พระยารัตนจักร (หงส์ทอง สุรคุปต์)

พระยารัตนจักร (หงส์ทอง สุรคุปต์) เป็นขุนนางมอญในสมัยปลายอยุธยา ดำรงตำแหน่งเจ้ากรมกองมอญกรมอาทมาต หนึ่งในกรมมอญอาสา 6 เหล่า และเป็นต้นราชินิกุลสุรคุปต์

พระยารัตนจักร (หงส์ทอง สุรคุปต์)
ตำแหน่ง	เจ้ากรมกองมอญกรมอาทมาต
บุตร	พระยาเทพเพชร์รัตน์ ม่วง ปิ่น เจ้าจอมมารดาป้อม เจ้าจอมมารดาเอม เจ้าจอมเพ็ง
ญาติ	หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา (เหลน)

ประวัติ

พระยารัตนจักร สืบเชื้อสายมาจากตระกูลอำมาตย์มอญ มีชื่อตัวว่า "เพชรหงส์ทอง" ซึ่งน่าจะเป็นเพียง "ทอง" ประกอบกับมีเชื้อสายมาจากเมืองหงสาวดี จึงเกิดคำว่า "หงส์" เป็นฉายา ซึ่งหมายถึงเชื้อสายมอญ แต่คำว่าเพชรข้างหน้าชื่อนั้นไม่ทราบที่มาแน่ชัด หรืออาจเรียกปะปนกับบรรดาศักดิ์เดิมว่า "สมิงดาบเพชร" ก่อนได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นพระยารัตนจักร ดำรงตำแหน่งเจ้ากรมกองมอญกรมอาทมาต หนึ่งในกรมมอญอาสา 6 เหล่า

พระยารัตนจักร (หงส์ทอง) และไพร่พลได้รับการโปรดเกล้าให้ตั้งถิ่นฐานแถบเมืองปทุมธานี ท่านมีภรรยาหลายคน คนหนึ่งเป็นสกุลชาวสวนบางเขน มีบุตรที่สำคัญ ได้แก่

1. พระยาเทพเพชร์รัตน์ (นาค สุรคุปต์)
2. ท่านม่วง อัยยิกาของสมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี พระบรมราชินีในรัชกาลที่ 4
3. ท่านปิ่น ภรรยาพระยาสุรเสนา-คุ้ม
4. เจ้าจอมมารดาป้อม ในรัชกาลที่ 1
5. เจ้าจอมมารดาเอม ในรัชกาลที่ 2
6. เจ้าจอมเพ็ง ในรัชกาลที่ 2

อ้างอิง

1. ส.พลายน้อย. พระบรมราชินีและเจ้าจอมมารดา. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : บำรุงสาสน์. 2530, หน้า 41
2. เอนก นาวิกมูล. เจ้านาย ขุนนาง. กรุงเทพฯ : พิมพ์คำ. 2555, หน้า 31-32