ประเทศเบลเย ยมเป นสหพ นธร ฐอ นประกอบไปด วย 3 ประชาคม community ก บ 3 แคว น region ท ม พ นฐานมาจาก 4 พ นท ภาษา language a

ประเทศเบลเยียมเป็นสหพันธรัฐอันประกอบไปด้วย 3 ประชาคม (community) กับ 3 แคว้น (region) ที่มีพื้นฐานมาจาก 4 พื้นที่ภาษา (language area) ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรเบลเยียม ค.ศ. 1970 ระหว่างกระบวนการปฏิรูปรัฐธรรมนูญในคริสต์ทศวรรษ 1970 และ 1980 เบลเยียมได้เปลี่ยนรูปแบบการปกครองจากรัฐเดี่ยวเป็นสหพันธรัฐ ประกอบด้วยรัฐบาลกลาง รัฐบาลแคว้น และรัฐบาลประชาคม โดยหลักการนี้สร้างขึ้นเพื่อลดความตึงเครียดด้านความแตกต่างทางภาษา วัฒนธรรม สังคม และเศรษฐกิจโดยรวม

แผนที่จำแนกถึงการแบ่งประชาคม แคว้น และพื้นที่ภาษาของประเทศเบลเยียม
  ภาษาดัตช์

  ภาษาฝรั่งเศส

  ภาษาเยอรมัน

  ทวิภาษา (ดัตช์/ฝรั่งเศส)

ประชาคม แคว้น
**เฟลมิช** **เฟลมิช** (ฟลานเดอส์)
**นครหลวง** (บรัสเซลส์)
**ฝรั่งเศส**
**วอลลูน** (วอลโลเนีย)
**เยอรมัน**
อาณาเขตของแต่ละจังหวัดแบ่งโดยเส้นทึบสีดำ

โครงสร้าง

โครงสร้างการปกครองในมาตรา 1 ของรัฐธรรมนูญเบลเยียม ให้อำนาจในการปกครองโดยมีรัฐสภาและรัฐบาลในระดับรัฐ ระดับประชาคม และระดับแคว้น โดยหน่วยที่ระบุด้วย อักษรตัวเอียง นั้นไม่มีสถาบันดังกล่าวเป็นของตนเอง ได้แก่ เขต เนื่องจากเป็นหน่วยการปกครองล้วน ๆ; พื้นที่ภาษา เนื่องจากเป็นเพียงตัวกำหนดระเบียบทางภาษาในเทศบาลหนึ่ง ๆ เท่านั้น; และแคว้นเฟลมิช เนื่องจากอำนาจต่าง ๆ ของแคว้นมีประชาคมเฟลมิชเป็นผู้ใช้

ระดับประเทศ	1	ราชอาณาจักรเบลเยียม
พื้นที่ภาษา	4	ดัตช์					ทวิภาษา		ฝรั่งเศส					เยอรมัน
ประชาคม	3	ประชาคมเฟลมิช						ประชาคมฝรั่งเศส						ประชาคมผู้พูดภาษาเยอรมัน
แคว้น	3	แคว้นเฟลมิช					บรัสเซลส์ แคว้นนครหลวง		แคว้นวอลลูน
จังหวัด	10	เวสต์ฟลานเดอส์	อีสต์ฟลานเดอส์	แอนต์เวิร์ป	ลิมบืร์ค	เฟลมิช บราบันต์	บรัสเซลส์ แคว้นนครหลวง		วอลลูน บราบันต์	แอโน	ลักเซมเบิร์ก	นามูร์	ลีแยฌ
เขต	43	8	6	3	3	2	1		1	7	5	3	4
เทศบาล	581	64	60	69	42	65	19		27	69	44	38	75	9

เขตการปกครอง

แคว้นเฟลมิช (ฟลานเดอส์) และ แคว้นวอลลูน (วอลโลเนีย) แบ่งย่อยออกเป็น จังหวัด (province) แคว้นละ 5 จังหวัด ส่วนแคว้นที่สาม ได้แก่ แคว้นนครหลวงบรัสเซลส์ นั้นมิได้มีฐานะเป็นจังหวัดและไม่มีเขตย่อยเป็นจังหวัดเช่นกัน โดยรวมทั้งหมดในประเทศเบลเยียมแบ่งการปกครองย่อยเป็น 589 เทศบาล (municipality) ซึ่งในแต่ละเขตเทศบาลนั้นจะแบ่งย่อยลงได้อีกเป็นเขตเทศบาลย่อย (sub-municipality) จำนวนหลายเขตรวมกัน

