Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
วรรณยุกต์ หรือ วรรณยุต (อังกฤษ: tone) หมายถึง ระดับเสียง หรือเครื่องหมายแทนระดับเสียง ที่กำกับพยางค์ของคำในภาษา เสียงวรรณยุกต์หนึ่งอาจมีระดับเสียงต่ำ เสียงสูง เพียงอย่างเดียว หรือเป็นการทอดเสียงจากระดับเสียงหนึ่ง ไปยังอีกระดับเสียงหนึ่ง ก็ได้ ภาษาในโลกนี้มีทั้งที่ใช้วรรณยุกต์ และไม่ใช้วรรณยุกต์ เสียงวรรณยุกต์หนึ่ง ๆ อาจเปลี่ยนแปลงได้เมื่อมีการประสมคำหรือเปลี่ยนตำแหน่งการเน้นเสียง
ภาษาที่มีวรรณยุกต์
- ภาษาจีน-ทิเบต ในบทสวดของทิเบตและจีนจะมีวรรณยุกต์อยู่
- ตระกูลภาษาออสโตรเอเชียติก (Austro-Asiatic) ภาษาเวียดนาม และภาษาอื่นที่มีความใกล้ชิดกัน เป็นภาษามีวรรณยุกต์ชัดเจน แต่ภาษาอื่น ๆ เช่น มอญ เขมร มุนดา เป็นภาษาไม่มีวรรณยุกต์
- ตระกูลภาษาขร้า-ไท ที่พูดในจีน เวียดนาม ไทย และลาว เช่น ภาษาไทย ภาษาลาว
- ตระกูลภาษาม้ง-เมี่ยน ทั้งหมด
- ตระกูลภาษาแอโฟรเอชีแอติก จำนวนมาก
- ตระกูลภาษาไนเจอร์-คองโก
- ตระกูลภาษาไนล์-สะฮารา แทบทั้งหมด
- ภาษา Khoisan ทั้งหมดในแอฟริกาตอนใต้
- ภาษาอินเดีย-ยุโรปแทบทั้งหมด ไม่มีวรรณยุกต์ เว้นแต่บางภาษา เช่น ภาษาปัญจาบ
- ภาษาฮังการี
ระบบวรรณยุกต์
ในภาษาที่มีวรรณยุกต์ หรือ "ภาษาวรรณยุกต์" ทุกพยางค์จะมีระดับเสียงที่กำหนดไว้แล้ว ดังนั้น พยางค์สองพยางค์สามารถมีพยัญชนะที่เหมือนกัน และ สระที่เหมือนกัน แต่ในขณะเดียวกันก็สามารถมีวรรณยุกต์ที่ไม่เหมือนกันได้
กลุ่มภาษาไท
ภาษาไทยมาตรฐาน
ภาษาไทยมาตรฐานมีวรรณยุกต์ 5 เสียง คือ
- คา [kʰaː˧]
- ข่า [kʰaː˨˩]
- ข้า/ค่า [kʰaː˥˩]
- ค้า [kʰaː˦˥]
- ขา [kʰaː˨˦]
ทุกคำที่กล่าวข้างบน ล้วนแต่ประกอบด้วยเสียงพยัญชนะเดียวกัน คือ [kʰ] (มิใช่รูปพยัญชนะ คือ ข ค) และเสียงสระเดียวกัน คือ [aː] แต่มีเสียงวรรณยุกต์ซึ่งไม่เหมือนกัน (มิใช่รูปพยัญชนะ เช่น ไม้เอก ไม้โท)
ภาษาลาวถิ่นเวียงจันทน์
ภาษาลาวถิ่นเวียงจันทน์ส่วนใหญ่มีวรรณยุกต์ 6 เสียง คือ
- กา (ກາ) [kaː˨˩]
- ขา (ຂາ) [kʰaː˨˦]
- ข่า/ค่า (ຂ່າ/ຄ່າ) [kʰaː˧]
- ข้า (ຂ້າ) [kʰaː˧˩]
- คา (ຄາ) [kʰaː˧˥]
- ค้า (ຄ້າ) [kʰaː˥˩]
ดั่งภาษาไทย ทุกคำที่กล่าวข้างบน ยกเว้น กา ล้วนแต่ประกอบด้วยเสียงพยัญชนะเดียวกัน คือ [kʰ] (มิใช่รูปพยัญชนะ คือ ข ค) และเสียงสระเดียวกัน คือ [aː] แต่มีเสียงวรรณยุกต์ซึ่งไม่เหมือนกัน (มิใช่รูปพยัญชนะ เช่น ไม้เอก ไม้โท)
