หอแก้วศาลพระภูมิ

หอแก้ว หรือ หอแก้วศาลพระภูมิ เป็น ศาลพระภูมิประจำพระบรมมหาราชวัง

หอแก้ว
ศาสนา
ศาสนา	ศาสนาพื้นเมืองเดิมไทย ศาสนาพราหมณ์ ฮินดูแบบไทย
จังหวัด	กรุงเทพมหานคร
เทพ	พระภูมิเจ้าที่ เทวรูปพระอิศวร
เทศกาล	พระราชพิธีบวงสรวงพระสยามเทวาธิราชประจำปี(ตรุษไทย) ณ พระที่นั่งไพศาลทักษิณ ประจำทุกปี (เป็นการภายใน)
ปีที่อุทิศ	พ.ศ. 2504
ที่ตั้ง
ที่ตั้ง	พระบรมมหาราชวัง
ประเทศ	ประเทศไทย
สถาปัตยกรรม
ประเภท	สถาปัตยกรรมไทย
รูปแบบ	ศิลปะไทย
เสร็จสมบูรณ์	พ.ศ. 2504
ทิศทางด้านหน้า	ทิศตะวันตก
โบราณสถานที่ขึ้นทะเบียนโดยกรมศิลปากร
หมายเลขอ้างอิง	0005574
ศาลพระภูมิประจำพระบรมมหาราชวัง

ประวัติ

หอแก้วในปัจจุบันเป็นหอใหม่ ของเดิมสร้างในรัชกาลที่ 4 ตั้งอยู่นอกกำแพงแก้วของพระ พุทธรัตนสถานด้านตะวันออก หลังพระที่นั่งบรมพิมาน สำหรับเป็นที่ประดิษฐานเทวรูปแก้วผลึก เทพารักษ์สำหรับพระราชฐาน ชั้นในและเจว็ดมุก เป็นต้น ในรัชกาลปัจจุบันเมื่อมีพระราชดำริให้ บูรณะต่อเติมพระที่นั่งบรมพิมานฝ่ายตะวันออก โดยให้องค์พระที่นั่งที่ต่อใหม่ทอดยาวไปทางใต้ นั้นต้องรื้อหอแก้วหลังเดิมลง โปรดให้ย้ายไปสร้างใหม่ ณ ที่ว่างตรงริมกำแพงพระบรมมหาราชวัง ด้านตะวันออกตรงกับประตูเหล็กกล้าซึ่งเป็นประตูรั้วด้านหน้าของพระที่นั่งบรมพิมาน สร้างเสร็จ ในพุทธศักราช 2504 ทำพิธีสังเวยและอัญเชิญเทวรูป เจว็ดมุข และปูชนียวัตถุที่เคยอยู่ในหอเก่าเข้า ประดิษฐานเมื่อวันที่ 16 กุมภาพันธ์ พุทธศักราช 2504

สถาปัตยกรรม

หอแก้วที่สร้างขึ้นใหม่นี้เป็นอาคารทรงไทยชั้นเดียวยกพื้นสูง มีระเบียงเดินได้รอบ 3 ด้าน ระเบียงด้านเหนือและใต้มีบันไดลงสู่ระเบียงด้านตะวันตกซึ่งเป็นระเบียงด้านหน้าและมีบันไดขึ้นลง จากด้านเหนือและใต้ของหออีกด้านละหนึ่งบันได

ปูชนียวัตถุที่ประดิษฐานอยู่ภายใน

1. เทวรูปพระอิศวรองค์ใหญ่
2. เจว็ดมุกพระภูมิเจ้าที่
3. เจว็ดมุก

ในการพระราชพิธีต่างๆ

• พระราชพิธีบรมราชาภิเษก
• พระราชพิธีสังเวยพระสยามเทวาธิราช

อ้างอิง

1. https://go.ayutthaya.go.th/%E0%B8%82%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A7%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%8A%E0%B8%B2%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%A1%E0%B8%9E%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%98%E0%B9%8C/%E0%B8%AA%E0%B8%81%E0%B8%B9%E0%B9%8A%E0%B8%9B%E0%B8%9E%E0%B8%B4%E0%B9%80%E0%B8%A8%E0%B8%A9/%E0%B9%80%E0%B8%88%E0%B8%A7%E0%B9%87%E0%B8%94%E0%B8%A3%E0%B8%B9%E0%B9%89%E0%B9%84%E0%B8%A7%E0%B9%89%E0%B9%83%E0%B8%8A%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B9%88%E0%B8%B2-%E0%B8%8A%E0%B8%B8%E0%B8%B8%E0%B8%94/
2. http://www.thaistudies.chula.ac.th/thaistudies/reference?id=12164
3. http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/K2790271/K2790271.html
4. "สำเนาที่เก็บถาวร". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-02-19. สืบค้นเมื่อ 2020-02-14.
5. http://www.resource.lib.su.ac.th/rattanakosin/index.php/2014-10-27-08-52-05/2014-10-29-01-27-45/2015-10-15-04-25-28/2015-10-15-04-28-36?showall=&start=1

ดูเพิ่ม

• เทพคณะปัญจภูตะ
• พระสยามเทวาธิราช

วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อที่เกี่ยวข้องกับ หอแก้วศาลพระภูมิ