จำเริญ ทรงกิติรัตน์

จำเริญ ทรงกิตรัตน์ มีชื่อจริงว่า ร้อยตำรวจเอก สำเริง ศรีมาดี เป็นชาวจังหวัดนครพนม เป็นนักมวยสากลชาวไทยคนแรกที่ได้ชิงแชมป์โลก และเป็นแชมป์สหพันธ์มวยภาคตะวันออกไกลและแปซิฟิก (OPBF) คนแรกของประเทศไทย มีฉายาว่า "จิ้งเหลนไฟ"

จำเริญ ทรงกิตรัตน์ (Chamroen Songkitrat)
ชื่อจริง	พ.ต.ต. สำเริง ศรีมาดี
ฉายา	จิ้งเหลนไฟ
รุ่น	ไลท์เวท แบนตัมเวท
เกิด	20 ตุลาคม พ.ศ. 2471 จังหวัดนครพนม
เสียชีวิต	29 สิงหาคม พ.ศ. 2546 (74 ปี)
ชกทั้งหมด	13
ชนะ	7
ชนะน็อก	2
แพ้	5
เสมอ	1
เทรนเนอร์	จำลอง รัตนก้านตรง (มวยไทย)

จำเริญ ทรงกิตรัตน์ (ซ้าย) ชกชิงแชมป์ท่ามกลางสายฝนกับจิมมี่ คาร์รัทเธอร์

เริ่มต้นจากมวยไทย

จำเริญหัดมวยครั้งแรกกับครูจำลอง รัตนก้านตรง เมื่ออายุ 13 ปี ตระเวนชกมวยที่บ้านเกิดจนมีชื่อเสียง เมื่อเข้ามาเรียนหนังสือในกรุงทพฯ จึงชกมวยไปด้วยโดยอยู่ที่ค่ายนฤภัย ใช้ชื่อว่า สำเริง นฤภัย ต่อมาย้ายไปอยู่คณะทรงกิตรัตน์ของกิตติ อัชชวณิชย์ ใช้ชื่อว่า "จำเริญ ทรงกิตรัตน์" จนมีชื่อเสียง ด้านการศึกษา จำเริญเรียนจบหลักสูตรพลศึกษา รับราชการตำรวจตำแหน่งครูมวยของโรงเรียนนายร้อยตำรวจ

ชกมวยสากล

แชมป์ OPBF คนแรก

เมื่อชกมวยไทยจนไม่มีใครสู้ มีเพียงผล พระประแดง คนเดียวที่ปราบไม่ได้ จำเริญจึงหันมาชกมวยสากลอย่างจริงจัง ได้ชิงแชมป์ OPBF รุ่นเฟเธอร์เวท แต่ไม่สำเร็จ แพ้คะแนน ลาร์รี่ บาตาน ที่ฟิลิปปินส์แบบสูสี จึงได้รับการสนับสนุนจาก พ.ต.อ. เผ่า ศรียานนท์ ให้ขึ้นชิงแชมป์ OPBF รุ่นไลท์เวทคราวนี้จำเริญสร้างประวัติศาสตร์ครองแชมป์ OPBF เป็นคนแรกของไทย ชนะคะแนน สปีดี้ คาบาเนลลา เมื่อ 13 ตุลาคม พ.ศ. 2495

คนแรกที่ชิงแชมป์โลก

จำเริญป้องกันแชมป์ OPBF ครั้งเดียวแล้วจึงสละตำแหน่ง ลดลงมาชกรุ่นแบนตัมเวท จนได้ชิงแชมป์โลกกับจิมมี่ คาร์รัทเธอร์ (ออสเตรเลีย) แต่เป็นฝ่ายแพ้คะแนนไป ในการชกครั้งนี้ที่จัดที่สนามศุภชลาศัยเมื่อวันที่ 2 พฤษภาคม พ.ศ. 2497 เป็นสนามกีฬากลางแจ้ง ปรากฏว่าเย็นนั้นฝนตกหนักจนมีน้ำขังบนเวที กรรมการและสักขีพยานเสนอให้เลื่อนการชกออกไปก่อน แต่เมื่อปรึกษากับนักชกทั้งสองฝั่งแล้ว ตกลงกันว่าจะทำการชกต่อไปตามแผนเดิม โดยจิมมี่ คาร์รัทเธอร์เสนอให้ถอดรองเท้าชกด้วยเท้าเปล่า ทั้งคู่ชกโดยไม่สวมรองเท้าท่ามกลางฝนที่ตกลงมาอย่างหนักเป็นเวลานับชั่วโมง ในที่สุดการชกก็สิ้นสุดลงในยกที่ 12 เมื่อไฟนีออนที่ให้แสงสว่างบนเวทีถูกลมพัดตกลงมาแตก และเศษแก้วบาดเท้าของนักมวยจยไม่สามารถชกต่อได้ ผลการนับคะแนนปรากฏว่าจำเริญ ทรงกิตรัตน์เป็นฝ่ายพ่ายแพ้ ทั้ง ๆ ที่ท้าย ๆ การชกจำเริญเป็นฝ่ายชกคาร์รัทเธอร์บอบช้ำเจียนไปเจียนอยู่หลายครั้ง ถึงขนาดที่ พล.ต.อ.เผ่า ศรียานนท์ ประธานในการชกที่นั่งส่องกล้องดูอยู่ถึงกับอุทานว่า "มันตัดสินยังไงของมันวะ" การชกครั้งนี้ได้รับการบันทึกว่า เป็นการชกชิงแชมป์โลกมวยสากลในยุคใหม่ ครั้งแรกและครั้งเดียวที่นักชกชกด้วยเท้าเปล่า โดยไม่สวมรองเท้า ซึ่งการชกครั้งนี้ได้รับการวิจารณ์ว่าหากการชกไปตามกติกาเดิม คือ 15 ยก จำเริญน่าจะเป็นฝ่ายชนะน็อกคารัทเธอร์

หลังจากป้องกันแชมป์กับจำเริญ คาร์รัทเธอร์สละตำแหน่งไป จำเริญจึงได้ชิงแชมป์โลกอีกครั้งภายในปีเดียวกัน แต่ไม่สำเร็จอีก ในการชกชิงแชมป์ครั้งนี้กับรอแบร์ กอแอน เมื่อวันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2497 ที่สนามศุภชลาศัย จำเริญชกได้ไม่ดี ถูกนับสองครั้ง และแพ้คะแนนนักชกจากฝรั่งเศสไป

เมื่อได้แชมป์ไปแล้ว กอแอนปฏิเสธไม่ยอมป้องกันแชมป์กับราอุล มาซิอัส (เม็กซิโก) NBA (WBA ปัจจุบัน) จึงให้มาซิอัสชิงแชมป์ว่างกับจำเริญที่สหรัฐอเมริกา จำเริญจึงได้ชิงแชมป์โลกครั้งที่ 3 เมื่อ 9 มีนาคม พ.ศ. 2498 ไม่สำเร็จอีกเช่นเคย แพ้ทีเคโอ​ มาซิอัส ยก11 จำเริญจึงแขวนไปหลังจากชกแพ้ครั้งนี้

แขวนนวม

เมื่อแขวนนวมแล้ว จำเริญรับราชการตำรวจอยู่ระยะหนึ่ง ต่อมาเกิดความผันผวนทางการเมือง จนต้องลาออกจากตำรวจ ไปทำงานที่ประเทศฝรั่งเศส กลับมาทำงานที่กรุงเทพฯระยะหนึ่ง แล้วจึงไปทำธุรกิจส่วนตัวที่เชียงใหม่ จนป่วยเป็นอัมพฤกษ์จึงกลับมารักษาตัวที่กรุงเทพฯ เสียชีวิตเมื่อ 29 สิงหาคม พ.ศ. 2546 รวมอายุได้ 77 ปี

เกียรติประวัติ

ก่อนหน้า		จำเริญ ทรงกิตรัตน์		ถัดไป	ชนะ 8 ครั้ง (ชนะน็อค 2 ครั้ง, ชนะคะแนน 6 ครั้ง), แพ้ 5 ครั้ง (แพ้น็อค 2 ครั้ง, แพ้คะแนน 3 ครั้ง) เสมอ 1 ครั้ง
ครั้งที่	ผลการชก	สถิติ	ผู้ท้าชิง	ประเภท	ยก., เวลา	วันที่	สถานที่	หมายเหตุ
แชมป์ประเทศไทยรุ่นเฟเธอร์เวท
ชิง	ชนะ			ชนะคะแนน	15	1950-1951	สนามมวยราชดำเนิน, เขตพระนคร	ขึ้นชกมวยสากลครั้งแรก.
ป้องแชมป์ครั้งที่ 1,	ชนะ		คล่อง ภู่ภิญโญ	ชนะน็อค	(15)	1950-1951	ไม่ปรากฏ
แชมป์ OPBF รุ่นไลท์เวท
ชิง	ชนะ	42-24-14	สปีดี้ คาบาเนลลา	ชนะคะแนน	15	1952-10-13	เวทีราชดำเนิน เขตพระนคร
ป้องกันแชมป์ครั้งที่ 1	ชนะ	60-23-7	มาซาชิ อากิยามะ	ชนะคะแนน	15	1953-03-01	()
พ.ศ. 2496 สละแชมป์ OPBF
เคยชิงแชมป์ต่อไปนี้แต่ไม่สำเร็จ
ชิงแชมป์OPBF รุ่นเฟเธอร์เวท	แพ้	9-0-2	ลาร์รี่ บาตาน	แพ้คะแนน	15	1953-03-01	() กรุงมะนิลา
ชิงแชมป์โลก NBA รุ่นแบนตัมเวท ครั้งที่ 1	แพ้	18-0-0	จิมมี่ คาร์รัทเธอร์	แพ้คะแนน	15	1954-05-02	() สนามจารุเสถียร
ชิงแชมป์โลก NBA รุ่นแบนตัมเวท ครั้งที่ 2	แพ้	34-1-2	รอแบร์ กอแอน	แพ้คะแนน	15	1954-09-19	() อาคารกีฬานิมิบุตร ภายในกรีฑาสถานแห่งชาติ เขตปทุมวัน
ชิงแชมป์โลก NBA รุ่นแบนตัมเวท ครั้งที่ 3	แพ้	16-0-0	ราอุล มาซิอัส	แพ้น็อคโดยเทคนิค	11 (15)	1955-03-09	() รัฐแคลิฟอร์เนีย

อ้างอิง

1. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-10-27. สืบค้นเมื่อ 2006-10-22.
2. . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-03-12. สืบค้นเมื่อ 2006-10-22.
3. สถิติการชก (อังกฤษ)

• ชายพจน์. มวยดังไทยแลนด์ในอดีต: "จิ้งเหลนไฟ" จำเริญ ทรงกิตรัตน์. นิตยสารมวยโลก. เล่มที่ 837. กันยายน 2543.