ภาษาไทยถิ่นเหนือ
คำเมืองถิ่นเชียงใหม่ส่วนใหญ่มีวรรณยุกต์ 6 เสียง คือ
- กา (ᨣᩤ) [kaː˦˦]
- ก่า (ᨠ᩵ᩣ) [kaː˨˨]
- ก้า (ᨣ᩵ᩤ) [kaː˦˩]
- ก้า (โทพิเศษ) (ᨠ᩶ᩣ) [kaː˥˧]
- ก๊า (ᨣ᩶ᩤ) [kaː˦˥˦]
- ก๋า (ᨠᩣ) [kaː˩˦]
ทุกคำที่กล่าวข้างบน ล้วนแต่ประกอบด้วยเสียงพยัญชนะเดียวกัน คือ [k] และเสียงสระเดียวกัน คือ [aː] แต่มีเสียงวรรณยุกต์ซึ่งไม่เหมือนกัน และไม่มีในภาษาไทย
ภาษาจีนกลาง
ภาษาจีนกลางมีวรรณยุกต์ 5 เสียง คือ
- mā (媽/妈) "แม่"
- má (麻/麻) "กัญชา"
- mǎ (馬/马) "ม้า"
- mà (罵/骂) "ด่า"
- ma (嗎/吗) (คำลงท้ายใช้ถามคำถาม)
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- บรรณานุกรม
- Bao, Zhiming. (1999). The structure of tone. New York: Oxford University Press. .
- Chen, Matthew Y. 2000. Tone Sandhi: patterns across Chinese dialects. Cambridge, England: CUP
- Clements, George N.; Goldsmith, John (eds.) (1984) Autosegmental Studies in Bantu Tone. Berlin: Mouton de Gruyer.
- Fromkin, Victoria A. (ed.). (1978). Tone: A linguistic survey. New York: Academic Press.
- Halle, Morris; & Stevens, Kenneth. (1971). A note on laryngeal features. Quarterly progress report 101. MIT.
- Haudricourt, André-Georges. (1954). "De l'origine des tons en vietnamien". Journal Asiatique, 242: 69–82.
- Haudricourt, André-Georges. (1961). "Bipartition et tripartition des systèmes de tons dans quelques langues d'Extrême-Orient". Bulletin de la Société de Linguistique de Paris, 56: 163–180.
- Hombert, Jean-Marie; ; Ewan, William G. (1979). "Phonetic explanations for the development of tones". Language. 55 (1): 37–58. doi:10.2307/412518. JSTOR 412518.
- Hyman, Larry. 2007. There is no pitch-accent prototype. Paper presented at the 2007 LSA Meeting. Anaheim, CA.
- Hyman, Larry. 2007. How (not) to do phonological typology: the case of pitch-accent. Berkeley, UC Berkeley. UC Berkeley Phonology Lab Annual Report: 654–685. Available online.
- Kingston, John. (2005). The phonetics of Athabaskan tonogenesis. In S. Hargus & K. Rice (Eds.), Athabaskan prosody (pp. 137–184). Amsterdam: John Benjamins Publishing.
