พระศรีไชยเชษฐ์

สมเด็จพระศรีไชยเชษฐ พระนามเดิม นักองค์สงวน เป็นพระมหากษัตริย์กัมพูชารัชกาลที่ 102

สมเด็จพระศรีไชยเชษฐ ជ័យជេដ្ឋា ទី៥
พระมหากษัตริย์แห่งกัมพูชา
ครองราชย์	ค.ศ. 1749–1755
ก่อนหน้า	พระสัตถาที่ 2
ถัดไป	พระรามาธิบดี (นักองค์ทอง)
ประสูติ	ค.ศ. 1709
สวรรคต	ค.ศ. 1755
พระราชบุตร	สมเด็จพระอุไทยราชา (นักองค์โสร์) สมเด็จพระรามราชา (นักองค์นนท์ นักองค์ชี
ราชวงศ์	ราชวงศ์วรมัน
พระราชบิดา
ศาสนา	พุทธ

พระองค์ประสูติเมื่อราว พ.ศ. 2252 ทรงเป็นพระราชโอรสของสมเด็จ ซึ่งหลังจากพระบิดาหนีมายังกรุงศรีอยุธยาพร้อมพระบิดาใน พ.ศ. 2256 พระองค์ยังอยู่ในกัมพูชา ทรงมีบทบาทสำคัญในการร่วมมือกับพระอุไทยราชา (นักองค์โสร์) ในการต่อสู้กับนักพระสัตถาใน พ.ศ. 2280 จนในที่สุดพระราชบิดาได้ขึ้นครองราชย์อีกครั้งหนึ่ง พระองค์นั้นมีพระราชโอรสสองพระองค์ คือนักองค์โนน (ต่อมาคือสมเด็จพระรามราชาธิราช) และนักองค์ชี

หลังจากกองทัพเวียดนามยกมาตีกัมพูชาใน พ.ศ. 2291 และได้รบชนะเวียดนามแล้ว ทางกรุงศรีอยุธยาแต่งตั้งในนักองค์สงวนขึ้นครองราชสมบัติ ทรงพระนามว่าพระศรีไชยเชษฐ์ และได้ตั้งให้ออกญาสวรรคโลก (อูฐ) ผู้มีบทบาทสำคัญในการรบกับเวียดนามขึ้นเป็นเจ้าฟ้าทะละหะ (อูฐ) แต่ใน พ.ศ. 2292 พระองค์เกิดพิพาทกับเจ้าฟ้าทะละหะ (อูฐ) เจ้าฟ้าทะละหะ (อูฐ) จึงหนีไปกรุงศรีอยุธยา หลังจากนั้น ในรัชกาลของพระองค์ก็เกิดกบฏขึ้นหลายครั้ง ตั้งแต่ กบฏเจ้าฟ้าทะละหะ (เอก) ที่ต้องการยกนักองค์ตน หลานปู่ของนักองค์ทองขึ้นเป็นกษัตริย์ กบฏศิลป์สัวะซ์ที่อ้างว่าเป็นพระอนุชาของนักพระสัตถา ผู้ที่เวียดนามเคยสนับสนุนให้เป็นกษัตริย์มาก่อน แต่ก็สามารถปราบกบฏลงได้โดยความช่วยเหลือของนักองค์ทอง พระองค์สิ้นพระชนม์เมื่อ พ.ศ. 2298 พระชนม์ได้ 46 พรรษา นักองค์ทองได้ขึ้นเป็นกษัตริย์ต่อมา

อ้างอิง

เชิงอรรถ

1. ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา, หน้า 118
2. ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา, หน้า 121

บรรณานุกรม

• เรืองเดชอนันต์ (ทองดี ธนรัชต์), พันตรี หลวง. ราชพงษาวดารกรุงกัมพูชา. กรุงเทพฯ : ไทยควอลิตี้บุ๊คส์ (2006), 2563. 336 หน้า. ISBN