จักรวรรดิบรูไน

จักรวรรดิบรูไน (มลายู: Kesultanan Brunei, كسولتانن بروني) หรือ รัฐสุลต่านบรูไน เป็นรัฐสุลต่านมลายูที่มีศูนย์กลางที่บรูไน ซึ่งอยู่ริมชายฝั่งทางเหนือของเกาะบอร์เนียวในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ผู้นำบรูไนเข้ารับอิสลามในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 15 โดยขยายดินแดนมากขึ้นนับตั้งแต่การพิชิตมะละกาของโปรตุเกส โดยขยายไปทั่วชายฝั่งบอร์เนียวและฟิลิปปินส์ ก่อนที่จะเสื่อมสลายในคริสต์ศตวรรษที่ 17 ถึง 18

จักรวรรดิบรูไน รัฐสุลต่านบรูไน Kesultanan Brunei
ค.ศ. 1368–1888
ธงชาติ
สถานะ	รัฐบริวารของจักรวรรดิมัชปาหิต (ค.ศ. 1368-1425) รัฐเอกราช (ค.ศ. 1425-1888)
เมืองหลวง	เมืองบรูไน
ภาษาทั่วไป	ภาษามลายูบรูไน, , , ภาษาอาหรับ และ
ศาสนา	อิสลามนิกายซุนนี
การปกครอง	สมบูรณาญาสิทธิราชย์แบบ
สุลต่าน (จนถึงจักรวรรดิสุดท้าย)
• 1368–1402	สุลต่านมูฮัมหมัด ชาห์
• 1425–1432	สุลต่านชารีฟ อาลี
• 1485–1524
• 1582–1598	สุลต่านมูฮัมหมัด ฮัสซัน
• 1828–1852
• 1885–1906
ประวัติศาสตร์
• ก่อตั้งรัฐสุลต่าน	ค.ศ. 1368
• กลายเป็นรัฐในอารักขาของอังกฤษ	1888
สกุลเงิน	แลกเปลี่ยนสินค้า, เบี้ย, และในเวลาต่อมา
ก่อนหน้า ถัดไป (ประวัติศาสตร์บรูไน#ก่อนรัฐสุลต่าน) มัชปาหิต รัฐสุลต่านซูลู หมู่เกาะอินเดียตะวันออกของเนเธอร์แลนด์ บอร์เนียวเหนือ บรูไน
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ	บรูไน อินโดนีเซีย มาเลเซีย ฟิลิปปินส์

ประวัติศาสตร์นิพนธ์

การเข้าใจประวัติศาสตร์จักรวรรดิบรูไนเป็นเรื่องยากเพราะไม่ค่อยมีการพูดถึงในเอกสารเวลานั้น ทำให้ต้องพึ่งเอกสารจีนที่กล่าวถึงการก่อตั้งบรูไนช่วงแรกโบนี (Boni) ในข้อมูลจีนน่าจะหมายถึงบอร์เนียวตะวันตก ในขณะที่ โปลี (Poli; 婆利) ที่อาจจะตั้งอยู่ที่เกาะสุมาตรา มักจะถูกกล่าวว่าหมายถึงบรูไนด้วย

ในสมัยของสุลต่านโบลเกียห์ ซึ่งเป็นสุลต่านองค์ที่ 5 ของบรูไน บรูไนมีอำนาจครอบคลุมเกาะบอร์เนียวทั้งหมด และบางส่วนของฟิลิปปินส์ เช่น เกาะมินดาเนา ซึ่งถือเป็นยุคทองของบรูไน กองทัพบรูไนมีกองทัพเรือที่แข็งแกร่ง บางส่วนเป็นโจรสลัดในทะเลจีนใต้ และชายฝั่งของเกาะบอร์เนียว หลักฐานทางตะวันตกชิ้นแรกที่กล่าวถึงบรูไนคืองานเขียนของชาวอิตาลี ลูโดวิโก ดี วาร์เทมา ผู้เดินทางมายังหมู่เกาะโมลุกกะและแวะพักที่เกาะบอร์เนียวเมื่อราว พ.ศ. 2093

อ้างอิง

1. Hussainmiya 2010, pp. 67. sfn error: no target: CITEREFHussainmiya2010 ()
2. Yunos 2008. sfn error: no target: CITEREFYunos2008 ()
3. Holt, Lambton & Lewis 1977, pp. 129. sfn error: no target: CITEREFHoltLambtonLewis1977 ()
4. Andaya & Andaya 2015, pp. 159. sfn error: no target: CITEREFAndayaAndaya2015 ()
5. CIA Factbook 2017. sfn error: no target: CITEREFCIA_Factbook2017 ()
6. Jamil Al-Sufri 2000. sfn error: no target: CITEREFJamil_Al-Sufri2000 ()