บทความน อ างอ งคร สต ศ กราช คร สต ทศวรรษ คร สต ศตวรรษ ซ งเป นสาระสำค ญของเน อหา ส ญญาก บมาร อ งกฤษ deal with the Devil p

บทความนี้อ้างอิง ซึ่งเป็นสาระสำคัญของเนื้อหา

สัญญากับมาร (อังกฤษ: deal with the Devil, pact with the Devil หรือ devil's contract) หรือ การต่อรองแบบเฟาสต์ (อังกฤษ: Faustian bargain) เป็นความเชื่อทางวัฒนธรรมที่แพร่หลายในภาคตะวันตกของโลก และได้รับการเสริมเติมแต่งเป็นอันมากจากตำนานของเฟาสต์ (legend of Faust) และตำนานเรื่องมารเมฟิสโตเฟลิส (Mephistopheles) แต่พบมากในนิทานพื้นบ้านที่เกี่ยวกับศาสนาคริสต์

"นักบุญโวล์ฟกังกับมาร" วาดโดย (Michael Pacher)

ตามความเชื่อดั้งเดิมในแม่มดของชาวคริสต์ สัญญากับมารเป็นสัญญาระหว่างมนุษย์ ซึ่งเรียก "ผู้ขันต่อ" (wagerer) ฝ่ายหนึ่ง กับซาตาน (Satan) หรือมารอื่น ๆ อีกฝ่ายหนึ่ง ซึ่งมนุษย์เสนอจะยกวิญญาณของตนให้แก่มาร เพื่อแลกกับการที่มารจะกระทำบางสิ่งบางอย่างให้ การตอบแทนของมารนี้ว่ากันว่าแตกต่างกันไปแล้วแต่ความเชื่อ อาทิ ความเยาว์วัย ความมั่งมี ความรู้ หรืออำนาจวาสนา ยังเชื่อกันด้วยว่า บางคนทำสัญญาเช่นนี้เพียงเพื่อเป็นสัญลักษณ์ว่าจะนับถือมารเป็นนาย และไม่ต้องการสิ่งใดแลกเปลี่ยนเลย อย่างไรก็ดี การต่อรองเช่นนี้นับเป็นสิ่งอันตรายมากสิ่งหนึ่ง ด้วยว่าค่าตอบแทนแรงงานของมารนั้นคือวิญญาณของผู้ขันต่อเอง เรื่องเล่ามักจบแบบสอนใจว่า นักเสี่ยงโชคผู้บ้าระห่ำพบความวิบัติชั่วกัลปาวสาน หรือในทางตรงกันข้าม อาจจบแบบตลกขบขันว่า ไพร่ที่หลักแหลมเอาชนะมารด้วยอุบายอันแยบยล

ความหวังในสิ่งเหนือธรรมดาอย่างแจ้งชัดนั้น บางทีก็เรียกว่าเป็นสัญญากับมาร นับตั้งแต่เรื่องในยุโรป ไปจนถึงความสามารถเล่นไวโอลินได้อย่างบรรเจิดของ นิกโกเลาะ ปากานีนี (Niccolò Paganini)

ภาพรวม

มักคิดกันว่า คนผู้ทำสัญญากับมาร ได้ตกลงว่าจะฆ่าหรืออุทิศทารกแรกเกิดให้แก่มาร เข้าร่วมพิธีใน ร่วมเมถุนกรรมกับมาร หรือกับซักคิวบัสหรืออินคิวบัสจนมีบุตรด้วยกัน และเนื่องมาจากมีเด็กตายเมื่อคลอดเป็นจำนวนมากในมัชฌิมยุคและยุคฟื้นฟูศิลปวิทยา หมอตำแยหลายคนถูกกล่าวหาว่าทำสัญญากับมารว่าจะอุทิศทารกแรกคลอดให้

