ตะพาบลีธ, ตะพาบไลธ์ หรือ ตะพาบนาคปุระ (อังกฤษ: Leith's softshell turtle, Nagpur softshell turtle; ชื่อวิทยาศาสตร์: Nilssonia leithii) เป็นสปีชีส์ของตะพาบในวงศ์ของตะพาบ ตะพาบชนิดนี้พบได้ในแม่น้ำแถบคาบสมุทรอินเดีย รวมถึง (Thungabhadra), (Ghataprabha), (Bhavani), แม่น้ำโคทาวรี, แม่น้ำกาเวรี และ (Moyar)
ตะพาบลีธ | |
---|---|
สถานะการอนุรักษ์ | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต Eukaryota |
อาณาจักร: | สัตว์ Animalia |
ไฟลัม: | สัตว์มีแกนสันหลัง Chordata |
ชั้น: | สัตว์เลื้อยคลาน Reptilia |
อันดับ: | เต่า Testudines |
อันดับย่อย: | อันดับย่อยเต่า Cryptodira |
วงศ์: | วงศ์ตะพาบ Trionychidae |
สกุล: | สกุลตะพาบนกยูง Nilssonia (, 1872) |
สปีชีส์: | Nilssonia leithii |
ชื่อทวินาม | |
Nilssonia leithii (, 1872) | |
ชื่อพ้อง | |
|
ตัวอย่างที่ตั้งชนิด: เมืองปูเณ ในประเทศอินเดีย
ศัพทมูลวิทยา
ชื่อเฉพาะ leithii นี้ตั้งชื่อเพื่อเป็นเกียรติแก่ Andrew H. Leith ซึ่งเป็นแพทย์ประจำคณะกรรมาธิการสาธารณสุขมุมไบ
ลักษณะทางกายภาพ
ตะพาบลีธมีลักษณะที่อยู่ตรงกลางระหว่างตะพาบคงคา (N. gangetica) และตะพาบนกยูงอินเดีย (N. hurum) สิ่งที่มีความคล้ายอย่างแรกคือ ความกว้างของบริเวณด้านบนหัวระหว่างดวงตา แนวประสานระหว่างขากรรไกรล่างที่ค่อนข้างสั้น และมีรอยบริเวณหัว และมีจมูกที่ยาวและค่อนข้างแหลมกว่า ไม่มีสันกระดูกขากรรไกรที่แข็งแรงบริเวณพื้นผิวด้านในของกระดูกขากรรไกรล่าง และมีลักษณะของวงแหวนสี่วงหรือมากกว่าบริเวณกระดองหลังในวัยอ่อน ซึ่งจะมีขนาดเล็กกว่าในตะพาบนกยูงอินเดีย (N. hurum)
ตัวเต็มวัยอาจมีกระดองยาว 64 เซนติเมตร หรือ 25 นิ้ว
อาหาร
ตะพาบลีธจะล่าเหยื่อเป็นลูกน้ำ (ตัวอ่อนของยุง) ปู หอยน้ำจืด และปลา บางครั้งตะพาบชนิดนี้ยังกินพืชน้ำขนาดเล็กด้วย
การสืบพันธุ์
ตะพาบตัวเมียที่โตเต็มวัยชนิดนี้ จะวางไข่ในเดือนมิถุนายน ไข่มีลักษณะเป็นทรงกลม และมีเส้นผ่านศูนย์กลางของแต่ละฟองประมาณ 30 ถึง 31 มิลลิเมตร (1.2 นิ้ว)
ภัยคุกคาม
สายพันธุ์นี้ถูกใช้ประโยชน์ในท้องถิ่นทั่วคาบสมุทรอินเดีย ภัยคุกคามสำคัญอื่น ๆ ได้แก่ การทำกิจกรรมต่าง ๆ ใกล้แม่น้ำ มลพิษทางน้ำ การทำเหมืองทราย การกสร้างเขื่อนผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลังน้ำ การลักลอบล่าสัตว์ การแสวงหาผลกำไรจากไข่ของตะพาบชนิดนี้ไม่ว่าจะการนำไปขาย ฯลฯ
ที่อยู่ทางภูมิศาสตร์
ตะพาบลีธเป็นสิ่งมีชีวิตเฉพาะถิ่นของคาบสมุทรอินเดีย ซึ่งอยู่ในรัฐอานธรประเทศ รัฐกรณาฏกะ รัฐเกราลา รัฐมัธยประเทศ รัฐมหาราษฏระ รัฐทมิฬนาฑู และรัฐโอฑิศา
เชิงอรรถและรายการอ้างอิง
- Praschag, P.; Das, I.; Choudhury, B.C.; Singh, S. (2021). "Nilssonia leithii". IUCN Red List of Threatened Species. 2021: e.T2174A2778380. doi:10.2305/IUCN.UK.2021-1.RLTS.T2174A2778380.en. สืบค้นเมื่อ 19 November 2021. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>
ไม่สมเหตุสมผล มีนิยามชื่อ "iucn status 19 November 2021" หลายครั้งด้วยเนื้อหาต่างกัน - "Appendices | CITES". cites.org. สืบค้นเมื่อ 2022-01-14.
- Fritz 2007, pp. 310–311
- Das, I., Sirsi, S., Vasudevan, K., and Murthy ,B.
- Gray,J.
- Beolens, Bo; Watkins, Michael; Grayson, Michael (2011).
- (1890).
- Das I (2002).
- Biju Kumar, A. 2004.
- Dharwadkar, Sneha (23 February 2023). "Sneha Dharwadkar (2020) Freshwater Turtles and Tortoises Foundation". India Biodiversity Portal. สืบค้นเมื่อ 2023-02-23.
- Jafer Palot, Zoological Survey of India, Western Ghat Regional Centre; in Venkataraman, K., Chattopadhyay, A. and Subramanian, K.A. (editors).
ดูเพิ่มเติม
- Gray JE (1872). "Notes on the Mud-Tortoises of India (Trionyx, Geoffroy)". Ann. Mag. Nat. Hist., Fourth Series 10: 326–340. (Trionyx leithii, new species, 334–335).
แหล่งข้อมูลอื่น
- Fritz, Uwe; Havaš, Peter (2007). "Checklist of Chelonians of the World". Vertebrate Zoology. 57 (2): 149–368. doi:10.3897/vz.57.e30895.
แหล่งข้อมูลอื่น
- Nilssonia leithii ที่คลังข้อมูลสัตว์เลื้อยคลาน Reptarium.cz
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
taphablith taphabilth hrux taphabnakhpura xngkvs Leith s softshell turtle Nagpur softshell turtle chuxwithyasastr Nilssonia leithii epnspichiskhxngtaphabinwngskhxngtaphab taphabchnidniphbidinaemnaaethbkhabsmuthrxinediy rwmthung Thungabhadra Ghataprabha Bhavani aemnaokhthawri aemnakaewri aela Moyar taphablithsthanakarxnurks IUCN 3 1 CITES Appendix I CITES karcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxt Eukaryotaxanackr stw Animaliaiflm stwmiaeknsnhlng Chordatachn stweluxykhlan Reptiliaxndb eta Testudinesxndbyxy xndbyxyeta Cryptodirawngs wngstaphab Trionychidaeskul skultaphabnkyung Nilssonia 1872 spichis Nilssonia leithiichuxthwinamNilssonia leithii 1872 chuxphxngTrionyx javanicus Gray 1831 part Testudo gotaghol 1831 nomen nudum Aspilus gataghol Gray 1872 Trionyx leithii Gray 1872 Isola leithii Gray 1873 Aspideretes leithii 1904 Trionyx sulcifrons 1915 Trionyx leithi 1931 Amyda leithi amp 1934 Aspideretes leithi Choudhury amp 1993 Trionys leithii 1996 Trionix leithi Richard 1999 twxyangthitngchnid emuxngpuen inpraethsxinediysphthmulwithyachuxechphaa leithii nitngchuxephuxepnekiyrtiaek Andrew H Leith sungepnaephthypracakhnakrrmathikarsatharnsukhmumiblksnathangkayphaphtaphablithmilksnathixyutrngklangrahwangtaphabkhngkha N gangetica aelataphabnkyungxinediy