Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ขนมครก เป็นขนมไทยโบราณชนิดหนึ่ง ทำจากแป้งน้ำตาลและกะทิ แล้วเทลงบนเตาหลุม เวลาจะรับประทานต้องแคะออกมาเป็นแผ่นวงกลม แล้วมักวางประกบกันตอนรับประทาน เป็นขนมของไทยที่มีมาตั้งแต่โบราณ อาหารที่คล้ายกันนี้ยังพบในพม่า (เรียกว่า โมก หลีน-มะย้า แปลว่า ขนมผัว-เมีย), ลาว (เรียกว่า ขนมคก), บังคลาเทศ, อินเดียใต้ (เรียกว่า ปัดดูหรือปานิยาราม) และอินโดนีเซีย (เรียกว่า เซอราบี)
 ขนมครกปรุงในกระทะหลุม | |
| ประเภท | ของหวาน |
|---|---|
| แหล่งกำเนิด | ประเทศไทย |
| ภูมิภาค | เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ |
| ที่เกี่ยวข้อง | อาหารไทย |
| จานอื่นที่คล้ายกัน | บั๊ญข็อต, , ทาโกยากิ, |
| |
ประวัติ
มีหลักฐานว่าขนมครกเป็นที่นิยมแพร่หลายมาตั้งแต่สมัยอยุธยา เข้าใจว่าจะเป็นแบบง่าย ๆ ไม่ได้ปรับปรุงเปลี่ยนแปลงเหมือนอย่างปัจจุบัน กล่าวคือยังทำตามหลักขนมไทยโดยใช้ข้าวโม่ให้เป็นแป้ง แล้วนำไปผสมน้ำตาลกับมะพร้าว มีหลักฐานการทำเตาขนมครกบริเวณชุมชนบ้านหม้อย่านทุ่งขวัญด้านตะวันตกของคลองสระบัวในกรุงศรีอยุธยาซึ่งเป็นแหล่งทำเครื่องปั้นดินเผา ปรากฏใน คำให้การขุนหลวงหาวัด ว่า :-
บ้านหม้อ ปั้นหม้อข้าวหม้อแกงใหญ่เล็ก และกระทะเตาขนมครก ขนมเบื้อง
ขนมครกยังปรากฏในวรรณคดีไทย เรื่อง ขุนช้างขุนแผน ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ
| ๏ ลาวทำขนมเบื้องผิดเมืองไทย | แผ่นผ้อยมันกะไรดังต้มกบ | |
| แซะม้วนเข้ามาเท่าขาทบ | พลายชุมพลดิ้นหรบหัวร่อไป |
| ฝ่ายนางศรีมาลาชายตาดู | ทั้งข้าไทยิ้มอยู่ไม่นิ่งได้ | |
| อีไหมร้องว้ายข้อยอายใจ | ลืมไปคิดว่าทำขนมครก | |
| — ขุนช้างขุนแผน ตอนนางสร้อยฟ้าทำเสน่ห์ | ||
ส่วนเตากระทะที่ใช้ทำขนมครกเชื่อว่าเริ่มใช้กันอย่างแพร่หลายตั้งแต่รัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช จากการติดต่อค้าขายกับชาวโปรตุเกส และริเริ่มการใช้ไข่เป็นวัตถุดิบสำหรับทำขนมรวมทั้งยังคล้ายคลึงกับกระทะทำแพนเค้กพัฟสไตล์เดนมาร์ค (Aebelskiver)
ขนมครกแต่เดิมใช้ข้าวเจ้าแช่น้ำ โม่รวมกับหางกะทิ ข้าวสวย และมะพร้าวทึนทึกขูดฝอย ผสมเกลือเล็กน้อยใช้เป็นตัวขนม ส่วนหน้าของขนมครกเป็นหัวกะทิ ขนมครกชาววังจะมีการดัดแปลงหน้าขนมครกให้แปลกไปอีก เช่น หน้ากุ้ง (แบบเดียวกับข้าวเหนียวหน้ากุ้ง) หน้าไข่ หน้าหมู (แบบเดียวกับไส้ปั้นสิบ) หน้าเผือก หน้าข้าวโพด หน้าต้นหอม
ประเภทของขนมครก
ขนมครกมอญ
เป็นขนมเก่าแก่ของชาวมอญ ปัจจุบันเหลือที่ชุมชนมอญตำบลเกาะเกร็ด อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรีเพียงแห่งเดียว ใช้ข้าวเหนียวดิบแช่น้ำจนชุ่มมาละเลงในเบ้าขนมครก ไส้เป็นมะพร้าวทึนทึกขูด น้ำตาลทรายและงาคั่ว เคล้าให้เข้ากัน
ขนมครกชาววัง
เป็นขนมครกที่เทแป้งลงในเบ้าให้ติด ๆ กัน และมีหน้าหยอด หลากหลาย เช่น เผือก มัน ฝอยทอง ฯลฯ เวลาสุกจะร่อนออกมา แล้วจึงตัดแบ่งออกรับประทาน ขนมครกชาววังจะมีความพิเศษแตกต่างจากขนมครกชาวบ้าน คือ เน้นความสวยงาม ไม่มีขอบไหม้เกรียม และทำอย่างประณีต นอกจากมีรสชาติอร่อยแล้วยังต้องงามตาแตกต่างจากขนมชาวบ้านทั่วไป โดยหลังจากตักขนมครกขึ้นจากเบ้าแล้วจะมีการตัดริมขอบที่ไหม้เกรียมด้วยกรรไกรทิ้งให้หมดให้เหลือเฉพาะส่วนนิ่ม ๆ
ขนมครกแป้ง
ขนมครกที่ทำจากข้าวโม่ผสมแป้งแต่ไม่มีหน้าหยอด: 11
ขนมครกประยุกต์
เป็นขนมครกสมัยปัจจุบันที่มีการประยุกต์สูตรโดยการเพิ่มส่วนผสมลงในแป้ง เช่น
- ขนมครกไข่ ใส่ไข่ไก่ทั้งไข่ขาวและไข่แดงแต่ไม่มีหน้าหยอด เวลาสุกจะมีสีเหลืองนวล
- ขนมครกกล้วย ใส่กล้วยหอมหรือกล้วยไข่ อาจใช้กล้วยเป็นหน้าหยอด
- ขนมครกแป้งหน้ากะทิ ใช้กะทิเป็นหน้าหยอด รสออกหวานเค็ม
- ขนมครกแป้งสีต่างๆ ใส่สีผสมอาหารหรือสีที่ได้จากธรรมชาติ
อ้างอิง
- เชิงอรรถ
- หน้า 20 เยาวชน, ขนมครก. #อาเซียน Asean. ข่าวสด ปีที่ 28 ฉบับที่ 10,264: วันศุกร์ที่ 4 มกราคม พ.ศ. 2562 แรม 13 ค่ำ เดือนอ้าย ปีจอ
- กองวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม. "ขนมหม้อแกง-แชงมา," วารสารวัฒนธรรมไทย, 19 (7). (กรกฎาคม 2523) : 30-31.
- สมบัติ พลายน้อย. (2554). ขนมแม่เอ๊ย. นนทบุรี: สารคดี. 160 หน้า. หน้า 10. ISBN
- เทพมนตรี ลิมปพยอม. (2546). "อยุธยา...ในย่างก้าวของกาลเวลา," ใน ลอกคราบโบราณคดี. กรุงเทพฯ: บานชื่น. 198 หน้า. หน้า 141.
- ดาวรัตน์ ชูทรัพย์. (2545). หมื่น ร้อย พัน ผสาน เล่ม 1 : บันทึกสิ่งดีวัฒนธรรมประเพณีวิถีไทย. กรุงเทพฯ: สำนักวรรณกรรมและประวัติศาสตร์, กรมศิลปากร. 314 หน้า. หน้า 102. ISBN
- สุจิตต์ วงษ์เทศ. (2544). อยุธยายศยิ่งฟ้า: ประวัติศาสตร์สังคมและวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: มติชน. 268 หน้า. หน้า 122. ISBN
- :- เสภาเรื่องขุนช้างขุนแผน ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ. หอพระสมุดวชิรญาณ. สืบค้นเมื่อ 26 กุมภาพันธ์ 2567.
- Granger, B. and Tang, P. (2015). "Khanom Krok THAILAND", Lonely Planet the world's best brunches where to find them & how to make them (eBook). Lagos: Lonely Planet Global Limited. ISBN
- เส้นทางขนมไทย. กทม. แสงแดด. 2553. หน้า 18, 157-160
- ศันสนีย์ วีระศิลป์ชัย. (2553). หอมติดกระดาน : เรื่องเล่าชีวิตสาวชาววัง. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: มติชน. 240 หน้า. หน้า 15. ISBN
- กรรณิการ์ พรมเสาร์ และนันทนา เบญจศิลารักษ์. (2542). แกะรอยสำรับไทย. กรุงเทพฯ: วรรณรักษ์. 175 หน้า. หน้า 21. ISBN
- นพพร สุวรรณพานิช. (2544). พจนานุกรมขนมนมเนยและไอศกรีม อังกฤษ-ไทย. กรุงเทพฯ: มูลนิธิเด็ก. 142 หน้า. ISBN
- นิตยสารสกุลไทย, 54 (279) ; (พฤษภาคม 2551) : 114.
 | บทความอาหารไทยนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |
 | บทความอาหารลาวนี้ยังเป็น คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล |
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
khnmkhrk epnkhnmithyobranchnidhnung thacakaepngnatalaelakathi aelwethlngbnetahlum ewlacarbprathantxngaekhaxxkmaepnaephnwngklm aelwmkwangprakbkntxnrbprathan epnkhnmkhxngithythimimatngaetobran xaharthikhlayknniyngphbinphma eriykwa omk hlin maya aeplwa khnmphw emiy law eriykwa khnmkhk bngkhlaeths xinediyit eriykwa pdduhruxpaniyaram aelaxinodniesiy eriykwa esxrabi khnmkhrkkhnmkhrkprunginkrathahlumpraephthkhxnghwanaehlngkaenidpraethsithyphumiphakhexechiytawnxxkechiyngitchatithimixaharpracachatithiekiywkhxngxaharithycanxunthikhlayknbykhxt thaokyaki sux khnmkhrkprawtimihlkthanwakhnmkhrkepnthiniymaephrhlaymatngaetsmyxyuthya ekhaicwacaepnaebbngay imidprbprungepliynaeplngehmuxnxyangpccubn klawkhuxyngthatamhlkkhnmithyodyichkhawomihepnaepng aelwnaipphsmnatalkbmaphraw mihlkthankarthaetakhnmkhrkbriewnchumchnbanhmxyanthungkhwydantawntkkhxngkhlxngsrabwinkrungsrixyuthyasungepnaehlngthaekhruxngpndinepha praktin khaihkarkhunhlwnghawd wa banhmx pnhmxkhawhmxaekngihyelk aelakrathaetakhnmkhrk khnmebuxng khnmkhrkyngpraktinwrrnkhdiithy eruxng khunchangkhunaephn chbbhxphrasmudwchiryan lawthakhnmebuxngphidemuxngithy aephnphxymnkairdngtmkbaesamwnekhamaethakhathb phlaychumphldinhrbhwrxipfaynangsrimalachaytadu thngkhaithyimxyuimningidxiihmrxngwaykhxyxayic lumipkhidwathakhnmkhrk khunchangkhunaephn txnnangsrxyfathaesnh swnetakrathathiichthakhnmkhrkechuxwaerimichknxyangaephrhlaytngaetrchsmysmedcphranaraynmharach cakkartidtxkhakhaykbchawoprtueks aelarierimkarichikhepnwtthudibsahrbthakhnmrwmthngyngkhlaykhlungkbkrathathaaephnekhkphfsitlednmarkh Aebelskiver khnmkhrkaetedimichkhawecaaechna omrwmkbhangkathi khawswy aelamaphrawthunthukkhudfxy phsmekluxelknxyichepntwkhnm swnhnakhxngkhnmkhrkepnhwkathi khnmkhrkchawwngcamikarddaeplnghnakhnmkhrkihaeplkipxik echn hnakung aebbediywkbkhawehniywhnakung hnaikh hnahmu aebbediywkbispnsib hnaephuxk hnakhawophd hnatnhxmpraephthkhxngkhnmkhrkkhnmkhrkmxy epnkhnmekaaekkhxngchawmxy pccubnehluxthichumchnmxytablekaaekrd xaephxpakekrd cnghwdnnthburiephiyngaehngediyw ichkhawehniywdibaechnacnchummalaelnginebakhnmkhrk isepnmaphrawthunthukkhud natalthrayaelangakhw ekhlaihekhakn khnmkhrkchawwng epnkhnmkhrkthiethaepnglnginebaihtid kn aelamihnahyxd hlakhlay echn ephuxk mn fxythxng l ewlasukcarxnxxkma aelwcungtdaebngxxkrbprathan khnmkhrkchawwngcamikhwamphiessaetktangcakkhnmkhrkchawban khux ennkhwamswyngam immikhxbihmekriym aelathaxyangpranit nxkcakmirschatixrxyaelwyngtxngngamtaaetktangcakkhnmchawbanthwip odyhlngcaktkkhnmkhrkkhuncakebaaelwcamikartdrimkhxbthiihmekriymdwykrrikrthingihhmdihehluxechphaaswnnim khnmkhrkaepng khnmkhrkthithacakkhawomphsmaepngaetimmihnahyxd 11 khnmkhrkprayukt epnkhnmkhrksmypccubnthimikarprayuktsutrodykarephimswnphsmlnginaepng echn khnmkhrkikh isikhikthngikhkhawaelaikhaedngaetimmihnahyxd ewlasukcamisiehluxngnwl khnmkhrkklwy isklwyhxmhruxklwyikh xacichklwyepnhnahyxd khnmkhrkaepnghnakathi ichkathiepnhnahyxd rsxxkhwanekhm khnmkhrkaepngsitang issiphsmxaharhruxsithiidcakthrrmchatixangxingechingxrrthwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb khnmkhrk hna 20 eyawchn khnmkhrk xaesiyn Asean khawsd pithi 28 chbbthi 10 264 wnsukrthi 4 mkrakhm ph s 2562 aerm 13 kha eduxnxay picx kxngwthnthrrm krathrwngwthnthrrm khnmhmxaekng aechngma warsarwthnthrrmithy 19 7 krkdakhm 2523 30 31 smbti phlaynxy 2554 khnmaemexy nnthburi sarkhdi 160 hna hna 10 ISBN 978 974 4 84336 4 ethphmntri limpphyxm 2546 xyuthya inyangkawkhxngkalewla in lxkkhrabobrankhdi krungethph banchun 198 hna hna 141 dawrtn chuthrphy 2545 hmun rxy phn phsan elm 1 bnthuksingdiwthnthrrmpraephniwithiithy krungethph sankwrrnkrrmaelaprawtisastr krmsilpakr 314 hna hna 102 ISBN 974 952 719 4 sucitt wngseths 2544 xyuthyaysyingfa prawtisastrsngkhmaelawthnthrrm krungethph mtichn 268 hna hna 122 ISBN 978 974 3 22526 0 esphaeruxngkhunchangkhunaephn chbbhxphrasmudwchiryan hxphrasmudwchiryan subkhnemux 26 kumphaphnth 2567 Granger B and Tang P 2015 Khanom Krok THAILAND Lonely Planet the world s best brunches where to find them amp how to make them eBook Lagos Lonely Planet Global Limited ISBN 978 174 3 60881 4 esnthangkhnmithy kthm aesngaedd 2553 hna 18 157 160 snsniy wirasilpchy 2553 hxmtidkradan eruxngelachiwitsawchawwng phimphkhrngthi 3 krungethph mtichn 240 hna hna 15 ISBN 978 974 0 20643 9 krrnikar phrmesar aelannthna ebycsilarks 2542 aekarxysarbithy krungethph wrrnrks 175 hna hna 21 ISBN 974 853 033 7 nphphr suwrrnphanich 2544 phcnanukrmkhnmnmenyaelaixskrim xngkvs ithy krungethph mulnithiedk 142 hna ISBN 978 9 747 83416 1 nitysarskulithy 54 279 phvsphakhm 2551 114 bthkhwamxaharithyniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldk bthkhwamxaharlawniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldk