สถานีรถไฟชุมทางบ้านดารา

สถานีรถไฟชุมทางบ้านดารา ตั้งอยู่ที่ตำบลบ้านดารา อำเภอพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์ สถานีรถไฟระดับ 3 ระยะทางจากกรุงเทพถึงสถานีชุมทางบ้านดารา คือ 458.31 กิโลเมตร

ชุมทางบ้านดารา Ban Dara Junction
สถานีระดับที่ 3
ข้อมูลทั่วไป
ที่ตั้ง	ตำบลบ้านดารา อำเภอพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์ ประเทศไทย
พิกัด	17°22′57″N 100°04′58″E / 17.38250°N 100.08278°E / 17.38250; 100.08278
ผู้ให้บริการ	การรถไฟแห่งประเทศไทย
สาย	สายเหนือ   สายเหนือ – สายสวรรคโลก
ชานชาลา	2
ราง	3
โครงสร้าง
ที่จอดรถ	มีบริการ
ข้อมูลอื่น
รหัสสถานี	1137 (ดร.)
ประวัติ
สร้างใหม่	พ.ศ. 2511; 56 ปีที่แล้ว (2511)
การเชื่อมต่อ
สถานีก่อนหน้า การรถไฟแห่งประเทศไทย สถานีต่อไป ไร่อ้อย มุ่งหน้า กรุงเทพอภิวัฒน์ สายเหนือ ท่าสัก มุ่งหน้า เชียงใหม่ สถานีปลายทาง สายเหนือ สายสวรรคโลก คลองมะพลับ มุ่งหน้า สวรรคโลก
ชุมทางบ้านดารา Ban Dara Junction กิโลเมตรที่ 458.31 คลองมะพลับ Khlong Maphlap +8.01 กม. ไร่อ้อย Rai Oi –4.33 กม. ท่าสัก Tha Sak +3.49 กม. ดูเพิ่ม: รายชื่อสถานีรถไฟ สายเหนือ
ที่ตั้ง

สถานีรถไฟชุมทางบ้านดารา สถานีรถไฟชุมทางแห่งแรกในภาคเหนือมีทางรถไฟเชื่อมไปยังอำเภอสวรรคโลกผ่านสถานีรถไฟคลองมะพลับ และสิ้นสุดปลายทางที่สถานีรถไฟสวรรคโลก อำเภอสวรรคโลก จังหวัดสุโขทัย ชื่อของสถานีรถไฟมีมาพร้อม ๆ กับการตั้งชื่อตำบล เนื่องมาจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 เสด็จประพาสทางรถไฟมาถึงสถานที่แห่งนี้ ซึ่งเป็นจุดพักรถเพื่อเติมน้ำรถจักรไอน้ำ เมื่อพระองค์ทราบว่าสถานีรถไฟนี้ยังไม่มีชื่อ จึงพระราชทานชื่อ "บ้านดารา" เป็นชื่อของสถานีรถไฟแห่งนี้ มาจากพระนามของ พระราชชายาเจ้าดารารัศมี เจ้าหญิงในราชวงศ์ทิพย์จักรแห่งนครเชียงใหม่ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ทรงเรียกพระนางว่า "นางดารา" และเพื่อเป็นหมุดหมายว่ากำลังจะเข้าเขตแดนล้านนา คือเขตแดนบ้านของนางดารา ปัจจุบันชื่อดาราจึงกลายเป็นชื่อของชุมชน หมู่บ้าน และชื่อตำบลหนึ่งของอำเภอพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์

สถานีรถไฟชุมทางบ้านดารา เริ่มเปิดเดินรถไฟ เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน ร.ศ. 127 หรือ พ.ศ. 2451 ซึ่งเป็นวันพระราชพิธีรัชมังคลาภิเศก แห่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

ระบบควบคุมอาณัติสัญญาณ

ประแจกลสายลวดพร้อมสัญญาณหางปลาชนิดมีเสาเตือน เสาเข้าเขตใน และเสาออก (ก.3)

สถานที่ใกล้สถานีชุมทางบ้านดารา

1. ที่ทำการนายตรวจทางบ้านดารา (นตท.ดร.) ส่วนสังกัดฝ่ายการช่างโยธา
2. ที่ทำการนายตรวจสายบ้านดารา (นตส.ดร.) ส่วนสังกัดฝ่ายการอาณัติสัญญาณและโทรคมนาคม
3. ตู้รถสินค้า (ตญ.) เก่า
4. สะพานปรมินทร์ (สะพานบ้านดารา)
5. สวนสาธารณใต้สะพานปรมินทร์
6. ป้ายสะพานปรมินทร์เก่า ก่อนตัวสะพานจะถูกระเบิดในสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง
7. ลูกระเบิดของฝ่ายสัมพันธมิตรสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง
8. วัดบ้านดารา

ตารางเวลาการเดินรถ

เที่ยวล่อง

ขบวนรถ		ต้นทาง		ชุมทางบ้านดารา	ปลายทาง		หมายเหตุ
		ชื่อสถานี	เวลาออก		ชื่อสถานี	เวลาถึง
	ร106	ศิลาอาสน์	07.30	07.59	กรุงเทพอภิวัฒน์	14.10	งดเดินรถ
	ร112	เด่นชัย	07.30	09.03	กรุงเทพอภิวัฒน์	17.20
	ท405	ศิลาอาสน์	10.00	10.31	สวรรคโลก	11.00
	ร102	เชียงใหม่	06.30	12.19	กรุงเทพอภิวัฒน์	20.25
	ท408	เชียงใหม่	09.30	16.09	นครสวรรค์	19.55
	ท410	ศิลาอาสน์	16.30	17.02	พิษณุโลก	18.10
	ดพ4	ศิลาอาสน์	19.50	20.24	กรุงเทพอภิวัฒน์	04.00	งดเดินรถ
	ร108	เด่นชัย	19.05	20.50	กรุงเทพอภิวัฒน์	04.30
หมายเหตุขบวนรถ: ■ = สายเหนือ / ■ = สายตะวันออกเฉียงเหนือ / ■ = สายใต้ / ■ = สายตะวันออก / ■ = สายแม่กลอง ดพ = รถด่วนพิเศษ / ด = รถด่วน / ร = รถเร็ว / ธ = รถธรรมดา / ช = รถชานเมือง / พช = รถพิเศษชานเมือง / ท = รถท้องถิ่น / น = รถนำเที่ยว / ส = รถสินค้า

เที่ยวขึ้น

ขบวนรถ		ต้นทาง		ชุมทางบ้านดารา	ปลายทาง		หมายเหตุ
		ชื่อสถานี	เวลาออก		ชื่อสถานี	เวลาถึง
	ร105	กรุงเทพอภิวัฒน์	21.45	04.48	ศิลาอาสน์	05.15	งดเดินรถ
	ท403	พิษณุโลก	05.55	07.05	ศิลาอาสน์	07.40
	ท407	นครสวรรค์	05.00	08.36	เชียงใหม่	14.35
	ท406	สวรรคโลก	13.00	13.24	ศิลาอาสน์	14.05
	ร111	กรุงเทพอภิวัฒน์	07.30	14.51	เด่นชัย	16.30
	ดพ3	กรุงเทพอภิวัฒน์	10.50	17.01	ศิลาอาสน์	19.15	งดเดินรถ
	ดพ3	กรุงเทพอภิวัฒน์	10.50	18.35	ศิลาอาสน์	19.15	งดเดินรถ
	ร109	กรุงเทพอภิวัฒน์	14.15	21.46	เชียงใหม่	04.05
หมายเหตุขบวนรถ: ■ = สายเหนือ / ■ = สายตะวันออกเฉียงเหนือ / ■ = สายใต้ / ■ = สายตะวันออก / ■ = สายแม่กลอง ดพ = รถด่วนพิเศษ / ด = รถด่วน / ร = รถเร็ว / ธ = รถธรรมดา / ช = รถชานเมือง / พช = รถพิเศษชานเมือง / ท = รถท้องถิ่น / น = รถนำเที่ยว / ส = รถสินค้า

อ้างอิง

1. หนังสือรถไฟสัมพันธ์ฉบับที่7 5มิ.ย.45
2. หนังสือเส้นทางเดินรถสายเหนือ

1. ประกาศกระทรวงโยธาธิการ แผนกกรมรถไฟ (เรื่อง ทางรถไฟสายเหนือตอนตั้งแต่เมืองพิษณุโลกถึงตำบลบ้านดารา ระยะทางยาว ๙๗ ก.ม.ทำสำเร็จแล้วทรงพระกรุณาโปรดเกล้าให้เปิดเดินรถ ในวันงานพระราชพิธีรัชมังคลาภิเศก)

แหล่งข้อมูลอื่น