กาโรลึส กลือซียึส (ดัตช์: Carolus Clusius) หรือ ชาร์ล เดอ เลกลูซ (ฝรั่งเศส: Charles de L'Écluse, Charles de L'Escluse; 19 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1526 - 4 เมษายน ค.ศ. 1609) เป็นนายแพทย์และนักพฤกษศาสตร์ชาวเฟลมิชคนสำคัญ เกิดเมื่อวันที่ 19 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1526 ที่เมืองอารัสในประเทศฝรั่งเศสปัจจุบัน และเสียชีวิตเมื่อวันที่ 4 เมษายน ค.ศ. 1609 ที่เมืองไลเดินในประเทศเนเธอร์แลนด์ปัจจุบัน อาจถือว่ากลือซียึสเป็นนักพฤกษศาสตร์ผู้เป็นผู้นำคนสำคัญที่สุดคนหนึ่งของคริสต์ศตวรรษที่ 16 ของสาขาพืชกรรมสวน
กาโรลึส กลือซียึส | |
---|---|
กาโรลึส กลือซียึส | |
เกิด | 19 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1526 |
เสียชีวิต | 4 เมษายน ค.ศ. 1609 |
สัญชาติ | ชาวเบลเยียม |
อาชีพ | แพทย์และนักพฤกษศาสตร์ |
ผลงานเด่น | Exoticorum libri decem |
ตำแหน่ง | นักพฤกษศาสตร์ |
กลือซียึสได้รับการศึกษาด้านการแพทย์ที่มงเปอลีเยกับ (Guillaume Rondelet) ศาสตราจารย์แพทย์ศาสตร์คนสำคัญ แต่ก็ไม่มีโอกาสได้ทำหน้าที่เป็นแพทย์ตามที่ได้ร่ำเรียนมา ในปี ค.ศ. 1573 กลือซียึสก็ได้รับแต่งตั้งให้เป็นผู้ดูแลสวนสมุนไพรหลวงในกรุงเวียนนาโดยจักรพรรดิมักซีมีเลียนที่ 2 และเป็นพนักงานห้องพระบรรทม แต่รับตำแหน่งอยู่ไม่นานก็ถูกปลดเมื่อจักรพรรดิรูดอล์ฟที่ 2 ขึ้นครองราชย์ในปี ค.ศ. 1576 หลังจากออกจากเวียนนาในปลายคริสต์ทศวรรษ 1580 แล้ว กลือซียึสก็ไปทำงานอยู่ที่แฟรงก์เฟิร์ตก่อนที่จะได้รับตำแหน่งเป็นศาสตราจารย์ที่มหาวิทยาลัยไลเดินในเดือนตุลาคม ค.ศ. 1593 กลือซียึสเป็นผู้ช่วยในการก่อตั้งสวนพฤกษศาสตร์อย่างเป็นทางการของยุโรปเป็นแห่งแรก ๆ ที่ไลเดิน คือ "สวนพฤกษศาสตร์ไลเดิน" (Hortus Botanicus Leiden) รายละเอียดของพืชที่ปลูกที่บันทึกไว้สามารถทำให้สามารถรื้อฟื้นการสร้างสวนเดียวกันนั้นขึ้นใหม่ได้ไม่ไกลจากส่วนเดิมเท่าใดนัก
ในด้านประวัติศาสตร์การสวน กลือซียึสเป็นผู้มีชื่อเสียงไม่แต่ในด้านความรู้ความสามารถแต่ยังในด้านการสังเกตเกี่ยวกับการแตกสีของทิวลิป — ที่ในคริสต์ศตวรรษที่ 19 จึงได้ทราบกันว่าเกิดจากไวรัส — ที่ทำให้ดอกทิวลิปแตกออกเป็นสีต่าง ๆ และมีลักษณะเป็นเปลว หรือขนนกที่นำไปสู่การซื้อหัวทิวลิปที่เชื่อกันว่าจะแตกสีในเหตุการณ์ที่เรียกกันว่า "ความคลั่งทิวลิป" ที่เกิดขึ้นในเนเธอร์แลนด์ในคริสต์ทศวรรษ 1630 กลือซียึสเป็นผู้วางรากฐานการขยายสายพันธุ์ทิวลิปและระบบการซื้อขายหัวทิวลิปที่กลายมาเป็นอุตสาหกรรมสำคัญของเนเธอร์แลนด์ในปัจจุบัน
กลือซียึสมีงานแปลและงานเขียนหลายชิ้นซึ่งรวม (Exoticorum libri decem) ไว้ด้วย
อ้างอิง
- Garber, Peter M. (1989), "Tulipmania", Journal of Political Economy, 97 (3): 535–560, doi:10.1086/
{{}}
: ตรวจสอบค่า|doi=
((help))
ดูเพิ่ม
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
kaorlus kluxsiyus dtch Carolus Clusius hrux charl edx elklus frngess Charles de L Ecluse Charles de L Escluse 19 kumphaphnth kh s 1526 4 emsayn kh s 1609 epnnayaephthyaelankphvkssastrchaweflmichkhnsakhy ekidemuxwnthi 19 kumphaphnth kh s 1526 thiemuxngxarsinpraethsfrngesspccubn aelaesiychiwitemuxwnthi 4 emsayn kh s 1609 thiemuxngiledininpraethsenethxraelndpccubn xacthuxwakluxsiyusepnnkphvkssastrphuepnphunakhnsakhythisudkhnhnungkhxngkhriststwrrsthi 16 khxngsakhaphuchkrrmswnkaorlus kluxsiyuskaorlus kluxsiyusekid19 kumphaphnth kh s 1526esiychiwit4 emsayn kh s 1609sychatichawebleyiymxachiphaephthyaelankphvkssastrphlnganednExoticorum libri decemtaaehnngnkphvkssastrnkphvkssastr kluxsiyusidrbkarsuksadankaraephthythimngepxlieykb Guillaume Rondelet sastracaryaephthysastrkhnsakhy aetkimmioxkasidthahnathiepnaephthytamthiidraeriynma inpi kh s 1573 kluxsiyuskidrbaetngtngihepnphuduaelswnsmuniphrhlwnginkrungewiynnaodyckrphrrdimksimieliynthi 2 aelaepnphnknganhxngphrabrrthm aetrbtaaehnngxyuimnankthukpldemuxckrphrrdirudxlfthi 2 khunkhrxngrachyinpi kh s 1576 hlngcakxxkcakewiynnainplaykhristthswrrs 1580 aelw kluxsiyuskipthanganxyuthiaefrngkefirtkxnthicaidrbtaaehnngepnsastracarythimhawithyalyiledinineduxntulakhm kh s 1593 kluxsiyusepnphuchwyinkarkxtngswnphvkssastrxyangepnthangkarkhxngyuorpepnaehngaerk thiiledin khux swnphvkssastriledin Hortus Botanicus Leiden raylaexiydkhxngphuchthiplukthibnthukiwsamarththaihsamarthruxfunkarsrangswnediywknnnkhunihmidimiklcakswnedimethaidnk indanprawtisastrkarswn kluxsiyusepnphumichuxesiyngimaetindankhwamrukhwamsamarthaetyngindankarsngektekiywkbkaraetksikhxngthiwlip thiinkhriststwrrsthi 19 cungidthrabknwaekidcakiwrs thithaihdxkthiwlipaetkxxkepnsitang aelamilksnaepneplw hruxkhnnkthinaipsukarsuxhwthiwlipthiechuxknwacaaetksiinehtukarnthieriykknwa khwamkhlngthiwlip thiekidkhuninenethxraelndinkhristthswrrs 1630 kluxsiyusepnphuwangrakthankarkhyaysayphnthuthiwlipaelarabbkarsuxkhayhwthiwlipthiklaymaepnxutsahkrrmsakhykhxngenethxraelndinpccubn kluxsiyusminganaeplaelanganekhiynhlaychinsungrwm Exoticorum libri decem iwdwyxangxingGarber Peter M 1989 Tulipmania Journal of Political Economy 97 3 535 560 doi 10 1086 a href wiki E0 B9 81 E0 B8 A1 E0 B9 88 E0 B9 81 E0 B8 9A E0 B8 9A Citation title aemaebb Citation citation a trwcsxbkha doi help duephimphuchkrrmswn khwamkhlngthiwlipbthkhwamchiwprawtiniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk