จอร์เจ เอมิล ปาลาเด

จอร์เจ เอมิล ปาลาเด (โรมาเนีย: George Emil Palade, ออกเสียง: [ˈdʒe̯ordʒe eˈmil paˈlade] ( ฟังเสียง); 19 พฤศจิกายน 1912 – 7 ตุลาคม 2008) เป็นนักชีววิทยาเซลล์ชาวโรมาเนีย และได้รับการบรรยายไว้ว่าเป็น "นักชีววิทยาเซลล์ที่มีอิทธิพลที่สุดตลอดกาล" ในปี 1974 เขาได้รับรางวัลโนเบลสาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์ ร่วมกับ และ จากผลงานการค้นคว้าด้านกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนและซึ่งต่อมาถือเป็นรากฐานสำคัญของชีววิทยาเซลล์ระดับโมเลกุลในยุคใหม่ ผลงานการค้นพบที่สำคัญที่สุดของเขาคือการค้นพบไรโบโซมบนเอนโดพลาสมิกเรกติคูลัมซึ่งเขาบรรยายไว้ครั้งแรกในปี 1955

จอร์เจ ปาลาเด
เกิด	จอร์เจ เอมิล ปาลาเด 19 พฤศจิกายน ค.ศ. 1912(1912-11-19) ยัช ราชอาณาจักรโรมาเนีย
เสียชีวิต	8 ตุลาคม ค.ศ. 2008(2008-10-08) (95 ปี) รัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐ
สัญชาติ	โรมาเนีย
ศิษย์เก่า
มีชื่อเสียงจาก
คู่สมรส	(สมรส 1941; เสียชีวิต 1969) (สมรส 1970)
รางวัล	(1966) (1967) (1970) โนเบลสาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์ (1974) (1981) (1984) (1986)
อาชีพทางวิทยาศาสตร์
สาขา	ชีววิทยาเซลล์
สถาบันที่ทำงาน	มหาวิทยาลัยนิวยอร์ก มหาวิทยาลัยเยล มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย แซนดีเอโก
ลูกศิษย์ที่มีชื่อเสียง

ปาลาเดยังได้รับจากสหรัฐ ในสาชาวิทยาศาสตร์ชีววิทยา จากผลงาน "เป็นผู้ริเริ่มการค้นพบโครงสร้างอันเป็นระเบียบยิ่งและเป็นพื้นฐานของเซลล์ที่มีชีวิตทั้งหลาย" ในปี 1986 และยังได้รับเลือกให้เป็นสมาชิกของในปี 1961 และในปี 1968 ได้รับเลือกให้เป็น (HonFRMS) ในปี 1984 เขากลายมาเป็น (ForMemRS)

ชีวิตช่วงต้นและการศึกษา

จอร์เจ เอมิล ปาลาเด เกิดเมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน 1912 ในเมืองยัช ประเทศโรมาเนีย บิดาเป็นศาสตราจารย์ด้านปรัชญาประจำ และมารดาเป็นครูโรงเรียนมัธยม ปลาเดจบการศึกษาแพทยศาสตรบัณฑิตในปี 1940 จาก ในบูคาเรสต์

วิชาชีพ

ปาลาเดเป็นคณาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยดาวีลาในบูคาเรสต์จนถึงปี 1946 จากนั้นเขาได้เดินทางไปยังสหรัฐ เพื่อ ขณะช่วยงาน ในห้องทดลองชีววิทยาของมหาวิทยาลัยนิวยอร์ก เขาได้พบกับศาสตราจารย์ จากนั้นเขาจึงเข้าร่วมกำงานกับคลอดที่

ในปี 1952 ปาลาเดได้รับสหรัฐ เขาทำงานอยู่ที่สถาบันร็อกกีเฟลเลอร์จากปี 1958–1973 และยังเป็นศาสตราจารย์ประจำที่วิทยาลัยแพทยศาสตร์ของมหาวิทยาลัยเยล (1973–1990) และมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย แซนดีเอโก (1990–2008) ขณะประจำที่มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ปาลาเดมีตำแหน่งวิทยฐานะเป็น Professor of Medicine in Residence (Emeritus) ประจำภาควิชาแพทยศาสตร์ระดับเซลล์และโมเลกุล รวมถึงเป็นคณบดีส่วนกิจการวิทยาศาสตร์ (Dean for Scientific Affairs (Emeritus)) ประจำวิทยาลัยแพทยศาสตร์ลาฮอยา แคลิฟอร์เนีย (School of Medicine at La Jolla, California)

ในปี 1970 เขาได้รับ จากมหาวิทยาลัยโคลัมเบีย ร่วมกับ เจ้าของรางวัลโนเบลสาขาการแพทย์ฯ ประจำปี 1975 ในปี 1985 เขากลายมาเป็นบรรณาธิการบริหารชุดแรกของวารสาร

ในปี 1974 ปาลาเดได้รับรางวัลโนเบลสาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์ร่วมกับ และ จากผลงานการค้นคว้าด้านกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนและซึ่งต่อมาถือเป็นรากฐานสำคัญของชีววิทยาเซลล์ระดับโมเลกุลในยุคใหม่ สุนทรพจน์รับรางวัลโนเบลของเขาเมื่อ 12 ธันวาคม 1974 มีชื่อว่า "มุมมองระดับในเซลล์ของขบวนการการหลั่งโปรตีน" ("Intracellular Aspects of the Process of Protein Secretion") และได้รับการตีพิมพ์โดยมูลนิธิรางวัลโนเบลในปี 1992

ขณะทำงานอยู่ที่สถาบันร็อกกีเฟลเลอร์ ปาลาเดได้ใช้กล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนศึกษาการจัดการโครงสร้างภายในของเซลล์ เช่น ไรโบโซม, ไมโทคอนเดรีย, คลอโรพลาสต์, กอลไจแอปพาราตัส เป็นต้น การค้นพบครั้งสำคัญของเขามาจากซึ่งเขาและเพื่อนร่วมงานประสบความสำเร็จในการยืนยันข้อสันนิษฐานเดิมที่ว่ามีวิถีการคายสาร (secretory pathway) ร่วมระหว่างกับกอลไจแอปพาราตัส เขาพุ่งเป้าการศึกษาไปที่โครงสร้างที่ปัจจุบันเรียกว่า (ตามชื่อของเขาและ นักสรีรวิทยาชาวสวิส) ซึ่งเป็นออร์กาเนลล์สำหรับเก็บกัก (storage organelle) ที่มีเฉพาะในเนื้อเยื่อบุโพรง และเป็นที่เก็บกักโปรตีนเช่น

ข้อมูลของมูลนิธิโนเบลระบุว่า ผู้รับรางวัลโนเบลสาขาเคมีในปี 2009 ได้แก่เว็งกัฏรามัณ รามกิรุษณัณ, และ ได้รับรางวัลจาก "การศึกษาโครงสร้างและหน้าที่ของไรโบโซม" ที่ปาลาเดได้ค้นพบ

ชีวิตส่วนบุคคล

ปาลาเดสมรสกับ นักชีววิทยาเซลล์ประจำมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย แซนดีเอโก

อ้างอิง

1. "Fellowship of the Royal Society 1660–2015". London: Royal Society. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-10-15.
2. "The Palade Symposium: Celebrating Cell Biology at Its Best". Molbiolcell.org. Retrieved on 2016-06-10.
3. "Prof. George Palade: Nobel prize-winner whose work laid the foundations for modern molecular cell biology". The Independent. 22 October 2008. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ October 19, 2010. สืบค้นเมื่อ 2011-02-09. Archived. (Internet Archive copy)
4. Grens, Kerry (February 1, 2014). "Palade Particles, 1955". The Scientist.
5. Pollack, Andrew (October 9, 2008) George Palade, Nobel Winner for Work Inspiring Modern Cell Biology, Dies at 95. New York Times
6. George E. Palade ที่ Nobelprize.org , accessed 11 ตุลาคม 2563
7. Palade, G. E. (2007). "Tribute to Professor George E. Palade". Journal of Cellular and Molecular Medicine. 11 (1): 2–3. doi:10.1111/j.1582-4934.2007.00018.x. ISSN 1582-1838. PMC 4401215. PMID 17367496.
8. "Honorary Fellows Past and Present". . สืบค้นเมื่อ 5 June 2018.
9. "George E. Palade – Autobiography". Nobelprize.org. 2008-10-07. สืบค้นเมื่อ 2011-04-03.
10. "George E. Palade - Autobiography". 2006-07-16. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2006-07-16. สืบค้นเมื่อ 2019-08-16.
11. Professor George E. Palade – web page at the University of California at San Diego, School of medicine เก็บถาวร มีนาคม 30, 2004 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
12. "The 1974 Nobel Prize for Medicine". Nobelprize.org. สืบค้นเมื่อ 2011-04-03.
13. Spudich, James A. (1994). "Preface". Annual Review of Cell Biology. 10. doi:10.1146/annurev.cb.10.111406.100001.
14. "Nobel lecture". Nobelprize.org. 1974-12-12. สืบค้นเมื่อ 2011-04-03.
15. The Nobel Prize Lecture of George E. Palade (Pdf 3.78 MB), (1974) The Nobel Foundation, ISBN 
16. Nobel Lectures in Physiology or Medicine เก็บถาวร กรกฎาคม 14, 2008 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
17. Weibel, ER; Palade, GE (1964). "New cytoplasmic components in arterial endothelia". The Journal of Cell Biology. 23 (1): 101–112. doi:10.1083/jcb.23.1.101. PMC 2106503. PMID 14228505.
18. 2009 Nobel Prize in Chemistry, Nobel Foundation
19. y James D. Jamieson (November 8, 2008). "Obituary: "A tribute to George E. Palade". Journal of Clinical Investigation. 118 (11): 3517–3518. doi:10.1172/JCI37749. PMC 2575727. PMID 19065752.

บรรณานุกรม

• Singer, Manfred V (2003). "Legacy of a distinguished scientist: George E. Palade". Pancreatology. 3 (6): 518–9. doi:10.1159/000076328. ISSN 1424-3903. PMID 14730177. S2CID 36839347.

• Haulică, I (2002). "[Professor doctor George Emil Palade at 90 years of age]". Revista medico-chirurgicală a Societăţii de Medici şi Naturalişti din Iaşi. 107 (2): 223–5. ISSN 0300-8738. PMID 12638263.
• Tartakoff, Alan M (November 2002). "George Emil Palade: charismatic virtuoso of cell biology". Nature Reviews Molecular Cell Biology. 3 (11): 871–6. doi:10.1038/nrm953. ISSN 1471-0072. PMID 12415304. S2CID 2844447.
• Motta, P M (2001). "George Emil Palade and Don Wayne Fawcett and the development of modern anatomy, histology and contemporary cell biology". Italian Journal of Anatomy and Embryology. 106 (2 Suppl 1): XXI–XXXVIII. ISSN 1122-6714. PMID 11730003.
• Farquhar, M G; Wissig S L; Palade G E (December 1999). "Glomerular permeability I. Ferritin transfer across the normal glomerular capillary wall. 1961". Journal of the American Society of Nephrology. 10 (12): 2645–62. ISSN 1046-6673. PMID 10589706.
• Raju, T N (October 1999). "The Nobel chronicles. 1974: Albert Claude (1899–1983), George Emil Palade (b 1912), and Christian Réne de Duve (b 1917)". The Lancet. 354 (9185): 1219. doi:10.1016/S0140-6736(05)75433-7. ISSN 0140-6736. PMID 10513750. S2CID 54323049.
• Sabatini, D D (October 1999). "George E. Palade: charting the secretory pathway". Trends in Cell Biology. 9 (10): 413–7. doi:10.1016/S0962-8924(99)01633-5. ISSN 0962-8924. PMID 10481180.
• Motta, P M (1998). "George Emil Palade and Don Wayne Fawcett and the development of modern anatomy, histology and contemporary cell biology". . 103 (2): 65–81. ISSN 1122-6714. PMID 9719773.
• Porter, K R (July 1983). "An informal tribute to George E. Palade". The Journal of Cell Biology. 97 (1): D3–7. ISSN 0021-9525. PMID 6345553.
• Tashiro, Y (January 1975). "[Accomplishment of Drs. Albert Calude and George E. Palade and the birth of cell biology]". Tanpakushitsu Kakusan Koso. 20 (1): 74–6. ISSN 0039-9450. PMID 1094498.
• Magner, J W; Ritchie E H; Cahill S C (January 1975). "Current medical literature". Journal of the Indian Medical Association. 64 (1): 20–2. ISSN 0019-5847. PMID 1094070.
• "George E. Palade". Triangle. 9 (6): 229–30. 1970. ISSN 0041-2597. PMID 4927031.

แหล่งข้อมูลอื่น

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ จอร์เจ เอมิล ปาลาเด

• George E. Palade ที่ Nobelprize.org