กรุงเตหะราน

เตหะราน (/tɛəˈræn, -ˈrɑːn, ˌteɪ-/; เปอร์เซีย: تهران Tehrān [tehˈɾɒːn] ( ฟังเสียง)) เป็นนครใน และเมืองหลวงของประเทศอิหร่าน มีประชากรราว 8.7 ล้านคนในเขตนครเตหะราน และราว 15 ล้านคนหากรวม ถือเป็นของประเทศอิหร่านและของเอเชียตะวันตก เตหะรานและปริมณฑลถือเป็น ในตะวันออกกลาง รองจากไคโร ประเทศอียิปต์ และเป็นอันดับที่ 24 ของโลก

เตหะราน تهران
เมืองหลวง
تهران بزرگ
ตามเข็มจากบน: หอคอยออซอดี; ; ; ; ; วังโกเลสแตน; ; ทิวนคร
ธง ตรา
เตหะราน ที่ตั้งกรุงเตหะรานในประเทศอิหร่าน
พิกัด: 35°41′21″N 51°23′20″E / 35.68917°N 51.38889°E / 35.68917; 51.38889
ประเทศ	อิหร่าน
จังหวัด	จังหวัดเตหะราน
เทศมณฑล	เตหะราน
	กลาง
การปกครอง
•
•
พื้นที่
• เขตเมือง	615 ตร.กม. (237 ตร.ไมล์)
• รวมปริมณฑล	2,235 ตร.กม. (863 ตร.ไมล์)
ความสูง	900 ถึง 1,830 เมตร (2,952 ถึง 6,003 ฟุต)
ประชากร
• ความหนาแน่น	11,800 คน/ตร.กม. (31,000 คน/ตร.ไมล์)
• เขตเมือง	12,893,706 คน
• รวมปริมณฑล	16,000,378 คน
• อันดับประชากรในประเทศอิหร่าน
เขตเวลา	(เวลามาตรฐานอิหร่าน)
• ฤดูร้อน (เวลาออมแสง)	(เวลาออมแสงอิหร่าน)
รหัสพื้นที่	(+98)
ภูมิอากาศ
เว็บไซต์	www.tehran.ir

เตหะรานถูกเลือกให้เป็นเมืองหลวงของอิหร่านครั้งแรกโดย แห่งราชวงศ์แคแจร์ ในปี 1786 อันเป็นผลจากที่ตั้งทางภูมิศาสตร์ของอิหร่านที่ใกล้กับคอเคซัสซึ่งในเวลานั้นถูกตัดขาดจากอิหร่านด้วย เมืองหลวงของอิหร่านมีการเปลี่ยนไปหลายครั้ง และเตหะรานเป็น ในทศวรรษ 1920 ได้เริ่มมีการทุบทำลายและก่อสร้างเมืองขึ้นใหม่ขนานใหญ่ เตหะรานกลายมาเป็นจุดหมายปลายทางของการอพยพประชากรขนาดใหญ่จากพื้นที่อื่น ๆ ของอิหร่าน นับตั้งแต่ศตวรรษที่ 20 เป็นต้นมา

สถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์มากมายในเตหะราน เช่น วังโกเลสตาน, และ จุดหมายตาสำคัญของเตหะรานที่สร้างในยุคหลัง ๆ เช่น หอคอยออซอดีที่สร้างขึ้นโดยชาฮ์ในปี 1971 ในโอกาส, ซึ่งเป็น สร้างเสร็จในปี 2007 และ ซึ่งสร้างเสร็จในปี 2014

ที่มาของชื่อ

ชื่อเมืองเตะหรานนั้นประกอบมาจากคำสองคำ คำแรกคือ "Tah" อันมีความหมายถึง จุดจบ จุดต่ำสุด กับอีกคำหนึ่งนั้นก็คือ "Ran" อันมีความหมายว่า หุบเขา ชื่อของเตหะรานจึงมีความหมายว่า เมืองที่อยู่ปลายตีนเขา อันมาจากสภาพที่ตั้งของเมือง ที่ตั้งอยู่บริเวณตีนเขาของกลุ่มเทือกเขา

ประวัติศาสตร์

เตหะรานเป็นเพียงแค่ชุมชนเล็ก ๆ ในเขตเมืองเรห์ ซึ่งมีการตั้งหลักถิ่นฐานมาตั้งแต่คราว เดิมเมืองนี้ไม่ได้มีบทบาทสำคัญอะไรเท่าไหร่ และเป็นแค่เพียงเมืองเล็ก ๆที่อยู่ใต้เขตอิทธิพลของของเมืองเรห์ที่มีอำนาจมากและมีขนาดใหญ่ในตอนนั้น ด้วยความที่เมืองเรห์เป็นเมืองที่ใหญ่ และค่อนข้างจะเจริญรุ่งเรืองอยู่พอสมควร ทำให้เมืองเรห์เป็นจุดหมายปลายทางของชาวอาหรับในการเข้ามาค้าขาย หรือมาตั้งถิ่นฐานบนพื้นแผ่นดินชาวเปอร์เซีย

