ยาคุมกำเนิดชนิดฉีด

ยาฉีดคุมกำเนิด (อังกฤษ: Injectable Contraceptives) เป็นวิธีคุมกำเนิดชั่วคราวที่มีประสิทธิภาพในการตั้งครรภ์สูง ที่ได้รับความนิยมจากสตรีเพิ่มมากขึ้น เนื่องจากสะดวกในการใช้ เป็นอีกทางเลือกสำหรับผู้ที่ไม่ชอบกินยา หรือมักลืมกิน

กลไกในการป้องกันการตั้งครรภ์

ทำให้เมือกที่บริเวณปากมดลูกเหนียวข้นขึ้น มีผลทำให้อสุจิผ่านเข้ามาผสมกับไข่ได้ยากขึ้น ทำให้เยื่อบุมดลูกบางลง ไม่เหมาะต่อการฝังตัวของไข่ Progesterone ในขนาดสูงๆ ทำให้ผนังมดลูก และกล้ามเนื้อมดลูกฝ่อไม่เจริญ

อาการไม่พึงประสงค์

อาจทำให้เกิดฝ้าขึ้นที่หน้า น้ำหนักตัวเพิ่ม ปวดศีรษะ เป็นต้น ทำให้ภาวะประจำเดือนผิดปกติ คือมีประจำเดือนกระปริดกระปรอย,ประจำเดือนมาไม่แน่นอน, สตรีบางคนประจำเดือนอาจไม่มาเลยในระหว่างที่ฉีดยาคุมกำเนิด หลังจากหยุดฉีดยาคุมกำเนิดแล้ว โอกาสมีบุตรอีกจะช้า บางคนอาจเป็นปี หรือหลายปีก็ได้ ดังนั้นสตรีที่จะฉีดยาคุมกำเนิดควรเคยมีบุตรมาแล้ว หรือไม่ต้องการมีบุตรอีก

ข้อห้ามใช้สำหรับยาฉีดคุมกำเนิด

• เลือดออกผิดปกติจากเยื้อมดลูกไม่ทราบสาเหตุ
• สตรีที่ยังไม่เคยมีบุตร
• โรคมะเร็งอวัยวะสืบพันธุ์
• โรคเบาหวาน
• มีประวัติโรค Tromboembolism
• โรคตับ
• สงสัยหรือมีการตั้งครรภ์

ตัวอย่างยาฉีดคุมกำเนิด

ยาฉีดคุมกำเนิดที่มี Progestogen อย่างเดียว เช่น Medroxyprogesterone acetate (DMPA) (Depo-Provera®, Depo-progesta®) ฉีดเข้ากล้ามเนื้อในขนาด 150 mg สามารถคุมกำเนิดได้ 3 เดือน Norethisterone enanthate (NET – EN) (Noristerat®) ฉีดเข้ากล้ามเนื้อในขนาด 200 mg สามารถคุมกำเนิดได้ 3 เดือน

อ้างอิง

1. สมเฮง นรเศรษฐีกุล. คู่มือประกอบการฝึกปฏิบัติงานเภสัชกรรมชุมชน. พิมพ์ครั้งที่ 5. กรุงเทพมหานคร : บริษัทเมดอินโฟ จี ดี จำกัด; 2551. หน้า 145 – 189.
2. 2.Arias R, Ballagh S, Wysocki S. Administration Of Hormonal Contraceptive Drugs. Association of Reproductive Health Professionals. URL : www.arhp.org/files/DelSys.pdf