การกระเจิงคอมป์ตัน

ปรากฏการณ์คอมป์ตัน หรือ การกระเจิงคอมป์ตัน (อังกฤษ: Compton scattering) เป็นการลดพลังงาน หรือการเพิ่มความยาวคลื่นของโฟตอนของรังสีเอ็กซ์ หรือรังสีแกมมา เมื่อทำอันตกิริยากับสสาร ส่วนปรากฏการณ์ย้อนกลับ (Inverse Compton scattering) สามารถเกิดขึ้นได้เช่นกันเมื่อโฟตอนได้รับพลังงานหรือการลดลงของความยาวคลื่นนั่นเอง โดยเรียกความยาวคลื่นที่เพิ่มขึ้นในปรากฏการณ์คอมพ์ตันนี้ว่า การเลื่อนคอมป์ตัน (Compton shift)

ถึงแม้ว่าปรากฏการณ์นี้สามารถเกิดขึ้นได้กับนิวเคลียสก็ตาม ปรากฏการณ์คอมพ์ตันนี้ยังคงเกี่ยวข้องกับอิเล็กตรอนในอะตอม

ปรากฏการณ์คอมพ์ตันเกิดจากการสังเกตโดยอาร์เทอร์ คอมป์ตันในปี ค.ศ. 1923 และได้มีการปรับปรุงเพิ่มเติมโดยลูกศิษย์ของเขาอู๋ โหย่วซวิ่นในปีต่อมา ซึ่งต่อมาคอมป์ตันได้รับรางวัลโนเบลสาขาฟิสิกส์ จากการค้นพบปรากฏการณ์นี้ในปี ค.ศ. 1927

ปรากฏการณ์นี้มีความสำคัญมากเพราะเป็นตัวบอกว่าแสงไม่สามารถอธิบายได้แค่ด้วยปรากฏการณ์ของคลื่น

ดูเพิ่ม

• ปรากฏการณ์โฟโตอิเล็กทริก

อ้างอิง

1. P. Christillin (1986). "Nuclear Compton scattering". J. Phys. G: Nucl. Phys. 12 (9): 837–851. Bibcode:1986JPhG...12..837C. doi:10.1088/0305-4616/12/9/008. S2CID 250783416.
2. Griffiths, David (1987). Introduction to Elementary Particles. Wiley. pp. 15, 91. ISBN .