Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ตัวรับเอฟซี หรือ เอฟซี รีเซพเตอร์ (อังกฤษ: Fc Receptor) คือเป็นโปรตีนบนผิวของเซลล์ในระบบภูมิคุ้มกัน ที่ทำหน้าที่เป็นรีเซพเตอร์ (ตัวรับหรือจับ) ของแอนติบอดีส่วนขา (Fc component, Constant region) เมื่อจับได้จะส่งสัญญาณเข้าไปสู่เซลล์ ต่างๆกันตามชนิดของแอนติบอดี ชนิดของรีเซพเตอร์ และ ชนิดของเซลล์ ส่งผลให้เซลล์ทำงานต่างๆ เช่น ฟาโกไซโทซิส (การทำลายแบคทีเรียโดยการนำเข้าเซลล์), degranulation (การปล่อยสารในเวซิเคิลในเซลล์ออกไป) และอื่นๆ โดยตัวรับเอฟซีแต่ละชนิดก็จะเจาะจงกับแอนติบอดีแต่ละ (isotype) และด้วยหน้าที่นี้จึงถือว่าตัวรับเอฟซีเป็นตัวเล่นที่สำคัญในระบบภูมิคุ้มกันส่วนของเหลว (humoral immune system)
ระบบการเรียกชื่อของตัวรับเอฟซี
เนื่องจากตัวรับเอฟซีมีหลายชนิดมาก และ จับกับแอนติบอดีต่างๆกันไป จึงแบ่งชนิดของมันตามแอนติบอดีที่มันจับ โดยให้ชื่อเป็นอักษรกรีกของแอนติบอดีนั้นๆ อย่างเช่น Fc Receptor ใด จับกับ IgA ก็จะมีชื่อว่า Fc-alpha Receptor (FcαR) , จับกับ IgE ก็จะมีชื่อว่า Fc-epsilon Receptor (FcεR) , จับกับ IgG ก็จะมีชื่อว่า Fc-gamma receptors (FcγR) เป็นต้น กรณีที่มีซับคลาส ก็จะใช้ตัวเลขโรมัน ต่อท้ายระบุลงไป เช่น FcγRI, FcγRII
โครงสร้างของตัวรับเอฟซี
ส่วนมากจะเป็นโปรตีนหลายๆ ซับยูนิตมารวมกัน ส่วนมากจะเป็นโปรตีนในกลุ่ม Immunoglobulin superfamily ซึ่งประกอบด้วย สายแอลฟา ที่มีส่วนอยู่นอกเซลล์ไว้จับกับแอนติบอดี สายบีตา และ สายแกมมา สองสายที่ใช้ในการส่งสัญญาณเข้าในเซลล์ ซึ่งตัวรับเอฟซีแต่ละตัวไม่จำเป็นต้องมีทุกสายครบ ขึ้นอยู่กับชนิดของตัวรับเอฟซีนั้นๆ จากโครงสร้างของตัวรับเอฟซีสามารถถูกแบ่งได้คร่าวๆเป็นสามกลุ่มดังนี้
- Receptors with immunglobulin-like domain ได้แก่ FcγRs, FcεRI, FcαRI, polymeric immunoglobulin receptor (pIgR) , IgA/IgM-R (Fcα/μR)
- Receptors with immunglobulin-like domain ได้แก่ FcRn (neonatal FcR)
- Receptors with immunglobulin-like domain ได้แก่ FcεRI (CD23)
ตารางสรุป
| ชนิด Receptor | แอนติบอดีที่จับ | ความสามารถในการจับ (Affinity) | พบบนเซลล์ | ปฏิกิริยาตอบสนองของเซลล์ |
| FcγRI () | IgG1 and IgG3 | สูง (Kd ~ 10-9 M) | Macrophages Neutrophils Eosinophils Dendritic cells | Phagocytosis Cell activation กระตุ้นการเกิด respiratory burst กระตุ้นการกำจัดเชื้อโรค |
| FcγRIIA () | IgG | ต่ำ (Kd > 10-7 M) | Macrophages Neutrophils Eosinophils เกล็ดเลือด Langerhans cells | Phagocytosis (eosinophils) |
| FcγRIIB1 (CD32) | IgG | ต่ำ (Kd > 10-7 M) | บีเซลล์ Mast cells | ไม่เกิด phagocytosis ยับยั้งการทำงานของเซลล์ |
| FcγRIIB2 (CD32) | IgG | ต่ำ (Kd > 10-7 M) | Macrophages Neutrophils Eosinophils | Phagocytosis ยับยั้งการทำงานของเซลล์ |
| FcγRIIIA () | IgG | ต่ำ (Kd > 10-6 M) | กระตุ้นให้ทำลายเซลล์ที่ไม่ต้องการโดย วิธี (ADCC) | |
| FcγRIIIB () | IgG | ต่ำ (Kd > 10-6 M) | Eosinophils Macrophages Neutrophils Mast cells (Follicular dendritic cells) | กระตุ้นการฆ่าเชื้อโรค |
| IgE | สูงที่สุด (Kd ~ 10-10 M) | Mast cells Eosinophils Basophils Langerhans cells | Degranulation | |
| FcεRII () | IgE | ต่ำ (Kd > 10-7 M) | บีเซลล์ Eosinophils Langerhans cells | เกี่ยวกับการเกาะติดของเซลล์ (adhesion molecule) เป็น growth factor ของ บีเซลล์ |
| FcαRI () | IgA | ต่ำ (Kd > 10-6 M) | Monocytes Macrophages Neutrophils Eosinophils | Phagocytosis กระตุ้นการฆ่าเชื้อโรค และอื่นๆตามชนิดเซลล์ |
| IgA and IgM | สูงสำหรับ IgM, ปานกลางสำหรับ IgA | บีเซลล์ Macrophages | Endocytosis กระตุ้นการฆ่าเชื้อโรค ป้องกันการสร้างแอนติบอดีที่ต่อต้านตัวเอง (autoimmunity) | |
| IgG | Monocytes Macrophages Dendritic cells Epithelial cells | ส่งผ่านแอนติบอดี IgG จากแม่สู่ลูกในครรภ์ ผ่านทางรก ส่งผ่านแอนติบอดี IgG จากแม่ สู่ ทารกผ่านทางน้ำนม ป้องกัน IgG จากการถูกย่อยสลาย | ||
| dimerIgA และ polymerIgM | เซลล์เยื่อบุ (epithelial cell) | ส่งผ่านแอนติบอดี dimerIgA จากเซลล์ร่างกายสู่น้ำเมือกในท่อลำเลียง (transcytosis) |
การส่งสัญญาณเข้าสู่เซลล์
ส่วนใหญ่ใช้ผ่าน โปรตีน สาย บีตา และ แกมมา ที่มี โปรตีนโมทิฟที่มีกรดอะมิโนไทโรซีน เป็นกลไกการส่งสัญญาณ ชื่อ (ITAM) ที่มีผลในทางกระตุ้น หรือ (ITIM) ที่มีผลในทางยับยั้งการทำงานของเซลล์ สำหรับตัวรับเอฟซีบางชนิดจะไม่มีโปรตีนโมทิฟที่ว่ามา แต่จะมี โปรตีนโมทิฟอื่นแทนในการส่งสัญญาณเข้าสู่เซลล์ เช่น ใน Fcα/μR และ pIgR จะมี dileucine motif และ Glycophosphatidylinositol (GPI) anchor
การทำงานของเซลล์หลังได้รับสัญญาณ
เมื่อเซลล์ที่มีตัวรับเอฟซีบนเซลล์ ได้รับการส่งสัญญาณเข้าภายในเซลล์แล้ว เซลล์จะมีการตอบสนองหลักๆ 3 แบบ ซึ่งจะแตกต่างกันไปตามชนิดของเซลล์ ดังนี้
- ผลต่อการนำแอนติเจนเข้าสู่เซลล์ซึ่งอาจเป็น endocytosis หรือฟาโกไซโทซิส (phagocytosis) ก็ได้
- ผลต่อการสังเคราะห์สารในเซลล์ เช่น ไซโตคีน (Cytokine) และอื่นๆ
- ผลทำให้เซลล์ปล่อยสารบางอย่างออกมา (Degranulation) เช่นใน (NK cell) ที่จะปล่อยสารออกมาฆ่าเซลล์ที่ถูกแอนติบอดีจับได้ หรือ ในมาสต์เซลล์ ที่ปล่อยสารภูมิแพ้ เช่น ฮิสตามีน ออกมา
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- Immunobiology. 5th ed. Janeway, Charles A.; Travers, Paul; Walport, Mark; Shlomchik, Mark. New York and London: Garland Publishing; c2001.
 | บทความแพทยศาสตร์นี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |
 | บทความชีววิทยานี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
twrbexfsi hrux exfsi riesphetxr xngkvs Fc Receptor khuxepnoprtinbnphiwkhxngesllinrabbphumikhumkn thithahnathiepnriesphetxr twrbhruxcb khxngaexntibxdiswnkha Fc component Constant region emuxcbidcasngsyyanekhaipsuesll tangkntamchnidkhxngaexntibxdi chnidkhxngriesphetxr aela chnidkhxngesll sngphlihesllthangantang echn faokisothsis karthalayaebkhthieriyodykarnaekhaesll degranulation karplxysarinewsiekhilinesllxxkip aelaxun odytwrbexfsiaetlachnidkcaecaacngkbaexntibxdiaetla isotype aeladwyhnathinicungthuxwatwrbexfsiepntwelnthisakhyinrabbphumikhumknswnkhxngehlw humoral immune system phaphidxaaekrmaesdng ptikiriyarahwangtwrbexfsiaela aexntiecnthithuktrwccbdwyaexntibxdirabbkareriykchuxkhxngtwrbexfsienuxngcaktwrbexfsimihlaychnidmak aela cbkbaexntibxditangknip cungaebngchnidkhxngmntamaexntibxdithimncb odyihchuxepnxksrkrikkhxngaexntibxdinn xyangechn Fc Receptor id cbkb IgA kcamichuxwa Fc alpha Receptor FcaR cbkb IgE kcamichuxwa Fc epsilon Receptor FceR cbkb IgG kcamichuxwa Fc gamma receptors FcgR epntn krnithimisbkhlas kcaichtwelkhormn txthayrabulngip echn FcgRI FcgRIIokhrngsrangkhxngtwrbexfsiswnmakcaepnoprtinhlay sbyunitmarwmkn swnmakcaepnoprtininklum Immunoglobulin superfamily sungprakxbdwy sayaexlfa thimiswnxyunxkeslliwcbkbaexntibxdi saybita aela sayaekmma sxngsaythiichinkarsngsyyanekhainesll sungtwrbexfsiaetlatwimcaepntxngmithuksaykhrb khunxyukbchnidkhxngtwrbexfsinn cakokhrngsrangkhxngtwrbexfsisamarththukaebngidkhrawepnsamklumdngni Receptors with immunglobulin like domain idaek FcgRs FceRI FcaRI polymeric immunoglobulin receptor pIgR IgA IgM R Fca mR Receptors with immunglobulin like domain idaek FcRn neonatal FcR Receptors with immunglobulin like domain idaek FceRI CD23 tarangsrup chnid Receptor aexntibxdithicb khwamsamarthinkarcb Affinity phbbnesll ptikiriyatxbsnxngkhxngesllFcgRI IgG1 and IgG3 sung Kd 10 9 M Macrophages Neutrophils Eosinophils Dendritic cells Phagocytosis Cell activation kratunkarekid respiratory burst kratunkarkacdechuxorkhFcgRIIA IgG ta Kd gt 10 7 M Macrophages Neutrophils Eosinophils ekldeluxd Langerhans cells Phagocytosis eosinophils FcgRIIB1 CD32 IgG ta Kd gt 10 7 M biesll Mast cells imekid phagocytosis ybyngkarthangankhxngesllFcgRIIB2 CD32 IgG ta Kd gt 10 7 M Macrophages Neutrophils Eosinophils Phagocytosis ybyngkarthangankhxngesllFcgRIIIA IgG ta Kd gt 10 6 M kratunihthalayesllthiimtxngkarody withi ADCC FcgRIIIB IgG ta Kd gt 10 6 M Eosinophils Macrophages Neutrophils Mast cells Follicular dendritic cells kratunkarkhaechuxorkhIgE sungthisud Kd 10 10 M Mast cells Eosinophils Basophils Langerhans cells DegranulationFceRII IgE ta Kd gt 10 7 M biesll Eosinophils Langerhans cells ekiywkbkarekaatidkhxngesll adhesion molecule epn growth factor khxng biesllFcaRI IgA ta Kd gt 10 6 M Monocytes Macrophages Neutrophils Eosinophils Phagocytosis kratunkarkhaechuxorkh aelaxuntamchnidesllIgA and IgM sungsahrb IgM panklangsahrb IgA biesll Macrophages Endocytosis kratunkarkhaechuxorkh pxngknkarsrangaexntibxdithitxtantwexng autoimmunity IgG Monocytes Macrophages Dendritic cells Epithelial cells sngphanaexntibxdi IgG cakaemsulukinkhrrph phanthangrk sngphanaexntibxdi IgG cakaem su tharkphanthangnanm pxngkn IgG cakkarthukyxyslaydimerIgA aela polymerIgM eslleyuxbu epithelial cell sngphanaexntibxdi dimerIgA cakesllrangkaysunaemuxkinthxlaeliyng transcytosis karsngsyyanekhasuesllswnihyichphan oprtin say bita aela aekmma thimi oprtinomthifthimikrdxamionithorsin epnklikkarsngsyyan chux ITAM thimiphlinthangkratun hrux ITIM thimiphlinthangybyngkarthangankhxngesll sahrbtwrbexfsibangchnidcaimmioprtinomthifthiwama aetcami oprtinomthifxunaethninkarsngsyyanekhasuesll echn in Fca mR aela pIgR cami dileucine motif aela Glycophosphatidylinositol GPI anchorkarthangankhxngesllhlngidrbsyyankarkratunihkranulakhxngmastesllaetkxxk degranulation odyptikiriyarahwang IgE kb FceRI 1 aexntiecn 2 IgE 3 FceRI 4 sarhlngthithuksrangkxn preformed mediators histamine proteases chemokines heparin 5 aekrnula 6 mastesll mast cell 7 sarthiekidihmhlngkar degranulation echn prostaglandins leukotrienes thromboxanes platelet activating factor emuxesllthimitwrbexfsibnesll idrbkarsngsyyanekhaphayinesllaelw esllcamikartxbsnxnghlk 3 aebb sungcaaetktangkniptamchnidkhxngesll dngni phltxkarnaaexntiecnekhasuesllsungxacepn endocytosis hruxfaokisothsis phagocytosis kid phltxkarsngekhraahsarinesll echn isotkhin Cytokine aelaxun phlthaihesllplxysarbangxyangxxkma Degranulation echnin NK cell thicaplxysarxxkmakhaesllthithukaexntibxdicbid hrux inmastesll thiplxysarphumiaeph echn histamin xxkmaduephimxangxingImmunobiology 5th ed Janeway Charles A Travers Paul Walport Mark Shlomchik Mark New York and London Garland Publishing c2001 bthkhwamaephthysastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk bthkhwamchiwwithyaniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldk