ดาราศาสตร์ดาราจักร

ดาราศาสตร์ดาราจักร (อังกฤษ: Galactic astronomy) เป็นแขนงหนึ่งของการศึกษาทางดาราศาสตร์ที่ศึกษาเกี่ยวกับดาราจักรทางช้างเผือกของเรา รวมถึงส่วนประกอบภายในต่างๆ ซึ่งแตกต่างกับการศึกษาดาราศาสตร์ดาราจักรนอกระบบที่ศึกษาทุกสิ่งทุกอย่างที่อยู่ภายนอกดาราจักรของเรา

ทั้งนี้จะต้องไม่สับสนกับการศึกษากำเนิดและวิวัฒนาการของดาราจักร อันเป็นการศึกษาเกี่ยวกับดาราจักรโดยทั่วๆ ไป ว่าด้วยการก่อตัว การเกิดโครงสร้าง องค์ประกอบ พลวัตและปฏิกิริยา รวมถึงลักษณะของดาราจักรประเภทต่างๆ

สำหรับดาราจักรทางช้างเผือกซึ่งเป็นที่อยู่ของระบบสุริยะ เป็นตัวอย่างการศึกษาดาราจักรที่ดีแห่งหนึ่ง แม้ว่าพื้นที่ส่วนใหญ่ของดาราจักรจะถูกบดบังเอาไว้ ทว่าด้วยวิทยาการของดาราศาสตร์วิทยุ ดาราศาสตร์อินฟราเรด และสาขาอื่นๆ ที่พัฒนาขึ้นในคริสต์ศตวรรษที่ 20 ช่วยให้เราสามารถสำรวจผ่านฝุ่นและแก๊สมากมายที่มีอยู่ในดาราจักรของเราเองได้เป็นครั้งแรก

หัวข้อในการศึกษา

ตามมาตรฐานทั่วไปของแวดวงดาราศาสตร์ จะแบ่งการศึกษาองค์ประกอบต่างๆ ของดาราศาสตร์ดาราจักรดังนี้

1. abundances - ศึกษาเกี่ยวกับตำแหน่งของธาตุที่หนักกว่าฮีเลียม
2. ดุมดาราจักร - ศึกษาเกี่ยวกับพื้นที่ดุมดาราจักรที่อยู่รอบบริเวณศูนย์กลางทางช้างเผือก
3. ศูนย์กลาง - ศึกษาเกี่ยวกับบริเวณศูนย์กลางของทางช้างเผือก
4. แผ่นจาน - การศึกษาแผ่นจานของทางช้างเผือก (คือระนาบอันเป็นที่ตั้งของวัตถุในดาราจักรโดยส่วนใหญ่)
5. วิวัฒนาการ - ศึกษาเกี่ยวกับวิวัฒนาการของทางช้างเผือก
6. การก่อตัว - ศึกษาเกี่ยวกับการก่อตัวของทางช้างเผือก
7. องค์ประกอบพื้นฐาน - องค์ประกอบพื้นฐานของทางช้างเผือก (เช่น มวล ขนาด หรืออื่นๆ)
8. กระจุกดาวทรงกลม - ศึกษาเกี่ยวกับกระจุกดาวทรงกลมที่อยู่ในทางช้างเผือก
9. ฮาโล - ฮาโลขนาดใหญ่ที่อยู่รอบทางช้างเผือก
10. จลนศาสตร์และพลศาสตร์ - การเคลื่อนที่ของดาวฤกษ์และกระจุกดาว
11. นิวเคลียส - พื้นที่โดยรอบหลุมดำที่อยู่ในใจกลางของทางช้างเผือก (บริเวณดาราจักร Sagittarius A*)
12. กระจุกดาวเปิดและกลุ่มของดาวฤกษ์
13. ระบบสุริยะข้างเคียง
14. ชนิดของดาวฤกษ์ - จำนวน และประเภทของดาวฤกษ์ที่อยู่ในทางช้างเผือก
15. โครงสร้าง - ว่าด้วยโครงสร้างของดาราจักร (เช่นแขนกังหัน หรืออื่นๆ)

ประชากรดาวฤกษ์ในดาราจักร

• กระจุกดาวทรงกลม
• กระจุกดาวเปิด

ดูเพิ่ม

• ดาราจักร
• ทางช้างเผือก

แหล่งข้อมูลอื่น

• แผนที่แก๊สไฮโดรเจนในทางช้างเผือก 2005-05-08 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• แผนที่ฝุ่นในทางช้างเผือก 2019-07-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน