สยามใน พ.ศ. 2476

เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นใน พ.ศ. 2476 (ค.ศ. 1933) ในประเทศสยาม

← 2475 2474 2473 2478 2479 ประวัติศาสตร์ไทย กบฏบวรเดช ผู้นำ พระมหากษัตริย์: พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว นายกรัฐมนตรี: พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (อิสระ) (จนถึง 21 มิถุนายน) พระยาพหลพลพยุหเสนา (คณะราษฎร) (ตั้งแต่ 21 มิถุนายน) สภาผู้แทนราษฎร: ชั่วคราว (ถึง 6 ธันวาคม) ชุดที่ 1 (เริ่ม 15 พฤศจิกายน) ประธานสภาผู้แทนราษฎร: เจ้าพระยาพิชัยญาติ (แต่งตั้ง) (จนถึง 10 ธันวาคม) เจ้าพระยาธรรมศักดิ์มนตรี (แต่งตั้ง) (ตั้งแต่ 15 ธันวาคม) อธิบดีศาลฎีกา: พระยาเทพวิทุรพหุลศรุตบดี (จนถึง 1 มกราคม) พระยาศรีสังกร (ตั้งแต่ 1 มกราคม) เจ้าผู้ครองประเทศราช นครเชียงใหม่: เจ้าแก้วนวรัฐ นครลำพูน: เจ้าจักรคำขจรศักดิ์ เหตุการณ์ มีนาคม 15 มีนาคม – หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) เสนอ "เค้าโครงร่างเศรษฐกิจ" ("สมุดปกเหลือง") เมษายน 1 เมษายน – รัฐประหารในประเทศไทย เมษายน พ.ศ. 2476: พระยามโนปกรณนิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) นายกรัฐมนตรี ออกพระราชกฤษฎีกาปิดประชุมสภาผู้แทนราษฎร และงดใช้รัฐธรรมนูญเกือบทุกมาตรา บ้างอธิบายว่าพฤติการณ์ดังกล่าวว่าเพื่อจัดตั้งคณะรัฐบาลใหม่ โดย หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) พ้นจากตำแหน่งรัฐมนตรี 2 เมษายน – มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติว่าด้วยคอมมิวนิสต์ ตามคำแนะนำของคณะรัฐมนตรี เพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการกำจัดฝ่ายตรงข้ามทางการเมือง 12 เมษายน – หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) ถูกบังคับให้เดินทางออกนอกประเทศไปยังประเทศฝรั่งเศส เนื่องจากความเห็นของปรีดีถูกโจมตีว่าเป็นคอมมิวนิสต์ ภายหลังการเสนอเค้าโครงร่างทางเศรษฐกิจ มิถุนายน 10 มิถุนายน – พระยาพหลพลพยุหเสนา พระยาทรงสุรเดช พระประศาสน์พิทยายุทธ และพระยาฤทธิอัคเนย์ ผู้นำสายทหารของคณะราษฎรยื่นจดหมายลาออก 20 มิถุนายน – รัฐประหารในประเทศไทย มิถุนายน พ.ศ. 2476: นำโดยพลเอกพระยาพหลพลพยุหเสนา ยึดอำนาจการปกครองของนายกรัฐมนตรี พระยามโนปกรณ์นิติธาดา (ก้อน หุตะสิงห์) โดยให้เหตุผลว่าการปิดประชุมสภาผู้แทนราษฎรเป็นเผด็จการ จากนั้นมีการล้างมลทินให้หลวงประดิษฐมนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) กรกฎาคม 2 กรกฎาคม – ศาลาเฉลิมกรุง เปิดฉายเป็นครั้งแรกและภาพยนตร์เรื่องแรก คือ เรื่อง "มหาภัยใต้สมุทร" กันยายน 29 กันยายน – หลวงประดิษฐ์มนูธรรม (ปรีดี พนมยงค์) เดินทางกลับประเทศไทย ตุลาคม 1 ตุลาคม - 15 พฤศจิกายน – มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2476 นับเป็นการเลือกตั้งโดยอ้อมครั้งแรกและครั้งเดียวในประวัติศาสตร์ไทย 11 ตุลาคม – สงครามกลางเมือง พ.ศ. 2476: พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดช อดีตเสนาบดีกระทรวงกลาโหม เป็นหัวหน้าฝ่ายทหารนำกำลังทหารจากหัวเมืองภาคอีสานล้มล้างการปกครองของรัฐบาล โดยระบุเหตผลว่ารัฐบาลปล่อยให้มีการหมิ่นพระบรมเดชานุภาพและปล่อยให้หลวงประดิษฐ์มนูธรรมกระทำการอันเป็นคอมมิวนิสต์ 25 ตุลาคม – หลังทราบว่าคณะกบฏแพ้ต่อรัฐบาลแน่แล้ว พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรเดช หัวหน้าคณะกบฏและพระชายา ทรงขึ้นเครื่องบินเดินทางหนีไปยังประเทศอินโดจีนฝรั่งเศส พฤศจิกายน 7 พฤศจิกายน – มีการออก พระราชบัญญัติจัดการป้องกันรักษารัฐธรรมนูญ พุทธศักราช 2476 อันเป็นเครื่องมือที่จะตอบโต้ฝ่ายต่อต้านรัฐบาล ธันวาคม 16 ธันวาคม – พันเอกพระยาพหลพลพยุหเสนา ดำรงตำแหน่งเป็นนายกรัฐมนตรี และตั้งคณะรัฐมนตรีชุดใหม่หลังจากการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2476 (1 ตุลาคม - 15 พฤษภาคม 2476) 25 ธันวาคม – หม่อมเจ้าวรรณไวทยากร วรวรรณ ทรงเป็นประธานคณะกรรมการพิจารณาเรื่องที่ปรีดี พนมยงค์ เป็นคอมมิวนิสต์ ได้มีการลงมติว่าปรีดีมิได้เป็น อ้างอิง . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-10-03. สืบค้นเมื่อ 2020-05-20. อนุสรณ์ ธรรมใจ, ปาฐกถาปรีดี พนมยงค์ พุทธศักราช 2547 2016-04-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, 24 มิถุนายน พ.ศ. 2547 ณ ห้องประชุมใหญ่ สถาบันปรีดี พนมยงค์ กรุงเทพมหานคร บทความ เมรุคราวกบฏบวร: เมรุสามัญชนครั้งแรกกลางท้องสนามหลวง ชาตรี ประกิตนนทการ - นิตยสารฟ้าเดียวกัน ปีที่ 5 ฉบับที่ 2 เม.ย. - มิ.ย. 2550 "geocities.com/siamintellect ชีวประวัติ ปรีดี พนมยงค์". จากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-07-23. สืบค้นเมื่อ 2007-07-23. แหล่งข้อมูลอื่น ปฏิทินปี 1933 - ประเทศไทย