ปลาเลียหิน | |
---|---|
ปลาเลียหิน (G. cambodgiensis) | |
ปลาการ์ร่า รูฟาขณะดูดผิวหนังคน | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Animalia |
ไฟลัม: | Chordata |
ชั้นใหญ่: | Osteichthyes |
ชั้น: | Actinopterygii |
อันดับ: | Cypriniformes |
วงศ์: | Cyprinidae |
วงศ์ย่อย: | Labeoninae |
สกุล: | Garra , 1822 |
ชนิด | |
| |
ชื่อพ้อง | |
ปลาเลียหิน (อังกฤษ: Stone-lapping fishes, Garras, Doctor fishes) คือชื่อสามัญเรียกโดยรวมของปลาน้ำจืดขนาดเล็กสกุลหนึ่ง มีชื่อสกุลว่า Garra (/การ์-รา/)
เป็นปลาน้ำจืดขนาดเล็กในวงศ์ปลาตะเพียน (Cyprinidae) และอยู่ในวงศ์ย่อย Labeoninae เป็นปลาที่มีขนาดเล็ก ลำตัวยาว หลังโค้งเล็กน้อย สันท้องแบนราบ จะงอยปากยาว ปลายทู่ และมีตุ่มเหมือนเม็ดสิวเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะตัวผู้ริมฝีปากหนาและมีตุ่มเม็ดสิวที่อ่อนนุ่มอยู่เป็นจำนวนมาก ไม่มีร่องระหว่างริมฝีปากกับกระดูกขากรรไกร ริมฝีปากล่างแผ่ออกกว้างเป็นแผ่น ขอบหน้าเรียบ ใช้ในการยึดเกาะกับของแข็ง มีหนวด 1-2 คู่ ครีบอกและครีบครีบท้องอยู่ในแนวระดับสันท้อง ครีบหลังมีก้านครีบแขนง 8 ก้าน และก้านครีบเดี่ยวไม่แข็ง ครีบก้นสั้นมีก้านครีบแขนง 5 ก้าน เส้นข้างลำตัวตรง
มีพฤติกรรมมักอาศัยอยู่เป็นฝูง ในแหล่งน้ำไหลเชี่ยวบริเวณน้ำตกหรือลำธารในป่า เพื่อดูดกินตะไคร่น้ำหรือสาหร่ายหรืออินทรีย์วัตถุต่าง ๆ เป็นอาหาร
พบกระจายอยู่ทั่วไปในทวีปเอเชีย พบมากกว่า 90 ชนิด สำหรับในประเทศไทยพบด้วยหลายชนิด เช่น G. fuliginosa, G. notata, G. cambodgiensis, G. fasciacauda เป็นต้น
นิยมเลี้ยงกันเป็นปลาสวยงาม เพื่อให้ดูดกินเศษอาหารที่ปลาใหญ่กินเหลือและทำความสะอาดตู้เลี้ยง นอกจากนี้แล้วในปัจจุบัน ปลาเลียหินยังนิยมใช้ในธุรกิจสปา แบบที่เรียกว่า "ฟิชสปา" โดยให้ผู้ใช้บริการแช่เท้าและขาลงในอ่างน้ำ และให้ปลาเลียหินมาดูดกินผิวหนังชั้นผิวกำพร้าเพื่อกำจัดเซลล์ผิวที่ตายแล้ว เพื่อเป็นการสร้างเซลล์ผิวใหม่อีกด้วย โดยในน้ำลายของปลาเลียหินจะมีเอนไซม์ชนิดหนึ่งที่กระตุ้นในการสร้างเซลล์ผิวใหม่ซึ่งปลาเลียหินที่นิยมใช้กันคือ ชนิด G. rufa และ G. sp. ซึ่งพบในประเทศตุรกี
ปลาเลียหินยังมีชื่อเรียกอื่น ๆ ในภาษาไทย อีก เช่น "ปลามูด" หรือ"ปลาอีดูด" หรือ "ปลามัน"
การจำแนก
มากกว่า 90 ชนิด และพบชนิดใหม่ ๆ ทุกปี ราวปีละ 1-2 ชนิด
|
|
เชิงอรรถ
- ปลาที่ได้ชื่อว่าเลียหินนั้น ยังอาจรวมถึงปลาในสกุล Crossocheilus เช่น ปลาเล็บมือนาง (C. reticulatus) ด้วย ซึ่งก็สามารถใช้เป็นปลาในฟิชสปาได้ด้วยเช่นกัน เนื่องจากมีพฤติกรรมคล้ายคลึงกัน
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
- สมโภชน์ อัคคะทวีวัฒน์. สาระน่ารู้ ปลาน้ำจืดไทย เล่ม ๑. กรุงเทพฯ : องค์การค้าของคุรุสภา, 2547. 264 หน้า. หน้า 79. ISBN
- ชวลิต วิทยานนท์. คู่มือปลาน้ำจืด. กรุงเทพฯ : สารคดี, 2547. 234 หน้า. หน้า 153. ISBN
- “ตอด” นี้เพื่อสุขภาพ ที่ “Café De’ Spa “[]
- Species description republished in 2012
- Kurup, B.M. & Radhakrishnan, K.V. (2011): Two new cyprinid fishes under the genus Garra (Hamilton) from Kerala, Southern India. Journal of the Bombay Natural History Society, 107 (3) [2010]: 220-223.