ความรุ่งเรืองของเมืองเรห์ทำให้เมืองเป็นเป้าถูกโจมตีหลายครั้ง จากหลายกลุ่มชาติพันธุ์ไม่ว่าจะเป็นพวก พวก และพวก เพื่อแย่งชิงดินแดน แต่ไม่มีครั้งไหนที่ทำให้เมืองพินาศได้เท่ากับการรุกรานของพวกมองโกลในศตวรรษที่ 13 การโจมตีของพวกมองโกลนำไปสู่การปล้นสะดม เผาทำลายเมือง และการสังหารหมู่ชาวเมือง ว่ากันว่าจำนวนประชากรนับกว่า 500,000 คนภายในเมืองเรห์ เหลือเพียงไม่กี่แสนคนในช่วงที่มองโกลรุกราน และเพราะความเสียหายที่เกิดขึ้นกับเมือง ทำให้ผู้คนที่เหลือรอดอยู่เลือกที่จะย้ายขึ้นเหนือไปอยู่ที่เตหะรานที่อยู่ใกล้เคียงกัน ทำให้ชุมชนเล็ก ๆของเตหะรานค่อย ๆขยายตัวขึ้นมา โดยในช่วงปี 1404 บันทึกของคณะทูตชาวกัสติยาที่นำโดย (Ruy González de Clavijo) ก็ได้เดินทางผ่านเมืองเตหะราน ซึ่งบันทึกว่าไว้ว่ามีบ้านเรือนปลูกขึ้นราว 3000 หลังคาเรือน

เมืองเตหะรานกลับมามีบทบาทสำคัญมากขึ้นสมัยราชวงศ์กอญัร เมื่อพระเจ้าชาห์อัคกาห์ โมฮัมหมัด (Agha Mohammad Qajar) ปฐมกษัตริย์แห่งราชวงศ์กอญัรได้ทรงย้ายเมืองหลวงขึ้นจากอิสฟาฮานขึ้นเหนือไปที่เตหะราน เมืองเล็ก ๆ แห่งหนึ่งทางตอนเหนือ ด้วยเหตุผลทางด้านความมั่นคงเพื่อหนีห่างจากกลุ่มขุนนางที่ยังคงมั่นคงในราชวงศ์เก่า รวมทั้งกลุ่มขุนนางพื้นถิ่นเดิม ด้วยความที่เตหะรานนั้นเป็นเมืองเล็ก ๆ ที่ขาดแคลนสาธารณูปโภคต่าง ๆ จึงเป็นโอกาสดีที่ทางพระเจ้าชาห์อัคกาห์ โมฮัมหมัดจะได้ตั้งตัวขึ้นมา และลดการต่อต้านของทั้งขุนนางและประชาชน ที่สำคัญเมืองแห่งนี้ยังอยู่ใกล้กับบริเวณเทือกเขาคอเคซัสและพื้นที่อาร์เซไบจาน ซึ่งเป็นพื้นที่่ความขัดแย้งที่กำลังปะทุขึ้นมาระหว่างเปอร์เซีย-รัสเซีย ในอนาคตอันสั้น

แผนที่ของเมืองเตหะรานในปี 1857

การย้ายมาปักหลักที่เตหะราน ทำให้ราชวงศ์กอญัรต้องพัฒนาเมืองหลวงขึ้นมาใหม่ เพราะแต่เดิมเตหะรานนั้นไม่มีอะไรเลย โดยทางราชำสำนักใช้เวลาร่วมกว่า 50 ปี ในการเนรมิตเมืองใหม่ขึ้นมา กำแพงเมืองแปดเหลี่ยมถูกสร้างขึ้นรอบเมืองอย่างสมมาตร ย่านการค้าและชุมชนขยายตัวไปทั่วเมืองและกระจายขยายออกไป ในเวลานั้นประชากรในเมืองขยายตัวเพิ่มขึ้น จนมีเกือบ 80,000 ครัวเรือนอาศัยอยู่ในเขตเมืองเตหะราน

ภาพถ่ายทางอากาศของเมืองเตหะรานในปี 1925

ภายใต้อำนาจราชวงศ์ปาห์ราวี

หลังจากความวุ่นวายทางการเมืองหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครองสู่การมีระบบสภาและการเลือกตั้ง สภาความมั่นคงแห่งอาณาจักรก็ได้มีการแต่งตั้งเรซา ชาห์ ขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์พระองค์ใหม่แห่งราชวงศ์ปาห์ราวี การขึ้นมามีอำนาจของราชวงศ์ปาห์ราวีนอกจากจะรวมศูนย์อำนาจเข้าสู่ศูนย์กลางอีกครั้งแล้ว ยังสร้างความเปลี่ยนแปลงขนานใหญ่ให้กับเตหะรานที่เป็นเมืองหลวงอีกต่างหาก

ในช่วงทศวรรษ 1920-1930 พระเจ้าชาห์เรซา ปาห์ราวี ทรงเริ่มวางแผนเมกะโปรเจกต์ขนานใหญ่ในการปรับปรุงภูมิทัศน์ของเมืองใหม่ ทั้งการบูรณะอาคารสถานที่ราชการและวังต่าง ๆ ให้อยู่ในรูปลักษณ์ของศิลปกรรมแบบคลาสสิคเปอร์เซีย พื้นที่ภายในพระราชวังโกเลสถาน โรงละครแห่งชาติ หรือจัตุรัสกลางเมือง ทุกอย่างถูกเพิ่มศิลปกรรมแบบเปอร์เซียเข้าไป เช่นเดียวกับกลุ่มอาคารราชการสมัยใหม่ที่ถูกสร้างขึ้นมาใหม่ อย่างธนาคารกลาง สถานีตำรวจ หรือว่าค่ายทหารเอง ก็จะถูกสร้างขึ้นมาด้วยศิลปกรรมแบบคลาสสิกเปอร์เซีย ในขณะเดียวกันตามแผนการพัฒนาเมืองยังมีการตัดถนนขนาดใหญ่ขึ้นรอบเมือง เพื่อสร้างพื้นที่สาธารณะและลานอเนกประสงค์ให้ประชาชนใช้งาน และการตัดถนนนั้นได้ทำให้พื้นที่ของตลาดขนาดใหญ่ที่สุดในเมืองอย่าง แกรนด์ บาซซาร์ ต้องหายไปกว่าครึ่ง

การพัฒนาเมืองในครั้งนี้ พระเจ้าชาห์หวังให้เตหะรานมีความเจริญเทียบเท่ากับทางตะวันตก ที่เต็มไปด้วยจัตุรัสและพื้นที่โล่งให้คนมาเดินเล่น แต่ในขณะเดียวกันก็ยังคงรักษากลื่นอายของความเป็นเปอร์เซียเอาไว้

ระหว่างช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 เตหะรานเป็นพื้นที่กลางในการพบปะคุยกันของผู้นำกลุ่มสัมพันธมิตร ได้แก่วินสตัน เชอร์ชิล นายกรัฐมนตรีสหราชอาณาจักร ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา และโจเซฟ สตาลิน ผู้นำสูงสุดของสหภาพโซเวียต

• จัตุรัส Tupkhane ในปี 1911
• ท้องถนนใกล้ ๆ กับจัตุรัสทาลิลี่ ในปี 1930
• อาคารในมหาวิทยาลัยเตหะรานในปี 1939
• National ธนาคารกลางอิหร่าน
• การประชุมเตหะราน การพบปะกันของสามผู้นำชาติสัมพันธมิตรในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2
• อาคารรัฐสภาหลังเก่าในปี 1956
• ถนนเฟอร์ดอซีในปี 1960
• ถนน Keshavarz Boulevard ในปี 1970
• ถนน Karimkhan Street ในปี 1977

โครงการทางด่วนในเมืองเตหะราน

ในช่วงทศวรรษที่ 1950-1960 เตหะรานเต็มไปด้วยโครงการสิ่งก่อสร้างจนาดใหญ่ที่แสดงถึงความทะเยอทะยานในการพัฒนาเมือง อย่างไรก็ตามเตหะรานก็เผชิญกับปัญหาไม่ต่างอะไรจากเมืองหลวงของประเทศกำลังพัฒนาทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นปัญหาประชาชนแออัดจากการเข้ามาของผู้คนในชนบทสู่เมืองหลวง ปัญหามลพิษทางอากาศจากพายุทราย ปัญหาเกี่ยวกับน้ำ ปัญหาเกี่ยวกับโครงสร้างพื้นฐาน นอกจากนี้ยังมีปัญหาทางเศรษฐกิจที่สร้างความเหลื่อมล้ำภายในเมืองที่มาจากภาคธุรกิจน้ำมันเป็นแกนหลักของประเทศ และปัญหาเหล่านั้นยิ่งตอกย้ำงมากในนโยบายการปฏิรูปที่ดินของพระเจ้าชาห์อีก

หอคอยอะซาดี อนุสรณ์สถานแห่งนี้สร้างในสมัยพระเจ้าชาห์โมฮัมเหม็ด เรซา ปาห์ราวี ในปี 1971

ภูมิอากาศ

ข้อมูลภูมิอากาศของTehran
เดือน	ม.ค.	ก.พ.	มี.ค.	เม.ย.	พ.ค.	มิ.ย.	ก.ค.	ส.ค.	ก.ย.	ต.ค.	พ.ย.	ธ.ค.	ทั้งปี
อุณหภูมิสูงสุดที่เคยบันทึก °C (°F)	19.6 (67.3)	23 (73)	28 (82)	32.4 (90.3)	37 (99)	41 (106)	43 (109)	42 (108)	38 (100)	33.4 (92.1)	26 (79)	21 (70)	43 (109)
อุณหภูมิสูงสุดเฉลี่ย °C (°F)	7.9 (46.2)	10.4 (50.7)	15.4 (59.7)	22.1 (71.8)	27.9 (82.2)	33.9 (93)	36.6 (97.9)	35.6 (96.1)	31.6 (88.9)	24.4 (75.9)	16.2 (61.2)	10 (50)	22.7 (72.9)
อุณหภูมิต่ำสุดเฉลี่ย °C (°F)	-1 (30)	1 (34)	5 (41)	12 (54)	16 (61)	22 (72)	26 (79)	24 (75)	21 (70)	14 (57)	7 (45)	2 (36)	12 (54)
อุณหภูมิต่ำสุดที่เคยบันทึก °C (°F)	-15 (5)	-13 (9)	-8 (18)	-4 (25)	2.4 (36.3)	5 (41)	14 (57)	13 (55)	9 (48)	2.8 (37)	-7 (19)	-13 (9)	−15 (5)
หยาดน้ำฟ้า มม (นิ้ว)	34.6 (1.362)	32.2 (1.268)	40.8 (1.606)	30.7 (1.209)	15.4 (0.606)	3 (0.12)	2.3 (0.091)	1.8 (0.071)	1.1 (0.043)	10.9 (0.429)	26 (1.02)	34 (1.34)	232.8 (9.165)
จำนวนชั่วโมงที่มีแดด	166.6	172.7	210.9	267.0	287.8	348.2	366.4	351.4	327.4	278.6	147.4	141.2	3,065.6
แหล่งที่มา:

เมืองพี่น้อง

• มอสโก
• อิสตันบูล
• โซล
• ปักกิ่ง
• การากัส
• พริทอเรีย
• ลอสแอนเจลิส
• ลอนดอน
• มะนิลา
• มินสค์
• อาบานา
• ดูไบ

ภาพปริทัศน์

ภาพปริทัศน์กรุงเตหะรานในฤดูหนาว

ภาพปริทัศน์กรุงเตหะราน

ภาพปริทัศน์กรุงเตหะราน

ภาพปริทัศน์กรุงเตหะรานในเวลากลางคืน

อ้างอิง

1. "City of Tehran Statisticalyearbook" (PDF). (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-04-13. สืบค้นเมื่อ 2021-04-13.
2. Tehran, Environment & Geography 2015-11-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน. Tehran.ir.
3. "Statistical Center of Iran > Home" (PDF). (PDF)จากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-04-13. สืบค้นเมื่อ 2021-04-13.
4. . citypopulation.de. 2018-09-13. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-09-13.
5. Urban population: Data for . ~97.5% of county population live in Tehran city
   Metro population: Estimate on base of census data, includes central part of Tehran province and and from
6. "Tehran (Iran) : Introduction – Britannica Online Encyclopedia". Encyclopædia Britannica. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-03-30. สืบค้นเมื่อ 2012-05-21.
7. "Tabiat Pedestrian Bridge / Diba Tensile Architecture". . November 17, 2014. จากแหล่งเดิมเมื่อ September 23, 2015. สืบค้นเมื่อ October 12, 2015.
8. . I.R OF IRAN METEOROLOGICAL ORGANIZATION (IRIMO)
9. . el.mos.ru (in Russian)
10. [1]^[]
11. Goldkorn, Jeremy. "Tehran-Beijing direct flights?". Danwei.org. สืบค้นเมื่อ 2012-05-21.
12. "Gulf Region". Dfa.gov.za. สืบค้นเมื่อ 2012-05-21.
13. . City Government of Manila. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-08-06. สืบค้นเมื่อ 2009-09-02.
14. . Minsk.gov.by. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-05-25. สืบค้นเมื่อ 2010-09-25.
15. . Payvand.com. 2006-11-22. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-04-11. สืบค้นเมื่อ 2011-03-15.
16. "Special Features: Dubai's sister cities". Dubai City Guide. สืบค้นเมื่อ 2012-05-21.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ เตหะราน

วิกิท่องเที่ยว มีคำแนะนำการท่องเที่ยวสำหรับ Tehran

วิกิซอร์ซ มีบทความจาก เกี่ยวกับ Teheran (province)

วิกิซอร์ซ มีบทความจาก เกี่ยวกับ Teheran (city)

• Google Map: Tehran