N hurum singthimikhwamkhlayxyangaerkkhux khwamkwangkhxngbriewndanbnhwrahwangdwngta aenwprasanrahwangkhakrrikrlangthikhxnkhangsn aelamirxybriewnhw aelamicmukthiyawaelakhxnkhangaehlmkwa immisnkradukkhakrrikrthiaekhngaerngbriewnphunphiwdaninkhxngkradukkhakrrikrlang aelamilksnakhxngwngaehwnsiwnghruxmakkwabriewnkradxnghlnginwyxxn sungcamikhnadelkkwaintaphabnkyungxinediy N hurum twetmwyxacmikradxngyaw 64 esntiemtr hrux 25 niwxahartaphablithcalaehyuxepnlukna twxxnkhxngyung pu hxynacud aelapla bangkhrngtaphabchnidniyngkinphuchnakhnadelkdwykarsubphnthutaphabtwemiythiotetmwychnidni cawangikhineduxnmithunayn ikhmilksnaepnthrngklm aelamiesnphansunyklangkhxngaetlafxngpraman 30 thung 31 milliemtr 1 2 niw phbluktaphablith Nilssonia leithii inemuxngophr Bhor rthmharastraphykhukkhamsayphnthunithukichpraoychninthxngthinthwkhabsmuthrxinediy phykhukkhamsakhyxun idaek karthakickrrmtang iklaemna mlphisthangna karthaehmuxngthray karksrangekhuxnphlitkraaesiffacakphlngna karlklxblastw karaeswnghaphlkaircakikhkhxngtaphabchnidniimwacakarnaipkhay lthixyuthangphumisastrtaphablithepnsingmichiwitechphaathinkhxngkhabsmuthrxinediy sungxyuinrthxanthrpraeths rthkrnatka rthekrala rthmthypraeths rthmharastra rththmilnathu aelarthoxthisaechingxrrthaelaraykarxangxingPraschag P Das I Choudhury B C Singh S 2021 Nilssonia leithii IUCN Red List of Threatened Species 2021 e T2174A2778380 doi 10 2305 IUCN UK 2021 1 RLTS T2174A2778380 en subkhnemux 19 November 2021 xangxingphidphlad payrabu lt ref gt imsmehtusmphl miniyamchux iucn status 19 November 2021 hlaykhrngdwyenuxhatangkn Appendices CITES cites org subkhnemux 2022 01 14 Fritz 2007 pp 310 311harvnb error no target CITEREFFritz2007 Das I Sirsi S Vasudevan K and Murthy B Gray J Beolens Bo Watkins Michael Grayson Michael 2011 1890 Das I 2002 Biju Kumar A 2004 Dharwadkar Sneha 23 February 2023 Sneha Dharwadkar 2020 Freshwater Turtles and Tortoises Foundation India Biodiversity Portal subkhnemux 2023 02 23 Jafer Palot Zoological Survey of India Western Ghat Regional Centre in Venkataraman K Chattopadhyay A and Subramanian K A editors duephimetimGray JE 1872 Notes on the Mud Tortoises of India Trionyx Geoffroy Ann Mag Nat Hist Fourth Series 10 326 340 Trionyx leithii new species 334 335 aehlngkhxmulxunFritz Uwe Havas Peter 2007 Checklist of Chelonians of the World Vertebrate Zoology 57 2 149 368 doi 10 3897 vz 57 e30895 aehlngkhxmulxunNilssonia leithii thikhlngkhxmulstweluxykhlan Reptarium cz