ปลาฉลามน้ำจืด

สำหรับปลาฉลามน้ำจืดอย่างอื่นดูที่: ปลาฉลามน้ำจืด (แก้ความกำกวม)

ปลาฉลามแม่น้ำ
ปลาฉลามแม่น้ำฟันหอก (G. glyphis)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Chondrichthyes
ชั้นย่อย:	Elasmobranchii
อันดับ:	Carcharhiniformes
วงศ์:	Carcharhinidae
สกุล:	Glyphis , 1843
ชนิดต้นแบบ
Carcharias (Prionodon) glyphis & , 1839
ชนิด
ดูในรายละเอียด

ปลาฉลามน้ำจืด หรือ ปลาฉลามแม่น้ำ (อังกฤษ: River sharks, Freshwater sharks) เป็นปลาฉลามที่หายากจำนวน 6 ชนิด ในสกุล Glyphis (/กลาย-ฟิส/) เป็นสมาชิกในวงศ์ Carcharhinidae ซึ่งเป็นปลาฉลามเพียงประเภทเดียวเท่านั้นที่สามารถอาศัยอยู่ในน้ำกร่อยหรือน้ำจืดสนิทได้ตลอดทั้งชีวิต

ปัจจุบันยังไม่มีองค์ความรู้เพียงพอเกี่ยวกับปลาฉลามสกุลนี้มากนัก และอาจมีชนิดอื่น ๆ ที่ยังไม่ถูกค้นพบ หรืออาจจะเป็นไปได้ว่าในบางชนิดเป็นชนิดเดียวกันด้วยซ้ำ อย่างไรก็ตาม ปลาฉลามในสกุลนี้ มีลักษณะคล้ายกับ (Prionace glauca) ซึ่งเป็นปลาฉลามที่พบในทะเลด้วย

ซึ่งสำหรับปลาฉลามบางชนิดที่สามารถปรับตัวให้อยู่ในน้ำจืดสนิทได้ เช่น ปลาฉลามหัวบาตร (Carcharhinus leucas) หรือ ปลาฉลามครีบดำ (C. melanopterus) ไม่จัดว่าเป็นปลาฉลามแม่น้ำ เพราะปลาฉลามแม่น้ำแท้ ๆ นั้นต้องอยู่ในสกุล Glyphis เท่านั้น แม้จะได้รับการเรียกขานบางครั้งว่าเป็นปลาฉลามแม่น้ำก็ตาม

การค้นพบ

โดยปลาฉลามแม่น้ำนั้นได้รับการบรรยายทางวิทยาศาสตร์ครั้งแรก โดย นักชีววิทยาชาวเยอรมัน 2 คน คือ และ ในราวปี ค.ศ. 1839–41 โดยบรรยายจากตัวอย่างสตั๊ฟฟ์ของปลาฉลามเพศเมียความยาว 1 เมตร ที่ไม่ทราบที่มา (เป็นไปได้ว่าอาจจะมาจากทะเลจีนใต้ หรือมหาสมุทรอินเดีย) จนกระทั่งในปี ค.ศ. 1843 นักมีนวิทยาชาวอเมริกันเชื้อสายสวิตเซอร์แลนด์ ได้ตั้งสกุล Glyphis ขึ้นมาใหม่จากซากฟอสซิลที่พบในอังกฤษ คือ แต่อย่างไรก็ตามสกุล Glyphis ก็ยังไม่ได้รับการยอมรับและถูกนำมาใช้ จนกระทั่ง ได้นำมาใช้ในปี ค.ศ. 1982 โดยเปลี่ยนมาจากสกุล Carcharhinus

ลักษณะภายนอก

โดยทั่วไปแล้วปลาฉลามแม่น้ำทุกชนิดจะมีลักษณะดังต่อไปนี้

• จมูกสั้น แบน และกลม
• รูจมูกเล็ก
• ตาเล็ก มีสีเข้ม
• ฟันบนแบน และเป็นร่องหยักคล้ายฟันเลื่อย
• ช่องปากสั้นมาก
• ครีบหลังแบน อยู่ใกล้ครีบอก
• พบในภูมิภาคเอเชียใต้และเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ไปจนถึงโอเชียเนีย ในแม่น้ำสายใหญ่ เช่น แม่น้ำคงคา, แม่น้ำอิรวดี ในบริเวณปากแม่น้ำที่ติดกับทะเล
• ใกล้สูญพันธุ์แล้ว
• มีขนาดตั้งแต่ 1 เมตร ถึง 2 เมตร

การจำแนก

(สูญพันธุ์ 1 ชนิด และได้รับการยอมรับจริง ๆ 3 ชนิด )

• †
  • ปลาฉลามแม่น้ำคงคา, ( & , 1839)
  • ปลาฉลามแม่น้ำฟันหอก, Glyphis glyphis ( & , 1839)
  • ปลาฉลามแม่น้ำอิรวดี, (, 1896)
  • ปลาฉลามแม่น้ำบิเซนต์,
  • ปลาฉลามแม่น้ำบอร์เนียว,
  • ปลาฉลามแม่น้ำนิวกินี,

อ้างอิง

1. Müller, J. and F.G.J. Henle (1838–41). Systematische Beschreibung der Plagiostomen. Veit und Comp. p. 40.
2. Roberts, T. R. (21 May 2007). "A new record for the speartooth carcharhinid shark Glyphis glyphis from Pulo Condor, South China Sea". Natural History Bulletin of the Siam Society 54 (2) : 279–283.
3. Compagno, L.J.V. (1984). Sharks of the World: An Annotated and Illustrated Catalogue of Shark Species Known to Date. Food and Agricultural Organization. pp. 506–509. .
4. Li, C., Corrigan, S., Yang, L., Straube, N., Harris, M., Hofreiter, M., White, W.T. & Naylor, G.J.P. (2015): DNA capture reveals transoceanic gene flow in endangered river sharks. Proceedings of the National Academy of Sciences, 112 (43): 13302-13307.
5. The Mysterious, Endangered River Sharks (Glyphis spp.)

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ Glyphis

แหล่งข้อมูลอื่น

ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Glyphis ที่วิกิสปีชีส์