ท าเร อราชวงศ อ งกฤษ Ratchawong Pier รห ส น5 N5 เป นท าเร อร มแม น ำเจ าพระยา บนถนนราชวงศ ม เร อข ามฟากไปย งท าด นแดงและ

ท่าเรือราชวงศ์ (อังกฤษ: Ratchawong Pier; รหัส: น5, N5) เป็นท่าเรือริมแม่น้ำเจ้าพระยา บนถนนราชวงศ์ มีเรือข้ามฟากไปยังท่าดินแดงและท่าเรือด่วนเจ้าพระยา

ท่าเรือราชวงศ์
ข้อมูลเฉพาะ
ท่าราชวงศ์
ประเภท	ท่าเรือโดยสาร
ประเภทเรือ	เรือด่วน, เรือข้ามฟาก
โครงสร้างท่า	สะพานเหล็กปรับระดับพร้อมทางเดินเชื่อม (ด้านเหนือ) สะพานทางเดินเชื่อม (ด้านใต้)
ที่ตั้ง	เขตสัมพันธวงศ์, กรุงเทพมหานคร ฝั่งตะวันออกของแม่น้ำเจ้าพระยา
ชื่อทางการ	ท่าวังหลัง (กรมเจ้าท่า)
เจ้าของ	เอกชน (ด้านเหนือ) กรมเจ้าท่า (ด้านใต้)
ผู้ดำเนินงาน	• เรือด่วนเจ้าพระยา • เรือโดยสารไมน์สมาร์ทเฟอร์รี่
ค่าโดยสาร	• เรือด่วนเจ้าพระยา ธงส้ม16 บาทตลอดสาย ธงเหลือง 21 บาทตลอดสาย ธงเขียวเหลือง 14-33 บาท ธงแดง 30 บาทตลอดทั้งสาย (ปกติ 50 บาท) • เรือไมน์สมาร์ทเฟอร์รี่ สายสีเขียว สายสีน้ำเงิน สายสีม่วง 20 บาทตลอดสาย
รหัสท่า	น5 (N5)
โครงสร้างหลัก	โป๊ะเหล็กลอยน้ำ 2 โป๊ะ
ความยาว	12 เมตร (ด้านเหนือ) 12 เมตร (ด้านใต้)
ความกว้าง	6 เมตร (ด้านเหนือ) 6 เมตร (ด้านใต้)

ประวัติ

ในช่วงต้นรัตนโกสินทร์ สำเพ็งเป็นจุดหมายปลายทางระดับต้น ๆ สำหรับเรือสำเภาจากจีน ท่าน้ำใหญ่ในสำเพ็งของยุคนั้นมีสองท่า คือ ท่าน้ำสำเพ็ง (ข้างวัดปทุมคงคาราชวรวิหาร) และท่าน้ำราชวงศ์ ซึ่งมีชื่อเก่าคือ กงสีล้ง โดยคำว่า "กงสีล้ง" หมายถึงส้วมสาธารณะหรือเว็จสำหรับกุลี อันเนื่องมาจากที่ท่าน้ำราชวงศ์มีส้วมสาธารณะขนาดใหญ่ตั้งอยู่ พ่อค้าจะใช้นั่งเรือไปสำรวจสินค้าเพื่อนำมาขาย และใช้เรือเล็กขนของจากเรือสำเภามาขึ้นที่ท่าน้ำ

ท่าน้ำราชวงศ์มีลักษณะเป็นท่าเรือเดินในแม่น้ำลำคลอง เป็นท่าเทียบเรือโดยสารหรือเรือบรรทุกสินค้าขนาดใหญ่มาจนถึงเรือพายขนาดเล็กที่ใช้สำหรับเดินทางระหว่างฝั่งแม่น้ำหรือตามลำคลอง โดยพ่อค้าในสำเพ็งทำหน้าที่ทั้งส่งออกสินค้าไปยังจีน สินค้าส่งออกเช่น ข้าว พืชไร่ ไม้สัก ฝ้าย พริกไทย และของป่าหายากหลายชนิด ส่วนสินค้านำเข้า คือสินค้าแปรรูป เช่น เครื่องกระเบื้องเคลือบ กระเบื้องมุงหลังคา ผ้าไหม เครื่องแก้ว ยาจีน และอาหารแปรรูปสำหรับชุมชนชาวจีน

ถนนราชวงศ์ตัดขึ้นในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พร้อมกับถนนเยาวราช ถนนจักรวรรดิ์ ถนนบูรพา และถนนอนุวงศ์ บ้างว่า ชื่อถนนราชวงศ์อาจจะมาจากคำว่า ลั่กชักอ๋วง ของคนจีนในถิ่นนี้ ซึ่งแปลว่าคนที่มาอยู่แถวนี้มีกำลังที่เจริญรุ่งเรือง ซึ่งคำดังกล่าวอาจตรงกับสำเนียงไทยที่ว่า "ราชวงศ์"

ท่าน้ำราชวงศ์ยังเป็นท่าเรือที่พระบรมวงศานุวงศ์ และเจ้านายชั้นสูงใช้ในการเดินทางไปยังต่างประเทศอีกด้วย

พ.ศ. 2453 มีบริษัทบางหลวง หรือคนสมัยนั้นเรียกว่า "เรือเมล์ขาว" วิ่งระหว่างตลาดพลูกับท่าน้ำราชวงศ์ ดำเนินงาน 10 ปี ก็ได้เลิกไป

เอกสาร "จดหมายเหตุการอนุรักษ์กรุงรัตนโกสินทร์" ซึ่งตีพิมพ์เมื่อ พ.ศ. 2525 ระบุว่า ท่าน้ำราชวงศ์ มีเรือสินค้าและเรือโดยสารไปชลบุรีหรือจันทบุรี จอดอยู่บริเวณนี้

ปัจจุบันท่าน้ำราชวงศ์ เป็นท่าเรือที่อยู่ใกล้กับย่านการค้าอย่างสำเพ็งและเยาวราช เป็นต้นสายรถประจำทางสาย 204 พื้นที่บริเวณท่าน้ำราชวงศ์มักเกิดน้ำท่วม เนื่องจากพื้นที่นี้ไม่เคยมีการสร้างเขื่อนถาวรริมแม่น้ำ กรุงเทพมหานครเคยมีโครงการสะพานข้ามแม่น้ำเจ้าพระยา "ราชวงศ์-ท่าดินแดง" แต่มีการคัดค้านจากประชาชนจึงได้ยกเลิกไป โดยเหตุผลที่กรุงเทพมหานครยกเลิก เพราะไม่คุ้มค่ากับการลงทุนและมีท่าน้ำราชวงศ์อยู่แล้ว

อ้างอิง

นนทพร อยู่มั่งมี. "สำเพ็ง : กำเนิด ความสำคัญ และความผูกพันในร่มพระบารมีจักรีวงศ์". ศิลปวัฒนธรรม.
พิศาลบุตร, พิมพ์ประไพ. นายแม่ (ปกใหม่). p. 60.
สุภางค์ จันทวานิช. “การค้าและการขนส่งในย่านสำเพ็ง : จากท่าเรือสำเภา สู่ท่าเรือกลไฟ, ” ใน สำเพ็ง : ประวัติศาสตร์ชุมชนชาวจีนในกรุงเทพมหานคร. พิมพ์ครั้งที่ 2, 2559.
"ตีแผ่การคมนาคมของถนนทรงวาด เคล็ดลับที่ขับดันย่านการค้ายุคบุกเบิก สู่ธุรกิจเติบใหญ่ในวันนี้". ศิลปวัฒนธรรม.
วีระศิลป์ชัย, ศันสนีย์. ชื่อบ้านนามเมืองในกรุงเทพฯ. p. 41.
"ท่าน้ำราชวงศ์".
"ต่อจากท่าน้ำราชวงศ์มาถึงย่านทรงวาด".
"เปิดชีวิต ประจวบ ภิรมย์ภักดี นักปรุงเบียร์คนแรกของไทย ผู้สืบทอดตำนาน "ตราสิงห์"". ศิลปวัฒนธรรม.
"ย้อนมองคมนาคม "ทรงวาด" หรือ "ถนนทรงวาด" เคล็ดลับขับดันย่านการค้ายุคบุกเบิกสู่ธุรกิจเติบใหญ่ในวันนี้". ข่าวสด.
"ตะลุยกิน ริมเจ้าพระยา ท่าน้ำราชวงศ์".
"น้ำท่วมท่าน้ำราชวงศ์". วอยซ์.
"สบายใจได้! "อัศวิน" ยันกทม.ยังไม่สร้างสะพานข้ามแม่น้ำเจ้าพระยา "ราชวงศ์-ท่าดินแดง"". ประชาชาติธุรกิจ.

[1] นนทพร อยู่มั่งมี. "สำเพ็ง : กำเนิด ความสำคัญ และความผูกพันในร่มพระบารมีจักรีวงศ์". ศิลปวัฒนธรรม.

[2] พิศาลบุตร, พิมพ์ประไพ. นายแม่ (ปกใหม่). p. 60.

[3] สุภางค์ จันทวานิช. “การค้าและการขนส่งในย่านสำเพ็ง : จากท่าเรือสำเภา สู่ท่าเรือกลไฟ, ” ใน สำเพ็ง : ประวัติศาสตร์ชุมชนชาวจีนในกรุงเทพมหานคร. พิมพ์ครั้งที่ 2, 2559.

[4] "ตีแผ่การคมนาคมของถนนทรงวาด เคล็ดลับที่ขับดันย่านการค้ายุคบุกเบิก สู่ธุรกิจเติบใหญ่ในวันนี้". ศิลปวัฒนธรรม.

[5] วีระศิลป์ชัย, ศันสนีย์. ชื่อบ้านนามเมืองในกรุงเทพฯ. p. 41.

[6] "ท่าน้ำราชวงศ์".

[7] "ต่อจากท่าน้ำราชวงศ์มาถึงย่านทรงวาด".

[8] "เปิดชีวิต ประจวบ ภิรมย์ภักดี นักปรุงเบียร์คนแรกของไทย ผู้สืบทอดตำนาน "ตราสิงห์"". ศิลปวัฒนธรรม.

[9] "ย้อนมองคมนาคม "ทรงวาด" หรือ "ถนนทรงวาด" เคล็ดลับขับดันย่านการค้ายุคบุกเบิกสู่ธุรกิจเติบใหญ่ในวันนี้". ข่าวสด.

[10] "ตะลุยกิน ริมเจ้าพระยา ท่าน้ำราชวงศ์".

[11] "น้ำท่วมท่าน้ำราชวงศ์". วอยซ์.

[12] "สบายใจได้! "อัศวิน" ยันกทม.ยังไม่สร้างสะพานข้ามแม่น้ำเจ้าพระยา "ราชวงศ์-ท่าดินแดง"". ประชาชาติธุรกิจ.