Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
การให้เหตุผลโดยอาศัยความไม่รู้ (อังกฤษ: argument from ignorance โดย ignorance หมายถึงความไร้หลักฐานขัดแย้ง เป็นวลีจากภาษาละตินว่า argumentum ad ignorantiam) เป็นเหตุผลวิบัติอรูปนัยโดยระบุว่าประพจน์หนึ่ง ๆ จริงเพราะยังไม่ได้พิสูจน์ว่าเท็จ หรือว่าประพจน์หนึ่ง ๆ เป็นเท็จเพราะยังไม่ได้พิสูจน์ว่าจริง นี่เป็นรูปแบบของทวิบถเท็จอย่างหนึ่งเพราะไม่ได้พิจารณาว่า อาจจะยังไม่ได้ตรวจสอบอย่างเพียงพอเพื่อพิสูจน์ประพจน์นั้นว่าเป็นจริงหรือเท็จ หรือว่าไม่สามารถจะรู้คำตอบได้ หรือว่าจะรู้ได้แต่ในอนาคตเท่านั้น หรือว่าไม่ใช่จริงหรือเท็จทั้งหมด ในการอภิปราย การให้เหตุผลเช่นนี้บางครั้งเป็นการถีบส่งภาระการพิสูจน์ข้อเท็จจริงไปให้แก่อีกฝ่าย นักปรัชญาชาวอังกฤษ จอห์น ล็อก น่าจะเป็นผู้บัญญัติคำภาษาอังกฤษในช่วงปลายคริสต์ศตวรรษที่ 17
ตัวอย่าง
- "ผมเห็นว่า การไม่เกิดเหตุการณ์ร้ายไร ๆ ในรัฐชายฝั่งตะวันตก เป็นลางร้ายที่สุดในสถานการณ์นี้ในบรรดาปัจจัยต่าง ๆ นี่ทำให้ผมเชื่อมากที่สุดว่า การก่อวินาศกรรมที่จะเกิด หรือการก่อการร้ายของพวกแนวที่ห้าที่จะเกิด ได้ตั้งเวลาไว้แล้วเหมือนกับที่ทำกับเพิร์ลฮาร์เบอร์... ผมเชื่อว่า พวกเรากำลังถูกหลอกให้รู้สึกว่าปลอดภัย" - เออรล์ วอร์เร็น เมื่อให้การต่อหน้าการประชุมสมาชิกรัฐสภาสหรัฐปี 1942 เพื่อให้กักขังชาวญี่ปุ่น-อเมริกันเป็นแสน ๆ ในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง
- ส่วนตัวอย่างนี้แสดงเหตุผลวิบัติที่ชัดเจน - "แม้เราจะได้พิสูจน์แล้วว่า พระจันทร์ไม่ได้ทำด้วยซี่โครงหมู แต่เราก็ยังไม่ได้พิสูจน์ว่าแกนในของมันไม่มีซี่โครงหมู ดังนั้นแกนในของพระจันทร์จึงทำด้วยซี่โครงหมู"
- รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมสหรัฐ ดอนัลด์ รัมส์เฟลด์ ได้กล่าวต่อต้านการให้เหตุผลเช่นนี้ เมื่อกล่าวถึงการไร้หลักฐานว่าประเทศอิรักมีอาวุธอานุภาพทำลายล้างสูง ก่อนจะส่งทหารเข้าบุกรุกอิรัก
"เพราะเพียงแต่ไร้หลักฐานว่าอะไรบางอย่างมี ก็ไม่ใช่เป็นหลักฐานว่าอะไรบางอย่างนั้นไม่มี"
- คติพจน์ว่า "การไม่มีข่าวเป็นข่าวดี" เป็นฮิวริสติกหรือทางลัดทางความคิดทั่วไป ที่อาจได้ผลต่าง ๆ กันตามสถานการณ์
- คาร์ล เซแกน อธิบายในหนังสือของเขาคือ The Demon-Haunted World (โลกปีศาจสิง) ว่า
การให้เหตุผลโดยอาศัยความไม่รู้ คือการอ้างว่า อะไรที่ยังไม่ได้พิสูจน์ว่าเท็จต้องเป็นจริง และโดยนัยตรงกันข้ามก็เช่นกัน (เช่น ยังไม่มีหลักฐานที่น่าเชื่อถือว่ายูเอฟโอไม่ได้กำลังมาเยี่ยมเยียนโลก ดังนั้น ยูเอฟโอจึงต้องมี และก็จะต้องมีสิ่งมีชีวิตที่ชาญฉลาดอื่นในเอกภพ หรือ มันอาจจะมีโลกอื่น ๆ มากมายนับไม่ถ้วน แต่ก็ยังไม่พบโลกที่ก้าวหน้าทางศีลธรรมเท่ากับโลกมนุษย์ ดังนั้น พวกเราจึงยังเป็นศูนย์กลางของเอกภพ) ความยอมรับความคลุมเครือไม่ได้สามารถวิจารณ์ได้โดยอาศัยคำพูดเช่นนี้คือ การไร้หลักฐานไม่ใช่หลักฐานว่าไม่มี
แนวคิดที่เกี่ยวข้อง
contraposition
contraposition เป็นกฎการอนุมานที่สมเหตุสมผลทางตรรกะ ซึ่งสามารถใช้สร้างประพจน์ใหม่จากการนิเสธและการเปลี่ยนลำดับประพจน์ที่มีอยู่ ใช้ได้กับประพจน์ทุกอย่างในรูปแบบ "ถ้า ก จึง ข" โดยนิเสธตัวแปรทุกอย่าง กลับลำดับจากหน้าไปหลัง แล้วได้ประพจน์ใหม่คือ "ถ้า ไม่ใช่-ข จึง ไม่ใช่-ก" ซึ่งเป็นจริงเท่ากับประพจน์เดิม ดังนั้น ประพจน์แรกจึงแสดงนัยว่ามีประพจน์ที่สอง และประพจน์ที่สองก็แสดงนัยว่ามีประพจน์แรก
ผลว่าง
ผลว่าง (null result) มักใช้ทางวิทยาศาสตร์ว่าเป็น "หลักฐานว่าไม่มี" เช่นการเสาะหาน้ำบนพื้นดินอาจได้ผลว่าง (คือพื้นแห้ง) ดังนั้น ฝนจึงไม่น่าจะตกเร็ว ๆ นี้
ดูเพิ่ม
เชิงอรรถ
- จริง ๆ ผู้เขียนในที่นี้ก็ได้เตือนว่า คำนี้ไม่เหมาะใช้เพื่อพิสูจน์ข้ออ้างที่ชัดเจนเช่นว่า "มีอาวุธอานุภาพทำลายล้างสูงในอิรัก" เพราะภาระการพิสูจน์ว่าอะไรเป็นจริงตกอยู่กับผู้อ้าง ไม่ใช่ตกอยู่กับผู้ที่ไม่เห็นด้วยกับข้ออ้าง
อ้างอิง
- Schreuder, Duco A (2014). Vision and Visual Perception. Archway Publishing. p. 103. ISBN .
- "Argumentum ad Ignorantiam". Philosophy 103: Introduction to Logic. Lander University. 2004. จากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-04-30. สืบค้นเมื่อ 2009-04-29.
- Hansen, Hans V.; Pinto, Robert C., บ.ก. (1995). Fallacies: Classical and Contemporary Readings. University Park, Pa.: Pennsylvania State University Press. ISBN . OCLC 30624864.
- Locke, John (1690). "Book IV, Chapter XVII: Of Reason". An Essay Concerning Human Understanding. สืบค้นเมื่อ 2015-03-12.
- Bennett, Bo. "Argument from Ignorance". www.LogicallyFallacious.com. สืบค้นเมื่อ 2016-11-23.
- Brown, Deborah; Key, Brian (2019-04-22). . The Conversation. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-06-15. สืบค้นเมื่อ 2022-06-20.
- Kos, Daily. "Logical Fallacies Bootcamp: Appeal to Ignorance".
- Sagan, Carl. "Chapter 12: The Fine Art of Baloney Detection". The Demon-Haunted World.
แหล่งข้อมูลอื่น
- Hansen, Hans V.; Pinto, Robert C. Fallacies: classical and contemporary readings.
- Copi, Irving M; Cohen, Carl (2010). Introduction to Logic (14th ed.). Routledge. ISBN . OCLC 862726425.
- Walton, D. (1992). "Nonfallacious Arguments From Ignorance" (PDF). American Philosophical Quarterly. 29 (4): 381–387.
- Walton, D. (2010). Arguments from Ignorance. Pennsylvania State University Press. ISBN .
- Alton, Douglas G.; Bland, J. Martin (1995). "Absence of evidence is not evidence of absence". BMJ. 311 (7003): 485. doi:10.1136/bmj.311.7003.485. PMC 2550545. PMID 7647644.
- Fallacy Files - article on Appeal to Ignorance
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
karihehtuphlodyxasykhwamimru xngkvs argument from ignorance ody ignorance hmaythungkhwamirhlkthankhdaeyng epnwlicakphasalatinwa argumentum ad ignorantiam epnehtuphlwibtixrupnyodyrabuwapraphcnhnung cringephraayngimidphisucnwaethc hruxwapraphcnhnung epnethcephraayngimidphisucnwacring niepnrupaebbkhxngthwibthethcxyanghnungephraaimidphicarnawa xaccayngimidtrwcsxbxyangephiyngphxephuxphisucnpraphcnnnwaepncringhruxethc hruxwaimsamarthcarukhatxbid hruxwacaruidaetinxnakhtethann hruxwaimichcringhruxethcthnghmd inkarxphipray karihehtuphlechnnibangkhrngepnkarthibsngpharakarphisucnkhxethccringipihaekxikfay nkprchyachawxngkvs cxhn lxk nacaepnphubyytikhaphasaxngkvsinchwngplaykhriststwrrsthi 17cxhn lxktwxyang phmehnwa karimekidehtukarnrayir inrthchayfngtawntk epnlangraythisudinsthankarnniinbrrdapccytang nithaihphmechuxmakthisudwa karkxwinaskrrmthicaekid hruxkarkxkarraykhxngphwkaenwthihathicaekid idtngewlaiwaelwehmuxnkbthithakbephirlharebxr phmechuxwa phwkerakalngthukhlxkihrusukwaplxdphy exxrl wxrern emuxihkartxhnakarprachumsmachikrthsphashrthpi 1942 ephuxihkkkhngchawyipun xemriknepnaesn inchwngsngkhramolkkhrngthisxng swntwxyangniaesdngehtuphlwibtithichdecn aemeracaidphisucnaelwwa phracnthrimidthadwysiokhrnghmu aeterakyngimidphisucnwaaekninkhxngmnimmisiokhrnghmu dngnnaekninkhxngphracnthrcungthadwysiokhrnghmu rthmntriwakarkrathrwngklaohmshrth dxnld rmsefld idklawtxtankarihehtuphlechnni emuxklawthungkarirhlkthanwapraethsxirkmixawuthxanuphaphthalaylangsung kxncasngthharekhabukrukxirk ephraaephiyngaetirhlkthanwaxairbangxyangmi kimichepnhlkthanwaxairbangxyangnnimmi khtiphcnwa karimmikhawepnkhawdi epnhiwristikhruxthangldthangkhwamkhidthwip thixacidphltang kntamsthankarn kharl esaekn xthibayinhnngsuxkhxngekhakhux The Demon Haunted World olkpisacsing wakarihehtuphlodyxasykhwamimru khuxkarxangwa xairthiyngimidphisucnwaethctxngepncring aelaodynytrngknkhamkechnkn echn yngimmihlkthanthinaechuxthuxwayuexfoximidkalngmaeyiymeyiynolk dngnn yuexfoxcungtxngmi aelakcatxngmisingmichiwitthichaychladxuninexkphph hrux mnxaccamiolkxun makmaynbimthwn aetkyngimphbolkthikawhnathangsilthrrmethakbolkmnusy dngnn phwkeracungyngepnsunyklangkhxngexkphph khwamyxmrbkhwamkhlumekhruximidsamarthwicarnidodyxasykhaphudechnnikhux karirhlkthanimichhlkthanwaimmiaenwkhidthiekiywkhxngcontraposition contraposition epnkdkarxnumanthismehtusmphlthangtrrka sungsamarthichsrangpraphcnihmcakkarniesthaelakarepliynladbpraphcnthimixyu ichidkbpraphcnthukxyanginrupaebb tha k cung kh odyniesthtwaeprthukxyang klbladbcakhnaiphlng aelwidpraphcnihmkhux tha imich kh cung imich k sungepncringethakbpraphcnedim dngnn praphcnaerkcungaesdngnywamipraphcnthisxng aelapraphcnthisxngkaesdngnywamipraphcnaerk phlwang phlwang null result mkichthangwithyasastrwaepn hlkthanwaimmi echnkaresaahanabnphundinxacidphlwang khuxphunaehng dngnn fncungimnacatkerw niduephimsthaniyxyprchyakarihehtuphlodyxasykarimphudthung midoknxxkkhm hlkrawngiwkxn kanachakhxngrseslechingxrrthcring phuekhiyninthinikidetuxnwa khaniimehmaaichephuxphisucnkhxxangthichdecnechnwa mixawuthxanuphaphthalaylangsunginxirk ephraapharakarphisucnwaxairepncringtkxyukbphuxang imichtkxyukbphuthiimehndwykbkhxxangxangxingSchreuder Duco A 2014 Vision and Visual Perception Archway Publishing p 103 ISBN 978 1 4808 1294 9 Argumentum ad Ignorantiam Philosophy 103 Introduction to Logic Lander University 2004 cakaehlngedimemux 2009 04 30 subkhnemux 2009 04 29 Hansen Hans V Pinto Robert C b k 1995 Fallacies Classical and Contemporary Readings University Park Pa Pennsylvania State University Press ISBN 978 0271014166 OCLC 30624864 Locke John 1690 Book IV Chapter XVII Of Reason An Essay Concerning Human Understanding subkhnemux 2015 03 12 Bennett Bo Argument from Ignorance www LogicallyFallacious com subkhnemux 2016 11 23 Brown Deborah Key Brian 2019 04 22 The Conversation khlngkhxmulekaekbcakaehlngedimemux 2021 06 15 subkhnemux 2022 06 20 Kos Daily Logical Fallacies Bootcamp Appeal to Ignorance Sagan Carl Chapter 12 The Fine Art of Baloney Detection The Demon Haunted World aehlngkhxmulxunHansen Hans V Pinto Robert C Fallacies classical and contemporary readings Copi Irving M Cohen Carl 2010 Introduction to Logic 14th ed Routledge ISBN 978 0205820375 OCLC 862726425 Walton D 1992 Nonfallacious Arguments From Ignorance PDF American Philosophical Quarterly 29 4 381 387 Walton D 2010 Arguments from Ignorance Pennsylvania State University Press ISBN 978 0 271 04196 4 Alton Douglas G Bland J Martin 1995 Absence of evidence is not evidence of absence BMJ 311 7003 485 doi 10 1136 bmj 311 7003 485 PMC 2550545 PMID 7647644 Fallacy Files article on Appeal to Ignorance