Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
| ขยุ้มตีนหมา | |
|---|---|
 | |
| การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
| อาณาจักร: | Plantae |
| หมวด: | Magnoliophyta |
| ชั้น: | Magnoliopsida |
| อันดับ: | Solanales |
| วงศ์: | Convolvulaceae |
| สกุล: | Ipomoea |
| สปีชีส์: | I. pes-tigridis |
| ชื่อทวินาม | |
| Ipomoea pes-tigridis L., 1753 | |
ขยุ้มตีนหมา (ชื่อวิทยาศาสตร์: Ipomoea pes-tigridis; อังกฤษ: morningglory) เป็นพืชล้มลุกชนิดหนึ่ง มีอายุนาน 1 ปี ขยุ้มตีนหมาจัดอยู่ในสกุล Ipomoea ซึ่งอยู่ในวงศ์ผักบุ้ง (Convolvulaceae) เป็นพรรณไม้ที่พบขึ้นอยู่ตามบริเวณรกร้างว่างเปล่า นาข้าว ริมถนน และตามดินทรายใกล้ทะเล พบได้ตั้งแต่ระดับความสูง 0–1,000 เมตร ขยุ้มตีนหมาเป็นพืชที่พบกระจายอยู่เกือบทั่วโลก โดยพบในแถบเอเชียใต้ เอเชียตะวันออก เอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ทวีปแอฟริกา ออสเตรเลีย หมู่เกาะในมหาสมุทรแปซิฟิก
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ต้นขยุ้มตีนหมามีลักษณะทางพฤกษศาสตร์จำแนกเป็นส่วน ๆ ดังนี้
- ต้น เป็นพรรณไม้ล้มลุก มีความยาวตั้งแต่ 0.5–3 เมตร ลำต้นเล็กเรียว ทอดเลื้อยไปตามพื้นดิน หรือเลื้อยพาดพันขึ้นคลุมต้นไม้อื่น ตามลำต้นมีขนแข็งขึ้นปกคลุม
- ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับ มีความกว้าง 2.5–10 เซนติเมตร ยาว 3–7.5 เซนติเมตร ใบหยักเป็นแฉกลึกเกือบถึงโคนใบ 7–9 แฉก ก้านใบจะเล็กและเรียวยาวประมาณ 1.5–10 เซนติเมตร
- ดอก ออกเป็นช่อตามง่ามใบมีประมาณ 2–3 ดอก ก้านช่อดอกจะมีขนยาว 2–18 เซนติเมตร ส่วนใบประดับจะเป็นรูปหอกแกมขอบขนาน ยาวประมาณ 1.5–3 เซนติเมตร กลีบรองกลีบดอกยาวประมาณ 8–12 มิลลิเมตร กลีบดอกจะมีสีขาว และเชื่อมติดกันเป็นรูปปากแตร มีความยาว 3.5–5 เซนติเมตร
- เกสร เกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียมีลักษณะเกลี้ยง
- เมล็ดและผล ผลแห้งมีสีน้ำตาล เป็นรูปไข่ยาวประมาณ 8–9 มิลลิเมตร มีผิวเกลี้ยง ส่วนเมล็ดจะมีความยาว 4 มิลลิเมตร และมีขนสีเทากระจายเต็มเมล็ด
- ขยายพันธุ์โดยใช้เมล็ด
ประโยชน์
- ต้น ใช้ทำเป็นยาระงับพิษสุนัขบ้า หรือตำให้ละเอียดผสมกับเนย ใช้ปิดหัวฝีไม่ให้แพร่กระจาย
- ราก ใช้เป็นยารักษาโรคไอเป็นโลหิต
- เมล็ด ใช้รักษาโรคท้องมาน
ชื่อพ้องและชื่อท้องถิ่น
ขยุ้มตีนหมามีชื่อพ้องหลายชื่อ รวมถึงในประเทศไทยมีการเรียกชื่อแตกต่างกันในแต่ละท้องถิ่น ดังนี้
อ้างอิง
- Fang Rhui-cheng และ George Staples (1995). Flora of China – Ipomoea. Science Press, Peking und Missouri Botanical Garden Press, St. Louis. หน้า 6
- Plants Profile — Ipomoea pes-tigridis L., Natural Resources Conservation Service, United States Department of Agriculture.
- ขยุ้มตีนหมา[], อุทยานธรรมชาติวิทยาอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
- ขยุ้มตีนหมา, สมุนไพรดอตคอม
- Ipomoea pes-tigridis L.[], ศูนย์รวมข้อมูลสิ่งมีชีวิตในประเทศไทย
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
khyumtinhmakarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Plantaehmwd Magnoliophytachn Magnoliopsidaxndb Solanaleswngs Convolvulaceaeskul Ipomoeaspichis I pes tigridischuxthwinamIpomoea pes tigridis L 1753 khyumtinhma chuxwithyasastr Ipomoea pes tigridis xngkvs morningglory epnphuchlmlukchnidhnung mixayunan 1 pi khyumtinhmacdxyuinskul Ipomoea sungxyuinwngsphkbung Convolvulaceae epnphrrnimthiphbkhunxyutambriewnrkrangwangepla nakhaw rimthnn aelatamdinthrayiklthael phbidtngaetradbkhwamsung 0 1 000 emtr khyumtinhmaepnphuchthiphbkracayxyuekuxbthwolk odyphbinaethbexechiyit exechiytawnxxk exechiytawnxxkechiyngit thwipaexfrika xxsetreliy hmuekaainmhasmuthraepsifiklksnathangphvkssastrtnkhyumtinhmamilksnathangphvkssastrcaaenkepnswn dngni tn epnphrrnimlmluk mikhwamyawtngaet 0 5 3 emtr latnelkeriyw thxdeluxyiptamphundin hruxeluxyphadphnkhunkhlumtnimxun tamlatnmikhnaekhngkhunpkkhlum ib epnibediyw eriyngslb mikhwamkwang 2 5 10 esntiemtr yaw 3 7 5 esntiemtr ibhykepnaechklukekuxbthungokhnib 7 9 aechk kanibcaelkaelaeriywyawpraman 1 5 10 esntiemtr dxk xxkepnchxtamngamibmipraman 2 3 dxk kanchxdxkcamikhnyaw 2 18 esntiemtr swnibpradbcaepnruphxkaekmkhxbkhnan yawpraman 1 5 3 esntiemtr klibrxngklibdxkyawpraman 8 12 milliemtr klibdxkcamisikhaw aelaechuxmtidknepnruppakaetr mikhwamyaw 3 5 5 esntiemtr eksr eksrtwphuaelaeksrtwemiymilksnaekliyng emldaelaphl phlaehngmisinatal epnrupikhyawpraman 8 9 milliemtr miphiwekliyng swnemldcamikhwamyaw 4 milliemtr aelamikhnsiethakracayetmemld khyayphnthuodyichemldpraoychntn ichthaepnyarangbphissunkhba hruxtaihlaexiydphsmkbeny ichpidhwfiimihaephrkracay rak ichepnyarksaorkhixepnolhit emld ichrksaorkhthxngmanchuxphxngaelachuxthxngthinkhyumtinhmamichuxphxnghlaychux rwmthunginpraethsithymikareriykchuxaetktangkninaetlathxngthin dngni chuxphxng Convolvulus pes tigridis Linnaeus Sprengel Ipomoea capitellata Choisy Ipomoea hepaticifolia Linnaeus chuxthxngthin echiyngihm khyumtinhma singhburi ethasaythxnglxy mlayu yala ephalabuluxangxingFang Rhui cheng aela George Staples 1995 Flora of China Ipomoea Science Press Peking und Missouri Botanical Garden Press St Louis hna 6 Plants Profile Ipomoea pes tigridis L Natural Resources Conservation Service United States Department of Agriculture khyumtinhma lingkesiy xuthyanthrrmchatiwithyaxnenuxngmacakphrarachdari khyumtinhma smuniphrdxtkhxm Ipomoea pes tigridis L lingkesiy sunyrwmkhxmulsingmichiwitinpraethsithy