วาฬบรูด้า | |
---|---|
ภาพถ่ายจากบนอากาศ | |
ขนาดเมื่อเทียบกับมนุษย์ | |
สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Animalia |
ไฟลัม: | Chordata |
ชั้น: | Mammalia |
ชั้นย่อย: | Eutheria |
อันดับ: | Artiodactyla |
อันดับฐาน: | Cetacea |
วงศ์: | Balaenopteridae |
สกุล: | Balaenoptera |
สปีชีส์: | B. edeni |
ชื่อทวินาม | |
Balaenoptera edeni , | |
แผนที่แสดงการกระจายพันธุ์ของวาฬบรูด้าหรือวาฬแกลบ | |
ชื่อพ้อง | |
|
วาฬบรูด้า หรือ วาฬแกลบ (อังกฤษ: Bryde's whale, Eden's whale; ชื่อวิทยาศาสตร์: Balaenoptera edeni) เป็นวาฬขนาดใหญ่ เป็นสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม จัดอยู่ในวงศ์ Balaenopteridae โดยชื่อ วาฬบรูด้า เป็นการตั้งเพื่อให้เป็นเกียรติ แก่กงสุลชาวนอร์เวย์ ในประเทศแอฟริกาใต้ ที่ชื่อ
ลักษณะและการกระจายพันธุ์
มีจุดเด่นที่ครีบหลังที่มีรูปโค้งอยู่ค่อนไปทางด้านปลายหาง แพนหางวางตัวตาม แนวราบ และมีรอยเว้าเข้าตรงกึ่งกลาง ครีบคู่หน้ามีปลายแหลม ซี่บนแผ่นกรองค่อนข้างหยาบ และเป็นสัตว์ที่ใกล้สูญพันธุ์ จึงได้รับการคุ้มครองเป็นสัตว์ป่าสงวนตาม ห้ามมีการค้าขายวาฬบรูด้าระหว่างประเทศ
วาฬบรูด้าพบกระจายพันธุ์ในท้องทะเลทั่วโลก ในประเทศไทยพบอาศัยอยู่ในอ่าวไทย สามารถพบได้ในจังหวัดชายทะเลเกือบทุกจังหวัด แต่จะพบบ่อยที่ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ลักษณะลำตัวมีสีเทาดำ รูปร่างค่อนข้างเพรียว มีลายแต้มสีขาวประปรายตรงใต้คางและใต้คอ บางตัวพบมีแถบสีจางบนแผ่นหลัง บางตัวก็มีจุดสีจางทั้งตัวคล้ายสีเทาลายกระสีขาว เวลาอยู่ในทะเลจะสังเกตเห็นสัน 3 สันเด่นชัดด้านบนของปาก ซึ่งจะวางตัวขนานกันจากปลายปากจนถึงตำแหน่งของรูหายใจ ในขณะที่วาฬชนิดอื่น ๆ มีสันตรงกึ่งกลางปากเพียงสันเดียว เวลาผุดขึ้นหายใจเหนือผิวน้ำจะเห็นหัวและน้ำพุที่หายใจออกมาเป็นเวลานานสักครู่ ก่อนจะเห็นครีบหลังตามมา ส่วนหัวมีแนวสันนูน 3 สัน ครีบเล็กและปลายแหลม มีร่องใต้คาง 40-70 ร่อง จุดเด่นของวาฬบรูด้า คือ ครีบหลังที่มีรูปโค้งอยู่ค่อนไปทางด้านปลายหาง แพนหางวางตัวตามแนวราบ มีรอยเว้าเข้าตรงกึ่งกลาง ครีบคู่หน้ามีปลายแหลม และมีความยาวเป็นร้อยละ 10 ของความยาวลำตัว ใต้ปากล่างมีร่องตามยาวประมาณ 40-70 ร่อง พาดจากใต้ปากจนถึงตำแหน่งสะดือ ที่ห้อยลงมาจากปากบนมีจำนวน 250-370 แผ่น แผ่นที่ยาวที่สุดยาว 60 เซนติเมตร ซี่บนแผ่นกรองค่อนข้างหยาบ เมื่อโตเต็มที่ลำตัวจะยาว 14-15.5 เมตร หนัก 20-25 ตัน กินอาหารโดยการกรอง มีซี่กรองคล้ายหวีสีเทา จำนวน 250-370 ซี่ อาหารส่วนใหญ่เป็นแพลงตอน, เคย, ปลาขนาดเล็ก และหมึก
วาฬบรูด้าพบแพร่กระจายอยู่ทั่วโลก โดยเฉพาะในเขตร้อนและเขตกึ่งร้อน ในเขตละติจูด 40 องศาเหนือถึงใต้ ไม่พบการอพยพย้ายถิ่นฐานเป็นระยะทางไกล โดยมากมักพบครั้งละ 1-2 ตัว วัยเจริญพันธุ์ ในช่วงอายุ 9-13 ปี วาฬบรูด้าจะให้ลูกครั้งละ 1 ตัวทุก 2 ปี ตั้งท้องนาน 10-12 เดือน ระยะให้นมน้อยกว่า 12 เดือน ลูกวาฬแรกเกิดจะมีความยาวประมาณ 3-4 เมตร มีอายุยืนได้ถึง 50 ปี เวลาจมตัวดำน้ำจะโผล่หัวเล็กน้อยแล้วทิ้งตัวจมหายไปไม่โผล่ส่วนหางขึ้นมาเหนือน้ำ
วาฬบรูด้าในประเทศไทย
ในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2554 ทาง (ทช.) สังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เปิดเผยว่า พื้นที่อ่าวไทยพบว่าเป็นแหล่งอาศัยและศึกษาเกี่ยวกับวาฬบรูดาแหล่งใหญ่ที่สุดในทวีปเอเชีย โดยถือว่าเป็นสัตว์ประจำถิ่นอ่าวไทยไปแล้ว เมื่อพบจำนวนประชากร 2-20 ตัว ขนาดที่แตกต่างกันในแต่ละวัน ซึ่งประเมินว่ามีจำนวนประชากรราว 35 ตัว และทำการจำแนกอัตลักษณ์ได้แล้วกว่า 30 ตัว พร้อมกับมีการตั้งชื่อให้ด้วย โดยเมื่อสำรวจพบวาฬ จะมีการจำแนกอัตลักษณ์ของวาฬแต่ละตัวด้วยวิธีการถ่ายภาพ (Photo-ID) ศึกษาตำหนิบริเวณครีบหลังเป็นจุดหลัก และใช้ตำหนิรอง เช่น ตำหนิตามลำตัว หัว ปาก ซี่กรอง และหาง มาประกอบ
ในเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2555 พบฝูงวาฬบรูด้า ในบริเวณที่ห่างจากปากแม่น้ำเจ้าพระยาเพียงแค่ 5 กิโลเมตรเท่านั้น และมีการสำรวจพบมากขึ้น โดยอาหารสำคัญของวาฬฝูงนี้ก็คือ ปลากะตัก และพบด้วยว่าวาฬบรูด้าที่อาศัยอยู่บริเวณอ่าวไทยนี้มีขนาดเล็กกว่าวาฬบรูด้าที่พบที่อื่นทั่วโลก จึงเป็นที่สนใจของนักวิทยาศาสตร์ชาวต่างชาติมาก และสันนิษฐานว่าอาจจะเป็นวาฬชนิดใหม่ ที่กำลังจะมีการตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ให้เป็นชนิดใหม่ด้วย
ในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2556 พบฝูงวาฬบรูด้าประมาณ 40 ตัว อยู่ใกล้พื้นที่กรุงเทพมหานครมากที่สุด โดยพบหาอาหารกินที่ทะเลบางขุนเทียน และจากการเฝ้าศึกษาพบว่าเป็นสัตว์ประจำถิ่นของอ่าวไทยด้วย
อ้างอิง
- Reilly, S.B., Bannister, J.L., Best, P.B., Brown, M., Brownell Jr., R.L., Butterworth, D.S., Clapham, P.J., Cooke, J., Donovan, G.P., Urbán, J. & Zerbini, A.N. (2008). Balaenoptera_brydei. In: IUCN 2008. IUCN Red List of Threatened Species. Downloaded on 26 February 2009.
