ศาสตราจารย ส ชนา ชวน ชย เป นน กว ทยาศาสตร หญ งชาวไทย ผ ซ งเป นน กว ทยาศาสตร หญ งไทยคนแรกท ไปศ กษาว จ ยย งทว ปแอนตาร กต ก

ศาสตราจารย์ สุชนา ชวนิชย์ เป็นนักวิทยาศาสตร์หญิงชาวไทย ผู้ซึ่งเป็นนักวิทยาศาสตร์หญิงไทยคนแรกที่ไปศึกษาวิจัยยังทวีปแอนตาร์กติก ปัจจุบันเป็นอาจารย์ประจำภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ทั้งยังเป็นหนึ่งในทีมของนักวิทยาศาสตร์ไทยที่ทำการเพาะขยายพันธุ์ปะการังแบบอาศัยเพศสำเร็จเป็นครั้งแรกของประเทศไทย

ศาสตราจารย์ สุชนา ชวนิชย์
สุชนาในปี 2558
เกิด	นิวฮาเวน รัฐคอนเนกทิคัต สหรัฐ
ศิษย์เก่า	มหาวิทยาลัยนิวแฮมป์เชอร์ (ปร.ด.)
อาชีพ	อาจารย์
มีชื่อเสียงจาก	นักวิทยาศาสตร์หญิงไทยคนแรกที่เดินทางไปทวีปแอนตาร์กติก

ประวัติ

สุชนา ชวนิชย์ จบการศึกษาชั้นมัธยมศึกษาจากโรงเรียนสาธิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย จากนั้นได้เข้าศึกษาต่อในระดับปริญญาตรีที่ภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แล้วจึงเดินทางไปศึกษาต่อในระดับปริญญาโทที่ Central Connecticut State University และปริญญาเอกที่ University of New Hampshire ประเทศสหรัฐอเมริกา ในปี 2564 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม แต่งตั้งศาสตราจารย์(ศ.) จำนวน 61 ราย ซึ่งหนึ่งในรายชื่อนั้น คือ รศ.ดร.สุชนา ชวนิชย์ สังกัดภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ซึ่งได้รับการโปรดเกล้าให้ดำรงตำแหน่งศาสตราจารย์ในสาขาวิชาสมุทรศาสตร์

ผลงานที่โดดเด่นของ สุชนา ชวนิชย์ คือการที่เป็นนักวิทยาศาสตร์หญิงไทยคนแรกที่ได้รับคัดเลือกให้เข้าร่วมสำรวจทวีปแอนตาร์กติกร่วมกับคณะสำรวจทวีปแอนตาร์กติกจากประเทศญี่ปุ่น รุ่นที่ 51 (JARE-51) เพื่อศึกษาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่มีผลต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อมในปี พ.ศ. 2552 นอกจากนี้ในปี พ.ศ. 2557 รศ.ดร.สุชนา ชวนิชย์ ยังได้รับโอกาสเป็นครั้งที่สองในการเดินทางไปคาบสมุทรแอนตาร์กติกร่วมกับคณะสำรวจทวีปแอนตาร์กติกของสาธารณรัฐประชาชนจีน รุ่นที่ 30 (CHINARE 30; 30^th Chinese National Antarctic Research Expedition) ภายใต้โครงการศึกษาวิจัยขั้วโลกตามพระราชดำริของสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เพื่อร่วมศึกษาการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ (Climate Change) ที่มีผลต่อสิ่งมีชีวิตและสิ่งแวดล้อม และในครั้งนี้ รศ.ดร.สุชนา ชวนิชย์ ได้มีโอกาสดำน้ำแบบลึก (SCUBA diving) ที่ทะเลแอนตาร์กติก จึงถือได้ว่า รศ.ดร.สุชนา ชวนิชย์ เป็นนักวิทยาศาสตร์หญิงไทยคนแรกที่ลงดำน้ำที่ทะเลแอนตาร์กติกอีกด้วย

สุชนา ชวนิชย์ ไม่เพียงแต่เป็นอาจารย์ประจำภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเลเท่านั้น แต่ยังเป็นครูสอนดำน้ำ อาจารย์พิเศษ วิทยากรพิเศษ ที่ปรึกษาฝ่ายวิชาการ ผู้เขียนบทความ และผู้แปลบทความ ด้านการดำน้ำ การอนุรักษ์ทางทะเล และการท่องเที่ยวทางทะเล ให้กับให้นิตยสารทั้งในและต่างประเทศ มหาวิทยาลัยต่างๆ และหน่วยราชการอื่นๆ

จากการทำงานวิจัยในด้านระบบนิเวศทางทะเลรวมถึงการอนุรักษ์ทรัพยากรทางทะเลทั้งบริเวณขั้วโลกและเขตร้อนจนถึงปัจจุบัน รศ.ดร.สุชนา ชวนิชย์ ได้รับรางวัลและการยกย่องต่างๆ อาทิ เช่น

ได้รับคัดเลือกให้เป็น “1 ใน 17 Asia Power Women” ที่สร้างแรงบันดาลใจในอาชีพต่างๆ จากการคัดเลือกของนิตยสาร Her World ประจำปี พ.ศ. 2558
รางวัล “บุคคลที่สร้างแรงบันดาลใจในการพัฒนาตนเอง” จากสถาบันพัฒนาศักยภาพ ชมรมพัฒนาศักยภาพของมหาวิทยาลัย 6 สถาบัน (ประกอบด้วยจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ และมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์) ประจำปี พ.ศ. 2558
รางวัล “Outstanding Scientist Award” จาก UNESCO – IOC/WESTPAC ประจำปี พ.ศ. 2557
ได้รับคัดเลือกให้เป็น “1 ใน 100 คน ที่สร้างแรงบันดาลใจให้กับคนไทย” จากการคัดเลือกของ The In Residence ประจำปี พ.ศ. 2556
รางวัลทุนวิจัย “เพื่อสตรีในงานวิทยาศาสตร์ (For Women in Science)” ครั้งที่ 6 สาขาวิทยาศาสตร์ชีวภาพ โดยบริษัท ลอรีอัล (ประเทศไทย) จำกัด ร่วมกับสำนักเลขาธิการคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยการศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (UNESCO) ประจำปี พ.ศ. 2551

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

พ.ศ. 2565 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นที่ 2 ทวีติยาภรณ์มงกุฎไทย (ท.ม.)
พ.ศ. 2560 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 3 ตริตาภรณ์ช้างเผือก (ต.ช.)

อ้างอิง

แอนตาร์กติก...ดินแดนแห่งน้ำแข็ง สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2554. 213 หน้า
Polar Harmony องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2556. 84 หน้า
National Geographic ฉบับภาษาไทย เดือน กุมภาพันธ์ 2558. หน้า 38 – 41
. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-04-09. สืบค้นเมื่อ 2015-10-27.
. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-03-28. สืบค้นเมื่อ 2015-09-30.
"ร.ศ. ดร.สุชนา ชวนิชย์ ได้รับการโปรดเกล้าแต่งตั้งเป็นศาสตรจารย์ [15 มิ.ย.64] – Marine Science Department, Chulalongkorn University" (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
. 1 ตุลาคม พ.ศ. 2552. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-05-14. สืบค้นเมื่อ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2558. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= ((help))
. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-11-09. สืบค้นเมื่อ 2015-11-03.
. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-05. สืบค้นเมื่อ 2015-11-06.
นักวิทยาศาสตร์หญิงไทยคนแรกในแอนตาร์กติกา^[]
นิตยสาร Her World มีนาคม พ.ศ. 2558.
จุลมงกุฎ : เกียรติภูมิวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ประจำปี 2557 พิมพ์ เดือน มีนาคม 2558
. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-08-15. สืบค้นเมื่อ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2558. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
In Residence 100 Most Wanted Directory 2013
. ASTVผู้จัดการออนไลน์. 24 เมษายน 2551. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-05. สืบค้นเมื่อ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2558. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))
ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นต่ำกว่าสายสะพาย ประจำปี ๒๕๖๕, เล่ม ๑๔๐ ตอนพิเศษ ๓ ข หน้า ๖, ๒๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๖
ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นต่ำกว่าสายสะพาย ประจำปี ๒๕๖๐, เล่ม ๑๓๔ ตอนที่ ๕๒ ข หน้า ๔, ๑๖ ตุลาคม ๒๕๖๐

แหล่งข้อมูลอื่น

การสัมภาษณ์ของ รศ. ดร. สุชนา ชวนิชย์-1 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
การสัมภาษณ์ของ รศ. ดร. สุชนา ชวนิชย์-2 2014-09-21 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
การสัมภาษณ์ของ รศ. ดร. สุชนา ชวนิชย์-3 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
งานเขียนบางส่วนของ รศ.ดร.สุชนา ชวนิชย์ ที่พิมพ์เป็นหนังสือแล้ว
ผลงานเกี่ยวกับแอนตาร์กติก
การเดินทางไปแอนตาร์กติกของ รศ. ดร. สุชนา ชวนิชย์
ข่าวดังของปี 2557 2016-03-05 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
ผลงานหนังสือ Polar Harmony 2016-03-04 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
ภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางทะเล คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

[1] แอนตาร์กติก...ดินแดนแห่งน้ำแข็ง สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 2554. 213 หน้า

[2] Polar Harmony องค์การพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์แห่งชาติ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี 2556. 84 หน้า

[3] National Geographic ฉบับภาษาไทย เดือน กุมภาพันธ์ 2558. หน้า 38 – 41

[4] . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2013-04-09. สืบค้นเมื่อ 2015-10-27.

[5] . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-03-28. สืบค้นเมื่อ 2015-09-30.

[6] "ร.ศ. ดร.สุชนา ชวนิชย์ ได้รับการโปรดเกล้าแต่งตั้งเป็นศาสตรจารย์ [15 มิ.ย.64] – Marine Science Department, Chulalongkorn University" (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).

[7] . 1 ตุลาคม พ.ศ. 2552. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-05-14. สืบค้นเมื่อ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2558. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= และ |date= ((help))

[8] . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-11-09. สืบค้นเมื่อ 2015-11-03.

[9] . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-05. สืบค้นเมื่อ 2015-11-06.

[10] นักวิทยาศาสตร์หญิงไทยคนแรกในแอนตาร์กติกา^[]

[11] นิตยสาร Her World มีนาคม พ.ศ. 2558.

[12] จุลมงกุฎ : เกียรติภูมิวิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ประจำปี 2557 พิมพ์ เดือน มีนาคม 2558

[13] . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-08-15. สืบค้นเมื่อ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2558. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[14] In Residence 100 Most Wanted Directory 2013

[15] . ASTVผู้จัดการออนไลน์. 24 เมษายน 2551. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-03-05. สืบค้นเมื่อ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2558. {{}}: ตรวจสอบค่าวันที่ใน: |accessdate= ((help))

[16] ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นต่ำกว่าสายสะพาย ประจำปี ๒๕๖๕, เล่ม ๑๔๐ ตอนพิเศษ ๓ ข หน้า ๖, ๒๐ พฤศจิกายน ๒๕๖๖

[17] ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นต่ำกว่าสายสะพาย ประจำปี ๒๕๖๐, เล่ม ๑๓๔ ตอนที่ ๕๒ ข หน้า ๔, ๑๖ ตุลาคม ๒๕๖๐