ภาษาซ เบ หร อ ภาษาซ โบ ซ เบ ᠰᡳᠪᡝ ᡤᡳᠰᡠᠨ อ กษรโรม น sibe gisun เป นภาษาในกล มภาษาต งก ซ ก พ ดโดยชาวซ เบในมณฑลซ นเจ ยง เป น

ภาษาซิเบ หรือ ภาษาซิโบ (ซิเบ: ᠰᡳᠪᡝ
ᡤᡳᠰᡠᠨ, อักษรโรมัน: sibe gisun) เป็นภาษาในกลุ่มภาษาตุงกูซิก พูดโดยชาวซิเบในมณฑลซินเจียง เป็นภาษาที่ใกล้เคียงกับภาษาแมนจูมาก ที่ต่างไปคือภาษาซิเบมีสระ 8 เสียง ส่วนภาษาแมนจูมีสระ 6 เสียง ภาษาซิเบมีการรวมเสียงสระมากกว่า และมีคำยืมจากภาษาจีนน้อยกว่าภาษาแมนจู มีอักษรเป็นของตนเองคือซึ่งใกล้เคียงกับอักษรแมนจู ภาษาซิเบใช้สอนเป็นภาษาที่สองในวิทยาลัยครูอีหลี ในจังหวัดปกครองตนเองชนชาติคาซัค อีหลีในมณฑลซินเจียง

ภาษาซิเบ
Xibe
ᠰᡳᠪᡝ ᡤᡳᠰᡠᠨ sibe gisun
ออกเสียง	[ɕivə kisun]
ประเทศที่มีการพูด	ประเทศจีน
ภูมิภาค	เขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์
ชาติพันธุ์	189,000 คน (2000)
จำนวนผู้พูด	30,000 (2000)
ตระกูลภาษา	ตุงกูซิก ใต้ กลุ่มแมนจู ภาษาซิเบ
ระบบการเขียน	ชุดตัวอักษรซิเบ (รูปแบบหนึ่งของชุดตัวอักษรแมนจู)
รหัสภาษา
ISO 639-3	`sjo`

ระบบการเขียน

ภาษาซิเบเขียนด้วยชุดตัวอักษรแมนจูรูปแบบหนึ่ง ชุดตัวอักษรซิเบมีความแตกต่างจากอักษรแมนจูตรงที่มีการเปลี่ยนตำแหน่งอักษรในบางคำ อักษรซิเบไม่มีพยางค์ที่พบในอักษรแมนจู 13 จาก 131 พยางค์ และอักษรซิเบมีพยางค์ที่ไม่พบในอักษรแมนจู 3 พยางค์ (wi, wo, and wu)

ข้อเสนอเปลี่ยนเป็นอักษรซีริลลิก

ใน ค.ศ. 1957 เคยมีข้อเสนอให้เปลี่ยนไปใช้อักษรซีริลลิก แต่ถูกล้มเลิกไปเพื่อใช้อักษรซิเบต่อ

แักษรซีริลลิก	ทับศัพท์เป็นอักษรละตินซิเบ	เทียบกับสัทอักษรสากล	เทียบกับอักษรแมนจู/ซิเบ
А а	A a	a	ᠠ
Б б	B b	b	ᠪ
В в	V v	v	ᠸ
Г г	G g	g	ᡶ
Ғ ғ	Ḡ ḡ	ɢ	ᡬ
Д д	D d	d	ᡩ
Е е	E e	ə	ᡝ
Ё ё	Ö ö	œ	ᠣ
Ж ж	Z z	d͡z	ᡯ
Җ җ	J j	ɖ͡ʐ, d͡ʑ	ᠵ
З з	Ȥ ȥ	ʐ	ᡰ᠊
И и	I i	i	ᡳ
Й й	Y y	j	ᠶ
К к	K k	k	ᡴ
Қ қ	Ⱪ ⱪ	q	ᠺ
Л л	L l	l	ᠯ
М м	M m	m	ᠮ
Н н	N n	n	ᠨ
Ң ң	ŋ หรือ ng	ŋ	ᠩ
О о	O o	ɔ	ᠣ
Ө ө	Ū ū	ø	ᡡ
П п	P p	p	ᡦ
Р р	R r	r	ᡵ
С с	S s	s	ᠰ
Т т	T t	t	ᡨ
У у	U u	u	ᡠ
Ү ү	W w	w	ᠸ
Ф ф	F f	f	‍ᡶ‍
Х х	H h	x	ᡥ᠊
Ҳ ҳ	Ⱨ ⱨ	χ	ᡥ᠊
Ц ц	Č č	t͡s	ᡱ᠊
Ч ч	C̄ c̄	ʈ͡ʂ	ᡷ᠊
Ш ш	S̨ s̨	ʂ	ᡧ
ы	E e	e	ᡝ
Ә ә	?	ɛ	ᠶᡝ
І і	Yi yi	ji	ᠶᡳ
Ю ю	Yu Yu	ju	ᠶᡠ
Я я	Ya ya	ja	ᠶᠠ
ь	-	sign of thinness

อ้างอิง

Li (1986), p. 1
S. Robert Ramsey (1987). The Languages of China. Princeton University Press. pp. 216–. ISBN .
ภาษาซิเบ ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)
Ramsey (1989), p. 215
Gorelova, Liliya. "Past and Present of a Manchu Tribe: The Sibe". ใน Atabaki, Touraj; O'Kane, John (บ.ก.). Post-Soviet Central Asia (ภาษาอังกฤษ). London: Tauris Academic Studies. pp. 327–329.
Zhou, Minglang (2003). Multilingualism in China: The Politics of Writing Reforms for Minority Languages, 1949-2002 (ภาษาอังกฤษ). Berlin: Mouten de Gruyter. ISBN .
Ge, Siming 戈思明 (2019). Mǎnwén de chuánchéng: Xīnjiāng Xíbózú 滿文的傳承 : 新疆錫伯族 [Manchu Heritage: The Sibe of Xinjiang]. Taibei Shi: Xiuwei zixun keji gufen youxian gongsi. ISBN .

บรรณานุกรม

Li, Shulan 李树兰; Zhong, Qian 仲谦 (1986). Xíbóyǔ jiǎnzhì 锡伯语简志 [Outline of the Xibo Language] (ภาษาจีน). Beijing: Minzu chubanshe.
Gordon, Raymond G., Jr., บ.ก. (2005). "Ethnologue: Languages of the World" (ภาษาอังกฤษ). Dallas, Texas: SIL International. สืบค้นเมื่อ 2006-12-19.
Ramsey, S. Robert (1989). The Languages of China (ภาษาอังกฤษ). Princeton University Press.
Zhang, Li 张莉 (2007). [Xinjiang Xibo Peoples' News Undertaking Present Situation]. Yīlí shīfàn xuéyuàn xuébào 伊犁师范学院学报 [Journal of Ili Normal University] (ภาษาจีน) (1). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-07-07. สืบค้นเมื่อ 2009-04-13.
Guo, Qing 郭庆 (2004). [Influence of Russian Language and Culture on the Sibo Language and Culture in Xinjiang]. Mǎnyǔ yánjiū / Manchu Studies (ภาษาจีน). 2004 (2): 41–45. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-07-13. สืบค้นเมื่อ 2009-04-20.

อ่านเพิ่ม

Jang, Taeho (2008). Xíbóyǔ yǔfǎ yánjiū 锡伯语语法研究 [Sibe Grammar] (ภาษาจีน). Kunming: Yunnan minzu chubanshe. ISBN .
Kodner, Jacob Aaron, and Meng Ronglu (2021). Mini Buleku: A Recorded Sibe Dictionary. UC Irivine.{{}}: CS1 maint: multiple names: authors list ()
Li, Shulan 李淑兰; Zhong, Qian 仲谦; Wang, Qingfeng 王庆丰 (1984). Xíbóyǔ kǒuyǔ yánjiū 锡伯语口语研究 [Research Into Xibo Oral Language] (ภาษาจีน). Beijing: Minzu chubanshe.
Kida, Akiyoshi (2000), A Typological and Comparative Study of Altaic Languages with Emphasis on Xibo Language: The Part of Xibo Grammar (ภาษาอังกฤษ)
Jin, Ning (1994). Phonological Correspondences Between Literary Manchu and Spoken Sibe (ภาษาอังกฤษ). University of Washington.
Tong, Zhongming 佟中明 (2005). [The Folktales Retold and Recorded in Xibo Language by the Famous Russian Scholar B.B. Radloff]. Mínzú wénxué yánjiū / Studies of Ethnic Literature (ภาษาจีน). 2005 (3): 60–63. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 30, 2007.
Zikmundová, Veronika (2013). Spoken Sibe: Morphology of the Inflected Parts of Speech (ภาษาอังกฤษ). Prague: Karolinum Press. ISBN .

แหล่งข้อมูลอื่น

[1] Li (1986), p. 1

[Ramsey1987-2] S. Robert Ramsey (1987). The Languages of China. Princeton University Press. pp. 216–. ISBN .

[e18-3] ภาษาซิเบ ที่ Ethnologue (18th ed., 2015) (ต้องสมัครสมาชิก)

[Ramsey_1989_p=215-4] Ramsey (1989), p. 215

[Gorelova-5] Gorelova, Liliya. "Past and Present of a Manchu Tribe: The Sibe". ใน Atabaki, Touraj; O'Kane, John (บ.ก.). Post-Soviet Central Asia (ภาษาอังกฤษ). London: Tauris Academic Studies. pp. 327–329.

[6] Zhou, Minglang (2003). Multilingualism in China: The Politics of Writing Reforms for Minority Languages, 1949-2002 (ภาษาอังกฤษ). Berlin: Mouten de Gruyter. ISBN .

[7] Ge, Siming 戈思明 (2019). Mǎnwén de chuánchéng: Xīnjiāng Xíbózú 滿文的傳承 : 新疆錫伯族 [Manchu Heritage: The Sibe of Xinjiang]. Taibei Shi: Xiuwei zixun keji gufen youxian gongsi. ISBN .