraephndin r d m ph ekhruxngrachxisriyaphrntangpraeths brietnihy ph s 2454 Knight Commander of the Order of St Michael and St George ph s 2454 King George V Coronation Medal ph s 2478 King George V Silver Jubilee Medal ph s 2480 King George VI Coronation Medalxangxingnthwuthi suththisngkhram chiwitaelangankngsulithykhxngphrayaxnukulsyamkic xupniksitsyamrth tnkimecng kngsuleyenxralithykhnaerk n emuxngsingkhopr krungethph sunyhnngsuxkrungethph 2525 hna 129 cdhmayehtuphrabathsmedcphraramathibdisrisinthrmhawchirawuth phramngkudeklaecaxyuhw esdcphrarachdaeninpraphasshrthmalayu ph s 2467 phrankhr phracnthr 2480 hna 13 rachkiccanuebksa prakasinkareluxnysphrayaithrburiepnecaphrayaithrburi 2016 03 04 thi ewyaebkaemchchin elm 12 1 knyayn 2438 hna 190 191 rachkiccanuebksa prakaskrathrwngmhadithy lngwnthi 7 emsayn rtnoksinthrsk 116 elm 14 txn 6 9 phvsphakhm 2440 hna 73 75 phrarachthansyyabtrinpiethaaexksk hna 69 tngtaaehnng rachkiccanuebksa kareluxnysphrayaithrburiepnecaphrayaithrburiaelphrarachthanekhruxngrachxisriyaphrnculcxmeklafayhna 2016 03 04 thi ewyaebkaemchchin elm 12 1 knyayn 2438 hna 189 190 rachkiccanuebksa phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrn elm 7 txn 11 15 mithunayn ph s 2433 hna 101 rachkiccanuebksa phrarachthanehriyydusdimala 2018 02 10 thi ewyaebkaemchchin elm 10 txn 9 28 phvsphakhm ph s 2436 hna 115aehlngkhxmulxunwikisxrs mingantnchbbekiywkb phngsawdaremuxngithrburi Genealogy Data 2009 10 26 thi ewyaebkaemchchin 2009 10 24 List of Kedah Sultans 2006 05 11 thi ewyaebkaemchchin The Saintly King 2009 10 21 thi ewyaebkaemchchin 2009 10 24 List of Sultans of Kedah 2016 10 11 thi ewyaebkaemchchinkxnhna sultanxbdul hamid halim chah thdipsultanisnl rachid muxssm chahthi 2 sultanaehngrthekxdah kh s 1881 1943 sultanbdlichah