ในทางคณิตศาสตร์ ฟังก์ชัน f จากเซต X ไปหาเซต Y เป็นฟังก์ชันทั่วถึง (อังกฤษ: surjective function, surjection) เมื่อกับโคโดเมนของ f เป็นเซตเดียวกัน นั่นคือ f มีสมบัติว่าสำหรับทุกสมาชิก y ใน Y มี x ใน X ที่ f(x) = y ซึ่งสำหรับ y แต่ละตัวอาจมี x หลายตัวก็ได้ (แต่ถ้ามี x เพียงตัวเดียวสำหรับ y ทุกตัว f จะเป็นฟังก์ชันหนึ่งต่อหนึ่งทั่วถึง)
นิยามของฟังก์ชันทั่วถึงอาจเขียนเป็นสัญลักษณ์ว่า
ตัวอย่าง
- สำหรับเซต X ใด ๆ กำหนดฟังก์ชันเอกลักษณ์ idx จาก X ไปยัง X นิยามโดย idx (x) = x ฟังก์ชันนี้เป็นฟังก์ชันทั่วถึง
- ฟังก์ชัน f : Z → {0,1} นิยามโดย f(n) = n mod 2 (นั่นคือ ฟังก์ชันที่แสดงภาวะคู่หรือคี่ของจำนวนเต็ม) เป็นฟังก์ชันทั่วถึง
- ฟังก์ชัน f : R → R นิยามโดย f(x) = 2x + 1 เป็นฟังก์ชันทั่วถึง เพราะสำหรับ y ใด ๆ ใน R x = (y - 1)/2 เป็นจำนวนจริงที่ทำให้ f(x) = y
- ฟังก์ชัน f : R → R นิยามโดย f(x) = x3 − 3x เป็นฟังก์ชันทั่วถึง แต่ไม่เป็นฟังก์ชันหนึ่งต่อหนึ่ง เพราะสำหรับ −2 ≤ y ≤ 2 มี x หลายตัวที่ f(x) = y เช่น f(-1) = f(2) = 2
- ฟังก์ชันกำลังสอง g : R → R นิยามโดย g(x) = x2 ไม่เป็นฟังก์ชันทั่วถึง เพราะไม่มี x ที่ทำให้ g(x) = -1 แต่หากพิจารณาฟังก์ชัน g : R → R0+ ซึ่งมีโคโดเมนต่างกันแต่ใช้นิยามเดียวกันจะเป็นฟังก์ชันทั่วถึง
- จากตัวอย่างด้านบน หากมีฟังก์ชัน f ใด ๆ เราสามารถสร้างฟังก์ชัน f* ที่ทั่วถึงและให้ค่าเดียวกับ f (นั่นคือ f(x) = f*(x))โดยการเปลี่ยนโคโดเมนให้ตรงกับเรนจ์ของ f
สมบัติ
- ฟังก์ชันทั่วถึงมีอินเวอร์สขวา นั่นคือ ถ้า f : X → Y เป็นฟังก์ชันทั่วถึงแล้วจะมี g : Y → X ที่ทำให้ f(g(y)) = y สำหรับทุก y ใน Y
- ถ้า f : X → Y เป็นฟังก์ชันทั่วถึงแล้ว |Y| ≤ |X|
- ถ้า g : X → Y และ f : Y → Z เป็นฟังก์ชันทั่วถึงแล้ว f o g เป็นฟังก์ชันทั่วถึง
- ในทางกลับกันถ้า f o g เป็นฟังก์ชันทั่วถึง แล้ว f เป็นฟังก์ชันทั่วถึง (แต่ g อาจไม่เป็น)
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
inthangkhnitsastr fngkchn f cakest X iphaest Y epnfngkchnthwthung xngkvs surjective function surjection emuxkbokhodemnkhxng f epnestediywkn nnkhux f mismbtiwasahrbthuksmachik y in Y mi x in X thi f x y sungsahrb y aetlatwxacmi x hlaytwkid aetthami x ephiyngtwediywsahrb y thuktw f caepnfngkchnhnungtxhnungthwthung fngkchnthwthung niyamkhxngfngkchnthwthungxacekhiynepnsylksnwa y Y x X f x y displaystyle forall y in Y exists x in X f x y twxyangsahrbest X id kahndfngkchnexklksn idx cak X ipyng X niyamody idx x x fngkchnniepnfngkchnthwthung fngkchn f Z 0 1 niyamody f n n mod 2 nnkhux fngkchnthiaesdngphawakhuhruxkhikhxngcanwnetm epnfngkchnthwthung fngkchn f R R niyamody f x 2x 1 epnfngkchnthwthung ephraasahrb y id in R x y 1 2 epncanwncringthithaih f x y fngkchn f R R niyamody f x x3 3x epnfngkchnthwthung aetimepnfngkchnhnungtxhnung ephraasahrb 2 y 2 mi x hlaytwthi f x y echn f 1 f 2 2 fngkchnkalngsxng g R R niyamody g x x2 imepnfngkchnthwthung ephraaimmi x thithaih g x 1 aethakphicarnafngkchn g R R0 sungmiokhodemntangknaetichniyamediywkncaepnfngkchnthwthung caktwxyangdanbn hakmifngkchn f id erasamarthsrangfngkchn f thithwthungaelaihkhaediywkb f nnkhux f x f x odykarepliynokhodemnihtrngkbernckhxng fsmbtifngkchnthwthungmixinewxrskhwa nnkhux tha f X Y epnfngkchnthwthungaelwcami g Y X thithaih f g y y sahrbthuk y in Y tha f X Y epnfngkchnthwthungaelw Y X tha g X Y aela f Y Z epnfngkchnthwthungaelw f o g epnfngkchnthwthung inthangklbkntha f o g epnfngkchnthwthung aelw f epnfngkchnthwthung aet g xacimepn bthkhwamkhnitsastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldk