นายขนมต้ม

นายขนมต้ม เป็นนักมวยคาดเชือกชาวกรุงศรีอยุธยา

รูปจำลองนายขนมต้ม

ประวัติ

เรื่องราวของนายขนมต้ม ปรากฏครั้งแรกในพระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ฉบับตัวเขียน โดยกล่าวว่า

ฝ่ายพระเจ้าอังวะยังอยู่ ณะ เมืองย่างกุ้ง ทำการยกฉัตรยอดพระมหาเจดีย์เกษธาตุสำเรจ์แล้วให้มีการฉลอง จึ่งขุนนางพม่ากราบทูลว่า คนมวยเมืองไทมีฝีมือดียิ่งนัก จึ่งตรัสสั่งให้จัดหามาได้นายขนมต้มคนหนึ่ง เปนมวยดีมีฝีมือแต่ครั้งกรุงเก่า เอาตัวมาถวายพระเจ้าอังวะ พระเจ้าอังวะจึ่งให้จัดพม่าคนมวยเข้ามาเปรียบกับนายขนมต้มได้กันแล้ว ก็ให้ชกกันหน้าพระธินั่ง แลนายขนมต้มชกพม่าไม่ทันถึ่งยกก็แพ้ แล้วจัดคนอื่นเข้ามาเปรียบชกอิก นายขนมต้มชกพม่าชกมอญแพ้ถึ่งเก้าคนสิบคนสู้ไม่ได้ พระเจ้าอังวะทอดพระเนตรยกพระหัตถ์ตบพระอุระตรัสสรรเสรีญฝีมือนายขนมต้มว่า ไทมีพิศม์อยู่ทั่วตัว แต่มือเปล่าไม่มีอาวุธเลยยังสู้ได้ คนเดียวชณะถึ่งเก้าคนสิบคนฉนี้ เพราะจ้าวนายไม่ดีจึ่งเสียบ้านเมืองแก่ข้าศึก ถ้าจ้าวนายดีแล้วไหนเลยจะเสียกรุงศรีอยุทธยา แล้วพระราชทานรางวัลแก่นายขนมต้มโดยสมควร

— พระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ฉบับตัวเขียน

พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา ที่ชำระในสมัยหลัง และเป็นฉบับที่มีการตีพิมพ์อย่างแพร่หลายในเวลาต่อมา ก็ยังคงยึดถือเนื้อหาในพระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ฉบับตัวเขียนเป็นต้นแบบ แต่เมื่อเปรียบเทียบกับหลักฐานอื่นๆ แล้ว ไม่ปรากฏพบเรื่องราวของนายขนมต้มแต่อย่างใด

มหาราชวงศ์ ฉบับหอแก้ว มีการกล่าวเพียงแค่ พระเจ้ามังระโปรดฯ ให้บูรณะและการยกยอดฉัตรพระมหาเจดีย์ชเวดากอง เมืองย่างกุ้ง ปิดทองพระเจดีย์เท่าน้ำหนักตัวพระองค์ และสร้างฉัตร 7 ชั้น ทำด้วยทองคำฝังอัญมณี 15,038 เม็ดสำหรับประดิษฐานบนยอดพระเจดีย์ พระเจ้ามังระเสด็จไปยกฉัตรด้วยพระองค์เอง ในวันเพ็ญขึ้น 15 ค่ำ เดือนตะเบางก์ จ.ศ. 1136 (17 มีนาคม พ.ศ. 2317) สอดคล้องกับคำให้การชาวอังวะ ที่กล่าวถึงเพียงการยกฉัตรมหาเจดีย์ชเวดากองใน พ.ศ. 2317 และให้ประหารชีวิตพญาทะละ ส่วนพงศาวดารมอญพม่าก็มีเนื้อหาไม่แตกต่างกัน และไม่ปรากฏพบเรื่องราวของนายขนมต้มแต่อย่างใด

สิ่งสืบทอด

ได้เคยมีการจัดให้วันที่ 17 มีนาคม เป็นวันมวยไทย เพื่อเป็นเกียรติประวัติต่อนักมวยไทย นอกจากนี้ ชาวพระนครศรีอยุธยาได้พร้อมใจกันสร้างอนุสาวรีย์นายขนมต้ม ไว้ที่บริเวณสนามกีฬากลาง จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

ในวัฒนธรรมร่วมสมัย

พ.ศ. 2529 คมทวน คันธนู กวีซีไรต์ ได้นำเรื่องราวของนายขนมต้มมาเขียนเป็นนวนิยายเรื่อง นายขนมต้ม คนกล้านอกตำนาน โดยผูกเรื่องให้นายขนมต้มเกิดที่ตำบลบ้านกุ่ม อำเภอบางบาล จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นบุตรนายเกิด และนางอี่ มีพี่สาวชื่อนางเอื้อย ทั้งพ่อแม่และพี่ถูกพม่าฆ่าตายหมด ต้องไปอยู่กับหลวงตาคง วัดปีกกาตั้งแต่เล็ก และได้เรียนวิชามวยกับชายนิรนาม

สมรักษ์ คำสิงห์ เคยรับบทเป็นนายขนมต้มในละครโทรทัศน์เรื่องนายขนมต้ม ซึ่งออกอากาศเมื่อปี พ.ศ. 2539

อ้างอิง

1. ศานติ ภักดีคำ. พระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ฉบับตัวเขียน. พระราชพงศาวดาร ฉบับสมเด็จพระพนรัตน์ วัดพระเชตุพน ตรวจสอบชำระจากเอกสารตัวเขียน. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้ง แอนด์ พับลิชชิ่ง, 2558. 558 หน้า. หน้า (35)-(50). [จัดพิมพ์โดยเสด็จพระราชกุศลในการพระราชทานเพลิงศพพระธรรมปัญญาบดี (ถาวร ติสฺสานุกโร ป.ธ.๔)].
2. Phraison Salarak, Laung (trans). Intercourse between Burma and Siam as record in Hmannan Maha Yazawindawgyi. in Journal of the Siam Society. 11.3, 1914-15, pp. 1-48.
3. ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๑๔.พิมพ์ครั้งที่ ๒. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ เถ้าแก่ทองดี ปาณิกบุตร์ จ.จ.เมื่อปีมะเส็ง พ.ศ. ๒๔๗๒.
4. ประชุมพงศาวดารเล่ม 2 (ประชุมพงศาวดารภาค 1 ตอนปลาย และภาค 2). กรุงเทพฯ : องค์การค้าของคุรุสภา, 2506. 336 หน้า. หน้า 60-123.
5. สมบัติ สวางควัฒน์. (2554). ย้อนตำนานแวดวงมวยไทย จากอดีตถึงปัจจุบัน. สำนักพิมพ์ ก้าวแรก. . หน้า 138-139
6. งานวันนายขนมต้ม
7. นวนิยายนายขนมต้ม
8. ย้อนรอยฮีโร่ - SMMSPORT.com^[]

แหล่งข้อมูลอื่น

• ข้อมูลภาพยนตร์ นายขนมต้ม (2546)