สองขะปะ

จงคาปา (ทิเบต: ཙོང་ཁ་པ་, พินอินทิเบต: zong ka ba) เป็นลามะที่มีบทบาทสำคัญในนิกายเกลุก เกิดเมื่อ พ.ศ. 1900 ที่เมืองจงคา แคว้นอัมโต รับศีลอุบาสกจากอาจารย์รอลเปดอร์ เจ กรรมะปะองค์ที่ 4 กุงกะนิงโป ตั้งแต่อายุ 3 ขวบ บวชเป็นสามเณรเมื่ออายุ 7 ขวบ ได้ฉายาว่า โลซัง จักปา (བློ་བཟང་གྲགས་པ་) เข้ารับพิธีอภิเษกของเหรุกะ ยมานตกะและเหวัชระ

จงคาปา ( โลซัง จักปา)
ภาพวาดของจงคาปา ของ Khedrub Jey (Mkhas-'grub)
ส่วนบุคคล
เกิด	พ.ศ. 1900 (60 ปี ปี)
มรณภาพ	ประมาณ พ.ศ. 1960
นิกาย	นิกายเกลุก วัชรยาน
ตำแหน่งชั้นสูง
ที่อยู่	ทิเบต
ตำแหน่ง	เจ้าอาวาสวัดกันแต็น

จงคาปาออกเดินทางเพื่อแสวงหาความรู้จากอาจารย์นิกายต่างๆ ทั้งเรียนเรื่องจิตตรัสรู้และมหามุทราจากอาจารย์เซนงะ โชกบี เจลโป เรียนการแพทย์จากอาจารย์คอนซ็อก และไปศึกษาพระวินัย ปรากฏการณ์วิทยา การรับรู้ที่ถูกต้อง มาธยมิก คุยหสมาช ที่วัดสักยะ ได้รับถ่ายทอดคำสอนของนโรปะ กาลจักร มหามุทรา มรรควิถีและผล จักรสัมภวะ จงคาปาได้นำความรู้นี้มาถ่ายทอดให้ลูกศิษย์ ซึ่งต่อมาได้พัฒนาเป็นนิกายเกลุก จงคาปาถึงแก่กรรมเมื่ออายุ 60 พรรษา ท่านได้ยกตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดกันแต็นให้เจลซับเจ ซึ่งเป็นการเริ่มต้นสืบทอดผู้นำสายนิกายเกลุก

พิธีกรรมที่เกี่ยวข้อง

• พิธีกานเด็นตันตระ เป็นพิธีกรรมที่จงคาปาริเริ่มขึ้น โดยจะเริ่มพิธีในวันที่ 3-15 ของเดือนที่ 2 ตามปฏิทินทิเบต เป็นพิธีฉลองเทพเจ้าที่สำคัญฝ่ายวัชรยาน เช่น จักรสังวร กาลจักร วัชรปาณี
• พิธีกานเด็นงาซอด จัดขึ้นในวันที่ 25 ของเดือนที่ 10 ตามปฏิทินทิเบต เป็นการฉลองวันมรณภาพของท่านจงคาปา โดยทั้งพระและฆราวาสจะจุดตะเกียงน้ำมันเพื่อรำลึกถึงจงคาปา ทะไลลามะจะทำพิธีนี้โดยเฉพาะในพระราชวังโปตาลา

อ้างอิง

• ฉัตรสุมาลย์ กบิลสิงห์ ษัฏเสน. พระพุทธศาสนาแบบทิเบต. กทม. ศูนย์ไทยทิเบต. 2538