ครุป หรือ กล่องเสียงอักเสบอุดกั้น (อังกฤษ: croup, acute obstructive laryngitis) เป็นการติดเชื้อในระบบหายใจอย่างหนึ่งที่มักเกิดจากไวรัส ภาวะนี้จะทำให้ท่อลมบวม ขัดขวางการหายใจ และทำให้เกิดอาการสำคัญได้แก่ การไอเสียงก้องคล้ายเสียงสุนัขเห่า การมี (stridor) ขณะหายใจ และ ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการไข้และน้ำมูกไหลร่วมด้วย อาการของโรคมีทั้งเป็นเล็กน้อย ปานกลาง และรุนแรง มักเริ่มเป็นหรือเป็นมากเวลากลางคืน ระยะเวลาของการเจ็บป่วยรวมแล้วประมาณ 1–2 วัน
ครุป | |
---|---|
ชื่ออื่น | กล่องเสียงและท่อลมอักเสบ (laryngotracheitis), กล่องเสียงอักเสบระดับใต้สายเสียง(subglottic laryngitis), กล่องเสียงอักเสบอุดกั้น (obstructive laryngitis), กล่องเสียงท่อลมและหลอดลมอักเสบ (laryngotracheobronchitis) |
ลักษณะตีบแคบบริเวณฝาปิดกล่องเสียง () ในภาพถ่ายรังสีบริเวณคอในท่าตรงของผู้ป่วยเด็กที่มีอาการกล่องเสียงอักเสบอุดกั้น | |
สาขาวิชา | กุมารเวชศาสตร์ |
อาการ | ไอเสียงก้อง, , มีไข้, คัดจมูก |
ระยะดำเนินโรค | ส่วนใหญ่หายใน 1–2 วัน, บางรายอาจเป็นนานถึง 7 วัน |
สาเหตุ | ส่วนใหญ่เกิดจากการติดเชื้อไวรัส |
วิธีวินิจฉัย | วินิจฉัยจากอาการ |
โรคอื่นที่คล้ายกัน | ฝาปิดกล่องเสียงอักเสบ, ในทางหายใจ, |
การป้องกัน | การให้วัคซีนไข้หวัดใหญ่ และวัคซีนป้องกันโรคคอตีบ |
ยา | สเตอรอยด์, เอพิเนฟรีน |
ความชุก | ร้อยละ 15 ของเด็กในบางช่วง |
การเสียชีวิต | พบน้อย |
ไวรัสที่เป็นสาเหตุของครุปมีหลายอย่าง ที่พบบ่อยได้แก่เชื้อ และไวรัสอินฟลูเอนซา (หรือเชื้อไข้หวัดใหญ่)แบคทีเรียก็ทำให้เกิดโรคนี้ได้แต่พบได้น้อยกว่า การวินิจฉัยส่วนใหญ่ทำโดยอาศัยประวัติและผลการตรวจร่างกาย ก่อนวินิจฉัยจำเป็นต้องวินิจฉัยแยกเอาโรคอื่นที่อันตรายกว่า เช่น ฝาปิดกล่องเสียงอักเสบ หรือ ออกไปให้ได้ก่อน การตรวจทางห้องปฏิบัติการต่าง ๆ เช่น การตรวจเลือด การถ่ายภาพรังสี หรือ ส่วนใหญ่ไม่มีความจำเป็นนัก
เชื้อที่เป็นสาเหตุของครุปบางส่วนป้องกันได้ด้วยการฉีดวัคซีน เช่น เชื้อไข้หวัดใหญ่ และเชื้อคอตีบ การรักษาที่สำคัญคือการให้สเตอรอยด์ครั้งเดียว ซึ่งอาจให้กินหรือให้ฉีดก็ได้ ถ้าอาการรุนแรงอาจจำเป็นต้องใช้ยาเอพิเนฟรีนพ่นแบบฝอยละอองเข้าทางการหายใจ ผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรงบางรายอาจจำเป็นต้องนอนรักษาในโรงพยาบาล คิดเป็นประมาณ 1–5% ของผู้ป่วยทั้งหมด
โรคนี้ค่อนข้างพบได้บ่อย เด็กประมาณ 15% จะเคยป่วยโรคนี้ ช่วงอายุที่พบบ่อยที่สุดคือระหว่าง 6 เดือน ถึง 5 ปี แต่บางครั้งก็พบได้ในเด็กโตถึงอายุ 15 ปี พบในเพศชายบ่อยกว่าเพศหญิงเล็กน้อย มักพบมากในฤดูใบไม้ร่วง ในยุคก่อนที่จะมีการฉีดวัคซีนโรคนี้มักเกิดจากเชื้อคอตีบ และมักเป็นอันตรายถึงชีวิต ปัจจุบันครุปจากเชื้อคอตีบพบได้น้อยมากเนื่องจากมีการให้วัคซีนโรคคอตีบอย่างกว้างขวาง
อ้างอิง
- Rajapaksa S, Starr M (May 2010). "Croup – assessment and management". Aust Fam Physician. 39 (5): 280–2. PMID 20485713.
- Johnson D (2009). "Croup". Clin Evid (Online). 2009. PMC 2907784. PMID 19445760.
- Everard ML (กุมภาพันธ์ 2009). "Acute bronchiolitis and croup". Pediatr. Clin. North Am. 56 (1): 119–33, x–xi. doi:10.1016/j.pcl.2008.10.007. PMID 19135584.
- Cherry JD (2008). "Clinical practice. Croup". N. Engl. J. Med. 358 (4): 384–91. doi:10.1056/NEJMcp072022. PMID 18216359.
- J05 กล่องเสียงอักเสบอุดกั้นเฉียบพลัน [ครุป] และฝากล่องเสียงอักเสบ (PDF). บัญชีจำแนกโรคระหว่างประเทศฉบับประเทศไทย (อังกฤษ-ไทย) เล่ม 1 ตารางการจัดกลุ่มโรค. สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. 2009. p. 373. ISBN .
- Thompson, M; Vodicka, TA; Blair, PS; Buckley, DI; Heneghan, C; Hay, AD; TARGET Programme Team (11 ธันวาคม 2013). "Duration of symptoms of respiratory tract infections in children: systematic review". BMJ (Clinical research ed.). 347: f7027. doi:10.1136/bmj.f7027. PMC 3898587. PMID 24335668.
- Bjornson, C; Russell, K; Vandermeer, B; Klassen, TP; Johnson, DW (10 ตุลาคม 2013). "Nebulized epinephrine for croup in children". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 10: CD006619. doi:10.1002/14651858.CD006619.pub3. PMID 24114291.
- Bjornson, CL; Johnson, DW (15 October 2013). "Croup in children". CMAJ : Canadian Medical Association Journal. 185 (15): 1317–23. doi:10.1503/cmaj.121645. PMC 3796596. PMID 23939212.
- Steele, Volney (2005). Bleed, blister, and purge : a history of medicine on the American frontier. Missoula, Mont.: Mountain Press. p. 324. ISBN .
- Feigin, Ralph D. (2004). Textbook of pediatric infectious diseases. Philadelphia: Saunders. p. 252. ISBN .
แหล่งข้อมูลอื่น
- "Croup", MayoClinic
- , Health Scout, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2010
- (PDF), Alberta Medical Association, คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 7 ตุลาคม 2009
การจำแนกโรค | D |
---|---|
ทรัพยากรภายนอก |
|
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
khrup hrux klxngesiyngxkesbxudkn xngkvs croup acute obstructive laryngitis epnkartidechuxinrabbhayicxyanghnungthimkekidcakiwrs phawanicathaihthxlmbwm khdkhwangkarhayic aelathaihekidxakarsakhyidaek karixesiyngkxngkhlayesiyngsunkheha karmi stridor khnahayic aela phupwybangrayxacmixakarikhaelanamukihlrwmdwy xakarkhxngorkhmithngepnelknxy panklang aelarunaerng mkerimepnhruxepnmakewlaklangkhun rayaewlakhxngkarecbpwyrwmaelwpraman 1 2 wnkhrupchuxxunklxngesiyngaelathxlmxkesb laryngotracheitis klxngesiyngxkesbradbitsayesiyng subglottic laryngitis klxngesiyngxkesbxudkn obstructive laryngitis klxngesiyngthxlmaelahlxdlmxkesb laryngotracheobronchitis lksnatibaekhbbriewnfapidklxngesiyng inphaphthayrngsibriewnkhxinthatrngkhxngphupwyedkthimixakarklxngesiyngxkesbxudknsakhawichakumarewchsastrxakarixesiyngkxng miikh khdcmukrayadaeninorkhswnihyhayin 1 2 wn bangrayxacepnnanthung 7 wnsaehtuswnihyekidcakkartidechuxiwrswithiwinicchywinicchycakxakarorkhxunthikhlayknfapidklxngesiyngxkesb inthanghayic karpxngknkarihwkhsinikhhwdihy aelawkhsinpxngknorkhkhxtibyasetxrxyd exphienfrinkhwamchukrxyla 15 khxngedkinbangchwngkaresiychiwitphbnxy iwrsthiepnsaehtukhxngkhrupmihlayxyang thiphbbxyidaekechux aelaiwrsxinfluexnsa hruxechuxikhhwdihy aebkhthieriykthaihekidorkhniidaetphbidnxykwa karwinicchyswnihythaodyxasyprawtiaelaphlkartrwcrangkay kxnwinicchycaepntxngwinicchyaeykexaorkhxunthixntraykwa echn fapidklxngesiyngxkesb hrux xxkipihidkxn kartrwcthanghxngptibtikartang echn kartrwceluxd karthayphaphrngsi hrux swnihyimmikhwamcaepnnk echuxthiepnsaehtukhxngkhrupbangswnpxngkniddwykarchidwkhsin echn echuxikhhwdihy aelaechuxkhxtib karrksathisakhykhuxkarihsetxrxydkhrngediyw sungxacihkinhruxihchidkid thaxakarrunaerngxaccaepntxngichyaexphienfrinphnaebbfxylaxxngekhathangkarhayic phupwythimixakarrunaerngbangrayxaccaepntxngnxnrksainorngphyabal khidepnpraman 1 5 khxngphupwythnghmd orkhnikhxnkhangphbidbxy edkpraman 15 caekhypwyorkhni chwngxayuthiphbbxythisudkhuxrahwang 6 eduxn thung 5 pi aetbangkhrngkphbidinedkotthungxayu 15 pi phbinephschaybxykwaephshyingelknxy mkphbmakinvduibimrwng inyukhkxnthicamikarchidwkhsinorkhnimkekidcakechuxkhxtib aelamkepnxntraythungchiwit pccubnkhrupcakechuxkhxtibphbidnxymakenuxngcakmikarihwkhsinorkhkhxtibxyangkwangkhwangxangxingRajapaksa S Starr M May 2010 Croup assessment and management Aust Fam Physician 39 5 280 2 PMID 20485713 Johnson D 2009 Croup Clin Evid Online 2009 PMC 2907784 PMID 19445760 Everard ML kumphaphnth 2009 Acute bronchiolitis and croup Pediatr Clin North Am 56 1 119 33 x xi doi 10 1016 j pcl 2008 10 007 PMID 19135584 Cherry JD 2008 Clinical practice Croup N Engl J Med 358 4 384 91 doi 10 1056 NEJMcp072022 PMID 18216359 J05 klxngesiyngxkesbxudknechiybphln khrup aelafaklxngesiyngxkesb PDF bychicaaenkorkhrahwangpraethschbbpraethsithy xngkvs ithy elm 1 tarangkarcdklumorkh sanknoybayaelayuththsastr sanknganpldkrathrwngsatharnsukh 2009 p 373 ISBN 978 616 11 0337 8 Thompson M Vodicka TA Blair PS Buckley DI Heneghan C Hay AD TARGET Programme Team 11 thnwakhm 2013 Duration of symptoms of respiratory tract infections in children systematic review BMJ Clinical research ed 347 f7027 doi 10 1136 bmj f7027 PMC 3898587 PMID 24335668 Bjornson C Russell K Vandermeer B Klassen TP Johnson DW 10 tulakhm 2013 Nebulized epinephrine for croup in children The Cochrane Database of Systematic Reviews 10 CD006619 doi 10 1002 14651858 CD006619 pub3 PMID 24114291 Bjornson CL Johnson DW 15 October 2013 Croup in children CMAJ Canadian Medical Association Journal 185 15 1317 23 doi 10 1503 cmaj 121645 PMC 3796596 PMID 23939212 Steele Volney 2005 Bleed blister and purge a history of medicine on the American frontier Missoula Mont Mountain Press p 324 ISBN 978 0 87842 505 1 Feigin Ralph D 2004 Textbook of pediatric infectious diseases Philadelphia Saunders p 252 ISBN 0 7216 9329 6 aehlngkhxmulxunwikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb klxngesiyngxkesbxudkn Croup MayoClinic Health Scout khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 24 kumphaphnth 2010 PDF Alberta Medical Association khlngkhxmulekaekbcakaehlngedim PDF emux 7 tulakhm 2009 karcaaenkorkhDICD 10 J05 0ICD 464 4MeSH D003440 13233thrphyakrphaynxk 000959 ped 510 emerg 370 radio 199 klxngesiyngxkesbxudkn bthkhwamaephthysastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodykarephimetimkhxmuldkhk