พระไภษัชยคุรุ (สันสกฤต: भैषज्यगुरु, จีน: 藥師佛, ญี่ปุ่น: 薬師仏, เกาหลี: 약사불, ทิเบต: སངས་རྒྱས་སྨན་བླ) หรือ พระไภษชฺยคุรุไวฑูรฺยปฺรภาราช (จีน: 藥師琉璃光(王)如來, ญี่ปุ่น: 薬師瑠璃光如来, เกาหลี: 약사유리광여래) เป็นพระพุทธเจ้าที่พบเฉพาะในนิกายมหายาน ไม่พบในฝ่ายเถรวาท พระนามของท่านหมายถึงพระตถาคตเจ้าผู้เป็นบรมครูแห่งยารักษาโรค ผู้มีรัศมีสีน้ำเงินดังไพลิน พระนามอื่นๆของท่านคือ พระไภษัชยคุรุตถาคต พระมหาแพทย์ราชาพุทธเจ้า พระมหาไภษัชยราชพุทธเจ้า เป็นที่นิยมนับถือในหมู่ชาวจีนและชาวทิเบต
พระไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาตถาคต | |
---|---|
พระไภษัชยคุรุ ศิลปะจีน พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ วอร์ซอ | |
สันสกฤต | भैषज्यगुरु ไภษชฺยคุรุ भैषज्यगुरुवैदुर्यप्रभाराज ไภษชฺยคุรุไวฑูรฺยปฺรภาราช |
จีน | 藥師佛 (พินอิน: Yàoshīfó ) 藥師如來 (พินอิน: Yàoshī Rúlái ) |
ญี่ปุ่น | (โรมาจิ: Yakushi Nyorai) (โรมาจิ: Yakushirurikō Nyorai) |
เขมร | ភៃសជ្យគុរុ (phei-sach-kuru) |
เกาหลี | 약사여래 (RR: Yagsa Yeorae) 약사유리광여래 (RR: Yagsayurigwang Yeorae) |
ไทย | พระไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาตถาคต |
ทิเบต | སངས་རྒྱས་སྨན་བླ་ Wylie: sangs rgyas sman bla THL: Sangyé Menla |
เวียดนาม | Dược Sư Phật Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Như Lai Đại Y Vương Phật Tiêu Tai Diên Thọ Dược Sư Phật |
ข้อมูล | |
นับถือใน | มหายาน, วัชรยาน |
พระลักษณะ | การเยียวยารักษาโรค |
รูปลักษณ์
ในความเชื่อของชาวจีน รูปของพระองค์อยู่ในท่านั่งสมาธิ มีรัตนเจดีย์วางบนพระหัตถ์ บ้างถือกระปุกยา ส่วนในความเชื่อของชาวทิเบต พระองค์มีกายสีน้ำเงินเข้ม นั่งขัดสมาธิ พระหัตถ์ขวาถือยาสมุนไพร (ทางจีนนิยมเป็นเห็ดหลินจือ) พระหัตถ์ซ้ายถือบาตรวางบนพระเพลา ถือกันว่าเป็นพระพุทธเจ้าที่สามารถรักษาโรคทางกายและโรคทางกรรมของสัตว์โลก
หลักฐานจากพระสูตร
พระสูตรที่กล่าวถึงพระไภษัชยคุรุพุทธเจ้าโดยเฉพาะ พระองค์เดียว คือ
- ไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาตถาคตปูรวปณิธานสูตร เดิมเขียนด้วยภาษาสันสกฤต ต่อมาแปลเป็นภาษาจีนโดยพระถังซำจั๋ง หรือพระสมณะเสวียนจั้ง ในสมัยราชวงศ์ถังของจีน
- ไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาสัปตพุทธปูรวปณิธานวิเศษสูตร ต่อมาแปลเป็นภาษาจีนโดยพระสมณะอี้จิง ในสมัยถังของจีน แต่กล่าวถึงพระพุทธเจ้า 7 พระองค์ โดยพระไภษัชยคุรุพุทธเจ้า เป็นพระองค์ลำดับที่ 7 กล่าวถึงปณิธาน 12 ข้อของพระไภษัชยคุรุพุทธเจ้าคือ
- ช่วยให้สรรพสัตว์บรรลุโพธิญาณโดยเร็ว
- ช่วยให้สรรพสัตว์ตื่นจากความโง่เขลา
- ช่วยให้สรรพสัตว์ถึงพร้อมด้วยของใช้ทั้งปวง
- ช่วยให้สรรพสัตว์หันมานับถือมหายานธรรม มุ่งสู่ความเป็นพระพุทธเจ้า
- ช่วยให้สรรพสัตว์มีศีลบริสุทธิ์
- ช่วยให้สรรพสัตว์มีกายสมบูรณ์
- ช่วยให้สรรพสัตว์พ้นจากความยากจน
- ช่วยให้สตรีได้เป็นบุรุษตามปรารถนา
- ช่วยให้สรรพสัตว์พ้นจากอุบายของมาร
- ช่วยให้สรรพสัตว์พ้นจากโทษทัณฑ์ทางอาญา
- ช่วยให้สรรพสัตว์พ้นจากการทำชั่วเพื่อเลี้ยงชีพ
- ช่วยให้สรรพสัตว์พบกับความสมบูรณ์ทั้งสิ้น
ความเชื่อ
พระไภษัชยคุรุเป็นที่นับถืออย่างแพร่หลายในหมู่ชาวพุทธมหายาน แต่ไม่มีนิกายเป็นของตนเองอย่างพระอมิตาภะพุทธะ ทรงมีแดนศุทธิไวฑูรย์ที่เหมือนกับแดนสุขาวดีของพระอมิตาภะ นอกจากนี้ในคัมภีร์ไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาสัปตพุทธปูรวปณิธานสูตร กล่าวว่าทรงเป็นหนึ่งในพระไภษัชยคุรุทั้ง 7 มีพระโพธิสัตว์เป็นสาวก 2 องค์ คือ พระสุริยประภาโพธิสัตว์ (จีน: 日光菩薩; พินอิน: Rìguāng púsà; ญี่ปุ่น: Nikkō bosatsu) และพระจันทรประภาโพธิสัตว์ (จีน: 月光菩薩; พินอิน: Yuèguāng púsà; ญี่ปุ่น: Gekkō bosatsu)
ดังนั้น จึงเป็นที่มาของพระกริ่งปวเรศ ที่มีการจัดสร้างขึ้นเฉพาะในราชอาณาจักรไทยแต่เพียงผู้เดียว เพราะพุทธลักษณะของพระกริ่งคล้ายคลึงกับพระไภษัชยคุรุพุทธเจ้ามาก
ระเบียงภาพ
- พระไภษัชยคุรุ วัดโฮรีว ประเทศญี่ปุ่น
- พระไภษัชยคุรุ วัดโคฟุกุ ประเทศญี่ปุ่น
- พระไภษัชยคุรุ พระกายสีน้ำเงิน ศิลปะทิเบต
- พระไภษัชยคุรุ และโพธิสัตวอัครสาวกในพุทธเกษตร ศิลปะทิเบต
- พุทธเกษตรแห่งพระไภษัชยคุรุ ศิลปะจีนยุคราชวงศ์หยวน ปัจจุบันจัดแสดงอยู่ที่ Metropolitan Museum of Art รัฐนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา
- พระไภษัชยคุรุ ศิลปะชวาภาคกลาง ปัจจุบันจัดแสดงอยู่ที่ Los Angeles County Museum of Art รัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา
- พระไภษัชยคุรุ ศิลปะเขมร ปัจจุบันจัดแสดงอยู่ที่ Brooklyn Museum รัฐนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา
- พระกริ่งปวเรศ (พระไภษัชยคุรุ) ซึ่งสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์โปรดให้พระยาเวียงในนฤบาลสร้างขึ้น
-
อ้างอิง
- พระพุทธเจ้าและพระธรรมสูตรฝ่ายมหายาน. กทม. หมื่นคุณธรรมสถาน. 2549 [1][]
แหล่งข้อมูลอื่น
- พระไภษัชยคุรุไวฑูรยประภาตถาคต 2008-12-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phraiphschykhuru snskvt भ षज यग र cin 藥師佛 yipun 薬師仏 ekahli 약사불 thiebt སངས ར ས ས ན བ hrux phraiphsch ykhuruiwthur yp rpharach cin 藥師琉璃光 王 如來 yipun 薬師瑠璃光如来 ekahli 약사유리광여래 epnphraphuththecathiphbechphaainnikaymhayan imphbinfayethrwath phranamkhxngthanhmaythungphratthakhtecaphuepnbrmkhruaehngyarksaorkh phumirsmisinaengindngiphlin phranamxunkhxngthankhux phraiphschykhurutthakht phramhaaephthyrachaphuththeca phramhaiphschyrachphuththeca epnthiniymnbthuxinhmuchawcinaelachawthiebtphraiphschykhuruiwthurypraphatthakhtphraiphschykhuru silpacin phiphithphnthsthanaehngchati wxrsxsnskvtभ षज यग र iphsch ykhuru भ षज यग र व द र यप रभ र ज iphsch ykhuruiwthur yp rpharachcin藥師佛 phinxin Yaoshifo 藥師如來 phinxin Yaoshi Rulai yipun薬師如来 やくしにょらい ormaci Yakushi Nyorai 薬師瑠璃光如来 やくしるりこうにょらい ormaci Yakushirurikō Nyorai ekhmrភ សជ យគ រ phei sach kuru ekahli약사여래 RR Yagsa Yeorae 약사유리광여래 RR Yagsayurigwang Yeorae ithyphraiphschykhuruiwthurypraphatthakhtthiebtསངས ར ས ས ན བ Wylie sangs rgyas sman bla THL Sangye MenlaewiydnamDược Sư Phật Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Như Lai Đại Y Vương Phật Tieu Tai Dien Thọ Dược Sư Phậtkhxmulnbthuxinmhayan wchryanphralksnakareyiywyarksaorkh sthaniyxyphraphuththsasnaruplksninkhwamechuxkhxngchawcin rupkhxngphraxngkhxyuinthanngsmathi mirtnecdiywangbnphrahtth bangthuxkrapukya swninkhwamechuxkhxngchawthiebt phraxngkhmikaysinaenginekhm nngkhdsmathi phrahtthkhwathuxyasmuniphr thangcinniymepnehdhlincux phrahtthsaythuxbatrwangbnphraephla thuxknwaepnphraphuththecathisamarthrksaorkhthangkayaelaorkhthangkrrmkhxngstwolkhlkthancakphrasutrphrasutrthiklawthungphraiphschykhuruphuththecaodyechphaa phraxngkhediyw khux iphschykhuruiwthurypraphatthakhtpurwpnithansutr edimekhiyndwyphasasnskvt txmaaeplepnphasacinodyphrathngsacng hruxphrasmnaeswiyncng insmyrachwngsthngkhxngcin iphschykhuruiwthurypraphasptphuththpurwpnithanwiesssutr txmaaeplepnphasacinodyphrasmnaxicing insmythngkhxngcin aetklawthungphraphuththeca 7 phraxngkh odyphraiphschykhuruphuththeca epnphraxngkhladbthi 7 klawthungpnithan 12 khxkhxngphraiphschykhuruphuththecakhux chwyihsrrphstwbrrluophthiyanodyerw chwyihsrrphstwtuncakkhwamongekhla chwyihsrrphstwthungphrxmdwykhxngichthngpwng chwyihsrrphstwhnmanbthuxmhayanthrrm mungsukhwamepnphraphuththeca chwyihsrrphstwmisilbrisuththi chwyihsrrphstwmikaysmburn chwyihsrrphstwphncakkhwamyakcn chwyihstriidepnburustamprarthna chwyihsrrphstwphncakxubaykhxngmar chwyihsrrphstwphncakothsthnththangxaya chwyihsrrphstwphncakkarthachwephuxeliyngchiph chwyihsrrphstwphbkbkhwamsmburnthngsinkhwamechuxphraiphschykhuruepnthinbthuxxyangaephrhlayinhmuchawphuththmhayan aetimminikayepnkhxngtnexngxyangphraxmitaphaphuththa thrngmiaednsuththiiwthurythiehmuxnkbaednsukhawdikhxngphraxmitapha nxkcakniinkhmphiriphschykhuruiwthurypraphasptphuththpurwpnithansutr klawwathrngepnhnunginphraiphschykhuruthng 7 miphraophthistwepnsawk 2 xngkh khux phrasuriypraphaophthistw cin 日光菩薩 phinxin Riguang pusa yipun Nikkō bosatsu aelaphracnthrpraphaophthistw cin 月光菩薩 phinxin Yueguang pusa yipun Gekkō bosatsu dngnn cungepnthimakhxngphrakringpwers thimikarcdsrangkhunechphaainrachxanackrithyaetephiyngphuediyw ephraaphuththlksnakhxngphrakringkhlaykhlungkbphraiphschykhuruphuththecamakraebiyngphaphrupaebbsilpkrrmkhxngphraiphschykhuru phraiphschykhuru wdohriw praethsyipun phraiphschykhuru wdokhfuku praethsyipun phraiphschykhuru phrakaysinaengin silpathiebt phraiphschykhuru aelaophthistwxkhrsawkinphuththekstr silpathiebt phuththekstraehngphraiphschykhuru silpacinyukhrachwngshywn pccubncdaesdngxyuthi Metropolitan Museum of Art rthniwyxrk shrthxemrika phraiphschykhuru silpachwaphakhklang pccubncdaesdngxyuthi Los Angeles County Museum of Art rthaekhlifxreniy shrthxemrika phraiphschykhuru silpaekhmr pccubncdaesdngxyuthi Brooklyn Museum rthniwyxrk shrthxemrika phrakringpwers phraiphschykhuru sungsmedcphramhasmneca krmphrayapwerswriyalngkrnoprdihphrayaewiynginnvbalsrangkhun phraiphschykhuru thiwdthiphywariwihar wdkaolwyi ekhtphrankhr krungethphmhankhrxangxingphraphuththecaaelaphrathrrmsutrfaymhayan kthm hmunkhunthrrmsthan 2549 1 lingkesiy aehlngkhxmulxunphraiphschykhuruiwthurypraphatthakht 2008 12 12 thi ewyaebkaemchchin