- Maddieson, Ian. (1978). Universals of tone. In J. H. Greenberg (Ed.), Universals of human language: Phonology (Vol. 2). Stanford: Stanford University Press.
- Michaud, Alexis. (2008). Tones and intonation: some current challenges. Proc. of 8th Int. Seminar on Speech Production (ISSP'08), Strasbourg, pp. 13–18. (Keynote lecture.) Available online.
- Odden, David. (1995). Tone: African languages. In J. Goldsmith (Ed.), Handbook of phonological theory. Oxford: Basil Blackwell.
- Pike, Kenneth L. (1948). Tone languages: A technique for determining the number and type of pitch contrasts in a language, with studies in tonemic substitution and fusion. Ann Arbor: The University of Michigan Press. (Reprinted 1972, ).
- Wee, Lian-Hee (2008). "Phonological Patterns in the Englishes of Singapore and Hong Kong". World Englishes. 27 (3/4): 480–501. doi:10.1111/j.1467-971X.2008.00580.x.
- Yip, Moira. (2002). Tone. Cambridge textbooks in linguistics. Cambridge: Cambridge University Press. (hbk), (pbk).
แหล่งข้อมูลอื่น
- แผนที่โลกแสดงภาษาที่มีวรรณยุกต์ แผนที่โลกแสดงระบบภาษา
 | บทความภาษานี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
wrrnyukt hrux wrrnyut xngkvs tone hmaythung radbesiyng hruxekhruxnghmayaethnradbesiyng thikakbphyangkhkhxngkhainphasa esiyngwrrnyukthnungxacmiradbesiyngta esiyngsung ephiyngxyangediyw hruxepnkarthxdesiyngcakradbesiynghnung ipyngxikradbesiynghnung kid phasainolknimithngthiichwrrnyukt aelaimichwrrnyukt esiyngwrrnyukthnung xacepliynaeplngidemuxmikarprasmkhahruxepliyntaaehnngkarennesiyngphasathimiwrrnyuktphasacin thiebt inbthswdkhxngthiebtaelacincamiwrrnyuktxyu trakulphasaxxsotrexechiytik Austro Asiatic phasaewiydnam aelaphasaxunthimikhwamiklchidkn epnphasamiwrrnyuktchdecn aetphasaxun echn mxy ekhmr munda epnphasaimmiwrrnyukt trakulphasakhra ith thiphudincin ewiydnam ithy aelalaw echn phasaithy phasalaw trakulphasamng emiyn thnghmd trakulphasaaexofrexchiaextik canwnmak trakulphasainecxr khxngok trakulphasainl sahara aethbthnghmd phasa Khoisan thnghmdinaexfrikatxnit phasaxinediy yuorpaethbthnghmd immiwrrnyukt ewnaetbangphasa echn phasapycab phasahngkarirabbwrrnyuktinphasathimiwrrnyukt hrux phasawrrnyukt thukphyangkhcamiradbesiyngthikahndiwaelw dngnn phyangkhsxngphyangkhsamarthmiphyychnathiehmuxnkn aela srathiehmuxnkn aetinkhnaediywknksamarthmiwrrnyuktthiimehmuxnknid klumphasaith phasaithymatrthan phasaithymatrthanmiwrrnyukt 5 esiyng khux kha kʰaː kha kʰaː kha kha kʰaː kha kʰaː kha kʰaː thukkhathiklawkhangbn lwnaetprakxbdwyesiyngphyychnaediywkn khux kʰ miichrupphyychna khux kh kh aelaesiyngsraediywkn khux aː aetmiesiyngwrrnyuktsungimehmuxnkn miichrupphyychna echn imexk imoth phasalawthinewiyngcnthn phasalawthinewiyngcnthnswnihymiwrrnyukt 6 esiyng khux ka ກາ kaː kha ຂາ kʰaː kha kha ຂ າ ຄ າ kʰaː kha ຂ າ kʰaː kha ຄາ kʰaː kha ຄ າ kʰaː dngphasaithy thukkhathiklawkhangbn ykewn ka lwnaetprakxbdwyesiyngphyychnaediywkn khux kʰ miichrupphyychna khux kh kh aelaesiyngsraediywkn khux aː aetmiesiyngwrrnyuktsungimehmuxnkn miichrupphyychna echn imexk imoth phasaithythinehnux khaemuxngthinechiyngihmswnihymiwrrnyukt 6 esiyng khux ka ᨣ kaː ka ᨠ kaː ka ᨣ kaː ka othphiess ᨠ kaː ka ᨣ kaː ka ᨠ kaː thukkhathiklawkhangbn lwnaetprakxbdwyesiyngphyychnaediywkn khux k aelaesiyngsraediywkn khux aː aetmiesiyngwrrnyuktsungimehmuxnkn aelaimmiinphasaithy phasacinklang phasacinklangmiwrrnyukt 5 esiyng khux ma 媽 妈 aem ma 麻 麻 kycha mǎ 馬 马 ma ma 罵 骂 da ma 嗎 吗 khalngthayichthamkhatham duephimwrrnyuktphasaithyxangxingbrrnanukrmBao Zhiming 1999 The structure of tone New York Oxford University Press ISBN 0 19 511880 4 Chen Matthew Y 2000 Tone Sandhi patterns across Chinese dialects Cambridge England CUP ISBN 0 521 65272 3 Clements George N Goldsmith John eds 1984 Autosegmental Studies in Bantu Tone Berlin Mouton de Gruyer Fromkin Victoria A ed 1978 Tone A linguistic survey New York Academic Press Halle Morris amp Stevens Kenneth 1971 A note on laryngeal features Quarterly progress report 101 MIT Haudricourt Andre Georges 1954 De l origine des tons en vietnamien Journal Asiatique 242 69 82 Haudricourt Andre Georges 1961 Bipartition et tripartition des systemes de tons dans quelques langues d Extreme Orient Bulletin de la Societe de Linguistique de Paris 56 163 180 Hombert Jean Marie Ewan William G 1979 Phonetic explanations for the development of tones Language 55 1 37 58 doi 10 2307 412518 JSTOR 412518 Hyman Larry 2007 There is no pitch accent prototype Paper presented at the 2007 LSA Meeting Anaheim CA Hyman Larry 2007 How not to do phonological typology the case of pitch accent Berkeley UC Berkeley UC Berkeley Phonology Lab Annual Report 654 685 Available online Kingston John 2005 The phonetics of Athabaskan tonogenesis In S Hargus amp K Rice Eds Athabaskan prosody pp 137 184 Amsterdam John Benjamins Publishing Maddieson Ian 1978 Universals of tone In J H Greenberg Ed Universals of human language Phonology Vol 2 Stanford Stanford University Press Michaud Alexis 2008 Tones and intonation some current challenges Proc of 8th Int Seminar on Speech Production ISSP 08 Strasbourg pp 13 18 Keynote lecture Available online Odden David 1995 Tone African languages In J Goldsmith Ed Handbook of phonological theory Oxford Basil Blackwell Pike Kenneth L 1948 Tone languages A technique for determining the number and type of pitch contrasts in a language with studies in tonemic substitution and fusion Ann Arbor The University of Michigan Press Reprinted 1972 ISBN 0 472 08734 7 Wee Lian Hee 2008 Phonological Patterns in the Englishes of Singapore and Hong Kong World Englishes 27 3 4 480 501 doi 10 1111 j 1467 971X 2008 00580 x Yip Moira 2002 Tone Cambridge textbooks in linguistics Cambridge Cambridge University Press ISBN 0 521 77314 8 hbk ISBN 0 521 77445 4 pbk aehlngkhxmulxunaephnthiolkaesdngphasathimiwrrnyukt aephnthiolkaesdngrabbphasabthkhwamphasaniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk