การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรในประเทศไทย พ.ศ. 2538

การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2538 เป็นการเลือกตั้งทั่วไปครั้งที่ 18 มีขึ้นเมื่อวันอาทิตย์ที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2538 การเลือกตั้งในครั้งนั้น พรรคชาติไทย ประสบความสำเร็จ สามารถเอาชนะ พรรคประชาธิปัตย์ไปได้ ทำให้ได้เป็นแกนนำจัดตั้งรัฐบาล และ นายบรรหาร ศิลปอาชา หัวหน้าพรรคได้ขึ้นดำรงตำแหน่ง นายกรัฐมนตรี

การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2538

← กันยายน พ.ศ. 2535 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2538 พ.ศ. 2539 →
← สภาผู้แทนราษฎรไทย ชุดที่ 18 สภาผู้แทนราษฎรไทย ชุดที่ 19 →
ทั้งหมด 391 ที่นั่งในรัฐสภาไทย ต้องการ 196 ที่นั่งจึงเป็นฝ่ายข้างมาก
ผู้ใช้สิทธิ	62.0%
First party Second party Third party   ผู้นำ บรรหาร ศิลปอาชา ชวน หลีกภัย ชวลิต ยงใจยุทธ พรรค ชาติไทย ประชาธิปัตย์ ความหวังใหม่ เขตของผู้นำ 17 พฤษภาคม 2537 ( สุพรรณบุรี เขต 1) 26 มกราคม 2534 (ตรัง เขต 1) 16 ตุลาคม 2533 (นครพนม เขต 1) เลือกตั้งล่าสุด 77 ที่นั่ง, 15.76% 79 ที่นั่ง, 21.02% 51 ที่นั่ง, 14.24% ที่นั่งที่ชนะ 92 86 57 ที่นั่งเปลี่ยน 15 7 6 คะแนนเสียง 12,630,074 12,325,423 6,806,621 % 22.83% 22.28% 12.30% %เปลี่ยน 7.07 จุด 1.26 จุด 1.26 จุด   Fourth party Fifth party Sixth party   ผู้นำ ชาติชาย ชุณหะวัณ ทักษิณ ชินวัตร มนตรี พงษ์พานิช พรรค ชาติพัฒนา พลังธรรม กิจสังคม เขตของผู้นำ 23 มิถุนายน 2535 (นครราชสีมา เขต 1) 28 พฤษภาคม 2538 (กรุงเทพฯ เขต 2) 9 มิถุนายน 2534 (อยุธยา เขต 1) เลือกตั้งล่าสุด 60 ที่นั่ง, 15.88% 47 ที่นั่ง, 17.96% 22 ที่นั่ง, 4.04% ที่นั่งที่ชนะ 53 23 22 ที่นั่งเปลี่ยน 7 24 คะแนนเสียง 6,612,512 4,209,135 2,201,218 % 11.95% 7.61% 3.98% %เปลี่ยน 3.93 จุด 10.35 จุด 0.06 จุด
ผลการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร รหัสสี: ชาติไทย, ประชาธิปัตย์, ความหวังใหม่, ชาติพัฒนา, พลังธรรม, กิจสังคม, นำไทย, เสรีธรรม, เอกภาพ, อื่น ๆ แต่ละจังหวัดอาจประกอบด้วยที่นั่งเดียวหรือหลายที่นั่งก็ได้ โดยสีที่ปรากฏนี้บ่งบอกถึงพรรคที่ได้ที่นั่งมากที่สุดในจังหวัดนั้น
นายกรัฐมนตรีก่อนการเลือกตั้ง ชวน หลีกภัย ประชาธิปัตย์ ว่าที่นายกรัฐมนตรี บรรหาร ศิลปอาชา ชาติไทย

การเลือกตั้งครั้งนี้ สืบเนื่องจากภายหลังการลงมติการอภิปรายไม่ไว้วางใจรัฐบาลกรณีการแจกเอกสารสิทธิที่ดิน ส.ป.ก.4-01 ที่รับผิดชอบโดย พรรคประชาธิปัตย์ ซึ่งเป็นพรรคแกนนำรัฐบาล ในวันที่ 17 พฤษภาคม ก่อนหน้านั้น พรรคพลังธรรม ซึ่งเป็นพรรคร่วมรัฐบาลมีมติงดออกเสียง แต่ทว่านายนิพนธ์ พร้อมพันธุ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ผู้รับผิดชอบก็ยังได้รับความไว้ใจวางใจให้ดำรงตำแหน่งต่อไป วันต่อมา พรรคพลังธรรมถอนตัวออกจากการร่วมเป็นรัฐบาล ทำให้นายชวน หลีกภัย นายกรัฐมนตรีตัดสินใจที่จะตราขึ้นในวันที่ 19 พฤษภาคม ปีเดียวกัน

ผลการเลือกตั้ง พรรคชาติไทย ที่นำโดย นายบรรหาร ศิลปอาชา ซึ่งเป็นแกนนำฝ่ายค้าน ได้รับคะแนนมาเป็นลำดับหนึ่ง ด้วยจำนวน 91 ที่นั่ง ขณะที่พรรคประชาธิปัตย์ ซึ่งเป็นรัฐบาลได้มาเป็นลำดับต่อมา คือ 86 ที่นั่ง ขณะที่พรรคความหวังใหม่ได้รับเลือกมาเป็นลำดับที่สาม 57 ที่นั่ง

นายบรรหาร จึงได้รับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯให้ดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรี ในวันที่ 13 กรกฎาคม ปีเดียวกัน นับเป็นนายกรัฐมนตรีคนที่ 21 ของประเทศไทย

การเลือกตั้งครั้งนี้ ปรากฏว่ามีการทุจริตการเลือกตั้งค่อนข้างมาก โดยหัวคะแนนของหลายพรรคการเมืองถูกจับได้พร้อมหลักฐานเป็นเงินสด พร้อมรายชื่อผู้มีสิทธิเลือกตั้งและเอกสารระบุว่าได้จ่ายเงินไปแล้วหลายราย ซึ่งคาดการณ์ว่า มีจำนวนเงินที่ใช้ในการทุจริตการเลือกตั้งถึง 20,000 ล้านบาท

ผลการเลือกตั้ง

สัญลักษณ์	ชื่อพรรค	หัวหน้าพรรค	จำนวน ส.ส.
	พรรคชาติไทย	บรรหาร ศิลปอาชา	92 คน
	พรรคประชาธิปัตย์	นายชวน หลีกภัย	86 คน
	พรรคความหวังใหม่	พลเอกชวลิต ยงใจยุทธ	57 คน
	พรรคชาติพัฒนา	พลเอกชาติชาย ชุณหะวัณ	53 คน
	พรรคพลังธรรม	พันตำรวจโททักษิณ ชินวัตร	23 คน
	พรรคกิจสังคม	นายมนตรี พงษ์พานิช	22 คน
	พรรคประชากรไทย	นายสมัคร สุนทรเวช	18 คน
	พรรคนำไทย	นายอำนวย วีรวรรณ	18 คน
	พรรคเสรีธรรม	นายอาทิตย์ อุไรรัตน์	11 คน
	พรรคเอกภาพ	นายไชยยศ สะสมทรัพย์	8 คน
	พรรคมวลชน	ร้อยตำรวจเอก เฉลิม อยู่บำรุง	3 คน

รวมทั้งสภา 391 คน

อ้างอิง

1. การเลือกตั้งทั่วไป พ.ศ. 2539. ศูนย์บริการข้อมูลและกฎหมาย สำนักงานเลขาธิการวุฒิสภา. 1996. pp. 5–7.
2. พระราชกฤษฎีกายุบสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2538 (ยุบสภาตั้งแต่วันที่ 19 พฤษภาคม พ.ศ. 2538 และให้มีการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร เป็นการทั่วไป ในวันที่ 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2538)
3. Nohlen, D, Grotz, F & Hartmann, C (2001) Elections in Asia: A data handbook, Volume II, p286
4. ส.ป.ก.4-01 พิฆาต ปชป."ชวน" พัง-"บรรหาร" ผงาด หน้า 231, 289 ข่าวดัง 3 ทศวรรษหนังสือพิมพ์ มติชน (สำนักพิมพ์มติชน, กรุงเทพมหานคร)

ดูเพิ่ม

• สภาผู้แทนราษฎรไทย ชุดที่ 19