พระเจ านรปต ท 1 แห งอ งวะ พม า နရပတ အင ဝ ออกเส ยง nəɹa pətḭ 7 ม ถ นายน 1413 24 กรกฎาคม 1468 กษ ตร ย ลำด บท 10 แห ง อาณาจ

พระเจ้านรปติที่ 1 แห่งอังวะ (พม่า: နရပတိ (အင်းဝ), ออกเสียง: [nəɹa̰pətḭ]; 7 มิถุนายน 1413 – 24 กรกฎาคม 1468) กษัตริย์ลำดับที่ 10 แห่ง อาณาจักรอังวะ จาก ค.ศ. 1442 ถึง ค.ศ. 1468 พระองค์ขึ้นสืบราชบัลลังก์ภายหลังจากการสวรรคตแบบกะทันหันโดยไร้รัชทายาทของ มังรายกะยอชวาที่ 1 แห่งอังวะ กษัตริย์ลำดับที่ 9 ผู้เป็นพระเชษฐาเมื่อ ค.ศ. 1442

พระเจ้านรปติที่ 1 แห่งอังวะ နရပတိ (အင်းဝ)
(กษัตริย์แห่งอังวะ)
ครองราชย์	25 เมษายน ค.ศ. 1442 – 24 กรกฎาคม ค.ศ. 1468
ก่อนหน้า	มังรายกะยอชวาที่ 1 แห่งอังวะ
ต่อไป	พระเจ้าสีหสุระแห่งอังวะ

ครองราชย์	ค.ศ. 1429 – 1442
ก่อนหน้า	มังมหาแห่งแปร
ถัดไป	มังรายกะยอชวา

ประสูติ	7 มิถุนายน ค.ศ. 1413 วันพุธ ขึ้น 10 ค่ำ ต้นเดือน Waso 775 ME โม่ญี่น
สวรรคต	24 กรกฎาคม ค.ศ. 1468(1468-07-24) (55 ปี) วันอาทิตย์ ขึ้น 5 ค่ำ เดือนWagaung 830 ME แปร
ชายา	พระนางอตุลสิริมหาราชเทวี
พระราชบุตร	โอรสสามองค์และธิดาห้าคน รวมไปถึง: พระเจ้าสีหสุระแห่งอังวะ มังกะยอชวาแห่งแปร พระเจ้าตะโดเมงสอแห่งแปร
ราชวงศ์	โม่ญี่น
พระราชบิดา	พระเจ้าโม่ญี่นตะโด้
พระราชมารดา
ศาสนา	พุทธเถรวาท

บทความนี้มีอักษรพม่า หากอุปกรณ์ของคุณไม่สามารถเรนเดอร์อักษรนี้ได้ คุณอาจเห็นเครื่องหมายคำถาม, อักษรพิเศษ, กล่อง หรือสัญลักษณ์อื่น ๆ แทนที่อักษรพม่า

พระราชประวัติ

พระเจ้านรปติที่ 1 ประสูติเมื่อวันที่ 7 มิถุนายน ค.ศ. 1413 เป็นพระราชบุตรองค์ที่ 2 จากทั้งหมด 4 พระองค์ของ พระเจ้าโมญีนตะโด กษัตริย์ลำดับที่ 8 ที่ประสูติแต่พระนาง โดยพระเจ้านรปติมีพระเชษฐา 1 พระองค์คือ พระเจ้ามังรายกะยอชวาที่ 1 แห่งอังวะ และพระขนิษฐาอีก 2 พระองค์

อุปราชแห่งเมืองแปร

ใน ค.ศ. 1429 พระองค์ได้รับการสถาปนาจากพระราชบิดาให้เป็นอุปราชแห่งเมืองแปรซึ่งเป็นเมืองสำคัญทางใต้ของอังวะพร้อมกับได้รับพระอิสริยยศเป็น สีหตู ขณะมีพระชนมายุเพียง 16 พรรษาซึ่งพระเจ้านรปติปกครองเมืองแปรต่อมาจนกระทั่งพระราชบิดาเสด็จสวรรคตเมื่อ ค.ศ. 1439 โดยมีพระเชษฐาของพระองค์ซึ่งเป็นรัชทายาทคือ มังรายกะยอชวา ขึ้นสืบราชบัลลังก์ต่อมา

ขึ้นสืบราชบัลลังก์

ในเดือนมกราคม-กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1442 พระเจ้ามังรายกะยอชวาที่ 1 เสด็จสวรรคตอย่างกะทันหันซึ่งในเวลานั้นกองทัพอังวะกำลังเดินทางไปล้อมเมืองโมกองเมืองของรัฐชานแห่งโมกอง เมื่อพระเจ้ามังรายกะยอชวาเสด็จสวรรคตบรรดาเสนาบดีแห่งอังวะจึงเสนอพระนามของพระเทวัน (น้องเขย) ของพระเจ้ามังรายกะยอชวาคือ เจ้าชายสีหบดี ซึ่งขณะนั้นกำลังรบติดพันอยู่ที่โมกองกลับมายังอังวะเพื่อขึ้นสืบราชบัลลังก์ แต่เจ้าชายสีหบดีได้ปฏิเสธโดยให้เหตุผลว่าพระองค์ไม่ได้เป็นพระโอรสหรือพระอนุชาของกษัตริย์ผู้ล่วงลับ และเสนอให้เหล่าเสนาบดีไปทูลเชิญพระอนุชาของพระเจ้ามังรายกะยอชวาคือ สีหตู ที่ครองเมืองแปรอยู่แทน เหล่าเสนาบดีจึงไปทูลเชิญ สีหตู แห่งแปรกลับมายังอังวะเพื่อขึ้นสืบราชบัลลังก์โดยได้มีการเถลิงพระนามใหม่ว่า พระเจ้านรปติที่ 1 เมื่อวันที่ 25 เมษายน ค.ศ. 1442

สวรรคต

เมื่อวันที่ 12 มิถุนายน ค.ศ. 1467 พระเจ้านรปติถูกแทงโดยพระนัดดาซึ่งเกิดจากที่พระองค์เคยตำหนิเรื่องการแอบรักกันกับลูกพี่ลูกน้อง หลังถูกทำร้ายพระเจ้านรปติหลบหนีไปยังเมืองแปรซึ่ง มังกะยอชวา พระโอรสพระองค์หนึ่งปกครองอยู่ พระองค์เสด็จสวรรคตที่นั่นในอีกหนึ่งปีต่อมาเมื่อวันที่ 24 กรกฎาคม ค.ศ. 1468

อ้างอิง

Hmannan Vol. 2 2003: 99
Hmannan Vol. 2 2003: 82–83

[hy-2-99-1] Hmannan Vol. 2 2003: 99

[hy-2-82-83-2] Hmannan Vol. 2 2003: 82–83