Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ภาษาครีโอลกาบูเวร์ดี (ครีโอลกาบูเวร์ดี : kabuverdianu ;โปรตุเกส: Crioulo cabo-verdiano ;อังกฤษ: Cape Verdean Creole) เป็นภาษาครีโอลที่ได้รับอิทธิพลส่วนใหญ่จากภาษาโปรตุเกส โดยภาษานี้เป็นภาษาแม่ของเกือบทุกคน และเป็นภาษาที่สองของชาวกาบูเวร์ดีผลัดถิ่น
| ภาษาครีโอลกาบูเวร์ดี | |
|---|---|
| kabuverdianu,kriolu, kriol | |
| ประเทศที่มีการพูด | กาบูเวร์ดี |
| จำนวนผู้พูด | 871,000 (2017) |
| ตระกูลภาษา |
|
| ระบบการเขียน | ละติน () |
| รหัสภาษา | |
| ISO 639-3 | kea |
| 51-AAC-aa | |
ภาษาครีโอลกาบูเวร์ดีเป็นภาษาที่มีความสำคัญในการศึกษาด้านภาษาครีโอล เนื่องจากเป็นภาษากลุ่มครีโอลที่เก่าที่สุดที่ยังมีคนใช้อยู่ และเป็นภาษาในกลุ่มครีโอลโปรตุเกสที่มีการใช้อย่างแพร่หลายมากที่สุด
ชื่ออย่างเป็นทางการของภาษานี้คือ ภาษาครีโอลกาบูเวร์ดี (kabuverdianu) แต่ในชีวิตประจำวันผู้ใช้ภาษาจะเรียกภาษานี้ว่า "ครีโอล" (kriolu/kriol)
ความเป็นมา
ความเป็นมาของภาษานี้ค่อนค่างจะหาได้ยาก เนื่องจากมีเอกสารที่บันทึกไว้น้อย และการเนรเทศในช่วงกาบูเวร์ดีของโปรตุเกส
ในปัจจุบันนี้มีสามทฤษฎีที่บ่งบอกถึงความเป็นความเป็นมาของภาษาครีโอลกาบูเวร์ดี โดยทฤษฎีแรกเชื่อว่าเป็นชาวโปรตุเกสที่ทำให้ภาษานี้เรียบง่ายมากขึ้นเพื่อให้สะดวกต่อการใช้ของทาสชาวแอฟริกันที่ถูกปลดปล่อย แต่มีการโต้แย้งว่าทาสชาวแอฟริกันที่ถูกปลดปล่อยนั้นได้สร้างภาษานี้ขึ้นโดยใช้หลักไวยากรณ์ของ แต่ใช้คำศัพท์ภาษาโปรตุเกสแทนภาษาดั้งเดิม ส่วนอีกทฤษฎีหนึ่งเชื่อว่าภาษานี้เกิดขึ้นจากธรรมชาติ ไม่ใช่ทาสที่ถูกปลดปล่อยแต่เป็นที่สร้างขึ้นมาโดยใช้หลักไวยากรณ์พื้นฐานในภาษามนุษย์
จากข้อมูลที่โยงเรื่องการตั้งถิ่นฐานบนหมู่เกาะเข้ากับหลักการทางภาษาศาสตร์ จึงทำให้พอคาดเดาการเผยแพร่ของภาษาครีโอลกาบูเวร์ดีได้ เป็นสามระยะได้ดังนี้
- ระยะแรกถูกครอบครอง (ช่วงครึ่งหลังของศตวรรษที่ 15) ตามด้วย (ปลายศตวรรษที่ 16)
- ระยะที่สองถูกครอบครอง (ส่วนมากในครึ่งหลังของศตวรรษที่ 17) ตามด้วย (ส่วนมากในครึ่งหลังของศตวรรษที่ 17)
- ระยะที่สามเกาะที่เหลือถูกยึดโดยชาวเกาะก่อนหน้า ถูกควบคุมโดยชาวเกาะโฟกู (ส่วนมากในต้นศตวรรษที่ 18) ตามด้วยโดยชาวเกาะเซานิโกเลากับซานติอาโก (ส่วนมากในช่วงครึ่งแรกของศตวรรษที่ 18), โดยชาวเกาะซันโตอันเตากับเซานิโกเลา (ส่วนมากในศตวรรษที่ 19) และโดยชาวเกาะเซานิโกเลากับบัววิชตา (ส่วนมากในศตวรรษที่ 19)
สถานะ
ถึงแม้ภาษาคริโอลกาบูเวร์ดีจะเป็นภาษาแม่ของชาวกาบูเวร์ดีแทบทุกคน ภาษาโปรตุเกสก็ยังเป็นภาษาราชการของประเทศ และก็ยังได้ใช้ภาษาโปรตุเกสในชีวิตประจำวัน เช่น (การใช้ในราชการ โรงเรียน การต่างประเทศ ฯลฯ) จึงทำให้ภาษาคริโอลกาบูเวร์ดีอยู่ในสถานะทวิภาษณ์
ระบบการเขียน
ระบบการเขียนระบบเดียวที่ได้รับการรับรองจากทางการ เรียกว่า แบบรวมอักษรการเขียนภาษาครีโอลกาบูเวร์ดี (โปรตุเกส: Alfabeto Unificado para a Escrita da Língua Cabo-verdiana) หรือ ALUPEC
คำศัพท์
คำศัพท์ในภาษาคริโอลกาบูเวร์ดีประกอบไปด้วยคำภาษาโปรตุเกสประมาณ 90-95% ส่วนคำที่เหลือมาจากภาษาอื่นเช่นภาษาในแอฟริกาตะวันตก ภาษาอังกฤษ,ภาษาฝรั่งเศส และภาษาละติน
ตัวอย่างวลีในภาษาคริโอลกาบูเวร์ดี
Olá, Oi สวัสดี (ทักทายทั่วไป)
Modi bu sta? คุณสบายดีไหม
Moki bu tchoma? คุณชื่ออะไร
Nha nomi e ... ฉันชื่อว่า...
อ้างอิง
- "Cape Verdean Creole". Center for Language Technology (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน).
- "Kabuverdianu | Ethnologue Free". Ethnologue (Free All) (ภาษาอังกฤษ). สืบค้นเมื่อ 2023-05-19.
- Veiga, Manuel (1982). Diskrison strutural di lingua Kabuverdianu. Praia: Institutu Kabuverdianu di Livru.
- ภาษาครีโอลกาบูเวร์ดี ที่ Ethnologue (19th ed., 2016)
- Steve and Trina Graham (10 August 2004). "West Africa Lusolexed Creoles Word List File Documentation". SIL International. สืบค้นเมื่อ August 2, 2012.
- Santos, C., "Cultura e comunicação: um estudo no âmbito da sociolinguística"
- Pereira, D. (2006)
- "ALUPEC - Decreto-Lei n.º 67/98". alupec.kauberdi.org.
- "Useful phrases in Cape Verdean Creole". www.omniglot.com.
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
phasakhrioxlkabuewrdi khrioxlkabuewrdi kabuverdianu oprtueks Crioulo cabo verdiano xngkvs Cape Verdean Creole epnphasakhrioxlthiidrbxiththiphlswnihycakphasaoprtueks odyphasaniepnphasaaemkhxngekuxbthukkhn aelaepnphasathisxngkhxngchawkabuewrdiphldthin phasakhrioxlkabuewrdikabuverdianu kriolu kriolpraethsthimikarphudkabuewrdicanwnphuphud871 000 2017 trakulphasakhrioxloprtueksaethbaexfrikakhrioxlkinitxnbnphasakhrioxlkabuewrdirabbkarekhiynlatin rhsphasaISO 639 3kea51 AAC aabthkhwamnimisylksnsthxksrsakl hakrabbkhxngkhunimrxngrbkaraesdngphlthithuktxng khunxacehnprsni klxng hruxsylksnxyangxunaethnthixkkhrayuniokhd phasakhrioxlkabuewrdiepnphasathimikhwamsakhyinkarsuksadanphasakhrioxl enuxngcakepnphasaklumkhrioxlthiekathisudthiyngmikhnichxyu aelaepnphasainklumkhrioxloprtueksthimikarichxyangaephrhlaymakthisud chuxxyangepnthangkarkhxngphasanikhux phasakhrioxlkabuewrdi kabuverdianu aetinchiwitpracawnphuichphasacaeriykphasaniwa khrioxl kriolu kriol khwamepnmakhwamepnmakhxngphasanikhxnkhangcahaidyak enuxngcakmiexksarthibnthukiwnxy aelakarenrethsinchwngkabuewrdikhxngoprtueks inpccubnnimisamthvsdithibngbxkthungkhwamepnkhwamepnmakhxngphasakhrioxlkabuewrdi odythvsdiaerkechuxwaepnchawoprtueksthithaihphasanieriybngaymakkhunephuxihsadwktxkarichkhxngthaschawaexfriknthithukpldplxy aetmikarotaeyngwathaschawaexfriknthithukpldplxynnidsrangphasanikhunodyichhlkiwyakrnkhxng aetichkhasphthphasaoprtueksaethnphasadngedim swnxikthvsdihnungechuxwaphasaniekidkhuncakthrrmchati imichthasthithukpldplxyaetepnthisrangkhunmaodyichhlkiwyakrnphunthaninphasamnusy cakkhxmulthioyngeruxngkartngthinthanbnhmuekaaekhakbhlkkarthangphasasastr cungthaihphxkhadedakarephyaephrkhxngphasakhrioxlkabuewrdiid epnsamrayaiddngni rayaaerkthukkhrxbkhrxng chwngkhrunghlngkhxngstwrrsthi 15 tamdwy playstwrrsthi 16 rayathisxngthukkhrxbkhrxng swnmakinkhrunghlngkhxngstwrrsthi 17 tamdwy swnmakinkhrunghlngkhxngstwrrsthi 17 rayathisamekaathiehluxthukyudodychawekaakxnhna thukkhwbkhumodychawekaaofku swnmakintnstwrrsthi 18 tamdwyodychawekaaesaniokelakbsantixaok swnmakinchwngkhrungaerkkhxngstwrrsthi 18 odychawekaasnotxnetakbesaniokela swnmakinstwrrsthi 19 aelaodychawekaaesaniokelakbbwwichta swnmakinstwrrsthi 19 sthanathungaemphasakhrioxlkabuewrdicaepnphasaaemkhxngchawkabuewrdiaethbthukkhn phasaoprtuekskyngepnphasarachkarkhxngpraeths aelakyngidichphasaoprtueksinchiwitpracawn echn karichinrachkar orngeriyn kartangpraeths l cungthaihphasakhrioxlkabuewrdixyuinsthanathwiphasnrabbkarekhiynpayinphasakhrioxlkabuewrdi rabbkarekhiynrabbediywthiidrbkarrbrxngcakthangkar eriykwa aebbrwmxksrkarekhiynphasakhrioxlkabuewrdi oprtueks Alfabeto Unificado para a Escrita da Lingua Cabo verdiana hrux ALUPECkhasphthkhasphthinphasakhrioxlkabuewrdiprakxbipdwykhaphasaoprtuekspraman 90 95 swnkhathiehluxmacakphasaxunechnphasainaexfrikatawntk phasaxngkvs phasafrngess aelaphasalatin twxyangwliinphasakhrioxlkabuewrdi Ola Oi swsdi thkthaythwip Modi bu sta khunsbaydiihm Moki bu tchoma khunchuxxair Nha nomi e chnchuxwa xangxing Cape Verdean Creole Center for Language Technology phasaxngkvsaebbxemrikn Kabuverdianu Ethnologue Free Ethnologue Free All phasaxngkvs subkhnemux 2023 05 19 Veiga Manuel 1982 Diskrison strutural di lingua Kabuverdianu Praia Institutu Kabuverdianu di Livru phasakhrioxlkabuewrdi thi Ethnologue 19th ed 2016 Steve and Trina Graham 10 August 2004 West Africa Lusolexed Creoles Word List File Documentation SIL International subkhnemux August 2 2012 Santos C Cultura e comunicacao um estudo no ambito da sociolinguistica Pereira D 2006 ALUPEC Decreto Lei n º 67 98 alupec kauberdi org Useful phrases in Cape Verdean Creole www omniglot com