ว่านหาวนอน หรือ ว่านทิพยเนตร (blackhorm: สันสกฤต: भूमीचम्पा; ในภาษากันนาดา: Nela Sampige; ฮินดี: भूमी चम्पा; มลยาฬัม: ചെങ്ങനീർകിഴങ്ങ് / മലങ്കൂവ; ชื่อวิทยาศาสตร์: Kaempferia rotunda) อยู่ในวงศ์ Zingiberaceae เป็นไม้ส้มลุก มีเหง้าใต้ดิน สีน้ำตาล ผ่าออกเนื้อในสีขาว มีกลิ่นเฉพาะตัว ใบเดี่ยว สีเขียวอ่อน หลังใบมีลายม่วงสลับเขียว ดอกสีม่วงอ่อน ออกเป็นช่อสั้นจากเหง้าใต้ดิน ออกดอกแล้วจึงแตกใบ ถือเป็นพืชพื้นเมืองในประเทศจีน (มณฑลกวางตุ้ง, เขตปกครองตนเองกว่างซีจ้วง, มณฑลไห่หนาน, ไต้หวัน, มณฑลยูนนาน) อนุทวีปอินเดีย (รวมรัฐอัสสัม, เนปาล และบังกลาเทศ), อินโดจีน และมีการนำไปเพาะปลูกหลายแห่ง มีรายงานว่ามีการนำพืชไปปรับตัวให้เข้ากับสภาพแวดล้อมในเกาะชวา, มาเลเซีย และคอสตาริกา พบตามภูเขาหินปูนทุ่งหญ้าเปิดหรือพื้นที่เปิดโล่ง ของป่าผลัดใบ
ว่านหาวนอน | |
---|---|
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
โดเมน: | ยูแคริโอต Eukaryota |
อาณาจักร: | พืช Plantae |
เคลด: | พืชมีท่อลำเลียง Tracheophytes |
เคลด: | พืชดอก Angiosperms |
เคลด: | พืชใบเลี้ยงเดี่ยว Monocots |
เคลด: | Commelinids |
อันดับ: | ขิง Zingiberales |
วงศ์: | วงศ์ขิง Zingiberaceae |
สกุล: | สกุลเปราะ Kaempferia L. |
สปีชีส์: | Kaempferia rotunda |
ชื่อทวินาม | |
Kaempferia rotunda L. | |
ชื่อพ้อง | |
|
หัวใต้ดินใช้ต้มน้ำดื่มแก้ปวดท้อง ในดอกมีสารพิษ benzyl benzoate ใช้ทำยาทารักษาหิด มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ ชาวม้งในไทยนำไปต้มกับไก่ให้มีรสเผ็ด ต้มน้ำดื่มแก้ปวดท้อง กินสดก่อนอาหารแก้ปวดท้อง ใช้เป็นไม้ประดับ ใช้เป็นยารักษาโรคตาแดง ในทางไสยศาสตร์ เชื่อว่ามีฤทธิ์ทางเมตตามหานิยมและคงกระพันชาตรี
อ้างอิง
- ป่าแม่คำมี: ความหลากหลายทางชีวภาพจากอดีตถึงปัจจุบัน. กทม. สำนักวิจัยและพัฒนาป่าไม้. 2556
- Kew World Checklist of Selected Plant Families[]
- Flora of China, v 24 p 369, 海南三七 hai nan san qi, Kaempferia rotunda Linnaeus, Sp. Pl. 1: 3. 1753.
- Ahmed, Z.U. (ed.) (2008). Encyclopedia of Flora and Fauna of Bangladesh 12: 1-505. Asiatic Society of Bangladesh.
- http://www.qsbg.org/database/botanic_book%20full%20option/search_detail.asp?botanic_id=1492
- Nugroho, Bambang W.; และคณะ (1996). "Insecticidal constituents from rhizomes of Zingiber cassumunar and Kaempferia rotunda". Phytochemistry. 41 (1): 129–132. doi:10.1016/0031-9422(95)00454-8.
- J. Priya Mohanty; L. K. Nath; Nihar Bhuyan; G. Mariappan (2008). "Evaluation of antioxidant potential of Kaempferia rotunda Linn". . 70 (3): 362–364. doi:10.4103/0250-474X.43002. PMC 2792529. PMID 20046746.
- ว่านหาวนอน
- เศรษฐมนตร์ กาญจนกุล. ว่าน. กทม. เศรษฐศิลป์. 2553 หน้า 91
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
wanhawnxn hrux wanthiphyentr blackhorm snskvt भ म चम प inphasaknnada Nela Sampige hindi भ म चम प mlyalm ച ങ ങന ർക ഴങ ങ മലങ ക വ chuxwithyasastr Kaempferia rotunda xyuinwngs Zingiberaceae epnimsmluk miehngaitdin sinatal phaxxkenuxinsikhaw miklinechphaatw ibediyw siekhiywxxn hlngibmilaymwngslbekhiyw dxksimwngxxn xxkepnchxsncakehngaitdin xxkdxkaelwcungaetkib thuxepnphuchphunemuxnginpraethscin mnthlkwangtung ekhtpkkhrxngtnexngkwangsicwng mnthlihhnan ithwn mnthlyunnan xnuthwipxinediy rwmrthxssm enpal aelabngklaeths xinodcin aelamikarnaipephaaplukhlayaehng miraynganwamikarnaphuchipprbtwihekhakbsphaphaewdlxminekaachwa maelesiy aelakhxstarika phbtamphuekhahinpunthunghyaepidhruxphunthiepidolng khxngpaphldibwanhawnxnkarcaaenkchnthangwithyasastrodemn yuaekhrioxt Eukaryotaxanackr phuch Plantaeekhld phuchmithxlaeliyng Tracheophytesekhld phuchdxk Angiospermsekhld phuchibeliyngediyw Monocotsekhld Commelinidsxndb khing Zingiberaleswngs wngskhing Zingiberaceaeskul skulepraa Kaempferia L spichis Kaempferia rotundachuxthwinamKaempferia rotunda L chuxphxngKaempferia bhucampac Jones Zerumbet zeylanica Garsault Kaempferia longa Jacq Kaempferia versicolor Salisb hwitdinichtmnadumaekpwdthxng indxkmisarphis benzyl benzoate ichthayatharksahid mivththitanxnumulxisra chawmnginithynaiptmkbikihmirsephd tmnadumaekpwdthxng kinsdkxnxaharaekpwdthxng ichepnimpradb ichepnyarksaorkhtaaedng inthangisysastr echuxwamivththithangemttamhaniymaelakhngkraphnchatrixangxingpaaemkhami khwamhlakhlaythangchiwphaphcakxditthungpccubn kthm sankwicyaelaphthnapaim 2556Kew World Checklist of Selected Plant Families lingkesiy Flora of China v 24 p 369 海南三七 hai nan san qi Kaempferia rotunda Linnaeus Sp Pl 1 3 1753 Ahmed Z U ed 2008 Encyclopedia of Flora and Fauna of Bangladesh 12 1 505 Asiatic Society of Bangladesh http www qsbg org database botanic book 20full 20option search detail asp botanic id 1492 Nugroho Bambang W aelakhna 1996 Insecticidal constituents from rhizomes of Zingiber cassumunar and Kaempferia rotunda Phytochemistry 41 1 129 132 doi 10 1016 0031 9422 95 00454 8 J Priya Mohanty L K Nath Nihar Bhuyan G Mariappan 2008 Evaluation of antioxidant potential of Kaempferia rotunda Linn 70 3 362 364 doi 10 4103 0250 474X 43002 PMC 2792529 PMID 20046746 wanhawnxn esrsthmntr kaycnkul wan kthm esrsthsilp 2553 hna 91