พระราชวังไกลกังวล

วังไกลกังวล เป็นวังในพื้นที่ อำเภอหัวหิน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นพื้นที่พระราชฐานที่ดูแลโดยสำนักพระราชวัง สำหรับเป็นรโหฐานที่ประทับแปรพระราชฐานในต่างจังหวัด

วังไกลกังวล
ชื่อเดิม	สวนไกลกังวล
ข้อมูลทั่วไป
สถานะ	เปิดใช้งาน
ประเภท	วัง
ที่ตั้ง	ตำบลหัวหิน อำเภอหัวหิน
เมือง	ประจวบคีรีขันธ์
ประเทศ	ไทย
เริ่มสร้าง	พ.ศ. 2469
การออกแบบและการก่อสร้าง
สถาปนิก	หม่อมเจ้าอิทธิเทพสรรค์ กฤดากร

ประวัติ

วังไกลกังวลสร้างขึ้นตามรับสั่งของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว โดยทรงพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์จากพระคลังข้างที่ ให้สร้างขึ้นเมื่อเดือนตุลาคม พ.ศ. 2469 เพื่อพระราชทานแด่สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ในรัชกาลที่ 7 โดยมีหม่อมเจ้าอิทธิเทพสรรค์ กฤดากร ผู้อำนวยการศิลปากรสถานในขณะนั้นเป็นสถาปนิกผู้ออกแบบและควบคุมการก่อสร้าง เพื่อใช้งานในการแปรพระราชฐานมาพักในจังหวัดริมทะเล

พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงออกพระนามเรียกวังแห่งนี้ว่า "สวนไกลกังวล" ทรงเอาแบบอย่างชื่อมาจากพระราชวังซ็องซูซีในประเทศเยอรมนีซึ่งมีความหมายเดียวกัน ทรงสมโภชขึ้นตรงวังเมื่อ พ.ศ. 2472 เนื่องจากไม่ปรากฏหลักฐานว่ามีพระบรมราชโองการประกาศยกเป็นพระราชวัง ดังนั้น จึงยังคงเรียกว่า วังไกลกังวล

พระตำหนักและอาคารประกอบ

• พระตำหนักเปี่ยมสุข เป็นพระตำหนักตึกแบบสเปนสูงสองชั้นพร้อมทั้งหอสูง เป็นที่ประทับแปรพระราชฐานของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ในอดีตเคยเป็นที่ประทับของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ในรัชกาลที่ 7
• พระตำหนักน้อย เป็นที่ประทับแปรพระราชฐานของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์ และพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาภาพรรณี พระราชบิดาและพระราชมารดาของสมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี โปรดเสด็จไปประทับพักผ่อนเมื่อตามเสด็จไปหัวหิน และเคยเป็นที่ประทับของสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี
• พระตำหนักปลุกเกษม เป็นตำหนักโปร่ง ๆ แบบไทยปนสมัยใหม่ มีห้องนอนหลายห้อง ด้านหลังตั้งโต๊ะและเก้าอี้หมู่ และใกล้ ๆ กันนั้นมีห้องน้ำและห้องส้วมชั้นล่างมีห้องอีกหลายห้องเหมือนกัน สำหรับหม่อมเจ้าหญิงที่เป็นโสด ซึ่งใกล้ชิดในราชสำนักโดยเสด็จพระราชดำเนินไปตากอากาศด้วย ปัจจุบัน เป็นที่ประทับแปรพระราชฐานของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
• พระตำหนักเอิบเปรม เอมปรีย์ เป็นที่ประทับแปรพระราชฐานของพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์ ซึ่งพระตำหนักมีลักษณะชั้นเดียวคู่ฝาแฝด การก่อสร้างและการวางห้องเครื่องใช้ คล้ายคลึงกันตำหนักฝาแฝดนี้เตี้ยเกือบติดพื้นดินซึ่งสร้างเป็นแบบบังกาโลสำหรับตากอากาศชายทะเลอย่างแท้จริง
• ศาลาเริง เป็นศาลาเอนกประสงค์สำหรับเลี้ยงพระ พระราชทานเลี้ยง ทรงกีฬา ทรงดนตรีทั้งไทยเดิมและเทศ จัดฉายภาพยนตร์ที่ทรงถ่าย รวมไปถึงภาพยนตร์ต่างประเทศ การ์ตูนสำหรับเด็กในพระราชอุปการะ พร้อมจัดงานรื่นเริงและการแสดงต่าง ๆ
• ศาลาราชประชาสมาคม เดิมเรียกว่า อาคารอเนกประสงค์ มีลักษณะเป็นอาคาร 2 ชั้น ใต้ถุนโล่ง ชั้นล่างใช้เป็นลานจัดกิจกรรม ชั้นบนเป็นห้องประชุมขนาดใหญ่ สำหรับให้ข้าราชการเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทได้โดยไม่ต้องเสด็จฯ กลับกรุงเทพมหานคร เช่น พิธีพระราชทานกระบี่ของนักเรียนนายร้อย เป็นต้น โดยต่อมาในปี พ.ศ. 2556 พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระราชทานชื่ออาคารอเนกประสงค์ว่า ศาลาราชประชาสมาคม หมายถึง พระมหากษัตริย์และประชาชนเกื้อกูลระหว่างกัน และใช้เป็นสถานที่เสด็จออกมหาสมาคมครั้งสุดท้ายของพระองค์

ในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงใช้วังไกลกังวลเป็นที่ประทับแปรพระราชฐานในช่วงฤดูร้อน พร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง, พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะดำรงพระราชอิสริยยศเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร, สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และพระบรมวงศานุวงศ์ทุกพระองค์ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงออกนามเรียกวังแห่งนี้ในพระราชนิพนธ์ เรื่อง "ทองแดง" ไว้ว่า "วังไกลกังวล"

ปัจจุบัน ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี เสด็จมาประทับที่วังไกลกังวลอยู่บ่อยครั้ง เนื่องจากพระที่นั่งบรมพิมาน ในพระบรมมหาราชวัง อยู่ระหว่างบูรณะซ่อมแซม

การเข้าเยี่ยมชม

ก่อนปี พ.ศ. 2549 มีการบูรณะส่วนต่างและให้เข้าได้เฉพาะในสวนสาธารณะเท่านั้น โดยต้องตรวจบัตรประชาชน สามารถเข้าใช้ออกกำลังกายและใช้สถานที่ได้เฉพาะเวลาเย็นเท่านั้น

ปัจจุบัน ไม่ได้เปิดให้เข้าเยี่ยมชมแล้ว

อ้างอิง

1. พจนานุกรมวิสามานยนามไทย : วัด วัง ถนน สะพาน ป้อม, หน้า 16 จากเวปไซต์ราชบัณฑิตยสถาน
2. "ความเป็นมาของศาลาราชประชาสมาคม". แนวหน้า. 5 พฤษภาคม 2014. สืบค้นเมื่อ 5 เมษายน 2024.
3. ประกาศการใช้ที่พื้นที่สาธารณะในสวนสาธารณะทะเลน้อย

แหล่งข้อมูลอื่น

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ วังไกลกังวล
  • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
  • แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
  • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

12°35′18″N 99°57′18″E / 12.588439°N 99.955121°E / 12.588439; 99.955121