ด วงกว างชนS 28393504 0ชน ดย อย Xylotrupes gideon sumatrensisS 28393586 0S 28393586 0การจำแนกช นทางว ทยาศาสตร อาณาจ กร A

ด้วงกว่างชน

ชนิดย่อย Xylotrupes gideon sumatrensis

S__28393586_0.jpg
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Arthropoda
ชั้น:	Insecta
อันดับ:	Coleoptera
วงศ์:
วงศ์ย่อย:	Dynastinae
สกุล:
สปีชีส์:	X. gideon
ชื่อทวินาม
*Xylotrupes gideon* , 1830
ชนิดย่อย
X. g. borneensis Minck, 1920 X. g. philippinensis Endrodi, 1957 X. g. sondaicus Silvestre, 2002 X. g. sumatrensis Minck, 1920
ชื่อพ้อง
Scarabaeus gideon Linnaeus, 1767

ด้วงกว่างชน หรือ ด้วงกว่างโซ้ง (ชื่อวิทยาศาสตร์: Xylotrupes gideon; อังกฤษ: Siamese rhinoceros beetle, Fighting beetle) อยู่ในวงศ์ Dynastinae ลำตัวมีสีตั้งแต่สีน้ำตาลอมแดงจนถึงเกือบดำ ตัวผู้ที่มีขนาดใหญ่เรียกว่า กว่างโซ้ง หรือ กว่างชน มีเขาที่หลังอกยื่นยาวเป็นจะงอยเรียวไปทางด้านหน้าและโค้งลง ตรงปลายเป็น 2 แฉก กับที่หัวมีเขาเล็กยื่นออกไปเป็นเขาเดี่ยว โค้งขึ้นคล้ายนอแรด แต่ปลายแยกเป็น 2 แฉก บางตัวใต้ท้องอาจมีขนสีเหลืองอ่อนนุ่มคล้ายกำมะหยี่ ในตัวผู้ที่มีขนาดย่อมมีเขาสั้นเรียก กว่างกิ หรือ กว่างแซม ตัวเมียไม่มีเขาเรียก กว่างแม่ หรือ กว่างอีลุ่ม

ขนาดโตเต็มที่ประมาณ 1-2 นิ้ว ขณะที่ตัวเมียจะมีความเล็กกว่า พบกระจายพันธุ์อยู่ทั่วไปในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีชนิดย่อยทั้งหมด 4 ชนิด

วงจรชีวิต

ด้วงกว่างชน มีวงจรชีวิตที่สั้น หลังจากเป็นอาศัยอยู่ใต้ดินมาเป็นเวลาเกือบปีแล้ว เมื่อเป็นตัวเต็มวัยจะมีอายุอยู่ได้เพียงแค่ไม่เกิน 3 เดือนเท่านั้น โดยจะออกจากดินในช่วงฤดูฝน ประมาณเดือนกรกฎาคมถึงเดือนตุลาคม ด้วงกว่างชนจัดเป็นแมลงศัตรูพืชชนิดหนึ่งเนื่องจากทั้งตัวเต็มวัยและตัวอ่อนกินพืชเศรษฐกิจบางชนิดเป็นอาหาร เช่น มะพร้าวและอ้อย ตัวเต็มวัยจะออกหากินในเวลากลางคืน

การเลี้ยง

ด้วงกว่างชน จัดเป็นสัตว์เลี้ยงที่คนไทยใช้ละเล่นให้ต่อสู้กันเป็นเวลานาน เช่นเดียวกับ ไก่ชน หรือ ปลากัด จนกลายเป็นประเพณีตามฤดูกาลที่ถิ่นล้านนา เช่นที่ จังหวัดเชียงใหม่ หรือน่าน ในต่างประเทศยังพบได้ที่ตอนเหนือของลาวและพม่า โดยจะนำตัวผู้ 2 ตัวมาขวิดกัน เรียกว่า "ชนกว่าง" โดยจะนำด้วงกว่างตัวผู้ 2 ตัวมาอยู่บนกระบอกไม้ยาวประมาณ 80-100 เซนติเมตร เส้นผ่าศูนย์กลาง 10 เซนติเมตร เรียกว่า ไม้กอน แล้วนำตัวเมียมาใส่รูปิดไว้ให้เห็นแต่เพียงหลัง เพื่อให้กลิ่นของตัวเมียดึงดูดตัวผู้ ด้วงกว่างชนตัวผู้จะสู้กันเพื่อแย่งชิงตัวเมีย แต่จะไม่สู้กันจนถึงตายเหมือนปลากัด การแพ้-ชนะ ขึ้นอยู่กับตัวที่ได้ล่าง คือ สามารถใช้เขางัดอีกตัวหนึ่งให้ลอยและคว่ำหงายท้องลงได้ ในขณะที่ตัวผุ้กำลังสู้กัน อาจใช้ไม้เรียวยาว ขนาดประมาณ 8 เซนติเมตร ที่เรียกว่า ไม้ฝัน ใช้ปั่นหรือยั่วยุให้ด้วงกว่างชนต่อสู้ให้รุนแรงยิ่งขึ้น โดยการใช้ไม้นี้แหย่หรือปั่นบริเวณหน้าหรือเขาหรือด้านข้างของตัวด้วงกว่างชน ให้เดินหรือทำในสิ่งที่ต้องการ

ชนิดย่อย

X. g. borneensis Minck, 1920
X. g. philippinensis Endrodi, 1957
X. g. sondaicus Silvestre, 2002
X. g. sumatrensis Minck, 1920

การอ้างอิงในสัญลักษณ์

ด้วงกว่างชน หรือ ด้วงกว่างโซ้ง ถูกใช้เป็นสัญลักษณ์ของสโมสรฟุตบอลเชียงราย ยูไนเต็ด ซึ่งเป็นทีมฟุตบอลประจำจังหวัดเชียงราย และได้รับฉายาว่า "กว่างโซ้งมหาภัย"

อ้างอิง

มรช.เตรียมเวทีรวมพลคนรักษ์กว่าง-นักสู้แห่งขุนเขา^[]

แหล่งข้อมูลอื่น

กว่าง

[1] มรช.เตรียมเวทีรวมพลคนรักษ์กว่าง-นักสู้แห่งขุนเขา^[]