ประชาคม, แคว้น, พื้นที่ภาษา, เทศบาล และ จังหวัด ล้วนเป็นองค์ประกอบทางการปกครองหลักในระดับชาติของเบลเยียมตามที่ระบุในรัฐธรรมนูญ ส่วนการแบ่งการปกครองที่สำคัญน้อยลงมาได้แก่ เขตร่วมเทศบาล (intra-municipal district), เขตการปกครอง (administrative arrondissement), เขตเลือกตั้งและเขตตุลาการ (electoral and judicial arrondissement), เขตตำรวจ (police district) และล่าสุดทีมีการก่อตั้งคือ เขตตำรวจระหว่างเทศบาล (inter-municipal police zone) ซึ่งอยู่ในระดับย่อยลงไปของเขตตำรวจ

หน่วยการปกครองทุกระดับ ได้แก่ พื้นที่ภาษา, ประชาคม, แคว้น, จังหวัด และเทศบาล มีแนวแบ่งเขตทางภูมิศาสตร์ อย่างไรก็ตาม พื้นที่ภาษาไม่มีสำนักงานหรืออำนาจปกครองใด ๆ โดยเป็นเพียงแต่ตัวช่วยให้แบ่งเขตการปกครองได้ง่ายขึ้น ดังนั้นประชาคมจึงได้รับการกำหนดเขตทางภูมิศาสตร์โดยเท่าเทียมกัน แต่ประชาคมต่าง ๆ ของเบลเยียมไม่ได้สื่อหรืออ้างอิงถึงกลุ่มประชากรต่างหากโดยตรง แต่สื่อถึงกลุ่มของความรู้ในภาษา วัฒนธรรม และการเมืองต่างหากในประเทศเสียมากกว่า

แต่ละประชาคมมีอาณาเขตตามที่ระบุไว้ในกฎหมายเพื่อให้สามารถใช้อำนาจปกครองได้ในบางระดับ โดยประชาคมเฟลมิชจะมีอำนาจตามกฎหมายที่ให้อำนาจไว้เฉพาะภายในพื้นที่ภาษาดัตช์ (ซึ่งตรงกับแคว้นเฟลมิช) และภายในพื้นที่ทวิภาษานครหลวงบรัสเซลส์ (ซึ่งตรงกับแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์); ประชาคมฝรั่งเศสแห่งเบลเยียมจะมีสิทธิตามกฎหมายภายในเขตที่ใช้ภาษาฝรั่งเศสเท่านั้น ได้แก่ แคว้นวอลลูนและพื้นที่ทวิภาษาในแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์; ส่วนประชาคมผู้พูดภาษาเยอรมันแห่งเบลเยียมจะมีอำนาจในบริเวณที่ใช้ภาษาเยอรมันเป็นภาษาหลักซึ่งได้แก่อาณาเขตเล็ก ๆ ภายในจังหวัดลีแยฌในแคว้นวอลลูนซึ่งมีพรมแดนติดต่อกับประเทศเยอรมนี

แคว้นทั้งสามในเบลเยียมได้แก่:

แคว้นนครหลวงบรัสเซลส์ (ฝรั่งเศส: Région de Bruxelles-Capitale; ดัตช์: Brussels Hoofdstedelijk Gewest) หรือบรัสเซลส์ (ฝรั่งเศส: Bruxelles; ดัตช์: Brussels)
แคว้นเฟลมิช (ดัตช์: Vlaams Gewest) หรือฟลานเดอส์ (ดัตช์: Vlaanderen)
แคว้นวอลลูน (ฝรั่งเศส: Région wallonne; เยอรมัน: Wallonische Region) หรือวอลโลเนีย (ฝรั่งเศส: Wallonie; เยอรมัน: Wallonien, Wallonie)

ประชาคมทั้งสามได้แก่:

ประชาคมเฟลมิช (ดัตช์: Vlaamse Gemeenschap) สำหรับเขตที่ใช้ภาษาดัตช์เป็นหลัก
ประชาคมฝรั่งเศส (ฝรั่งเศส: Communauté Française) สำหรับเขตที่ใช้ภาษาฝรั่งเศสเป็นหลัก
ประชาคมผู้พูดภาษาเยอรมัน (เยอรมัน: Deutschsprachige Gemeinschaft) สำหรับเขตที่ใช้ภาษาเยอรมันเป็นหลัก

พื้นที่ภาษาทั้งสี่ได้แก่:

พื้นที่ภาษาดัตช์
พื้นที่ทวิภาษานครหลวงบรัสเซลส์
พื้นที่ภาษาฝรั่งเศส
พื้นที่ภาษาเยอรมัน (ซึ่งมีที่อำนวยความสะดวกทางภาษาสำหรับผู้ใช้ภาษาฝรั่งเศส)

ตามรัฐธรรมนูญได้กำหนดให้ใช้ภาษาราชการแบ่งตามเทศบาล รวมทั้งเขตดินแดนตามรายละเอียดต่อไปนี้

	บริการสาธารณะต่าง ๆ อำนวยความสะดวก และให้บริการเป็นภาษา			ระดับประชาคม			ระดับแคว้น (และจังหวัดในปกครอง)			ระดับ รัฐ
	บริการสาธารณะต่าง ๆ อำนวยความสะดวก และให้บริการเป็นภาษา			เฟลมิช	ฝรั่งเศส	เยอรมัน	เฟลมิช	วอลลูน	นครหลวง บรัสเซลส์
	ดัตช์	ฝรั่งเศส	เยอรมัน	เฟลมิช	ฝรั่งเศส	เยอรมัน	เฟลมิช	วอลลูน	นครหลวง บรัสเซลส์
พื้นที่ภาษาดัตช์	Y	ใน 12 เทศบาล (เฉพาะ "การอำนวยความสะดวก")	—	Y	—	—	Y	—	—	Y
พื้นที่ภาษาฝรั่งเศส	ใน 4 เทศบาล (เฉพาะ "การอำนวยความสะดวก")	Y	ใน 2 เทศบาล (เฉพาะ "การอำนวยความสะดวก")	—	Y	—	—	Y	—	Y
พื้นที่ทวิภาษานครหลวงบรัสเซลส์	Y	Y	—	Y	Y	—	—	—	Y	Y
พื้นที่ภาษาเยอรมัน	—	ใน 9 เทศบาล (เฉพาะ "การอำนวยความสะดวก")	Y	—	—	Y	—	Y	—	Y
	ตามกฎหมายแล้ว ผู้อยู่อาศัยในเขตเทศบาลทั้ง 27 เขต สามารถขอรับบริการ "อำนวยความสะดวก" อย่างจำกัดเป็นภาษาอื่นที่ไม่ใช่ภาษาในเขตของตนได้ แต่ "การอำนวยความสะดวก" ดังกล่าวจัดให้มีเฉพาะในเขตเทศบาลบางเขตที่อยู่ใกล้พรมแดนระหว่างแคว้นเฟลมิชกับแคว้นวอลลูนและแคว้นเฟลมิชกับแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์ และในอีก 2 เขตเทศบาลในแคว้นวอลลูนที่อยู่ติดกับพื้นที่ภาษาเยอรมัน รวมทั้งในทุกเขตเทศบาลในพื้นที่ดังกล่าว

ประชาคม

ประชาคม	ประชาคมเฟลมิช	ประชาคมฝรั่งเศส	ประชาคมผู้พูดภาษาเยอรมัน
ชื่อในภาษาดัตช์
ชื่อในภาษาฝรั่งเศส	(Communauté flamande)	Communauté française	(Communauté germanophone)
ชื่อในภาษาเยอรมัน	(Flämische Gemeinschaft)	(Französische Gemeinschaft)	Deutschsprachige Gemeinschaft
ที่ตั้ง
ธง
เมืองหลวง	บรัสเซลส์ (ร่วมกับแคว้นเฟลมิช)	บรัสเซลส์
ประชากร	±6,900,000 คน (60% ของเบลเยียม)	±4,500,000 คน (40% ของเบลเยียม)	77,527 คน [2019] (0.7% ของเบลเยียม)
ประธาน	ยัน ยัมโบน () (ร่วมกับแคว้นเฟลมิช)	ปีแยร์-อีฟว์ เฌอออแล ()	อ็อลลิเวอร์ พาช (รายชื่อ)
เว็บไซต์	www.flanders.be	www.cfwb.be	www.dglive.be

ประชาคมต่าง ๆ ได้รับการจัดตั้งเมื่อ ค.ศ. 1970 โดยมีสถานะเป็น "ประชาคมทางวัฒนธรรม" ซึ่งมีขอบเขตและหน้าที่ที่จำกัด ต่อมาใน ค.ศ. 1980 ได้มีการถ่ายโอนอำนาจรัฐเข้าไปสู่ประชาคมมากขึ้น และเปลี่ยนชื่อเหลือแค่เพียง "ประชาคม"

ทั้งประชาคมเฟลมิชและประชาคมฝรั่งเศสมีเขตอำนาจครอบคลุมพื้นที่ของแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์ ดังนั้นจึงไม่สามารถระบุจำนวนประชากรของแต่ละประชาคมได้อย่างแน่ชัด มีเพียงประชาคมผู้พูดภาษาเยอรมันประชาคมเดียวที่มีพื้นที่ที่อยู่ภายใต้เขตอำนาจหนึ่งเดียวในฐานะประชาคม และต่อมายังได้มีการถ่ายโอนอำนาจบริหารจากแคว้นวอลลูนไปยังประชาคมนี้เพิ่มขึ้น

แคว้น

แคว้น	แคว้นเฟลมิช	แคว้นวอลลูน	แคว้นนครหลวงบรัสเซลส์
ชื่อในภาษาดัตช์
ชื่อในภาษาฝรั่งเศส	(Région flamande)	Région wallonne	Région de Bruxelles-Capitale
ชื่อในภาษาเยอรมัน	(Flämische Region)	Wallonische Region	(Region Brüssel-Hauptstadt)
ที่ตั้ง
ธง
เมืองหลวง	บรัสเซลส์	นามูร์	บรัสเซลส์
ISO 3166-2:BE	VLG	WAL	BRU
พื้นที่	13,522 ตร.กม. (44.29% ของประเทศ)	16,844 ตร.กม. (55.18% ของประเทศ)	161 ตร.กม. (0.53% ของประเทศ)
จังหวัด	เฟลมิชบราบันต์ ลิมบืร์ค เวสต์ฟลานเดอส์ อีสต์ฟลานเดอส์ แอนต์เวิร์ป	นามูร์ ลักเซมเบิร์ก ลีแยฌ วอลลูนบราบันต์ แอโน	ไม่มี
เขตเทศบาล	300	262	19
ประชากร	6,589,069 คน [2019] (57.6% ของประเทศ)	3,633,795 คน [2019] (31.8% ของประเทศ)	1,208,542 คน [2019] (10.6% ของประเทศ)
ความหนาแน่นประชากร	484 คน/ตร.กม.	216 คน/ตร.กม.	7,442 คน/ตร.กม.
ประธาน	ยัน ยัมโบน ()	เอลีโย ดี รูโป ()	รูดี เฟอร์โฟร์ต ()
เว็บไซต์	www.flanders.be	www.wallonie.be	be.brussels

หมายเหตุ

นอกเหนือจากเขตเทศบาลที่มีการอำนวยความสะดวกทางภาษาสำหรับปัจเจกบุคคลแล้ว พื้นที่ภาษาฝรั่งเศสยังมีเขตเทศบาลอีกสามเขตที่ซึ่งภาษาที่สองในการศึกษาตามกฎหมายจะต้องเป็นภาษาดัตช์หรือภาษาเยอรมัน ในขณะที่ในเขตเทศบาลที่ไม่มีสถานะพิเศษก็อนุญาตให้ใช้ภาษาอังกฤษได้ในกรณีนี้เช่นกัน

อ้างอิง

(ภาษาดัตช์). Vlaanderen.be. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-01-11. สืบค้นเมื่อ 2007-07-10.
. Flanders.be. Flemish Government. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-09-27. สืบค้นเมื่อ 2007-05-24.
Lebrun, Sophie (7 January 2003). "Langues à l'école: imposées ou au choix, un peu ou beaucoup" (ภาษาฝรั่งเศส). . สืบค้นเมื่อ 17 August 2007.
เนื่องจากแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์เป็นส่วนหนึ่งของทั้งประชาคมเฟลมิชและประชาคมฝรั่งเศสแห่งเบลเยียม จึงไม่สามารถระบุจำนวนประชากรที่แน่นอนของประชาคมเฟลมิชได้ โดยในแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์มีผู้อยู่อาศัย 1,208,542 คน (ณ วันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2019) ประมาณร้อยละ 10–20 ในจำนวนนี้อาจถือว่าเป็นประชากรส่วนหนึ่งของประชาคมเฟลมิช เมื่อรวมกับแคว้นเฟลมิชซึ่งมีจำนวนผู้อยู่อาศัย 6,589,069 คน (ณ วันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2019) แล้ว จึงประมาณได้ว่ามีผู้อยู่อาศัย 6.5 ถึง 7 ล้านคน
https://statbel.fgov.be/nl/themas/bevolking/structuur-van-de-bevolking

[Lebrun-4] นอกเหนือจากเขตเทศบาลที่มีการอำนวยความสะดวกทางภาษาสำหรับปัจเจกบุคคลแล้ว พื้นที่ภาษาฝรั่งเศสยังมีเขตเทศบาลอีกสามเขตที่ซึ่งภาษาที่สองในการศึกษาตามกฎหมายจะต้องเป็นภาษาดัตช์หรือภาษาเยอรมัน ในขณะที่ในเขตเทศบาลที่ไม่มีสถานะพิเศษก็อนุญาตให้ใช้ภาษาอังกฤษได้ในกรณีนี้เช่นกัน

[1] (ภาษาดัตช์). Vlaanderen.be. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2008-01-11. สืบค้นเมื่อ 2007-07-10.

[StateStructure-2] . Flanders.be. Flemish Government. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-09-27. สืบค้นเมื่อ 2007-05-24.

[3] Lebrun, Sophie (7 January 2003). "Langues à l'école: imposées ou au choix, un peu ou beaucoup" (ภาษาฝรั่งเศส). . สืบค้นเมื่อ 17 August 2007.

[5] เนื่องจากแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์เป็นส่วนหนึ่งของทั้งประชาคมเฟลมิชและประชาคมฝรั่งเศสแห่งเบลเยียม จึงไม่สามารถระบุจำนวนประชากรที่แน่นอนของประชาคมเฟลมิชได้ โดยในแคว้นนครหลวงบรัสเซลส์มีผู้อยู่อาศัย 1,208,542 คน (ณ วันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2019) ประมาณร้อยละ 10–20 ในจำนวนนี้อาจถือว่าเป็นประชากรส่วนหนึ่งของประชาคมเฟลมิช เมื่อรวมกับแคว้นเฟลมิชซึ่งมีจำนวนผู้อยู่อาศัย 6,589,069 คน (ณ วันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2019) แล้ว จึงประมาณได้ว่ามีผู้อยู่อาศัย 6.5 ถึง 7 ล้านคน

[Structuur_van_de_bevolking-6] ttps://statbel.fgov.be/nl/themas/bevolking/structuur-van-de-bevolking

ประชาคม		แคว้น
ภาษาดัตช์		ภาษาฝรั่งเศส
ภาษาเยอรมัน		ทวิภาษา (ดัตช์/ฝรั่งเศส)
เฟลมิช		เฟลมิช (ฟลานเดอส์)
เฟลมิช		นครหลวง (บรัสเซลส์)
ฝรั่งเศส		นครหลวง (บรัสเซลส์)
ฝรั่งเศส		วอลลูน (วอลโลเนีย)
เยอรมัน		วอลลูน (วอลโลเนีย)