พิภพวานร

พิภพวานร (อังกฤษ: Planet of the Apes) เป็นสื่อแฟรนไชส์อเมริกาแนวบันเทิงคดีวิทยาศาสตร์ ประกอบด้วยภาพยนตร์, หนังสือ, ละครชุดทางโทรทัศน์, การ์ตูนและสื่ออื่น ๆ เกี่ยวกับโลกที่มนุษย์และลิงฉลาดปะทะกันเพื่อควบคุมโลก แฟรนไชส์สร้างจากนวนิยาย La Planète des singes เมื่อ ค.ศ. 1963 ของ ปีแยร์ บูล นักเขียนชาวฝรั่งเศส ได้รับการแปลภาษาอังกฤษในชื่อ Planet of the Apes หรือ Monkey Planet และแปลเป็นภาษาไทยในชื่อ พิภพวานร ต่อมาได้รับการดัดแปลงเป็นภาพยนตร์ฉายเมื่อ ค.ศ. 1968 ในชื่อ ซึ่งประสบความสำเร็จทั้งด้านรายได้และคำวิจารณ์ จึงมีการสร้างภาคต่อและผลงานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องตามมา อำนวยการสร้างภาพยนตร์ห้าเรื่องแรกผ่านเอพีเจเอซีโปรดันชันส์และจัดจำหน่ายโดย ทเวนตีท์เซนจูรีฟอกซ์ หลังเขาเสียชีวิตใน ค.ศ. 1973 ฟอกซ์กลายเป็นผู้ควบคุมแฟรนไชส์

พิภพวานร
โลโก้แฟรนไชส์อย่างเป็นทางการ
สร้างโดย	ปีแยร์ บูล
งานต้นฉบับ	พิภพวานร (1963)
เจ้าของ	ทเวนตีท์เซนจูรีสตูดิโอส์
ปี	ค.ศ. 1968–ปัจจุบัน
สื่อสิ่งพิมพ์
หนังสือ	รายชื่อหนังสือ
นวนิยาย	พิภพวานร (1963)
การ์ตูน
ภาพยนตร์และโทรทัศน์
ภาพยนตร์	ภาพยนตร์ชุดดั้งเดิม (1968) (1970) (1971) (1972) (1973) สร้างใหม่ พิภพวานร (2001) ภาพยนตร์ชุดรีบูต กำเนิดพิภพวานร (2011) รุ่งอรุณแห่งอาณาจักรพิภพวานร (2014) มหาสงครามพิภพวานร (2017) อาณาจักรแห่งพิภพวานร (2024)
ละครโทรทัศน์	(1974)
แอนิเมชันซีรีส์	(1975–1976)
เกม
วิดีโอเกม	(2001) (2003) (2017) (2018)
เบ็ดเตล็ด
ตัวละคร

ภาพยนตร์ภาคต่อสี่เรื่อง ฉายตั้งแต่ ค.ศ. 1970 ถึง 1973 ได้แก่ , , และ ภาพยนตร์เหล่านี้ไม่ได้รับการตอบรับจากนักวิจารณ์ได้ดีเท่าภาพยนตร์ต้นฉบับ แต่ก็ประสบความสำเร็จในบ็อกซ์ออฟฟิศ ต่อมาจึงมีการออกอากาศใน ค.ศ. 1974 และใน ค.ศ. 1975 แผนการสร้างภาพยนตร์ใหม่ติดอยู่ในการพัฒนามากกว่า 10 ปี จนกระทั่ง พิภพวานร ของ ทิม เบอร์ตัน ฉายเมื่อ ค.ศ. 2001 ภาพยนตร์ชุดรีบูตเริ่มต้นใน ค.ศ. 2011 ด้วย กำเนิดพิภพวานร ตามมาด้วย รุ่งอรุณแห่งอาณาจักรพิภพวานร ใน ค.ศ. 2014 และ มหาสงครามพิภพวานร ค.ศ. 2017 หลังดิสนีย์ทรัพย์สินด้านความบันเทิงของ ทเวนตีเฟิสต์เซนจูรีฟอกซ์ ซึ่งรวมถึง ทเวนตีท์เซนจูรีฟอกซ์ เมื่อ ค.ศ. 2019 ดิสนีย์ประกาศจะสร้างภาคต่อจากภาพยนตร์ชุดรีบูตเมื่อ ค.ศ. 2011 ด้วย อาณาจักรแห่งพิภพวานร ฉายใน ค.ศ. 2024 นอกจากนี้ยังสื่อไทอินได้แก่ หนังสือ, การ์ตูน, วิดีโอเกมและของเล่น

พิภพวานร เป็นภาพยนตร์ชุดแนวบันเทิงคดีวิทยาศาสตร์ที่มีอายุยาวนานที่สุดในประวัติศาสตร์และทำเงินมากกว่า 2 พันล้านดอลลาร์สหรัฐทั่วโลก จากทุนสร้างรวมกัน 567.5 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ภาพยนตร์ชุดได้รับความสนใจเป็นพิเศษจากนักวิจารณ์ภาพยนตร์ในเรื่องการปฏิบัติต่อปัญหาทางเชื้อชาติ นักวิเคราะห์ภาพยนตร์และวัฒนธรรมยังได้สำรวจแก่นเรื่องสงครามเย็นและด้วย ภาพยนตร์ชุดมีอิทธิพลต่อภาพยนตร์, สื่อและศิลปะในเวลาต่อมา ตลอดจนวัฒนธรรมประชานิยมและวาทกรรมทางการเมือง

รายชื่อภาพยนตร์

ภาพยนตร์	วันฉายในสหรัฐ	ผู้กำกับ	ผู้เขียนบท	เนื้อเรื่องโดย	ผู้อำนวยการสร้าง
ภาพยนตร์ชุดดั้งเดิม
	000000001968-04-03-00003 เมษายน 1968		และ
	000000001970-05-27-000027 พฤษภาคม 1970			พอล เดห์นและ
	000000001971-05-21-000021 พฤษภาคม 1971		พอล เดห์น
	000000001972-06-29-000029 มิถุนายน 1972
	000000001973-06-15-000015 มิถุนายน 1973		และ	พอล เดห์น
ภาพยนตร์สร้างใหม่
พิภพวานร	000000002001-07-27-000027 กรกฎาคม 2001	ทิม เบอร์ตัน	, และ
ภาพยนตร์ชุดรีบูต
กำเนิดพิภพวานร	000000002011-08-05-00005 สิงหาคม 2011				, ดีแลน คลาร์ก, ริก จาฟฟาและอแมนดา ซิลเวอร์
รุ่งอรุณแห่งอาณาจักรพิภพวานร	000000002014-07-11-000011 กรกฎาคม 2014		มาร์ค บอมแบค, ริก จาฟฟาและอแมนดา ซิลเวอร์
มหาสงครามพิภพวานร	000000002017-07-14-000014 กรกฎาคม 2017		มาร์ค บอมแบคและแมตต์ รีฟส์
อาณาจักรแห่งพิภพวานร	000000002024-05-10-000010 พฤษภาคม 2024	เวส บอล			เวส บอล, โจ ฮาร์ทวิค จูเนียร์, ริก จาฟฟา, อแมนดา ซิลเวอร์และเจสัน ที. รีด

อ้างอิง

1. Gilchrist, Todd (May 8, 2024). "'Planet of the Apes' Timeline Explained, From the 1968 Original to 'Kingdom'". Variety. สืบค้นเมื่อ May 8, 2024.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ พิภพวานร

• Dale Winogura (Summer 1972). "Special Planet of the Apes Series Issue – Interviews & Set Visit" (PDF). .