คณาธิปไตย

คณาธิปไตย (อังกฤษ: oligarchy, กรีก: ὀλιγαρχία (oligarkhía)) เป็นการปกครองบนที่บิดเบี้ยว อำนาจกระจุกอยู่กลุ่มบุคคลส่วนน้อยอย่างชะงัด บุคคลเหล่านี้อาจเป็นชนชั้นเจ้า ชนชั้นเศรษฐี ผู้มีการศึกษา หรือผู้นำฝ่ายการเมืองหรือฝ่ายทหาร รัฐเช่นว่านี้มักถูกควบคุมโดยตระกูลมีชื่อเสียงไม่กี่ตระกูลซึ่งส่งผ่านอิทธิพลของตระกูลจากรุ่นสู่รุ่น อย่างไรก็ตาม การสืบทอดอำนาจในระบอบคณาธิปไตยอาจไม่จำเป็นต้องสืบทอดอำนาจผ่านทางสายเลือดเสมอไป

ตลอดประวัติศาสตร์ คณาธิปไตยในบางประเทศได้เป็นทรราช ต้องอาศัยภาระจำยอมของสาธารณะจึงจะอยู่ได้ แม้คณาธิปไตยในประเทศอื่นจะค่อนข้างผ่อนปรน อริสโตเติลริเริ่มการใช้คำนี้เป็นคำไวพจน์ของการปกครองโดยคนรวย ซึ่งคำที่ถูกต้อง คือ เศรษฐยาธิปไตย (plutocracy) แต่คณาธิปไตยไม่จำเป็นต้องเป็นการปกครองด้วยความมั่งมีเสมอไป ด้วยผู้ปกครองในระบอบคณาธิปไตยเป็นกลุ่มมีเอกสิทธิได้ง่าย ๆ และไม่จำเป็นต้องเชื่อมโยงทางสายเลือดดังเช่นในราชาธิปไตย บางนครรัฐในสมัยกรีกโบราณปกครองแบบคณาธิปไตย

อ้างอิง

• Ostwald, M. Oligarchia: The Development of a Constitutional Form in Ancient Greece (Historia Einzelschirften; 144). Stuttgart: Steiner, 2000 ().

แหล่งข้อมูลอื่น

• Online Text: Leonard Whibley, Greek Oligarchies: Their Character and Organisation 2005-03-12 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน (1869), still the only full-scale treatment of oligarchy in Classical Greece.
• M Hollingsworth and S Lansley, Londongrad, From Russia With Cash, 2009, 4th Estate
• Oligarchy USA, [1]