- Nebeshwar, K., Bagra, K. & Das, D.N. (2012): Garra kalpangi, a new cyprinid fish species (Pisces: Teleostei) from upper Brahmaputra basin in Arunachal Pradesh, India. 2012-11-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน Journal of Threatened Taxa, 4 (2): 2353–2362.
- Shangningam, B. & Vishwanath, W. (2012): A New Species of the Genus Garra Hamilton, 1822 from the Chindwin Basin of Manipur, India (Teleostei: Cyprinidae: Labeoninae). International Scholarly Research Network (ISRN Zoology), 2012 (Article ID 325064): 6 pp. doi:10.5402/2012/325064
- "'ปลาเลียหินน้ำว้า' ชนิดใหม่ของโลก". คมชัดลึก. 25 May 2014. สืบค้นเมื่อ 20 December 2015.
แหล่งข้อมูลอื่น
ข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับ Garra ที่วิกิสปีชีส์
wikipedia, แบบไทย, วิกิพีเดีย, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด, บทความ, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม, มือถือ, โทรศัพท์, Android, iOS, Apple, โทรศัพท์โมบิล, Samsung, iPhone, Xiomi, Xiaomi, Redmi, Honor, Oppo, Nokia, Sonya, MI, PC, พีซี, web, เว็บ, คอมพิวเตอร์
plaeliyhinplaeliyhin G cambodgiensis plakarra rufakhnadudphiwhnngkhnkarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Animaliaiflm Chordatachnihy Osteichthyeschn Actinopterygiixndb Cypriniformeswngs Cyprinidaewngsyxy Labeoninaeskul Garra 1822chnidmakkwa 90 chnid duinenuxha chuxphxngchuxphxngAgeneiogarra Garman 18912 Brachygramma 1865 Discognathichthys Bleeker 1860 Discognathus 1843 Lissorhynchus Bleeker 1860 Mayoa Day 1870 Placocheilus Wu in Wu Lin Chen Chen amp He 1977 Platycara McClelland 1838 plaeliyhin xngkvs Stone lapping fishes Garras Doctor fishes khuxchuxsamyeriykodyrwmkhxngplanacudkhnadelkskulhnung michuxskulwa Garra kar ra epnplanacudkhnadelkinwngsplataephiyn Cyprinidae aelaxyuinwngsyxy Labeoninae epnplathimikhnadelk latwyaw hlngokhngelknxy snthxngaebnrab cangxypakyaw playthu aelamitumehmuxnemdsiwepncanwnmak odyechphaatwphurimfipakhnaaelamitumemdsiwthixxnnumxyuepncanwnmak immirxngrahwangrimfipakkbkradukkhakrrikr rimfipaklangaephxxkkwangepnaephn khxbhnaeriyb ichinkaryudekaakbkhxngaekhng mihnwd 1 2 khu khribxkaelakhribkhribthxngxyuinaenwradbsnthxng khribhlngmikankhribaekhnng 8 kan aelakankhribediywimaekhng khribknsnmikankhribaekhnng 5 kan esnkhanglatwtrng miphvtikrrmmkxasyxyuepnfung inaehlngnaihlechiywbriewnnatkhruxlatharinpa ephuxdudkintaikhrnahruxsahrayhruxxinthriywtthutang epnxahar phbkracayxyuthwipinthwipexechiy phbmakkwa 90 chnid sahrbinpraethsithyphbdwyhlaychnid echn G fuliginosa G notata G cambodgiensis G fasciacauda epntn niymeliyngknepnplaswyngam ephuxihdudkinessxaharthiplaihykinehluxaelathakhwamsaxadtueliyng nxkcakniaelwinpccubn plaeliyhinyngniymichinthurkicspa aebbthieriykwa fichspa odyihphuichbrikaraechethaaelakhalnginxangna aelaihplaeliyhinmadudkinphiwhnngchnphiwkaphraephuxkacdesllphiwthitayaelw ephuxepnkarsrangesllphiwihmxikdwy odyinnalaykhxngplaeliyhincamiexnismchnidhnungthikratuninkarsrangesllphiwihmsungplaeliyhinthiniymichknkhux chnid G rufa aela G sp sungphbinpraethsturki plaeliyhinyngmichuxeriykxun inphasaithy xik echn plamud hrux plaxidud hrux plamn karcaaenkmakkwa 90 chnid aelaphbchnidihm thukpi rawpila 1 2 chnid 1927 Roberts 1990 1921 1925 amp 2009 amp 1956 amp 1956 amp 1977 2001 1920 amp 2010 2005 1901 1902 1928 1983 Garra cambodgiensis 1883 amp 1936 Bleeker 1863 amp 2010 amp 1998 1959 amp 1984 1978 Kottelat 2000 amp 2007 1835 amp 2006 1987 amp 2007 amp 2000 amp 2011 1958 1937 amp 2008 1937 Kullander amp 2004 Garra fuliginosa 1934 amp 2007 1982 1830 1830 1849 amp 1936 1919 amp 1983 1905 1955 1925 2001 1912 1890 1993 amp 2012 1921 amp 1969 1822 amp 1960 1987 1842 1993 amp 1977 1904 1983 amp 1988 1849 amp Indra 1984 amp Kottelat 2005 amp 1987 amp 2011 1839 1921 amp Joyshree 2005 amp 2012 1838 Kullander amp 2004 Garra notata 1860 amp 2009 1925 amp 1917 amp Shanta Devi 2005 Gopi 2001 1914 1933 Kullander amp 2004 amp 1933 Kullander amp 2004 amp Yao 1977 1835 Kullander amp 2004 amp 2007 amp 2002 1900 2006 Garra rufa 1843 1839 1983 1983 1983 amp 1934 amp 2009 Kullander amp 2004 Shaji Arun amp Easa 1996 amp 2007 amp 2002 Kottelat 1998 1950 1843 Kullander amp 2004 Lothongkham Arbsuwan amp 2014 Regan 1914 1935 amp Chen 1977echingxrrthplathiidchuxwaeliyhinnn yngxacrwmthungplainskul Crossocheilus echn plaelbmuxnang C reticulatus dwy sungksamarthichepnplainfichspaiddwyechnkn enuxngcakmiphvtikrrmkhlaykhlungknduephimfichspawikimiediykhxmmxnsmisuxthiekiywkhxngkb Garraxangxingsmophchn xkhkhathwiwthn saranaru planacudithy elm 1 krungethph xngkhkarkhakhxngkhuruspha 2547 264 hna hna 79 ISBN 974 00 8701 9 chwlit withyannth khumuxplanacud krungethph sarkhdi 2547 234 hna hna 153 ISBN 974 484 148 6 txd niephuxsukhphaph thi Cafe De Spa lingkesiy Species description republished in 2012 Kurup B M amp Radhakrishnan K V 2011 Two new cyprinid fishes under the genus Garra Hamilton from Kerala Southern India Journal of the Bombay Natural History Society 107 3 2010 220 223 Nebeshwar K Bagra K amp Das D N 2012 Garra kalpangi a new cyprinid fish species Pisces Teleostei from upper Brahmaputra basin in Arunachal Pradesh India 2012 11 01 thi ewyaebkaemchchin Journal of Threatened Taxa 4 2 2353 2362 Shangningam B amp Vishwanath W 2012 A New Species of the Genus Garra Hamilton 1822 from the Chindwin Basin of Manipur India Teleostei Cyprinidae Labeoninae International Scholarly Research Network ISRN Zoology 2012 Article ID 325064 6 pp doi 10 5402 2012 325064 plaeliyhinnawa chnidihmkhxngolk khmchdluk 25 May 2014 subkhnemux 20 December 2015 aehlngkhxmulxunkhxmulthiekiywkhxngkb Garra thiwikispichis