ถั่วปากอ้า | |
---|---|
ต้นถั่วปากอ้าขณะออกดอก | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Plantae |
หมวด: | Magnoliophyta |
ชั้น: | Magnoliopsida |
อันดับ: | Fabales |
วงศ์: | Fabaceae |
วงศ์ย่อย: | Faboideae |
เผ่า: | |
สกุล: | |
สปีชีส์: | V. faba |
ชื่อทวินาม | |
Vicia faba L. |
ถั่วปากอ้า (ชื่อวิทยาศาสตร์: Vicia faba) เป็นสปีชีส์หนึ่งของถั่วมีฝักในวงศ์ Fabaceae เป็นพืชพื้นเมืองในแถบแอฟริกาเหนือและเอเชียตะวันตกเฉียงใต้ ถั่วปากอ้ามีสารที่สามารถกระตุ้นอาการเม็ดเลือดแดงแตกในผู้ป่วยที่มีโรคพร่องเอนไซม์ G-6-PD
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ต้นถั่วปากอ้าเป็นพืชล้มลุก เมื่อโตเต็มที่สูงประมาณ 0.5-1.7 เมตร ภาคตัดขวางของลำต้นคล้ายรูปสี่เหลี่ยมจัตุรัส ใบยาว 10-25 เซนติเมตร กิ่งหนึ่งมี 2-7 ใบ และใบมีสีเขียวอมเทาไม่เหมือนกับพืชอื่น ๆ ในสกุลเดียวกัน ต้นถั่วปากอ้าไม่มียอดไว้สำหรับเลื้อย ดอกของต้นถั่วยาวประมาณ 1-2.5 เซนติเมตร มี 5 กลีบ โดยที่กลีบบนและกลีบรองเกสรมีสีขาวล้วน ส่วนกลีบข้างเป็นสีขาวและมีจุดตรงกลางเป็นสีดำ
ฝักถั่วของมันมีขนาดกว้างและมีขนเล็ก ๆ หนาแน่นปกคลุม มีสีเขียวเมื่อยังอ่อนและเป็นสีน้ำตาลดำเมื่อแก่ ในธรรมชาติฝักถั่วยาว 5-10 เซนติเมตรและมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 1 เซนติเมตร แต่จากการพัฒนาการเพาะพันธุ์เพื่อการเกษตรทำให้ฝักยาว 15-25 เซนติเมตรและหนาถึง 2-3 เซนติเมตร ในหนึ่งฝักมีถั่ว 3-8 เมล็ด มีรูปร่างกว้างและแบน ในธรรมชาติเมล็ดคล้ายรูปวงรีเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 5-10 มิลลิเมตร แต่พันธุ์สำหรับเพาะปลูก เมล็ดยาว 20-25 มิลลิเมตร กว้าง 15 มิลลิเมตร หนา 5-10 มิลลิเมตร
ถั่วปากอ้ามีโครโมโซมเป็นดิพลอยด์ (2n) จำนวน 6 คู่ โดย 5 คู่มีที่เกือบถึงจุดปลาย (acrocentric) และ 1 คู่อยู่ที่กึ่งกลางพอดี (metacentric)
สายพันธุ์
ถั่วปากอ้ามีสามสายพันธุ์แบ่งตามขนาดของเมล็ดคือ
- V. faba var. major – broad bean ฝักกลม กว้างและยาว เมล็ดขนาดใหญ่, winsor bean ฝักกลมแบน
- V. faba var. minor – field bean, tic bean เมล็ดขนาดเล็ก ส่วนใหญ่ปลูกเป็นอาหารสัตว์หรือปุ๋ยพืชสด
- V. faba var. equita – horse bean เมล็ดขนาดกลาง
การใช้ประโยชน์
ถั่วปากอ้ารับประทานได้ตั้งแต่เป็นฝักอ่อน โดยนำมานึ่งหรือต้มใส่เกลือเล็กน้อย ฝักแก่นนำไปลวกน้ำเดือด ปอกเปลือก แกะเมล็ดข้างในไปต้มหรือนึ่งให้สุก ใช้ทำอาหารได้หลายแบบ เช่น ซุป สลัด ผัดกับเนื้อสัตว์ หรืออบรับประทานเป็นของว่างก็ได้