- [] ตื่นตาพบวาฬบรูด้า รวมฝูงในอ่าวไทย จากไทยโพสต์
- ไทยแหล่งข้อมูล'วาฬบรูด้า'มากสุดในเอเชีย จากไทยรัฐ
- Bryde's whale in Thailand โดย
- พบ 'วาฬบรูด้า' ใกล้ปากแม่น้ำเจ้าพระยาห่างฝั่ง 5 กม. จากไทยรัฐ
- ร้อยข่าวบลูสกาย, รายการทางบลูสกายแชนแนล โดย อัญชะลี ไพรีรักษ์ และสันติสุข มะโรงศรี: พฤหัสบดีที่ 10 ตุลาคม 2556
แหล่งข้อมูลอื่น
- ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Balaenoptera brydei ที่วิกิสปีชีส์
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
walbrudaphaphthaycakbnxakaskhnademuxethiybkbmnusysthanakarxnurksiklthukkhukkham IUCN 3 1 karcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Animaliaiflm Chordatachn Mammaliachnyxy Eutheriaxndb Artiodactylaxndbthan Cetaceawngs Balaenopteridaeskul Balaenopteraspichis B edenichuxthwinamBalaenoptera edeni aephnthiaesdngkarkracayphnthukhxngwalbrudahruxwalaeklbchuxphxngBalaenoptera brydei Olsen 1913 walbruda hrux walaeklb xngkvs Bryde s whale Eden s whale chuxwithyasastr Balaenoptera edeni epnwalkhnadihy epnstweliynglukdwynm cdxyuinwngs Balaenopteridae odychux walbruda epnkartngephuxihepnekiyrti aekkngsulchawnxrewy inpraethsaexfrikait thichuxlksnaaelakarkracayphnthumicudednthikhribhlngthimirupokhngxyukhxnipthangdanplayhang aephnhangwangtwtam aenwrab aelamirxyewaekhatrngkungklang khribkhuhnamiplayaehlm sibnaephnkrxngkhxnkhanghyab aelaepnstwthiiklsuyphnthu cungidrbkarkhumkhrxngepnstwpasngwntam hammikarkhakhaywalbrudarahwangpraeths walbrudaphbkracayphnthuinthxngthaelthwolk inpraethsithyphbxasyxyuinxawithy samarthphbidincnghwdchaythaelekuxbthukcnghwd aetcaphbbxythi cnghwdpracwbkhirikhnth lksnalatwmisiethada ruprangkhxnkhangephriyw milayaetmsikhawprapraytrngitkhangaelaitkhx bangtwphbmiaethbsicangbnaephnhlng bangtwkmicudsicangthngtwkhlaysiethalaykrasikhaw ewlaxyuinthaelcasngektehnsn 3 snednchddanbnkhxngpak sungcawangtwkhnankncakplaypakcnthungtaaehnngkhxngruhayic inkhnathiwalchnidxun misntrngkungklangpakephiyngsnediyw ewlaphudkhunhayicehnuxphiwnacaehnhwaelanaphuthihayicxxkmaepnewlananskkhru kxncaehnkhribhlngtamma swnhwmiaenwsnnun 3 sn khribelkaelaplayaehlm mirxngitkhang 40 70 rxng cudednkhxngwalbruda khux khribhlngthimirupokhngxyukhxnipthangdanplayhang aephnhangwangtwtamaenwrab mirxyewaekhatrngkungklang khribkhuhnamiplayaehlm aelamikhwamyawepnrxyla 10 khxngkhwamyawlatw itpaklangmirxngtamyawpraman 40 70 rxng phadcakitpakcnthungtaaehnngsadux thihxylngmacakpakbnmicanwn 250 370 aephn aephnthiyawthisudyaw 60 esntiemtr sibnaephnkrxngkhxnkhanghyab emuxotetmthilatwcayaw 14 15 5 emtr hnk 20 25 tn kinxaharodykarkrxng misikrxngkhlayhwisietha canwn 250 370 si xaharswnihyepnaephlngtxn ekhy plakhnadelk aelahmuk walbrudaphbaephrkracayxyuthwolk odyechphaainekhtrxnaelaekhtkungrxn inekhtlaticud 40 xngsaehnuxthungit imphbkarxphyphyaythinthanepnrayathangikl odymakmkphbkhrngla 1 2 tw wyecriyphnthu inchwngxayu 9 13 pi walbrudacaihlukkhrngla 1 twthuk 2 pi tngthxngnan 10 12 eduxn rayaihnmnxykwa 12 eduxn lukwalaerkekidcamikhwamyawpraman 3 4 emtr mixayuyunidthung 50 pi ewlacmtwdanacaophlhwelknxyaelwthingtwcmhayipimophlswnhangkhunmaehnuxnawalbrudainpraethsithyineduxntulakhm ph s 2554 thang thch sngkdkrathrwngthrphyakrthrrmchatiaelasingaewdlxm epidephywa phunthixawithyphbwaepnaehlngxasyaelasuksaekiywkbwalbrudaaehlngihythisudinthwipexechiy odythuxwaepnstwpracathinxawithyipaelw emuxphbcanwnprachakr 2 20 tw khnadthiaetktangkninaetlawn sungpraeminwamicanwnprachakrraw 35 tw aelathakarcaaenkxtlksnidaelwkwa 30 tw phrxmkbmikartngchuxihdwy odyemuxsarwcphbwal camikarcaaenkxtlksnkhxngwalaetlatwdwywithikarthayphaph Photo ID suksatahnibriewnkhribhlngepncudhlk aelaichtahnirxng echn tahnitamlatw hw pak sikrxng aelahang maprakxb ineduxnkrkdakhm ph s 2555 phbfungwalbruda inbriewnthihangcakpakaemnaecaphrayaephiyngaekh 5 kiolemtrethann aelamikarsarwcphbmakkhun odyxaharsakhykhxngwalfungnikkhux plakatk aelaphbdwywawalbrudathixasyxyubriewnxawithynimikhnadelkkwawalbrudathiphbthixunthwolk cungepnthisnickhxngnkwithyasastrchawtangchatimak aelasnnisthanwaxaccaepnwalchnidihm thikalngcamikartngchuxwithyasastrihepnchnidihmdwy ineduxntulakhm ph s 2556 phbfungwalbrudapraman 40 tw xyuiklphunthikrungethphmhankhrmakthisud odyphbhaxaharkinthithaelbangkhunethiyn aelacakkarefasuksaphbwaepnstwpracathinkhxngxawithydwyxangxingReilly S B Bannister J L Best P B Brown M Brownell Jr R L Butterworth D S Clapham P J Cooke J Donovan G P Urban J amp Zerbini A N 2008 Balaenoptera brydei In IUCN 2008 IUCN Red List of Threatened Species Downloaded on 26 February 2009 lingkesiy tuntaphbwalbruda rwmfunginxawithy cakithyophst ithyaehlngkhxmul walbruda maksudinexechiy cakithyrth Bryde s whale in Thailand ody phb walbruda iklpakaemnaecaphrayahangfng 5 km cakithyrth rxykhawbluskay raykarthangbluskayaechnaenl ody xychali iphrirks aelasntisukh maorngsri phvhsbdithi 10 tulakhm 2556aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb Balaenoptera brydei khxmulthiekiywkhxngkb Balaenoptera brydei thiwikispichis