ภาษาเชโรก หร อ จาลาก เชโรก ᏣᎳᎩ ᎦᏬᏂᎯᏍᏗ Tsalagi Gawonihisdi dʒalaˈɡî ɡawónihisˈdî เป นภาษาท อย ในความเส ยงถ งใกล ส ญภาษาอ

ภาษาเชโรกี หรือ จาลากี (เชโรกี: ᏣᎳᎩ ᎦᏬᏂᎯᏍᏗ, Tsalagi Gawonihisdi [dʒalaˈɡî ɡawónihisˈdî]) เป็นภาษาที่อยู่ในความเสี่ยงถึงใกล้สูญ ภาษาอิระควอย และภาษาแม่ของชาวเชโรกีEthnologue ระบุว่ามีผู้พูดภาษาเชโรกี 1,520 คนจากชาวเชโรกี 376,000 คนใน ค.ศ. 2018 ในขณะที่การนับโดยสามเผ่าเชอโรกีใน ค.ศ. 2019 บันทึกได้ประมาณ 2,100 คน จำนวนผู้ที่สามารถพูดภาษานี้ได้มีจำนวนลดลง แต่ละเดือนมีผู้พูดภาษาเชโรกีอย่างชำนาญเสียชีวิตประมาณ 8 คน และในบรรดาผู้ที่มีอายุไม่เกิน 40 ปีมีเพียงไม่กี่คนเท่านั้นที่พูดภาษานี้ได้ชำนาญยูเนสโกรายงานว่า ภาษาย่อยเชโรกีมรโอคลาโฮมาอยู่ในสถานะ "มีความเสี่ยงแน่นอน" และอีกภาษาย่อยหยึ่งทางตอนเหนือในรัฐนอร์ทแคโรไลนามีสถานะ "มีความเสี่ยงอย่างมาก" ภาษาย่อยตอนล่างที่เคยมีผู้พูดในชายแดนรัฐเซาท์แคโรไลนา–จอรเจีย สูญหายไปตั้งแต่ประมาณ ค.ศ. 1900 สถานการณ์เลวร้ายเกี่ยวกับอนาคตของภาษาย่อยที่เหลืออีกสองภาษา ทำให้สภาสามเผ่าเชโรกีประกาศภาวะฉุกเฉินในเดือนมิถุนายน ค.ศ. 2019 เพื่อเรียกร้องให้เพิ่มความพยายามในการฟื้นฟูภาษานี้

ภาษาเชโรกี
ᏣᎳᎩ ᎦᏬᏂᎯᏍᏗ Tsalagi Gawonihisdi
Tsa-la-gi เขียนในชุดตัวหนังสือพยางค์เชโรกี
ออกเสียง	(สำเนียงโอคลาโฮมา) [dʒalaˈɡî ɡawónihisˈdî]
ประเทศที่มีการพูด	อเมริกาเหนือ
ภูมิภาค	; และ ในรัฐนอร์ทแคโรไลนา และปรากฏในรัฐอาร์คันซอ กับชุมชนเชโรกีในรัฐแคลิฟอร์เนีย
ชาติพันธุ์	ชาวเชโรกี
จำนวนผู้พูด	1520 ถึง ~2100 คน (2018 และ 2019)
ตระกูลภาษา	อิระควอย อิระควอยตอนใต้ ภาษาเชโรกี
ระบบการเขียน	ชุดตัวหนังสือพยางค์เชโรกี, อักษรละติน
สถานภาพทางการ
ภาษาทางการ	ในรัฐนอร์ทแคโรไลนา, ในรัฐโอคลาโอมา
	United Keetoowah Band Department of Language, History, & Culture Council of the Cherokee Nation
รหัสภาษา
ISO 639-2	`chr`
ISO 639-3	`chr`
	`63-AB`
บริเวณที่มีผู้พูดภาษาเชโรกีก่อนการติดต่อกับชาวยุโรป
บริเวณที่มีผู้พูดภาษาเชโรกีในปัจจุบัน
บทความนี้มีสัญลักษณ์สัทอักษรสากล หากระบบของคุณไม่รองรับการแสดงผลที่ถูกต้อง คุณอาจเห็นปรัศนี กล่อง หรือสัญลักษณ์อย่างอื่นแทนที่อักขระยูนิโคด

ภาษาเชโรกีเป็น (polysynthetic language) ซึ่งเป็นภาษาเดียวในภาษากลุ่มอิระควอยตอนใต้ แบะใช้ระบบการเขียนที่เป็นชุดตัวหนังสือพยางค์จำเพาะ เนื้องจากเป็นภาษาคำควบกล้ำมากพยางค์ ทำให้ภาษาเชโรกีมีความแตกต่างจากตระกูลภาษาอินโด-ยูโรเปียนอย่างมาก และอาจเป็นเรื่องยากสำหรับผู้เรียนที่เป็นผู้ใหญ่

ตัวอย่าง

จากปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน:

ᏂᎦᏓ ᎠᏂᏴᏫ ᏂᎨᎫᏓᎸᎾ ᎠᎴ ᎤᏂᎶᏱ ᎤᎾᏕᎿ ᏚᏳᎧᏛ ᎨᏒᎢ.

Nigada aniyvwi nigeguda'lvna ale unihloyi unadehna duyukdv gesv'i.

มนุษย์ทั้งปวงเกิดมามีอิสระและเสมอภาคกันในศักดิ์ศรี และสิทธิ

ᎨᏥᏁᎳ ᎤᎾᏓᏅᏖᏗ ᎠᎴ ᎤᏃᎵᏍᏗ

Gejinela unadanvtehdi ale unohlisdi

ต่างในตนมีเหตุผลและมโนธรรม

ᎠᎴ ᏌᏊ ᎨᏒ ᏧᏂᎸᏫᏍᏓᏁᏗ ᎠᎾᏟᏅᏢ ᎠᏓᏅᏙ ᎬᏗ.

ale sagwu gesv junilvwisdanedi anahldinvdlv adanvdo gvhdi.

และควรปฏิบัติต่อกันด้วยจิตวิญญาณแห่งภราดรภาพ

หมายเหตุ

Ethnologue จัดให้ภาษาเชโรกีอยู่ในกลุ่มภาษาใกล้สูญ (8a) ซึ่งหมายความว่า "ผู้พูดภาษานี้เป็นประจำปรากฏเฉพาะผู้คนในวัยชราหรือแก่กว่าเท่านั้น"

อ้างอิง

(March 15, 2011). Snowbird Cherokees: People of Persistence. University of Georgia Press. pp. 147–148. ISBN . สืบค้นเมื่อ May 22, 2014.
Frey, Ben (2005). "A Look at the Cherokee Language" (PDF). Tar Heel Junior Historian. North Carolina Museum of History. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2013-06-07. สืบค้นเมื่อ May 22, 2014.
"Cherokee". Endangered Languages Project. สืบค้นเมื่อ April 9, 2014.
"Cherokee: A Language of the United States". Ethnologue. SIL International. 2018. สืบค้นเมื่อ May 16, 2019.
McKie, Scott (June 27, 2019). . Cherokee One Feather. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ June 29, 2019. สืบค้นเมื่อ July 2, 2019.
"The Cherokee Nation & its Language". University of Minnesota: Center for Advanced Research on Language Acquisition. 2008. สืบค้นเมื่อ Feb 20, 2020.
(PDF). keetoowahcherokee.org/. Keetoowah Cherokee News: Official Publication of the United Keetoowah Band of Cherokee Indians in Oklahoma. April 2009. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ July 15, 2014. สืบค้นเมื่อ June 1, 2014.
. keetoowahcherokee.org/. United Keetoowah Band of Cherokee Indians. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ April 25, 2014. สืบค้นเมื่อ June 1, 2014.
(PDF). United Keetoowah Band of Cherokee Indians. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ February 1, 2016. สืบค้นเมื่อ June 2, 2014.
"Language Status". Ethnologue. SIL International. 2019. สืบค้นเมื่อ May 30, 2019.
Ridge, Betty (Apr 11, 2019). "Cherokees strive to save a dying language". Tahlequah Daily Press. จากแหล่งเดิมเมื่อ April 12, 2019. สืบค้นเมื่อ May 9, 2019.
"UNESCO Atlas of the World's Languages in danger". www.unesco.org (ภาษาอังกฤษ). 2010. สืบค้นเมื่อ 2017-12-17.
Scancarelli, Janine; Hardy, Heather Kay (2005-01-01). Native Languages of the Southeastern United States (ภาษาอังกฤษ). U of Nebraska Press. ISBN .
Montgomery-Anderson, Brad (June 2008). . Southwest Journal of Linguistics. 27. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-09-25. สืบค้นเมื่อ May 22, 2014.
Feeling, "Dictionary," p. viii
"Cherokee Syllabary". Omniglot. สืบค้นเมื่อ May 22, 2014.
"ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน - Amnesty International". www.amnesty.or.th.