คุณค่าทางโภชนาการต่อ 100 กรัม (3.5 ออนซ์) | |
---|---|
พลังงาน | 1,425 กิโลจูล (341 กิโลแคลอรี) |
58.29 g | |
ใยอาหาร | 25 g |
1.53 g | |
26.12 g | |
วิตามิน | |
ไทอามีน (บี1) | (48%) 0.555 มก. |
ไรโบเฟลวิน (บี2) | (28%) 0.333 มก. |
ไนอาซิน (บี3) | (19%) 2.832 มก. |
วิตามินบี6 | (28%) 0.366 มก. |
โฟเลต (บี9) | (106%) 423 μg |
วิตามินซี | (2%) 1.4 มก. |
วิตามินเค | (9%) 9 μg |
แร่ธาตุ | |
แคลเซียม | (10%) 103 มก. |
เหล็ก | (52%) 6.7 มก. |
แมกนีเซียม | (54%) 192 มก. |
แมงกานีส | (77%) 1.626 มก. |
ฟอสฟอรัส | (60%) 421 มก. |
โพแทสเซียม | (23%) 1062 มก. |
โซเดียม | (1%) 13 มก. |
สังกะสี | (33%) 3.14 มก. |
Link to USDA Database entry | |
ประมาณร้อยละคร่าว ๆ โดยใช้การแนะนำของสหรัฐสำหรับผู้ใหญ่ แหล่งที่มา: USDA FoodData Central |
เกี่ยวกับสุขภาพ
ถั่วปากอ้าดิบมีอัลคาลอยด์ชนิดและที่สามารถกระตุ้นอาการเม็ดเลือดแดงแตกในผู้ป่วยที่มีภาวะพร่องเอนไซม์ glucose-6-phosphate dehydrogenase บริเวณที่เป็นจุดกำเนิดของถั่วนี้เกี่ยวข้องกับพื้นที่ที่มีมาลาเรีย การศึกษาในหลอดทดลองพบว่าการแตกที่เกิดจากการกระตุ้นของถั่วปากอ้าเป็นการป้องกันมาลาเรีย เนื่องจากโปรโตซัวที่ก่อโรคมาลาเรีย เช่น Plasmodium falciparum จะไว่ต่อการแตกของเม็ดเลือดแดงที่เกิดจากการพร่องเอนไซม์ ถั่วปากอ้ามีมากซึ่งเป็นสารที่ใช้รักษาโรคพาร์คินสัน เปลือกหุ้มเมล็ดถั่วปากอ้ามีแทนนินที่เป็นโพลิเมอร์มากโดยเฉพาะชนิด ที่สามารถยับยั้งการทำงานของเอนไซม์ได้
อ้างอิง
- ถั่วปากอ้า 2006-06-28 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน โดย รศ.นิพนธ์ ไชยมงคล
- กรณิศ รัตนามหัทธนะ. เมล็ดอ่อนถั่วปากอ้า. ครัว. ปีที่ 19 ฉบับที่ 227. พฤษภาคม 2556. หน้า 14
- Kathrynne Holden. "Fava Beans, Levodopa, and Parkinson's Disease".
- Russ Parsons. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-02-07. สืบค้นเมื่อ 2014-06-13.
- Nelson, L. David; Cox, M. Michael. 2005. “Chapter 14- Glycolysis, Gluconeogenesis, and the Pentose Phosphate Pathway” in Principles of Biochemistry. Freeman, New York. p. 551.
- Vered, Y; Grosskopf, I; Palevitch, D; Harsat, A; Charach, G; Weintraub, MS; Graff, E (1997). "The influence of Vicia faba (broad bean) seedlings on urinary sodium excretion". Planta medica. 63 (3): 237–40. doi:10.1055/s-2006-957661. PMID 9225606.
- The digestibility in piglets of faba bean (Vicia faba L.) as affected by breeding towards the absence of condensed tannins. A. F. B. Van Der Poela, L. M. W. Dellaerta, A. Van Norela and J. P. F. G. Helspera, British Journal of Nutrition (1992), Volume 68 – Issue 03, pp. 793–800, Cambridge University Press doi:10.1079/BJN19920134
- Qualitative analysis and HPLC isolation and identification of procyanidins from vicia faba. Rachid Merghem, Maurice Jay, Nathalie Brun and Bernard Voirin, Phytochemical Analysis, Volume 15, Issue 2, pages 95–99, March/April 2004 doi:10.1002/pca.731
- The polyphenolic content and enzyme inhibitory activity of testae from bean (Vicia faba) and pea (Pisum spp.) varieties. D. Wynne Griffiths, Journal of the Science of Food and Agriculture, Volume 32, Issue 8, pages 797–804, August 1981, doi:10.1002/jsfa.2740320808
แหล่งข้อมูลอื่น
- Fava beans and G6PD Deficiency information 2010-09-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
- Vicia faba at Purdue University
- Alternative Field Crops Manual at Purdue University
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
thwpakxatnthwpakxakhnaxxkdxkkarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaehmwd Magnoliophytachn Magnoliopsidaxndb Fabaleswngs Fabaceaewngsyxy Faboideaeepha skul spichis V fabachuxthwinamVicia faba L thwpakxa chuxwithyasastr Vicia faba epnspichishnungkhxngthwmifkinwngs Fabaceae epnphuchphunemuxnginaethbaexfrikaehnuxaelaexechiytawntkechiyngit thwpakxamisarthisamarthkratunxakaremdeluxdaedngaetkinphupwythimiorkhphrxngexnism G 6 PDlksnathangphvkssastrfkthwaelaemld tnthwpakxaepnphuchlmluk emuxotetmthisungpraman 0 5 1 7 emtr phakhtdkhwangkhxnglatnkhlayrupsiehliymcturs ibyaw 10 25 esntiemtr kinghnungmi 2 7 ib aelaibmisiekhiywxmethaimehmuxnkbphuchxun inskulediywkn tnthwpakxaimmiyxdiwsahrbeluxy dxkkhxngtnthwyawpraman 1 2 5 esntiemtr mi 5 klib odythiklibbnaelaklibrxngeksrmisikhawlwn swnklibkhangepnsikhawaelamicudtrngklangepnsida fkthwkhxngmnmikhnadkwangaelamikhnelk hnaaennpkkhlum misiekhiywemuxyngxxnaelaepnsinataldaemuxaek inthrrmchatifkthwyaw 5 10 esntiemtraelamiesnphansunyklang 1 esntiemtr aetcakkarphthnakarephaaphnthuephuxkarekstrthaihfkyaw 15 25 esntiemtraelahnathung 2 3 esntiemtr inhnungfkmithw 3 8 emld miruprangkwangaelaaebn inthrrmchatiemldkhlayrupwngriesnphansunyklangpraman 5 10 milliemtr aetphnthusahrbephaapluk emldyaw 20 25 milliemtr kwang 15 milliemtr hna 5 10 milliemtr thwpakxamiokhromosmepndiphlxyd 2n canwn 6 khu ody 5 khumithiekuxbthungcudplay acrocentric aela 1 khuxyuthikungklangphxdi metacentric sayphnthuthwpakxamisamsayphnthuaebngtamkhnadkhxngemldkhux V faba var major broad bean fkklm kwangaelayaw emldkhnadihy winsor bean fkklmaebn V faba var minor field bean tic bean emldkhnadelk swnihyplukepnxaharstwhruxpuyphuchsd V faba var equita horse bean emldkhnadklangkarichpraoychnthwpakxaichrbprathanepnxaharkhbekhiyw thwpakxarbprathanidtngaetepnfkxxn odynamanunghruxtmisekluxelknxy fkaeknnaiplwknaeduxd pxkepluxk aekaemldkhanginiptmhruxnungihsuk ichthaxaharidhlayaebb echn sup sld phdkbenuxstw hruxxbrbprathanepnkhxngwangkid thwpakxaemldaek dibkhunkhathangophchnakartx 100 krm 3 5 xxns phlngngan1 425 kiolcul 341 kiolaekhlxri kharobihedrt58 29 giyxahar25 gikhmn1 53 goprtin26 12 gwitaminithxamin bi1 48 0 555 mk irobeflwin bi2 28 0 333 mk inxasin bi3 19 2 832 mk witaminbi6 28 0 366 mk ofelt bi9 106 423 mgwitaminsi 2 1 4 mk witaminekh 9 9 mgaerthatuaekhlesiym 10 103 mk ehlk 52 6 7 mk aemkniesiym 54 192 mk aemngkanis 77 1 626 mk fxsfxrs 60 421 mk ophaethsesiym 23 1062 mk osediym 1 13 mk sngkasi 33 3 14 mk Link to USDA Database entryhnwy mg imokhrkrm mg millikrm IU hnwysaklpramanrxylakhraw odyichkaraenanakhxngshrthsahrbphuihy aehlngthima USDA FoodData Centralekiywkbsukhphaphthwpakxadibmixlkhalxydchnidaelathisamarthkratunxakaremdeluxdaedngaetkinphupwythimiphawaphrxngexnism glucose 6 phosphate dehydrogenase briewnthiepncudkaenidkhxngthwniekiywkhxngkbphunthithimimalaeriy karsuksainhlxdthdlxngphbwakaraetkthiekidcakkarkratunkhxngthwpakxaepnkarpxngknmalaeriy enuxngcakoprotswthikxorkhmalaeriy echn Plasmodium falciparum caiwtxkaraetkkhxngemdeluxdaedngthiekidcakkarphrxngexnism thwpakxamimaksungepnsarthiichrksaorkhpharkhinsn epluxkhumemldthwpakxamiaethnninthiepnophliemxrmakodyechphaachnid thisamarthybyngkarthangankhxngexnismidxangxingthwpakxa 2006 06 28 thi ewyaebkaemchchin ody rs niphnth ichymngkhl krnis rtnamhththna emldxxnthwpakxa khrw pithi 19 chbbthi 227 phvsphakhm 2556 hna 14 Kathrynne Holden Fava Beans Levodopa and Parkinson s Disease Russ Parsons khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2009 02 07 subkhnemux 2014 06 13 Nelson L David Cox M Michael 2005 Chapter 14 Glycolysis Gluconeogenesis and the Pentose Phosphate Pathway in Principles of Biochemistry Freeman New York p 551 Vered Y Grosskopf I Palevitch D Harsat A Charach G Weintraub MS Graff E 1997 The influence of Vicia faba broad bean seedlings on urinary sodium excretion Planta medica 63 3 237 40 doi 10 1055 s 2006 957661 PMID 9225606 The digestibility in piglets of faba bean Vicia faba L as affected by breeding towards the absence of condensed tannins A F B Van Der Poela L M W Dellaerta A Van Norela and J P F G Helspera British Journal of Nutrition 1992 Volume 68 Issue 03 pp 793 800 Cambridge University Press doi 10 1079 BJN19920134 Qualitative analysis and HPLC isolation and identification of procyanidins from vicia faba Rachid Merghem Maurice Jay Nathalie Brun and Bernard Voirin Phytochemical Analysis Volume 15 Issue 2 pages 95 99 March April 2004 doi 10 1002 pca 731 The polyphenolic content and enzyme inhibitory activity of testae from bean Vicia faba and pea Pisum spp varieties D Wynne Griffiths Journal of the Science of Food and Agriculture Volume 32 Issue 8 pages 797 804 August 1981 doi 10 1002 jsfa 2740320808aehlngkhxmulxunFava beans and G6PD Deficiency information 2010 09 23 thi ewyaebkaemchchin Vicia faba at Purdue University Alternative Field Crops Manual at Purdue University