สัญญากับมาร จะทำด้วยวาจาหรือเป็นลายลักษณ์อักษรก็ได้ สัญญาที่เป็นวาจามักกระทำด้วยเรียกมาร โดยวิธี (invocation) (conjuration) หรือพิธีกรรมอย่างอื่นอันเรียกมารได้ โดยเมื่อบุคคลนั้น ๆ คิดว่า มารมาอยู่เบื้องหน้าแล้ว เขาจะร้องขอให้มารช่วยเหลือ และสัญญาจะยกวิญญาณของเขาให้เป็นการแลกเปลี่ยน การพิจารณาคดีและไต่สวนแม่มดได้ความว่า มารจะทำร่องรอยไว้บนร่างกายของคู่สัญญา เป็นรอยที่ลบไม่ออก เรียกว่า "" (diabolical mark) สำหรับใช้อ้างว่ามีสัญญาต่อกัน และว่ากันว่า บุคคลผู้มีรอยมารอยู่บนร่างกายจะไม่รู้สึกเจ็บปวดในรอยนี้เลย ส่วนสัญญาที่ทำเป็นลายลักษณ์อักษรนั้น ก็ใช้วิธีเรียกมารอย่างเดียวกัน แต่จะมีการทำลายลักษณ์อักษร โดยมนุษย์ที่เป็นคู่สัญญาจะลงลายมือชื่อของตนด้วยเลือดของตน บางทีก็ว่ากันว่า ลายลักษณ์อักษรทั้งฉบับนั้นเขียนด้วยเลือด ขณะที่ (demonologist) ว่ามีการใช้หมึกแดงแทนเลือด ที่ว่าใช้เลือดสัตว์เขียนแทนเลือดมนุษย์ก็มี ลายลักษณ์อักษรนี้อาจเป็นหนังสือสัญญาฉบับหนึ่ง หรือเป็นการลงลายมือชื่อในบัญชีแดง (Red Book) ของซาตานก็ได้

แม้จะมีการสร้างเครื่องยืนยันถึงความมีอยู่ของสัญญากับมาร แต่ก็มีผู้วิพากษ์วิจารณ์ว่า ไม่แน่ว่าสิ่งเหล่านี้จะเป็นของแท้ ทำขึ้นขณะวิกลจริต หรือเป็นพยานหลักฐานเท็จที่มีขึ้นสำหรับใช้ในศาล อย่างไรก็ดี สิ่งเหล่านี้มักประกอบด้วยลายลักษณ์ประหลาดซึ่งเชื่อกันว่าเป็นลายมือชื่อหรือตราประทับของมารที่แต่ละตนจะมีเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของตน ตำรับตำราหลายเล่ม เช่น (Lemegeton Clavicula Salomonis, Lesser Key of Solomon) พรรณนาถึง "รอยมาร" เอาไว้ ส่วน (Malleus Maleficarum, Hammer of the Evildoers) กล่าวถึงสัญลักษณ์ประเภทที่อ้างว่าเป็นตัวอย่างของสัญญากับมาร โดยเฉพาะที่เกี่ยวกับสตรีเพศ

ตามมารวิทยา การจะเรียกมารแต่ละตนนั้นมีกำหนดวันเวลาแน่ชัดอยู่ การจะทำสัญญากับมารจึงต้องให้ถูกที่ถูกเวลาด้วย นอกจากนี้ มารแต่ละตนยังมีหน้าที่ผิดแผกกันไป ผู้จะทำสัญญากับมารจึงต้องคำนึงข้อนี้ด้วย

อนึ่ง ยังถือกันด้วยว่า แม่มดและนักวิทยาคมมักทำสัญญากับมาร

ทีโอฟิลัสแห่งอะดานา บ่าวสองนาย

ใน ทีโอฟิลัส (Theophilus) ข้าวัดผู้หมดอาลัยตายอยาก เพราะมุขนายกของเขาทำให้เขาสิ้นหวังในงานหน้าที่ทางโลก ได้ขายวิญญาณของตนให้แก่มาร แต่พระมารีนิรมลไถ่คืนให้ เรื่องราวนี้เขียนขึ้นเป็นภาษากรีก ในคริสต์ศตวรรษที่ 6 โดย (Eutychianus) ผู้อ้างว่าเป็นสมาชิกครอบครัวของทีโอฟิลัส

ต่อมาในคริสต์ศตวรรษที่ 9 หนังสือ นักบุญมารีผู้กระทำปาฏิหาริย์สำหรับทีโอฟิลัสผู้กลับใจ" (Miraculum Sancte Marie de Theophilo penitente, Miraculous Saint Mary of the penitent Theophilus) เพิ่มเติมว่า มีชาวยิวคนหนึ่งเป็นตัวกลางระหว่างมารผู้อุปถัมภ์ทีโอฟิลัสกับเขา ซึ่งเป็นเรื่องราวลักษณะเดียวกันอย่างที่ปรากฏในวรรณกรรมละตินชุดอื่น ๆ ของภาคตะวันตกของโลก

