เอียวหู (หยาง ฟู่)

เอียวหู (รุ่งเรืองในคริสต์ทศวรรษ 210 – คริสต์ทศวรรษ 230) หรือชื่อในภาษาจีนกลางคือ หยาง ฟู่ (楊阜) ชื่อรอง อี้ซาน (義山) ชาวเมือง เป็นขุนนางของวุยก๊กในช่วงสามก๊กปลายราชวงศ์ฮั่นตะวันออก และเป็นลูกพี่ลูกน้องของ เขามีชื่อเสียงในการต่อสู้กับม้าเฉียวและในช่วงเวลาต่อมาเขาได้โต้เถียงกับพระเจ้าโจยอยหลายครั้ง

เอียวหู
楊阜
เซ่าฝู่ (少府)
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? (?) – ค.ศ. ? (?)
กษัตริย์	โจผี / โจยอย
เฉิงเหมินเซี่ยวเว่ย (城門校尉)
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? (?) – ค.ศ. ? (?)
กษัตริย์	โจผี / โจยอย
เจ้าเมืองปูเต๋า (武都太守)
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? (?) – ค.ศ. ? (?)
กษัตริย์	โจผี / โจยอย
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? (?) – ค.ศ. 220 (220)
กษัตริย์	พระเจ้าเหี้ยนเต้
หัวหน้ารัฐบาล	โจโฉ
ผู้ตรวจการมณฑลเลียงจิ๋ว (涼州刺史別駕)
ดำรงตำแหน่ง ค.ศ. ? (?) – ค.ศ. ? (?)
กษัตริย์	พระเจ้าเหี้ยนเต้
หัวหน้ารัฐบาล	โจโฉ
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	ไม่ทราบ มณฑลกานซู่
เสียชีวิต	ไม่ทราบ
ญาติ	Yang Yue (ลูกพี่ลูกน้อง) Yang Mo (ลูกพี่ลูกน้อง) (ญาติ) Yang Bao (หลานชาย)
อาชีพ	นักการเมือง
ชื่อรอง	อี้ซาน (義山)
ตำแหน่ง	กวนเน่ย์โหฺว (關內侯)

ประวัติ

เอียวหูเป็นชาวอำเภอเอ๊กก๋วน (冀縣 จี้เซี่ยน) หรือกิจิ๋ว (冀城 จี้เฉิง) เมืองเทียนซุย (天水郡 เทียนฉุ่ยจฺวิ้น) มณฑลเลียงจิ๋ว (凉州 เหลียงโจฺว) เขารับราชการและได้รับการเลื่อนตำแหน่งโดย (張既 จาง จี้) ผู้ว่าการแคว้นเลียงจิ๋ว ต่อมา（韦端）ผู้ว่าการแคว้นเลียงจิ๋วคนถัดมาได้ส่งเอียวหู เป็นทูตไปยังฮูโต๋เพื่อเข้าเฝ้าพระเจ้าเหี้ยนเต้ จนได้รับการแต่งตั้งให้เป็นอันติ้งฉางฉื่อ（安定長事）ในเวลานั้นโจโฉ ผู้เป็นอัครมหาเสนาบดีกำลังเผชิญหน้ากับอ้วนเสี้ยวในยุทธการที่กัวต๋อ หลังจากที่เอียวหูกลับมาที่เลียงจิ๋วผู้คนรอบตัวเขาถามความคิดเห็นของเขาเกี่ยวกับข้อพิพาทระหว่างอ้วนเสี้ยวและโจโฉ เอียวหูวิเคราะห์บุคคลทั้งสองจากมุมมองของตนและเชื่อว่าโจโฉต้องชนะ หลังจากนั้นเอียวหูลาออกจากตำแหน่งฉางฉื่อและผู้ว่าการแคว้นคือเว่ย์ ตฺวั้น ได้รับการเลื่อนตำแหน่งเป็นเว่ย์ไท่ผู (为太仆) （韦康 เว่ย์ คัง）บุตรชายของเว่ย์ ตฺวั้นสืบทอดตำแหน่งผู้ว่าการแคว้นเลียงจิ๋ว และแต่งตั้งเอียวหูเป็นผู้ช่วยผู้ว่าการ ต่อมาเอียวหูได้รับการเลื่อนตำแหน่งเป็นเซี่ยวเหลียน（孝廉）

หลังจากนั้นม้าเฉียวขุนศึกแห่งเสเหลียง (西凉 ซีเหลียง) พ่ายแพ้ต่อกองทัพของโจโฉที่อุยหลำ (渭南 เว่ย์หนาน) และหนีไปทางตะวันตกโจโฉติดตามม้าเฉียวไปยังเมืองฮันเต๋ง (安定 อันติ้ง) แต่ชาวนาชื่อ（苏波）ได้ก่อกบฏต่อโจโฉ ในเมืองโฮกั้น (河间 เหอเจี้ยน) และส่งกองกำลังกลับไปทางตะวันออก เอียวหูให้คำแนะนำว่า "ม้าเฉียวมีความกล้าหาญเช่นเดียวกับฮั่นสิน (韩信 หาน ซิ่น) และ (英布 อิง ปู้) และได้รับความไว้วางใจจากชาวเกี๋ยงและชาวหู เลียงจิ๋วและเมืองอื่น ๆ ทางตะวันตกก็เกรงกลัวเขา" แม้ว่าโจโฉ คิดว่าสิ่งที่เอียวหูพูดนั้นสมเหตุสมผล แต่ในที่สุดโจโฉก็ถอนทหารอย่างเร่งรีบโดยไม่ได้เตรียมการที่เหมาะสม

ในศักราชเจี้ยนอัน ปีที่ 18 (建安十八年, ค.ศ. 213) ม้าเฉียวเรียกทหารเข้าโจมตีหลงฉางและเมืองอื่น ๆ จนยอมจำนนต่อม้าเฉียวมีเพียงอำเภอเอ๊กก๋วนเท่านั้นที่ยืนหยัดภายใต้คำสั่งของอุยของผู้ว่าการแคว้นเลียงจิ๋วและเจ้าเมืองเทียนซุย ม้าเฉียวได้รับความช่วยเหลือจาก（杨昂 หยาง อั๋ง）ขุนพลของเตียวฬ่อซึ่งนำกองทัพประมาณ 10,000 คนเข้าปิดล้อมเอ๊กก๋วน เอียวหูนำคนในตระกูลกว่าพันคนมาช่วยป้องกันเมือง และส่งน้องชายของเขาคือ（杨岳）ไปตั้งมั่นบนกำแพงเมืองซึ่งกินเวลาตั้งแต่เดือน 1 ถึงเดือน 8 แต่โจโฉก็ยังมิได้ส่งทัพมาช่วยเหลือ อุยของส่งดำน้ำออกจากเมืองเพื่อขอความช่วยเหลือ แต่ถูกกองทัพของม้าเฉียวจับและสังหาร อุยของและเจ้าเมืองเทียนซุยตกใจมาก และพวกเขาหารือกันว่าจะยอมจำนนต่อม้าเฉียว เอียวหูร้องเกลี้ยกล่อมอุยของให้ต่อสู้กับม้าเฉียวแทนที่จะยอมจำนน แต่อุยของปฏิเสธที่จะฟังและเปิดประตูเมืองเพื่อยอมจำนน หลังจากที่ม้าเฉียวเข้าสู่เอ๊กก๋วนเขาก็ฆ่าอุยของและเจ้าเมืองเทียนซุย และกักขังหยาง เยฺว่

เอียวหูจึงตัดสินใจก่อกบฏต่อม้าเฉียวโดยได้รับการช่วยเหลือจาก（将徐 เจียง สฺวี）ซึ่งเป็นลูกพี่ลูกน้องของเขาจนในที่สุดก็สามารถเอาชนะม้าเฉียวได้สำเร็จก่อนจะสวามิภักดิ์ต่อโจโฉ

ด้วยเหตุนี้เอียวหูจึงได้รับรางวัลจากโจโฉ และได้รับการแต่งตั้งให้เป็นกวนเน่ย์โหฺวสำหรับการต่อสู้กับม้าเฉียวตั้งแต่นั้นมา เขาก็ได้เป็นเสนาบดีของวุยก๊กและได้ตำหนิจักรพรรดิเว่ย์หมิง (โจยอย) เนื่องจากจักรพรรดิเว่ย์หมิงมักปฏิเสธที่จะฟังคำแนะนำของเขา จึงลาออกจากราชการอยู่หลายครั้ง แต่ไม่ได้รับการอนุมัติ หลังจากนั้นไม่นานเอียวหูก็ถึงแก่กรรม และครอบครัวของเขาก็ไม่มีเงิน

อ้างอิง

1. 《三國志·張既傳》：既临二州十馀年，政惠著闻，其所礼辟扶风庞延、天水杨阜、安定、酒泉、敦煌、等，终皆有名位。
2. 《资治通鉴》作建安十八年。《三国志》则为十七年，但武帝本纪及夏侯渊传记载曹操十六年败马超后，还邺已在十七年，马超同年正月即围困冀城几乎不可能。