มรดกทางโบราณคดีแห่งหุบเขาเล็งกง

มรดกทางโบราณคดีแห่งหุบเขาเล็งกง (มลายู: Warisan Arkeologi Lembah Lenggong) คือแหล่งค้นพบมนุษย์โบราณอายุราว 31,000 ปี รวมถึงหลักฐานการดำรงชีวิตของผู้คนตั้งแต่ช่วงยุคก่อนประวัติศาสตร์ ตั้งอยู่ในรัฐเประทางตอนเหนือของมาเลเซีย ซึ่งเป็นแหล่งโบราณคดี 2 กลุ่มที่ครอบคลุมลำดับวัฒนธรรมที่ยาวที่สุดแห่งหนึ่งของโลกที่อยู่ในสถานที่เดียว การขุดค้นในถ้ำและพื้นที่เปิดโล่งได้ปรากฏซากแหล่งผลิตเครื่องมือหิน โดยมีขวานหินอายุ 1.83 ล้านปี เป็นหนึ่งในเครื่องมือที่เก่าแก่ที่สุดที่ค้นพบนอกทวีปแอฟริกา แหล่งอื่น ๆ มีอายุถึงยุคหินเก่าและยุคหินใหม่ มนุษย์เประ (Perak Man) ซึ่งเป็นโครงกระดูก พร้อมด้วยเครื่องปั้นดินเผา เครื่องประดับ อาวุธ และเครื่องมือหินที่ได้รับการค้นพบในถ้ำแห่งหนึ่งและมีอายุประมาณ 10,000 ปี เป็นหนึ่งในโครงกระดูกมนุษย์ที่สมบูรณ์ที่สุดในช่วงเวลานี้ที่พบในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้

มรดกทางโบราณคดีแห่งหุบเขาเล็งกง *
แหล่งมรดกโลกโดยยูเนสโก
ถนนที่มุ่งไปสู่หุบเขาเล็งกง
พิกัด	5°4′4.47″N 100°58′20.38″E / 5.0679083°N 100.9723278°E / 5.0679083; 100.9723278
(ประเทศ)	มาเลเซีย
ภูมิภาค **	เอเชียและแปซิฟิก
ประเภท	มรดกทางวัฒนธรรม
(เกณฑ์พิจารณา)	(iii), (iv)
อ้างอิง	1396
ประวัติการขึ้นทะเบียน
ขึ้นทะเบียน	2555 (คณะกรรมการสมัยที่ 36)
* ชื่อตามที่ได้ขึ้นทะเบียนในบัญชีแหล่งมรดกโลก ** ภูมิภาคที่จัดแบ่งโดยยูเนสโก

มรดกทางโบราณคดีแห่งหุบเขาเล็งกงซึ่งขึ้นทะเบียนกับยูเนสโก รวมแหล่งโบราณคดีทั้ง 4 แห่ง มีดังต่อไปนี้

• บูกิตบูนุฮ์ (Bukit Bunuh) และ โกตาตัมปัน (Kota Tampan) เป็นแหล่งโบราณคดีที่ให้ข้อมูลทางโบราณคดีและทางธรณีวิทยาที่สำคัญเป็นอย่างมาก
• บูกิตจาวา (Bukit Jawa) เป็นแหล่งขุดค้นโบราณคดีแบบเปิดโล่ง
• บูกิตเกอปาลากาจะฮ์ (Bukit Kepala Gajah) เป็นแหล่งโบราณคดีอยู่ในเพิงผาหินในเทือกเขาหินปูน เผยให้เห็นหลักฐานของการอยู่อาศัยของมนุษย์ประมาณ 11,000–6,000 ปีที่ผ่านมา หลักฐานส่วนใหญ่ประกอบด้วยเครื่องมือหินดังกล่าวเป็นเครื่องมือและซากสัตว์
• บูกิตกัวฮารีเมา (Bukit Gua Harimau) เป็นแหล่งโบราณคดี สุสานยุคก่อนประวัติศาสตร์ที่ตั้งอยู่ในเทือกเขาหินปูน มีการขุดพบซากศพโบราณในถ้ำ 11–12 ซาก สันนิษฐานว่ามีการใช้ถ้ำแห่งนี้เป็นสุสานช่วงระหว่างปลายยุคหินใหม่กับยุคโลหะตอนต้น

แหล่งโบราณคดีที่พบในพื้นที่ซึ่งมีขอบเขตสัมพันธ์กัน 4 แห่งนี้ ทำให้สามารถคาดคะเนการก่อตัวขึ้นของประชากรขนาดใหญ่ กึ่งเร่ร่อนกึ่งตั้งหลักปักฐาน กับวัฒนธรรมในยุคหินเก่า ยุคหินใหม่ และยุคโลหะที่ยังเหลือให้เห็นอยู่

แหล่งมรดกโลก

มรดกทางโบราณคดีแห่งหุบเขาเล็งกงได้รับลงทะเบียนเป็นแหล่งมรดกโลกในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญครั้งที่ 32 เมื่อ พ.ศ. 2555 ที่นครเกแบ็ก ประเทศแคนาดา ด้วยข้อกำหนดและหลักเกณฑ์ในการพิจารณามรดกโลกทางวัฒนธรรม จำนวน 2 ข้อ ดังนี้

• (iii) เป็นสิ่งที่ยืนยันถึงหลักฐานของวัฒนธรรมหรืออารยธรรมที่ปรากฏให้เห็นอยู่ในปัจจุบันหรือว่าที่สาบสูญไปแล้ว
• (iv) เป็นตัวอย่างอันโดดเด่นของประเภทของสิ่งก่อสร้างอันเป็นตัวแทนของการพัฒนาทางด้านวัฒนธรรม สังคม ศิลปกรรม วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี อุตสาหกรรม ในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ

อ้างอิง

1. “มาเลเซีย” ดินแดนแห่งความหลากหลายทางวัฒนธรรม museumsiam.org
2. มรดกโลกในมาเลเซีย aseannotes.blogspot.com/
3. Archaeological Heritage of the Lenggong Valley unesco.org