สัญญาในประวัติศาสตร์ซึ่งอ้างว่าทำกับมาร

นักดนตรี

แนวความคิดที่ว่า "ขายวิญญาณของเจ้า เพื่อความรุ่งโรจน์หรือความเป็นเลิศทางดนตรีของเจ้า" บังเกิดขึ้นหลายครั้งในวงการเพลงของโลก โดยเฉพาะในวงการแนวเพลงกีตาร์นำ (guitar dominated genres) และอย่างยิ่ง วงการแนวเพลงบลูส์ลูกทุ่ง ก่อนสงครามโลกครั้งที่สอง (pre-World War II rural Blues)

ว่ากันว่า แพร่งบลูส์แมนส์ (Bluesmans' crossroads) ใน รัฐมิสซิสซิปปี เป็นแหล่งชุมนุมหลักสำหรับทำสัญญากับมาร

ผู้ที่อ้างว่าได้ทำสัญญากับมารแลกความสามารถทางดนตรี เช่น

นิกโกเลาะ ปากานีนี (Niccolò Paganini) นักไวโอลินชาวอิตาลี
(Giuseppe Tartini) นักไวโอลินและนักแต่งเพลงซึ่งเคยเป็นทหารผ่านศึก เชื่อว่า เพลง "" (Devil's Trill Sonata) ที่เขาแต่งนั้น ได้แรงบันดาลใจมาจากมารที่ปรากฏตัวต่อเขาในความฝัน
(Tommy Johnson) นักดนตรีเพลงบลูส์
รอเบิร์ต จอห์นสัน (Robert Johnson) นักดนตรีเพลงบลูส์ ผู้ซึ่งประชาชนบางเหล่าเชื่อว่า เขาได้พบกับซาตานที่ทางแพร่ง และขายวิญญาณให้แก่ซาตาน เพื่อจะได้เล่นเพลงบลูส์และได้รับความสามารถเป็นเลิศในการเล่นกีตาร์

ไม่ใช่นักดนตรี

(Johann Georg Faust) ผู้สร้างตำนานเฟาสต์
(Jonathan Moulton) พลจัตวาแห่งกองหนุนนิวแฮมป์เชียร์ในคริสต์ศตวรรษที่ 18 เป็นที่เล่าขานว่า ได้ขายวิญญาณให้แก่มาร เพื่อให้ปรากฏเหรียญเต็มรองเท้าบูตของตนเดือนละครั้งทุก ๆ วาระที่แขวนมันไว้กับเตาผิง

ดูเพิ่ม

เชิงอรรถ

Palmer, Phillip Mason; More, Robert Pattison (1936). The Sources of the Faust Tradition: From Simon Magus to Lessing. New York: Oxford University Press. OCLC 3444206.
Representative examples of the Latin tradition were analysed by Moshe Lazar, "Theophilus: Servant of Two Masters. The Pre-Faustian Theme of Despair and Revolt" in Modern Language Notes 87.6, (Nathan Edelman Memorial Issue November 1972) pp 31-50.
(1997). The Lives of the Great Composers (3rd ed.). W. W. Norton & Company. ISBN . OCLC 34356892.
Dr. Simon Richter. Did Giuseppe Tartini Sell His Soul to the Devil? University of Pennsylvania. 18 July 2008. <http://ccat.sas.upenn.edu/german/course_webpages/devil/grmn256/gtdeal.html>
Weissman, Dick (2005). Blues: The Basics. New York: Routledge. ISBN . OCLC 56194839.
, Faustus: The Life and Times of a Renaissance Magician. The History Press, 2009. .

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ สัญญากับมาร

[palmer-1] Palmer, Phillip Mason; More, Robert Pattison (1936). The Sources of the Faust Tradition: From Simon Magus to Lessing. New York: Oxford University Press. OCLC 3444206.

[2] Representative examples of the Latin tradition were analysed by Moshe Lazar, "Theophilus: Servant of Two Masters. The Pre-Faustian Theme of Despair and Revolt" in Modern Language Notes 87.6, (Nathan Edelman Memorial Issue November 1972) pp 31-50.

[schonberg-3] (1997). The Lives of the Great Composers (3rd ed.). W. W. Norton & Company. ISBN . OCLC 34356892.

[4] Dr. Simon Richter. Did Giuseppe Tartini Sell His Soul to the Devil? University of Pennsylvania. 18 July 2008. <http://ccat.sas.upenn.edu/german/course_webpages/devil/grmn256/gtdeal.html>

[weissman-5] Weissman, Dick (2005). Blues: The Basics. New York: Routledge. ISBN . OCLC 56194839.

[6] , Faustus: The Life and Times of a Renaissance Magician. The History Press, 2009. .