ช่วงอายุซานเคลียน

ช่วงอายุซานเคลียน (อังกฤษ: Zanclean age) คือช่วงอายุใหม่สุดหรือหินช่วงอายุบนสุดของไพลโอซีนในธรณีกาลสากล กินเวลาตั้งแต่ 5.333 ± 0.005 ล้านปีก่อนถึง 3.6 ± 0.005 ล้านปีก่อน อยู่ถัดจากของสมัยไมโอซีนและตามด้วยช่วงอายุปีอาเซนเซียน

ช่วงอายุซานเคลียน
5.333 – 3.600 ล้านปีก่อน PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N ↓
วิทยาการลำดับเวลา
−24 — – −22 — – −20 — – −18 — – −16 — – −14 — – −12 — – −10 — – −8 — – −6 — – −4 — – −2 — ซี โ น โ ซ อิ ก พ า นี โ อ จี น ค ไ ม โ อ ซี น ไ พ ล ฯ ไ พ ซานเคลียน ปีอาเซนเซียน เจลาเซียน         ← ← การขยายของแพรรีอเมริกาเหนือ การแบ่งย่อยของยุคนีโอจีนตาม ปี 2564 มาตราแกนแนวตั้ง: ล้านปีก่อน
นิรุกติศาสตร์
ความเป็นทางการของชื่อ	ทางการ
ข้อมูลการใช้
เทห์วัตถุ
การใช้ระดับภาค	ทั่วโลก ()
การใช้ช่วงเวลา	ธรณีกาลของ ICS
การนิยาม
หน่วยวิทยาการลำดับเวลา	(ช่วงอายุ)
หน่วยลำดับชั้นหิน
ความเป็นทางการของช่วงกาล	ทางการ
คำนิยามขอบล่าง	ฐานของเหตุการณ์แม่เหล็กทเวรา (C3n.4n) ซึ่งใหม่กว่า GSSP เพียง 9.6 หมื่นปี (5 วัฏจักรต่อเนื่องกัน)
ขอบล่าง GSSP	ชั้นหินเฮราคลีมิโนอา แคว้นซิซิลี ประเทศอิตาลี 37°23′30″N 13°16′50″E / 37.3917°N 13.2806°E / 37.3917; 13.2806
การอนุมัติ GSSP	2543
คำนิยามขอบบน	ฐานของการกลับขั้วแม่เหล็กเกาส์/กิลเบิร์ต (C2An/C2Ar)
ขอบบน GSSP	ชั้นหินปันตา ปิกโกลา แคว้นซิซิลี ประเทศอิตาลี 37°17′20″N 13°29′36″E / 37.2889°N 13.4933°E / 37.2889; 13.4933
การอนุมัติ GSSP	มกราคม 2540

ภาพในจินตนาการของศิลปินของเหตุการณ์น้ำท่วมเมดิเตอร์เรเนียนเมื่อ 5.3 ล้านปีก่อนในแนวช่องแคบยิบรอลตา (A) จนถึงช่องแคบซิซิลี (F)

ช่วงอายุนี้สัมพันธ์กับหินช่วงอายุในระดับภูมิภาค เช่น หินช่วงอายุโอโปอิเชียน (Opoitian) ของนิวซีแลนด์ และทาบิอาเนียน (Tabianian) หรือ ดาเชียน (Dacian) ของยุโรปกลาง นอกจากนี้ยังสอดคล้องกับตอนปลายของถึงของ ในรัฐแคลิฟอร์เนีย ช่วงอายุนี้สอดคล้องอย่างคร่าว ๆ กับช่วงกลางของหินช่วงอายุเดลมอนเชียน (Delmontian)

นิยาม

หินช่วงอายุซานเคลียนถูกเสนอโดยในปี ค.ศ. 1868 ตั้งชื่อตามชื่อของเมืองเมสซีนาบนเกาะซิซิลีในช่วงก่อนยุคโรมันว่า

ฐานของหินช่วงอายุซานเคลียน (และหินสมัยไพลโอซีน) ตั้งอยู่ในชั้นบนสุดของหินรุ่นแม่เหล็ก Cr3 (ประมาณ 100,000 ปีก่อนกึ่งหินรุ่นปกติทเวรา C3n.4n) นอกจากนี้ฐานยังอยู่ใกล้กับระดับการสูญพันธุ์ของสัตว์สปีชีส์ Triquetrorhabdulus rugosus ซึ่งเป็นแพลงก์ตอนขนาดเล็กเนื้อปูน (ฐานของ CN10b) และ การปรากฏครั้งแรกของแพลงก์ตอนขนาดเล็ก Ceratolithus acutus จุด GSSP สำหรับหินช่วงอายุซานเคลียนอยู่ใกล้กับซากของนครโบราณบนเกาะซิซิลี ประเทศอิตาลี

ด้านบนของหินช่วงอายุซานเคลียน (ฐานของหินช่วงอายุปีอาเซนเซียน) คือฐานของหินรุ่นแม่เหล็ก C2An (ฐานของหินรุ่นเกาส์และที่การสูญพันธุ์ของฟอรามินิเฟอราชนิดแพลงก์ตอน Globorotalia margaritae และ Pulleniatina primalis

เหตุการณ์ของช่วงอายุซานเคลียน

• เป็นเหตุการณ์อันเป็นจุดเริ่มต้นของช่วงอายุ และจุดสิ้นสุดของช่วงอายุเมสซิเนียน โดยน้ำไหลจากมหาสมุทรแอตแลนติกผ่านช่องแคบยิบรอลตาร์บริเวณเมดิเตอร์เรเนียน ทำให้ซึ่งเป็นเหตุการณ์เมื่อ 5.96 ล้านปีก่อนในช่วงอายุเมสซิเนียน สมัยไมโอซีน ซึ่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียนเกิดระเหยไปบางส่วนหรือทั้งหมดนั้นสิ้นสุดลง
• การทับถมในซึ่งเป็นการทับถมเมื่อน้ำในเขตร้อนเริ่มไหลย้อนกลับในตอนปลายของช่วงอายุซานเคลียน

อ้างอิง

1. Krijgsman, W.; Garcés, M.; Langereis, C. G.; Daams, R.; Van Dam, J.; Van Der Meulen, A. J.; Agustí, J.; Cabrera, L. (1996). "A new chronology for the middle to late Miocene continental record in Spain". Earth and Planetary Science Letters. 142 (3–4): 367–380. Bibcode:1996E&PSL.142..367K. doi:10.1016/0012-821X(96)00109-4.
2. Retallack, G. J. (1997). "Neogene Expansion of the North American Prairie". PALAIOS. 12 (4): 380–390. doi:10.2307/3515337. JSTOR 3515337. สืบค้นเมื่อ 2008-02-11.
3. "ICS Timescale Chart" (PDF). www.stratigraphy.org.
4. Van Couvering, John; Castradori, Davide; Cita, Maria; Hilgen, Frederik; Rio, Domenico (September 2000). "The base of the Zanclean Stage and of the Pliocene Series" (PDF). Episodes. 23: 179–187.
5. Castradori, D.; D. Rio; F. J. Hilgen; L. J. Lourens (1998). "The Global Standard Stratotype-section and Point (GSSP) of the Piacenzian Stage (Middle Pliocene)" (PDF). Episodes. 21 (2): 88–93. doi:10.18814/epiiugs/1998/v21i2/003. สืบค้นเมื่อ 26 December 2020.
6. Gradstein, F.M.; Ogg, J.G.; Schmitz, M.D.; Ogg, G.M. (editors) (2012). The Geologic Timescale 2012. Elsevier. pp. 936–937. ISBN .{{}}: CS1 maint: uses authors parameter ()
7. Allaby, Ailsa; Michael Allaby (1999). "Delmontian". A Dictionary of Earth Sciences. Encyclopedia.com. สืบค้นเมื่อ 10 Dec 2009. A stage in the Upper Tertiary of the west coast of N. America
8. Van Couvering et al. (2000)
9. A high-resolution stratigraphic framework for the latest Messinian events in the Mediterranean area. vol. 5, nos. 3-4, pp. 323-342, text-figures 1-9, 2008. (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ January 21, 2012. สืบค้นเมื่อ December 10, 2009.{{}}: CS1 maint: archived copy as title ()
10. The Geology of the Everglades and Adjacent Areas. ISBN .

เอกสารข้อมูล

• Castradori, D.; Rio, D.; Hilgen, F.J. & Lourens, L.J.; 1998: The Global Standard Stratotype section and Point (GSSP) of the Piacenzian Stage (Middle Pliocene), Episodes, 21(2): pp 88–93.
• Gradstein, F.M.; Ogg, J.G. & Smith, A.G. (eds.) (2005) A Geologic Time Scale 2004 Cambridge University Press, Cambridge, UK, ISBN .
• Giuseppe Seguenza; 1868: La Formation Zancléenne, ou recherches sur une nouvelle formation tertiaire, Bulletin de la Société Géologique de France, séries 2, 25: 465-485. (ในภาษาฝรั่งเศส)
• Van Couvering, J.A.; Castradori, D.; Cita, M.B.; Hilgen, F.J. & Rio, D.; 2000: The base of the Zanclean Stage and of the Pliocene Series, Episodes, 23(3): pp 179–187.

แหล่งข้อมูลอื่น

• ช่วงอายุซานเคลียน ที่ ฐานข้อมูล GeoWhen (อังกฤษ)
• เส้นเวลาของยุคนีโอจีน ที่เว็บไซต์ของคณะกรรมาธิการย่อยเพื่อสารสนเทศการลำดับชั้นหินของ ICS (อังกฤษ)
• ที่เว็บไซต์ของเครือข่ายชาวนอร์เวย์เพื่อการบันทึกชายฝั่งทางธรณีวิทยาและการลำดับชั้นหิน (อังกฤษ)